Της Μαρίζας Ντεκάστρο.
Διαβάζοντας τα βιογραφικά συγγραφέων, πρόσφατα μεταφρασμένων παιδικών/νεανικών βιβλίων, παρατηρήσαμε το εξής ενδιαφέρον: Όταν το πρώτο μυθιστόρημα ενός συγγραφέα γίνεται best seller στη χώρα του και στην Αμερική, το ακολουθεί και 2ος και 3 ος τόμος. Γίνεται δηλαδή προσπάθεια να πολλαπλασιαστεί η επιτυχία και να εξαργυρωθεί με τη συγγραφή μιας ‘σειράς’ στο ίδιο μοτίβο, κάτι σαν ‘μυθιστόρημα σε συνέχειες’ όπως τα sequel στον κινηματογράφο- άλλωστε πολλά από αυτά τα μυθιστορήματα καταλήγουν ταινίες.
Η συγγραφή ‘σειρών’ είναι παλιά ιδέα. Ενδεικτικά θυμίζουμε τις Μικρές κυρίες της Λ. Μ. Άλκοττ, την Πολυάννα της Ε. Πόρτερ, τους Μυστικούς 7 της Ε. Μπλάυτον, Το χρονικό της Νάρνια του Κ.Σ. Λιούις, τον Μικρό Νικόλα των Σεμπέ-Γκοσινί, για να φτάσουμε στις σειρές νεότερων συγγραφέων, όπως οι Τζ. Ρόουλινγκ Λέμονι Σνίκετ, Τζ. Κίνι, Ρ. Ριόρνταν, Ρ.Ρ. Ράσελ, Γ. Μπανσέρους…
Την ίδια πρακτική ακολουθούν αρκετοί έλληνες συγγραφείς παιδικών κυρίως βιβλίων γράφοντας συστηματικά σειρές ομοειδών βιβλίων παράλληλα με τα άλλα τους γραψίματα. Θυμίζουμε τις πολύ αγαπητές κι επιτυχημένες σειρές Τριγωνοψαρούλης, Βιβλιοπόντικας, Οικολογήματα του Β. Ηλιόπουλου, Ιστορίες που της είπε… της Μαρίας Αγγελίδη, Τα ελληνικά του Κ. Πούλου, τα μυθιστορήματα Χμ! της Κ. Κρις, τις υποθέσεις του Κορνήλιου Κρικ του Πέτρου Χατζόπουλου, Αταξίες στην τάξη του Γ. Παναγιωτάκη, Αόρατοι ρεπόρτερ του Α. Δημοκίδη….
Εάν η ‘σειρά’ ενός συγγραφέα καταξιωθεί στο αναγνωστικό κοινό, αυτό βολεύει εξαιρετικά απ’ όλες τις απόψεις: Τον συγγραφέα που αναπαράγει με τους ίδιους ήρωες το ίδιο είδος (μυθιστόρημα φαντασίας, αστυνομικό, περιπέτεια), τον εκδότη ο οποίος σχεδιάζει τη σειρά με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αναγνωρίσιμη (εξώφυλλο, σχήμα, εικονογράφηση), τους αναγνώστες που ξέρουν τι να περιμένουν από τα βιβλία της σειράς.
Η συγγραφή ‘σειρών’ έχει δύο όψεις. Την καλή, τη συνέχεια μιας επιτυχημένης ιδέας που διατηρεί την ποιότητα και αντίστοιχα την κακή, δηλαδή τον κίνδυνο που δημιουργεί η ίδια η αναγνωρισιμότητά της , όταν δεν μπορεί να επαναλάβει τα καλά στοιχεία που διέθετε – π.χ. ζωντάνια, μυστήριο, χιούμορ, κλπ. Πράγμα που καταλήγει συχνά εις βάρος των βιβλίων, τα οποία πέραν του πρώτου, είναι κατώτερα του προσδοκώμενου.
Η Λίσα Πράις έγραψε το STARTERS, το οποίο εκτοξεύτηκε στις λίστες των ευπώλητων, μεταφράστηκε σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες και διεκδικεί διάφορα βραβεία. Πολύ λογικό λοιπόν που έγραψε ήδη και τη συνέχειά του (υπό έκδοση), με τον τίτλο ENDERS. Ελπίζουμε ότι θα κάνει την έκπληξη και το δεύτερο βιβλίο θα είναι εξίσου συναρπαστικό με το πρώτο.
STARTERS , αναζητώντας την αιώνια νεότητα
Λος Άντζελες, στο μέλλον, μετά το τέλος του Πολέμου των Σπορίων. Ο πληθυσμός ηλικίας 20-60 ετών έχει αποδεκατιστεί. Για να λυθεί το πρόβλημα της ανυπαρξίας νέων ανθρώπων, οι Εκλεκτοί Προορισμοί, μια επιχείρηση βιοτεχνολογίας που έχει κρυφές διασυνδέσεις με την εξουσία, νοικιάζει σώματα εφήβων που έχουν επιζήσει σε υπερήλικες, τους Enders. Μ’ αυτό τον τρόπο δίνει την ευκαιρία στους ενοικιαστές να επιστρέψουν στη νεανική τους ηλικία, με όλα όσα σημαίνει αυτό, και ξαναζήσουν περιστασιακά μια νέα ζωή σε νέο κέλυφος αναπληρώνοντας το κενό που ίδιοι έχουν δημιουργήσει. Κανένας δεν γνωρίζει ποιον έχει απέναντί του: Ένα αληθινό νεαρό άτομο ή έναν Ender, κάποιον δηλαδή που έχει δανειστεί το σώμα ενός/μιας εφήβου; Σ’ αυτό λοιπόν το περιβάλλον, μια ομάδα από πολύ νεαρά και από πολύ ηλικιωμένα άτομα πρέπει να φτιάξουν/ή να αποδεχτούν την ταυτότητά τους, να παλέψουν με ηθικά διλλήματα, να απαρνηθούν τις νεωτερικές σειρήνες της τεχνολογίας και να πορευτούν με όσες αξίες έχει ενσταλάξει μέσα τους η σοφία παλαιότερων εποχών.
Η δεκαεξάχρονη Κάλι Γούντλαντ, μετά από το θάνατο των γονιών της κρύβεται σε ακατοίκητα κτήρια, προσπαθώντας να ξεφύγει από τους στρατονόμους που κυνηγούν τα παιδιά και τους νέους. Η Κάλι μαθαίνει για το πρόγραμμα των Εκλεκτών Προορισμών και υπογράφει συμβόλαιο ενοικίασης του σώματός της με την εταιρεία για να βγάλει τα χρήματα που θα σώσουν από την πείνα και την αρρώστια τον αδύναμο μικρό αδελφό που έχει υπό την προστασία της. Όμως τα πράγματα είναι πιο σύνθετα απ’ ό, τι φανταζόταν. Χωρίς να το καταλάβει μπλέκεται σε μια επικίνδυνη υπόθεση: Μια ομάδα πλούσιων, πλαστών(;) Enders αναζητώντας τα χαμένα παιδιά τους, προσπαθούν να αποκαλύψουν τις βρωμιές και της εταιρείας και της εξουσίας, και η Κάλι είναι εκείνη που επέλεξαν για να φέρει σε πέρας αυτή την επιχείρηση.
Το σασπένς – ποιος είναι ποιος, το πέρασμα της Κάλι από τη μια κατάσταση στην άλλη- από δότρια στην επαναφορά πίσω στην πραγματικότητα μέσα στο δικό της σώμα, οι εναλλαγές ανάμεσα στα δυνατά, ρομαντικά εφηβικά συναισθήματα και στην αγριότητα που ορίζει τον κόσμο της, κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Μετά από τα μυθιστορήματα fantasy με τους παράλληλους κόσμους, τα ζόμπι, τους αγγέλους και όλα τα συναφή, οι σειρές των δυστοπικών θρίλερ που γράφονται τελευταία για το εφηβικό κοινό, έχουν χωρίς αμφιβολία πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον γιατί θέτουν θέματα κρυμμένα κάτω από τον μανδύα ενός ευκολοδιάβαστου μυθιστορήματος που σέβεται την κρίση των αναγνωστών. Όπως το STARTERS που το μελλοντολογικό κομμάτι του πατάει πάνω σε σύγχρονα ζητήματα (εκμετάλλευση των νέων, βιοτεχνολογία, ομορφιά, σχέσεις, κα) και παρουσιάζει συγκρούσεις και προβληματισμούς χωρίς να προωθεί διδακτικά κάποιες ‘ηθικές στάσεις’. Γιατί η καλή λογοτεχνία δεν έχει ανάγκη από τονωτικές ενέσεις και παραινέσεις τέτοιου είδους. Άλλωστε η ζωή, έστω και μέσα σ’ ένα μυθιστόρημα, διδάσκει πως κάθε άνθρωπος, χάρτινος ή ζωντανός, βρίσκει τελικά το δρόμο του.
***
Μυθιστορήματα όπως το STARTERS διαβάζονται στο εξωτερικό σε σχολεία ή σε λέσχες ανάγνωσης νέων. Τα περισσότερα συνοδεύονται από Οδηγούς Ανάγνωσης.
Για το STARTERS:
http://www.lissaprice.com/wp-content/uploads/2013/01/Starters_ReaderGuide_WEB.pdf
info: Λίσα Πράις
STARTERS
Μετ. Ρίτα Κολλαϊτη
Καλέντης, 2013
