της Αλεξάνδρας Χαΐνη
Η λογοτεχνία εξακολουθεί να παρέχει πολύτιμο υλικό στον κινηματογράφο. Δεν είναι (φαντάζομαι) ότι δεν γράφονται πρωτότυπα και ευφάνταστα σενάρια. Τι είναι οπότε; Το κινηματογραφικό ύφος που έχουν κάποια βιβλία; Η πρόκληση της εικόνας; Η μεγαλύτερη εξοικείωση κοινού και δημιουργών με τη μεγάλη (και τη μικρή) οθόνη; Το σίγουρο είναι ότι η συνταγή φαίνεται να έχει εγγυημένα ποσοστά επιτυχίας.
Έτσι, για μια ακόμη χρονιά οι 7 από τις 10 ταινίες που έχουν προταθεί για Oscar Καλύτερης Ταινίας, βασίζονται σε βιβλία: 5 μυθιστορήματα, μια αυτοβιογραφία και ένα ιστορικό βιβλίο.
Για να δούμε λοιπόν, τι θα δούμε (και τι θα μπορούσαμε να διαβάσουμε) κατά την 97η τελετή απονομής των βραβείων Oscar που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 2 Μαρτίου (ξημερώματα Δευτέρας 3 Μαρτίου, ώρα Ελλάδας) στο Dolby Theater του Λος Άντζελες, με οικοδεσπότη τον κωμικό Κόναν Ο’ Μπράιαν.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη Ταινία, Α’ Ανδρικός Ρόλος (Ralph Fiennes), B’ Γυναικείος Ρόλος (Isabella Rossellini), Καλύτερη διασκευή, Μοντάζ, Πρωτότυπο τραγούδι, Σχεδιασμός Παραγωγής, Κοστούμια.
Το βιβλίο: Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Robert Harris. Παρακολουθούμε τις μηχανορραφίες πίσω από τις κλειστές πόρτες της Καπέλα Σιστίνα εν αναμονή της επιλογής του νέου πάπα. Ο Ρόμπερτ Χάρις γεννήθηκε το 1957. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και εργάστηκε ως ρεπόρτερ για το Panorama και το Newsnight του BBC, προτού προσληφθεί ως πολιτικός συντάκτης στον Observer, το 1987. Σήμερα κρατά τακτική στήλη στους Sunday Times. Έχει ήδη γράψει πέντε βιβλία μεταξύ των οποίων και το «Πωλείται Χίτλερ: Η ιστορία των ημερολογίων του» (1986), το οποίο διασκευάστηκε για την τηλεόραση. Το μυθιστόρημά του «Κωδικός: Αίνιγμα», αγοράστηκε από την αμερικανική εταιρεία Paramount.
Info: Το Conclave δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη ταινία, Α’ Γυναικείος Ρόλος (Cynthia Erivo), Β’ Γυναικείος Ρόλος (Ariana Grande), Κοστούμια, Μοντάζ, Μακιγιάζ και hair styling, Πρωτότυπη μουσική, Σχεδιασμός παραγωγής, Ήχος, Ηχητικά εφέ.
Το βιβλίο: Βασίζεται στο βιβλίο «Wicked: The Life and Times of the Wicked Witch of the West» του Gregory Maguire. Πρόκειται στην ουσία για μια σύγχρονη βερσιόν του Μάγου του Οζ. Ο Gregory Maguire έχει γράψει 25 βιβλία για μεγάλους και παιδιά, με νεράιδες και λαϊκούς μύθους. Το «Wicked» διασκευάστηκε σε μιούζικαλ που παίχτηκε στο Μπρόντγουεϊ.
Info: Αναζητήστε το Wicked στα αγγλικά.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη ταινία, Καλύτερη φωτογραφία, Εφέ, Σχεδιασμός παραγωγής, Ήχος.
Το βιβλίο: Αυτό είναι το δεύτερο μέρος του φανταστικού έπους του Frank Herbert που μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Denis Villeneuve. Στον παράξενο κόσμο, που είναι γνωστός και ως Ντιουν, ξετυλίγεται η εξιστόρηση της ζωής του νεαρού Πωλ Ατρείδη, που ως Μουάντ΄Ντιμπ θα δώσει σάρκα και οστά στο πιο μεγαλεπήβολο όνειρο της ανθρωπότητας. Ο Frank Patrick Herbert γεννήθηκε το 1920 στην Τακόμα της πολιτείας της Ουάσιγκτον. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και αρχικά εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ. Η συγγραφική του σταδιοδρομία ξεκίνησε το 1963, όταν το περιοδικό «Analog» άρχισε να δημοσιεύει σε συνέχειες το «Dune», που γνώρισε ευρύτατη αποδοχή και απέσπασε πολλά βραβεία. Πέθανε το 1986, αφήνοντας πίσω του εκτενείς σημειώσεις για τον κόσμο του «Dune». Βασισμένοι σε αυτές, το 1999 ο γιος του Brian Herbert, και ο γνωστός συγγραφέας Kevin J. Anderson δημιούργησαν μια νέα τριλογία, που αποτελεί προοίμιο του κλασικού «Dune».
Info: Το Dune κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis.
Υποψηφιότητες: Καλύτερη ταινία, Καλύτερο διασκευασμένο σενάριο.
Το βιβλίο: Η ταινία (που δεν έχει έρθει ακόμη στην Ελλάδα) αποτελεί μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου του βραβευμένου με Pulitzer συγγραφέα Colson Whitehead. Αφηγείται την ιστορία δύο αγοριών που καταδικάζονται αδίκως και μεταφέρονται στο απάνθρωπο αναμορφωτήριο νέων Νίκελ, που παρέχει «σωματική, πνευματική και ηθική εκπαίδευση». Βασισμένο στην πραγματική ιστορία ενός αναμορφωτηρίου στη Φλόριντα, που λειτούργησε για 111 χρόνια και κατέστρεψε τη ζωή χιλιάδων παιδιών, το βιβλίο είναι πραγματικά συγκλονιστικό. O Αμερικανός συγγραφέας Arch Colson Chipp Whitehead γεννήθηκε το 1969. Έχει εκδώσει 9 βιβλία, δύο εκ των οποίων (The Intuitionist; The Underground Railroad και The Nickel Boys) έλαβαν το βραβείο Pulitzer καθιστώντας τον Whitehead έναν από τους 4 συγγραφείς που έλαβαν το συγκεκριμένο βραβείο δύο φορές.
Info: Το βιβλίο Τα αγόρια του Νίκελ κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη ταινία, Α’ Ανδρικός Ρόλος (φαβορί ο Timothée Chalamet), Β’ Ανδρικός Ρόλος (Edward Norton), Β΄ Γυναικείος Ρόλος (Monica Barbaro), Σκηνοθεσία, Διασκευασμένο σενάριο, Κοστούμια, Ήχος.
Το βιβλίο: Η ταινία βασίζεται στη βιογραφία του Bob Dylan «Dylan Goes Electric!» του Elijah Wald. Εστιάζει στο διάστημα κατά το οποίο ο διάσημος Αμερικανός μουσικός σόκαρε το κοινό του Newport Folk Festival εισάγοντας επί σκηνής ηλεκτρικό ήχο. Ο Elijah Wald (1959) είναι Αμερικανός φολκ μουσικός και κιθαρίστας, μουσικός δημοσιογράφος και ιστορικός. Το 2002 κέρδισε Grammy Award για τα κείμενά του στο εξώφυλλο του άλμπουμ «The Arhoolie Records 40th Anniversary Box: The Journey of Chris Strachwitz.»
Info: Περισσότερα για το βιβλίο Dylan Goes Electric! στο σχετικό ρεπορτάζ του περιοδικού Rolling Stone.
Το ατίθασο ρομπότ (The Wild Robot)
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων, Πρωτότυπη μουσική, Ήχος.
Το βιβλίο: Βασίζεται στην τριλογία για παιδιά «The Wild Robot», του Peter Brown, ο οποίος είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στο Νιου Τζέρσεϋ. Το μυθιστόρημα μιλά για όσα συμβαίνουν όταν η φύση και η τεχνολογία έρχονται σε σύγκρουση.
Info: To βιβλίο Το ρομπότ στο ερημονήσι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη φωτογραφία, Κοστούμια, Μακιγιάζ και hair styling, Σχεδιασμός παραγωγής.
Το βιβλίο: Μια ακόμη διασκευή του περίφημου «Δράκουλα» του Bram Stoker. Η ιστορία ξεκινά με την επίσκεψη του βρετανού δικηγόρου Τζόναθαν Χάρκερ στον πύργο του Δράκουλα, στα Καρπάθια Όρη, προκειμένου να βοηθήσει τον κόμη να αγοράσει ένα σπίτι στο Λονδίνο. Ο Χάρκερ θα διαπιστώσει τη φρικτή αλήθεια για τον εντολέα του και θα μείνει φυλακισμένος στον πύργο του, ενώ ο Δράκουλας θα ταξιδέψει στην Αγγλία προς αναζήτηση αθώων θυμάτων για τον κόσμο των νεκροζώντανων. Ο ιδιοφυής Ιρλανδός συγγραφέας Μπραμ Στόκερ, εξέδωσε το βιβλίο το 1897, επηρεάζοντας καθοριστικά τη γοτθική λογοτεχνία και τη λογοτεχνία τρόμου στα πρόθυρα του 20ου αιώνα.
Info: To βιβλίο Ο Δράκουλας κυκλοφορεί στα ελληνικά από διάφορους εκδοτικούς οίκους.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερο Ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους.
Το βιβλίο: Βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Ιαπωνίδας δημοσιογράφου Shiori Ito, η οποία το 2015 κατηγόρησε για βιασμό τον γνωστό δημοσιογράφο Noriyuki Yamaguchi. Η αστυνομία χαρακτήρισε την υπόθεσή της «μαύρο κουτί» και την έβαλε στο αρχείο. Το βιβλίο αποτέλεσε την απαρχή για το κίνημα #MeToo στην Ιαπωνία.
Info: Black Box: The Memoir That Sparked Japan’s #MeToo Movement: Ito, Shiori, Powell, Allison Markin.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη ταινία, Α’ Γυναικείος Ρόλος (για την εκπληκτική αλλά με πολλά βάρη πλέον Karla Sofía Gascón), B’ Γυναικείος Ρόλος (Zoë Saldaña), Σκηνοθεσία, Φωτογραφία, Διασκευασμένο σενάριο, Διεθνής Ταινία, Μοντάζ, Μακιγιάζ και Hair styling, Πρωτότυπη μουσική, Πρωτότυπο τραγούδι, Ήχος.
Το βιβλίο: Ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης του «Emilia Pérez», Jacques Audiard, εμπνεύστηκε από το μυθιστόρημα (και συγκεκριμένα από ένα κεφάλαιό του) «Écoute: Emilia Perez», του Γάλλου συγγραφέα Boris Razon. Ο Razon έχει σπουδάσει ιστορία, έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος στη Le Monde και σε διάφορα άλλα μέσα και σήμερα εργάζεται στο ARTE France και διδάσκει στη σχολή δημοσιογραφίας της Σορβόννης. Έχει γράψει δύο μυθιστορήματα.
Info: Ecoute: Emilia Perez.
Οι υποψηφιότητες: Καλύτερη Ταινία, Α’ Γυναικείος Ρόλος (Fernanda Torres), Διεθνής Ταινία.
Το βιβλίο: Η βραζιλιάνικη ταινία του Walter Salles «Ainda Estou Aqui» βασίζεται στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Marcelo Rubens Paiva, ο οποίος αφηγείται τις προσπάθειες της μητέρας του να βρει την αλήθεια πίσω από την εξαφάνιση του πατέρα του, πρώην βουλευτή και ακτιβιστή, στα χρόνια της δικτατορίας στη Βραζιλία του 1970.
Info: Το βιβλίο Ainda Estou Aqui δεν έχει μεταφραστεί. Στα αγγλικά κυκλοφορεί το σενάριο της ταινίας I’m Still Here: The Scripts.
