Women’s Prize for Fiction 2025: Μια γιορτή για τη γυναικεία λογοτεχνία (από την Αλεξάνδρα Χαΐνη)

γράφει η Αλεξάνδρα Χαΐνη

Ημέρα της Γυναίκας σήμερα, ευκαιρία να μιλήσουμε για γυναικεία δημιουργικότητα μέσα από τη μακρά λίστα του βραβείου «The Women’s Prize for Fiction 2025».

Το βραβείο, απονέμεται από τη βρετανική μη κερδοσκοπική οργάνωση «The Women’s Prize Trust», η οποία αποσκοπεί στη δημιουργία ίσων ευκαιριών για τις γυναίκες στον τομέα του βιβλίου και όχι μόνο. Συνιστά «αναγνώριση των ξεχωριστών, φιλόδοξων, γνήσιων έργων μυθοπλασίας που γράφτηκαν από γυναίκες στα αγγλικά παγκοσμίως».

Φέτος, η λίστα περιλαμβάνει 16 συγγραφείς, εννέα από τις οποίες είναι πρωτοεμφανιζόμενες, δύο έχουν γράψει άλλο ένα μυθιστόρημα στο παρελθόν και πέντε είναι καταξιωμένες συγγραφείς. Ανάμεσα στις τελευταίες και οι γνωστές και μη εξαιρετέες στα καθ’ ημάς Chimamanda Ngozi Adichie, Miranda July και Elizabeth Strout. Η Strout μάλιστα είχε προταθεί για το ίδιο βραβείο και πριν από 15 χρόνια για το πρώτο της μυθιστόρημα «Amy and Isabelle».

«Τα μυθιστορήματα της φετινής μακράς λίστας είναι συμπεριληπτικά, πολλά εξερευνούν τις επιπτώσεις των παγκόσμιων γεγονότων στο παρόν, το παρελθόν και το μέλλον», εξηγούν τα μέλη της κριτικής επιτροπής. «Αρκετά εκτείνονται σε ηπείρους με σαρωτικές ιστορίες γενεών που παγιδεύτηκαν στο αντίθετο ρεύμα των παγκόσμιων γεγονότων. Σε κάποια οι γυναίκες αμφισβητούν τις προσδοκίες της κοινωνίας γύρω από την ηλικία, τη μητρότητα και τη σεξουαλικότητα, άλλα είναι καθαρή επιστημονική φαντασία.»

Η κριτική επιτροπή θα ανακοινώσει τη βραχεία λίστα 6 μυθιστορημάτων στις 2 Απριλίου και στις 12 Ιουνίου θα ανακοινωθεί η νικήτρια. Το βραβείο συνοδεύεται από μια χρηματική επιταγή ύψους 30.000 λιρών και ένα μπρούτζινο αγαλματίδιο που έχει φιλοτεχνήσει η γλύπτρια Grizel Rosemary Graham Niven.

1. «A Little Trickerie» | Rosanna Pike

Το βιβλίο: Η ιστορία της ορφανής Tibb Ingleby καθώς περιφέρεται στα χωράφια και τα δάση της μεσαιωνικής Αγγλίας προσπαθώντας να βρει κόλπα για να επιβιώσει.

Η συγγραφέας: H Rosanna Pike σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Exeter. Πριν γίνει συγγραφέας δούλεψε ως δασκάλα σε σχολείο του Λονδίνου. Το A Little Trickerie, είναι το πρώτο της μυθιστόρημα το οποίο μάλιστα μπήκε αμέσως στη λίστα των ευπώλητων των Sunday Times.

2. «Amma» | Saraid de Silva

Το βιβλίο: Σιγκαπούρη, 1951. Η δεκάχρονη Josephina σκοτώνει τον κακοποιητή της. Η πράξη της κατατρέχει την εγγονή της Άννι η οποία ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο αναζητώντας τους λόγους που οδήγησαν στη διάλυση της οικογένειάς της.

Η συγγραφέας: Η Saraid de Silva είναι από τη Σρι Λάνκα και ζει στη Νέα Ζηλανδία. Έχει εργαστεί στο θέατρο και στη διαφήμιση. Το Amma είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

3. «The Ministry of Time» | Kaliane Bradley

Το βιβλίο: Στο κοντινό μέλλον ένας δημόσιος υπάλληλος αναλαμβάνει μια περίεργη θέση σε κάποιο νέο υπουργείο όπου προσλαμβάνονται μετανάστες από όλους τους ιστορικούς χρόνους.

Η συγγραφέας: Η Kaliane Bradley είναι Βρετανο-Καμποτζιανή συγγραφέας και εκδότρια με έδρα το Λονδίνο. Διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα έντυπα και έχουν βραβευτεί με το Harper’s Bazaar Short Story Prize και το V. S. Pritchett Short Story Prize. Το The Ministry of Time είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

4. «Somewhere Else» | Jenni Daiches

Το βιβλίο: Οι γονείς της πεντάχρονης Rosa Roshkin σκοτώθηκαν στη διάρκεια πογκρόμ με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να εγκαταλείψει ό,τι ήξερε μέχρι τότε με μοναδική συντροφιά δυο ρούχα και το βιολί του πατέρα της. Ένα μυθιστόρημα για την αναζήτηση ταυτότητας σε έναν ξένο τόπο.

Η συγγραφέας: Η Jenni Daiches (γνωστή και ως Jenni Calder) γεννήθηκε στις ΗΠΑ και ζει στη Σκωτία από το 1971. Έχει γράψει τρία μυθιστορήματα και μια ποιητική συλλογή. Ως Jenni Calder, έχει εκδώσει βιογραφίες και βιβλία για την ιστορία της λογοτεχνίας και την κοινωνιολογία.

5. «Nesting» | Roisín O’Donnell

Το βιβλίο: Ένα φωτεινό απόγευμα στο Δουβλίνο, η Ciara Fay αποφασίζει να τα αλλάξει όλα: αρπάζει λίγα ρούχα από την απλώστρα, βάζει τις δυο κόρες της στο αυτοκίνητο και φεύγει, γνωρίζοντας ότι πλέον δεν είναι ασφαλής.

Η συγγραφέας: Η Roisín O’Donnell είναι βραβευμένη Ιρλανδή συγγραφέας. Έχει εκδώσει τη συλλογή διηγημάτων Wild Quiet και πολλές ιστορίες της έχουν δημοσιευτεί σε ιρλανδικά έντυπα. Το Nesting είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Ζει στο Δουβλίνο με τα δύο της παιδιά.

6. «Good Girl» | Aria Aber

Το βιβλίο: Στην underground σκηνή του Βερολίνου, όπου η βία του περασμένου αιώνα έχει αφήσει το αποτύπωμά της, η 19χρονη Nila έχει βρει τη φυλή της. Μαζί της μπορεί και ξεφεύγει από την παράλληλη πόλη που τη δημιούργησε, από τις φτωχογειτονιές με τα ρατσιστικά συνθήματα και τα βρώμικα μπάνια.

Η συγγραφέας: Η Aria Aber γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γερμανία. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με την ποιητική συλλογή Hard Damage η οποία κέρδισε το Prairie Schooner Book Prize in Poetry και το Whiting Award, ενώ δουλειά της δημοσιεύτηκε στα περιοδικά New Yorker και New Republic. Το Good Girl είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

7. «Birding» | Rose Ruane

Το βιβλίο: Τη δεκαετία του ΄90, η Lydia ήταν μια έφηβη pop star· ημίγυμνες φωτογραφίες της υπήρχαν εκτεθειμένες παντού. Δεν ήξερε πώς να ζήσει, τα πράγματα συνέβαιναν ερήμην της. Τρεις δεκαετίες αργότερα εξακολουθεί να μην ξέρει τι της είχε συμβεί.

Η συγγραφέας: Η Rose Ruane είναι καλλιτέχνης και συγγραφέας που ζει στη Γλασκόβη. Έχει κάνει, μεταξύ πολλών άλλων, παραγωγές podcast και ντοκιμαντέρ για το BBC και έχει λάβει το βραβείο Off West End Adopt A Playwright. Είναι συλλέκτρια αντικειμένων του 20^ου αιώνα και κιτς.

8. «Tell Me Everything» | Elizabeth Strout

Το βιβλίο: Στο τελευταίο βιβλίο της η Strout, έχει μαζέψει όλους τους ήρωες και τις ηρωίδες από τα προηγούμενα βιβλία της -Όλιβ και Λούσι έρχονται για πρώτη φορά τετ-α-τετ- αλλά κεντρικά πρόσωπα στην αφήγηση είναι ο δικηγόρος Μπομπ Μπέρτζες και η Λούσι Μπάρτον. Περισσότερα στο σχετικό άρθρο του Αναγνώστη.

Η συγγραφέας: Η βραβευμένη με Pulitzer Αμερικανίδα συγγραφέας Elizabeth Strout έχει γράψει συνολικά 10 μυθιστορήματα πέντε από τα οποία κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Άγρα, σε μετάφραση Μαργαρίτας Ζαχαριάδου. Δείτε τα ΕΔΩ.

9. «All Fours» | Miranda July

Το βιβλίο: Άλλο ένα βιβλίο για το οποίο γράψαμε το τελευταίο διάστημα στον Αναγνώστη. Πρόκειται για το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο στις ΗΠΑ που συζητά ανοιχτά και απροκάλυπτα το θέμα της μέσης ηλικίας και της εμμηνόπαυσης. Οι New York Times το συμπεριέλαβαν στην πρόσφατη λίστα τους με τα 10 καλύτερα βιβλία του 2024.

Η συγγραφέας: H Miranda July είναι σκηνοθέτης, εικαστική καλλιτέχνης και συγγραφέας. Το All Fours είναι το δεύτερο μυθιστόρημά της μετά το «The First Bad Man» (2015). Έχει γράψει επίσης συλλογές διηγημάτων και δοκιμίων, τα οποία έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορήσει σε 23 χώρες. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία της «Ο πρώτος κακός» (εκδ.Παπαδόπουλος), και τα συλλογικά έργα «Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε» και «Το βιβλίο του Άλλου» (εκδ. Τόπος).

10. «Dream Count» | Chimamanda Ngozi Adichie

Το βιβλίο: Η Chiamaka είναι Νιγηριανή ταξιδιωτική δημοσιογράφος που ζει στις ΗΠΑ. Μόνη της, εν μέσω πανδημίας, θυμάται τους παλιούς εραστές της και αναθεωρεί τις επιλογές της.

Η συγγραφέας: Η Chimamanda Ngozi Adichie γεννήθηκε το 1977 και μεγάλωσε στη Νιγηρία. Σπούδασε για δύο χρόνια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νιγηρίας και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ. Έχει τιμηθεί με διάφορα βραβεία. Το πρώτο της μυθιστόρημα, «Μενεξεδένιος Ιβίσκος» (Ψυχογιός), τιμήθηκε με το Commonwealth Writers’ Prize for Best First Book και το Hurston/Wright Legacy Award, ενώ ήταν υποψήφιο για τα Βραβεία Orange, John Llewellyn Rhys και Booker. Το μυθιστόρημα «Δακρυσμένος Ήλιος» (Ψυχογιός) τιμήθηκε με το Βραβείο Orange 2007. Στα ελληνικά κυκλοφορεί και το δοκίμιό της «Ας είμαστε όλοι φεμινιστές» (Μεταίχμιο).

11. «The Dream Hotel» | Laila Lalami

Το βιβλίο: Καθώς επιστρέφει στο σπίτι της από ένα συνέδριο, η Sara απάγεται από τα μέλη της Ομάδας Αξιολόγησης Κινδύνων, τα οποία αξιολογώντας στοιχεία που έχουν αντλήσει από τα όνειρά της, θεωρούν σίγουρο ότι σκοπεύει να βλάψει τον σύζυγό της.

Η συγγραφέας: Η Αμερικανο-Μαροκανή Laila Lalami έχει γράψει πέντε μυθιστορήματα και έχει βραβευτεί με πολλά και σημαντικά βραβεία, ενώ έχει συμπεριληφθεί στη μακρά λίστα του Booker και στους φιναλίστ του Pulitzer. Το πιο πρόσφατο βιβλίο της The Other Americans, ήταν bestseller στις ΗΠΑ. Ζει στο Λος Άντζελες.

12. «The Persians» | Sanam Mahloudji

Το βιβλίο: Οι γυναίκες της οικογένειας Valiat: Στο Ιράν είναι κάποιες, στην Αμερική δεν είναι τίποτα. Ένα μοναδικό πορτρέτο μιας οικογένειας σε κρίση από το 1940 μέχρι το 2000.

Η συγγραφέας: Η Sanam Mahloudji γεννήθηκε στην Τεχεράνη την οποία εγκατέλειψε κατά την Ισλαμική Επανάσταση. Ζει στο Λονδίνο με τον άντρα της και τα δύο παιδιά της. Το The Persians είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

13. «The Safekeep» | Yael van der Wouden

Το βιβλίο: Το υποψήφιο για βραβείο Booker 2024 είναι μια ερωτική ιστορία γεμάτη πάθος και εμμονή με φόντο το Άμστερνταμ του 1960. Το Safekeep Θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο με τον τίτλο «Στο σπίτι της».

Η συγγραφέας: Η Yael van der Wouden είναι Ολλανδo-Ισραηλινή, μεγάλωσε στο Τελ Αβίβ και ζει πλέον στην Ουτρέχτη, όπου διδάσκει δημιουργική γραφή. Έχει σπουδάσει Συγκριτική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης και στο SUNY Binghamton στη Νέα Υόρκη. Τo μυθιστόρημα Στο σπίτι της είναι το πρώτο της βιβλίο.

14. «Fundamentally» | Nussaibah Younis

Το βιβλίο: Η Nadia είναι ακαδημαϊκός που την έχει αποκληρώσει η συντηρητική μητέρα της και εγκαταλείψει η σύντροφός της. Αποφασίζει να ξεφύγει αποδεχόμενη μια δουλειά με τον ΟΗΕ στο Ιράκ.

Η συγγραφέας: Η Δρ Nussaibah Younis ασχολείται με τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ειδικός σε θέματα του σύγχρονου Ιράκ. Έχει διδακτορικό στις διεθνείς σχέσεις. Γεννήθηκε στη Βρετανία από Ιρακινό πατέρα και Πακιστανή μητέρα και σήμερα ζει στο Λονδίνο.

15. «Crooked Seeds» | Karen Jennings

Το βιβλίο: Η Deidre είναι θύμα της οικογένειάς της, της κοινωνίας, της ιστορίας. Έτσι τουλάχιστον βλέπει τον εαυτό της, οπότε αποφεύγει να αναλάβει οποιαδήποτε ευθύνη. Μέχρι που η αστυνομία την στέλνει πίσω στο σπίτι της, στο Κέηπ Τάουν.

Η συγγραφέας: Η Karen Jennings είναι από τη Νότια Αφρική. Είναι μεταδιδακτορική φοιτήτρια στο Stellenbosch University και διδάσκει δημιουργική γραφή στο North West University. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Finding Soutbek, είχε μπει στη βραχεία λίστα του βραβείου Etisalat.

16. «The Artist» | Lucy Steeds

Το βιβλίο: Προβηγκία, 1920. Η Ettie κινείται στην απομακρυσμένη αγροικία δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για την καλλιτεχνική δημιουργία του θείου της, του μεγάλου ζωγράφου Edouard Tartuffe. Μια ημέρα καταφθάνει εκεί ο Joseph, δημοσιογράφος που φιλοδοξεί να πάρει συνέντευξη από τον απομονωμένο καλλιτέχνη.

Η συγγραφέας: Η Lucy Steeds είναι απόφοιτος της Faber Academy και του προγράμματος Library Emerging Writers. Ξεκίνησε να γράφει το The Artist όταν έμενε στη Γαλλία. Η Lucy έχει πτυχίο αγγλικής λογοτεχνίας και μεταπτυχιακό στις γλώσσες από το πανεπιστήμιο του Oxford.

Info: Women’s Prize For Fiction