της Τασούλας Τσιλιμένη*
Πόσο σπάνια έρχεται στα χέρια μου βιβλίο για παιδιά που να συγκεντρώνει τόσα χαρίσματα. Συγγραφείς και εκδότες, εκδότες και συγγραφείς, εγκλωβισμένοι στην παιδαγωγικότητα της λογοτεχνίας, στριφογυρίζουν και αναμασούν συγγραφικές τεχνικές, τακτικές και θεματικές πάντα για το καλό του παιδιού, αλλά συνήθως πολύ μακριά από αυτό που μπορεί πραγματικά να αγγίξει την ψυχή του. Κι αυτό συμβαίνει γιατί σκέφτονται με γνώμονα να δείξουν, να μάθουν στα παιδιά, κι όχι να το βοηθήσουν να ανοίξει τα φτερά του και να πετάξει με και προς τη φαντασία. Ο μαγικός κόσμος του Φεδερίκο, του Σωτήρη Τριβιζά, είναι ένα βιβλίο γεμάτο ποίηση, είναι ένα παραμύθι που μαγεύει τον αναγνώστη ανεξάρτητα από ηλικία, όπως συμβαίνει συνήθως με εκείνα τα μοναδικά έργα τέχνης που είναι πέρα από ηλικιακά όρια. Και μιλώ ακόμα για το κείμενο, το πάντρεμα αυτό της ποίησης του Λόρκα με το μυθοπλαστικό υφάδι του Τριβιζά. Οι στίχοι του Λόρκα που παρεμβάλλονται, είναι σε τόσο αρμονική συνέχεια με την αφήγηση που αν το οπισθόφυλλο δεν αποκάλυπτε τη σχέση του βιβλίου με τον Λόρκα, θα έβαζε κανείς στοίχημα ότι κείμενο και στίχοι είναι έμπνευση του ίδιου δημιουργού.
Ο μικρός Φεδερίκο, βαδίζοντας ξυπόλυτος ανάμεσα στις θημωνιές απομακρύνεται από το σπίτι του και περιπλανιέται στη φύση. Δε θα αργήσει να καταλάβει ότι έχει χαθεί και έτσι αρχίζει μια περιπλάνηση σε άγνωστα και πρωτόγνωρα μέρη που του αποκαλύπτουν πολλά. Ήχοι και χρώματα, και φωνές μυστικές και φόβοι, κι αγωνία και εφιάλτες και κίνδυνοι που πάντα καιροφυλακτούν στο μυαλό ενός παιδιού. Στη δίνη του ποταμού(των συναισθημάτων) θα πιστέψει ότι χάνεται καθώς οι δυνάμεις του τον εγκαταλείπουν, μα θα σταθεί τυχερός και μετά την καταιγίδα θα δει να βγαίνει το ουράνιο τόξο που θα τον οδηγήσει στο σπίτι του.
Δεν θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερος τρόπος να εισάγει κανείς τα παιδιά αναγνώστες στην ποίηση, στη μαγεία και στον κόσμο του Λόρκα, απ΄αυτόν που κατάφερε ο συγγραφέας και όλο το επιτελείο του βιβλίου: η εικονογράφος Ίρις Σαμαρτζή με τα φωτεινά χρώματα της ποίησης, ο Δημήτρης Μαραμής με τη μουσική στο ύφος της ποίησης του Λόρκα, ο Θοδωρής Βουτσικάκης με το τραγούδι και ο Πασχάλης Τσαρούχας με την γάργαρη σα νερό αφήγηση. Το κείμενο απογειώνεται στην κυριολεξία με τη συνάντηση των τεσσάρων. Γιατί το βιβλίο συνοδεύεται από cd που θα λατρευτεί από τους αναγνώστες/ακροατές.
Ένα βιβλίο γεμάτο συμβολισμούς, στους στίχους, συμβολισμούς στην αφήγηση και τόση εκφραστικότητα στην εικονογράφηση! Παραμυθιακή η αφήγηση που συνεπαίρνει, το κείμενο δεν σκοντάφτει πουθενά, αποκαλύπτει και κρύβει, όπως κάθε παραμύθι, κι είναι ο αναγνώστης που ακολουθώντας τον μικρό Φεδερίκο περιπλανιέται στη φύση και στα μυστικά της αλλά και στον εσωτερικό του κόσμο με τις φωτεινές και σκοτεινές πλευρές του. Και όπως κάθε σωστό παραμύθι, στο τέλος υπάρχει η επιστροφή στη γαλήνη, στην ασφάλεια. Αλλά ο αναγνώστης, όπως κάθε ταξιδιώτης, με την επιστροφή του κουβαλά τον θησαυρό της εμπειρίας και της γνώσης.
*Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Info
Σωτήρης Τριβιζάς
Ο μαγικός κόσμος του Φεδερίκο
Εικ. Ίρις Σαμαρτζή
Εκδόσεις Διάπλαση, 2015