της Όλγας Σελλά
«Όλα είναι πολιτισμός» είπε καλωσορίζοντας καλλιτέχνες και δημοσιογράφους το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, επί της Κεντρικής Σκηνής της Στέγης, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου. Και δεν ήταν σχήμα λόγου, ούτε μόνο το «αξίωμα» που διέπει τις επιλογές της Στέγης, αφού φέτος το πρόγραμμά της και απλώνεται σε περισσότερους χώρους της Αθήνας (και εκτός Αθήνας) και δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σε μορφές τέχνης και πολιτισμού που δεν είναι μόνο σημαντικά και μεγάλα events (υπάρχουν και αυτά), αλλά στο σταδιακό κτίσιμο υποδομών για παιδεία και δημιουργία σε βάθος χρόνου. Δράσεις με έργα και δημιουργίες κάθε είδους, που προβληματίζουν, αφυπνίζουν, κρίνουν τη διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, αναζητώντας ή φέρνοντας και τη χαρά, που έχουμε ανάγκη.
Με το βλέμμα στραμμένο στα 50 χρόνια από την ίδρυση του Ιδρύματος Ωνάση (δημιουργήθηκε το 1975), σαν «ένας απολογισμός με όσα μας ενώνουν με την ελληνική κοινωνία», μετρώντας τις 7.500 υποτροφίες που έχει μέχρι σήμερα δώσει σε νέους επιστήμονες ή δημιουργούς κάθε είδους, την ολοκλήρωση μέσα στο 2024 του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, τις 90 παραγωγές και συμπαραγωγές της Στέγης που έχουν φιλοξενηθεί σε σημαντικούς διεθνείς πολιτιστικούς χώρους και φεστιβάλ και έχουν δώσει 1.000 παραστάσεις σε 52 χώρες και σε περίπου 200 πόλεις του κόσμου (πρόγραμμα «Εξωστρέφεια»), στηρίζοντας, για μια ακόμη φορά, την ελληνική συμμετοχή στην 60ή Μπιενάλε της Βενετίας στον Απρίλιο του 2024. Αλλά και εγκαινιάζοντας, στις 21 Νοεμβρίου 2023, τη στέγη του Αρχείου Καβάφη, σ’ έναν νέο χώρο στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Φρυνίχου, ολοκληρώνοντας την αποκατάσταση της οικείας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια και φέρνοντας, στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη, τον Νοέμβριο και πάλι, μια παράσταση που εικονοποιεί τις κενές και σκισμένες σελίδες του ημερολογίου του Καβάφη από τις μέρες του στην Κωνσταντινούπολη. Και πέρα απ’ όλα αυτά συνεχίζει να στηρίζει σκηνοθέτες του θεάτρου και του κινηματογράφου, χορογράφους, εικαστικούς καλλιτέχνες και μουσικούς (θα έλεγα ότι η μουσική διεκδικεί μια τεράστια μερίδα στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης). Γιατί, όπως είπε η Διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, «εκεί που λες “τι να σου κάνει και η τέχνη”, έρχεται η στιγμή που τη χρειαζόμαστε, για να βρούμε τις λέξεις, για να δώσουμε όνομα σε ό,τι σκληρό και ακατανόητο σαρώνει τις ζωές μας, για να βρει διέξοδο το συναίσθημα και να μη γίνει σιωπή ούτε βία. Και η χαρά; Αυτή η αναγκαία, η αβίαστη χαρά, που κάπως μας έλειψε, πού θα χωρέσει; Όσο και όπως μπορούμε, της ανοίγουμε δρόμο. Για να μη συνηθίσουμε το σκοτάδι. Για να μας υψώσει. Δύσκολο να σκέφτεσαι και να χαίρεσαι μαζί. Γι’ αυτό παίρνουμε τα βουνά, όλοι μαζί, στήνουμε παγανιστικές γιορτές και χορεύουμε μέχρι το πρωί. Γιατί, στο τέλος, πρέπει να νικάει η ζωή».
Τι ξεχωρίζω από το φετινό πρόγραμμα; Τις θεατρικές παραστάσεις πρωτίστως, ελληνικές και ξένες. Που μπορεί να μην είναι πάρα πολλές, αλλά δημιουργούν όλες ξεχωριστές και μεγάλες προσδοκίες. Θα σταθώ σ’ εκείνην του Θόδωρου Τερζόπουλου, ο οποίος τον Μάιο του 2024 θα διαβάσει το έργο του Σάμιουελ Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό» ως μια αλληγορία για την ανθρωπότητα, ως τοπίο ερήμωσης, οικολογικής καταστροφής και κατάχρησης της σύγχρονης τεχνολογίας, αλλά και στην τελετουργική περφόρμανς της Tilda Swinton και του Olivier Saillard, σε μια περφόρμανς με πρωταγωνιστές τα κοστούμια από τις εμβληματικές ταινίες του Πιερ Πάολο Παζολίνι. Και οπωσδήποτε με εξιτάρει εκείνη η σύμπραξη του Γιάννη Αγγελάκα και του Χρήστου Παπαδόπουλου, που θέλουν να δημιουργήσουν μια εμπειρία θέασης και ακρόασης με τη «Νέκυια» την πιο υποβλητική ραψωδία της Οδύσσειας. Και η συναυλία της Λένας Πλάτωνος που θα τραγουδήσει «Παραδοξιακά», ένα πάντρεμα της μουσικής παράδοσης με τα συνθεσάιζερ και τον σύγχρονο ηλεκτρονικό ήχο. Και το νέο υπαίθριο γλυπτό της Νικομάχης Καρακωστάνογλου, που προστίθεται στη γειτονιά του Νέου Κόσμου, που έχει απ’ όλα. Και πολλά άλλα. Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα της Στέγης, ανά κατηγορία. Κάντε επιλογές, σημειώστε ημερομηνίες, ετοιμαστείτε.
ΘΕΑΤΡΟ
Το Σπίτι| Δημήτρης Καραντζάς
Μια παραβολή για τη βία που μπαίνει στη ζωή μας εγκαινιάζει τη σεζόν. 30.09-19.11.2023 І Μικρή Σκηνή.
Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νέκρων | Σκηνοθεσία, Simon McBurney, Complicité /Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Όλγκα Τοκάρτσουκ
Το μυθιστόρημα της Πολωνής νομπελίστριας με τη ματιά το Simon McBurney.
04-07.10.2023 | Κεντρική Σκηνή.
ROMÁLAND – Μια φορά κι έναν καιρό ήταν και δεν ήταν | Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης. Θέατρο-ντοκιμαντέρ, με τους ίδιους τους Ρομά επί σκηνής να αφηγούνται τη ζωή όπως εκείνοι τη βιώνουν. 02-26.11.2023 | Κεντρική Σκηνή
Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες | Tiago Rodriguez
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Αβινιόν μας καλεί να αντιδράσουμε ενάντια στον ολοκληρωτισμό, τη βία και την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. 04-08.12.2023 | Κεντρική Σκηνή
Ενσαρκώνοντας τον Παζολίνι, | Olivier Saillard και Tilda Swinton
11-16.12.2023 | Εκθεσιακός Χώρος -1
ΘΕΑΤΡΟ – ΜΟΥΣΙΚΗ
Νέκυια | Γιάννης Αγγελάκας
Σκηνοθεσία, Χρήστος Παπαδόπουλος
21.12.2023 – 28.1.2024 | Κεντρική Σκηνή
Οδύσσεια με πλήκτρα και μουσικό πριόνι
ΘΕΑΤΡΟ
Rohtko | Lukasz Twarkowski
Επανέρχεται στην Κεντρική Σκηνή για να το δουν όσοι το έχασαν και να το ξαναδούμε αρκετοί. 8-10.3.2024 | Κεντρική Σκηνή
Καύσωνας, μια φανταστική εθνογραφία της Ελλάδας, πάνω σε κείμενο της Βίβιαν Στεργίου | Σκηνοθεσία Γιάννης Παναγόπουλος
30.03-14.04.2024 | Μικρή Σκηνή
ΘΕΑΤΡΟ – ΧΟΡΟΣ
Lapis Lazuli | Ευριπίδης Λασκαρίδης & Ομάδα Osmosis. 04-21.04.2024 | Κεντρική Σκηνή
Περιμένοντας τον Γκοντό του Σάμιουελ Μπέκετ | Σκηνοθεσία Θεόδωρος Τερζόπουλος
15-19.05.2024 | Κεντρική Σκηνή
ΘΕΑΤΡΟ – ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ
Respublika | Łukasz Twarkowski. Μια περφόρμανς-τελετουργία για την ιδανική συνύπαρξη. Με techno μουσική, θέατρο, χορό, σινεμά και εικαστικά, αυτός ο τρομερός σκηνοθέτης καλεί τους θεατές να περιπλανηθούν ελεύθερα, να καθίσουν κάπου ή να κινούνται διαρκώς, να δειπνήσουν με τους ηθοποιούς, να χορέψουν. Στη Μαλακάσα. Στο κλείσιμο της σεζόν.
14-16.06.2024 | Εκτός Στέγης
ΧΟΡΟΣ
MOS | Ιωάννα Παρασκευοπούλου
24-25.02.2024 & 02-03.03.2024 | Μικρή Σκηνή
All of My Love | Ιωάννα Παρασκευοπούλου
23-25.02. 24 & 29.02-03.03.2024 | Μικρή Σκηνή
RUNWAY | Χριστιάνα Κoσιάρη
23-25.02.2024 | 5ος όροφος
We Αll Νeed Τherapy | Πάνος Μαλακτός
23-25.02.2024 | Εκθεσιακός Χώρος -1
Slamming | Ξένια Κογχυλάκη
23-25.02.2024 | Εκθεσιακός Χώρος -1
One Song | Miet Warlop & Nt Gent
23-25.02.2024 | Κεντρική Σκηνή
ΜΟΥΣΙΚΗ
Pytheas Travels | Hypercomf and Maja S. K. Ratkje
13-15.10.2023 | Κεντρική Σκηνή
Mediterranean Futures | Stegi Radio
21.10.2023 | Δημοτική Αγορά της Κυψέλης
Δεκέμβριος 2023 | Εκθεσιακός Χώρος -1
Επιμέλεια: WHYSTINE, ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΞΙΝΟΣ, SABER RIDER, KOKETA MC
Οργάνωση: stegi.radio
13.01.2024 | Εκθεσιακός Χώρος -1
02-04.02.2024 | Κεντρική & Μικρή Σκηνή, Εκθεσιακός Χώρος -1, 5ος όροφος
Τα Παραδοξιακά | Λένα Πλάτωνος & Stergios T.
01-02.03.2024 | Κεντρική Σκηνή
Μια Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού
07-08.03.2024| Πάντειο Πανεπιστήμιο
Correspondences | Soundwalk Collective & Patti Smith• ΗΠάτι Σμιθ με την ιδιότητα της ποιήτριας αυτήν τη φορά, στη συνεργασία της με τη Soundwalk Collective για το «Correspondences»
13-14.03.2024 | Κεντρική Σκηνή
Borderline Festival 2024
26-28.04.2024
Γιατί ΄ναι μαύρα τα βουνά II ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΕΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ
Επιμέλεια: Christopher C. King
28-30.06.2024 | Κόνιτσα
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
DIGITAL / ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Στον δρόμο για τον Κολωνό, | Λουκία Αλαβάνου
11.10-30.11.2023 | Εκθεσιακός Χώρος -1
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Η σταγόνα της γνώσης | Νικομάχη Καρακωστάνογλου
Από 25.09.2023 | Λεοντίου 5, Νέος Κόσμος
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ / ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
VISUAL CAVAFY
ΑΝΟΙΞΗ ’24 | Onassis Mandra
ΞΗΡΟΜΕΡΟ/DRYLAND
Επίτροπος ελληνικής συμμετοχής: Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ)
Η ελληνική συμμετοχή στην Μπιενάλε Βενετίας 2024, με την υποστήριξη του Onassis Culture.
ΛΕΞΕΙΣ & ΣΚΕΨΕΙΣ
LGBTQIA+
29.11.2023 | Κεντρική Σκηνή
SOCIETY UNCENSORED
Φασισμός
Ευθανασία
Τουριστικοποίηση
Γάμος
Παραισθησιογόνα
ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΚΗΝΗ
STAGES A/LIVE
Μαρίνα Σάττι
Σtella
Pongo
Laura Jane Grace
Podcast LIVE FROM MOUNT OLYMPUS
ΑΡΧΕIΟ ΚΑΒAΦΗ
ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ
21.11.2023 | Πλάκα, Αθήνα
ΕΝΑΣ ΧΩΡΟΣ ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ, ΚΟΙΝΟ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ.
ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ
Constantinopoliad | Sister Sylvester — Nadah El Shazly
21-26.11.2023 | Ωνάσειος Βιβλιοθήκη
ONASSIS CINEMA
ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ ΣΑΝ ΦΑΝΤΑΣΜΑ | Βασίλης Κεκάτος
CORA | Εύη Καλογηροπούλου
ΓΙΑΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΜΕ; | Εύα Στεφανή
TACK | Βάνια Τέρνερ
ΤΕΙΧΗ | Χρήστος Σαρρής
ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ | Εύη Καλογηροπούλου
Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΟΙΚΙΑ | Τάσος Λάγγης
Η νέα ταινία του Γιάννη Οικονομίδη
ΔΙΚΤΥΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
European Digital Deal | Τέχνη–Τεχνητή Νοημοσύνη–Δημοκρατία
European Media Art Platform / EMAP | Τέχνες–Νέα Μέσα
Smart Attica European Digital Innovation Hub | Τεχνητή Νοημοσύνη–Ψηφιακός Μετασχηματισμός
Transmissions | Μουσική–Ηχητική Τέχνη
Sounds Now | Μουσική
ULYSSES: European Odyssey | Μουσική–Ηχητική Τέχνη–Community Art
Europe Beyond Access | Συμπερίληψη–Αναπηρία
Dance On, Pass On, Dream On | Χορός–Τρίτη Ηλικία
Αλεξάνδρεια: (Eπαν)ενεργοποιώντας τα κοινά αστικά φαντασιακά | Αρχιτεκτονική–Κληρονομιά–Ηχητική Τέχνη–Εικαστικές Τέχνες
Grand Luxe | Χορός–Επαγγελματική Ανάπτυξη
