από την Αλεξάνδρα Χαΐνη
Κάποια από τα πιο ενδιαφέροντα κείμενα (ναι ας ευλογήσουμε λίγο τα γένια μας, δεν βλάπτει), γράφονται στα λογοτεχνικά ηλεκτρονικά περιοδικά.
Πέρα από τις κριτικές και αναλύσεις των νέων εκδόσεων ή τις προδημοσιεύσεις αποσπασμάτων των έργων της μυθοπλασίας, τα λογοτεχνικά περιοδικά (ηλεκτρονικά και μη) συνιστούν πεδίο δόξης λαμπρό για προβληματισμούς ευρύτερης θεματολογίας. Καταπιάνονται με ζητήματα ουσιαστικά που παρότι μας αφορούν όλες και όλες, συνήθως τα καταπίνει η καταιγιστική επικαιρότητα.
Ανοίγουν τον διάλογο, ένα παράθυρο στην ουσία ανοίγουν, που αν του ρίξουμε μια προσεκτικότερη ματιά, θα μπορούσε να μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι (όσο κλισέ κι αν φαίνεται αυτό).
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά αξιόλογα παραδείγματα, ωστόσο προς αποφυγή παρεξηγήσεων, εδώ θα ασχοληθούμε μόνο με τα ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά (τα μεγαλύτερα έστω), που διατίθενται στον παγκόσμιο ιστό, κυρίως στις ΗΠΑ και στη Βρετανία. Τα περισσότερα παρέχουν το πολύτιμο υλικό τους χωρίς συνδρομή, με μια απλή εγγραφή στο site τους.
Κάποια βέβαια, δεν έχουν ανοιχτό όλο το περιεχόμενό τους αλλά αν δεν υπάρχει επιτακτική ανάγκη για περεταίρω διείσδυση, πιστεύω ότι ο αναγνώστης και η αναγνώστρια θα καλυφθούν και σε αυτό το επίπεδο. Επίσης, πολλά κυκλοφορούν (ακόμη) και σε έντυπη βερσιόν.
ΗΠΑ
The New York Review of Books
Το The New York Review of Books θεωρείται ως ένα από τα πιο πρωτοπόρα λογοτεχνικά περιοδικά στην αγγλική γλώσσα. Γεννήθηκε το 1963 στη Νέα Υόρκη, στη διάρκεια της απεργίας των εκδοτών η οποία κράτησε 114 ημέρες με αιτήματα την αύξηση των μισθών και την αυτοματοποίηση των τυπογραφείων.
Οι εκδότες και ιδρυτές του, Robert Silvers και Barbara Epstein, μαζί με τους φίλους τους, αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα νέο είδος περιοδικού όπου μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα και καλλιεργημένα μυαλά της εποχής θα συζητούσαν σε βάθος τις τρέχουσες εκδόσεις και διάφορα θέματα της επικαιρότητας. Έδωσαν ιδιαίτερο βάρος στην ανεξαρτησία της έκδοσης, η οποία ξεκίνησε ως ανεξάρτητη και παρέμεινε έτσι.
Το NYRB καλύπτει μια τεράστια γκάμα θεμάτων πέρα των αμιγώς λογοτεχνικών. Το site είναι χωρισμένο σε 4 κατηγορίες: Πολιτική, Λογοτεχνία, Τέχνη και Ιδέες (με υποκατηγορίες), με τη δεύτερη και ευρύτερη, κατηγορία, την Λογοτεχνία, να περιλαμβάνει μυθοπλασία, ποίηση, βιογραφία και αυτοβιογραφία, μεταφρασμένη λογοτεχνία και δοκίμια. Στις υπόλοιπες βρίσκουμε κείμενα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κλιματική κρίση, για τη φιλοσοφία, την επιστήμη και τη θρησκεία.
Φυσικά, το NYRB διατηρεί ακόμη το ομώνυμο περιοδικό του που μας έχει προσφέρει κατά καιρούς και πολύ καλαίσθητα εξώφυλλα.
Το NYRB διοργανώνει επίσης εκδηλώσεις και διαθέτει ένα πλούσιο e-shop με βιβλία και διάφορα λογοτεχνικά memorabilia. Στη λίστα μου οι «λογοκριμένες κάλτσες»: ένα παράταιρο ζευγάρι με τη μία κάλτσα να έχει 50 τίτλους διάσημων βιβλίων που έχουν λογοκριθεί και η άλλη επίσης, αλλά σβησμένους με μαύρο μάρκερ. Αλλά και οι πετσέτες φαγητού με τα σονέτα του Shakespeare, πολύ μου αρέσουν.
Συνδρομή: Για 20 τεύχη και πλήρη πρόσβαση στα κείμενα του site, το κόστος ανέρχεται στα 135 δολάρια, ενώ 20 digital τεύχη κοστίζουν 89,95 δολάρια. Η συνδρομή περιλαμβάνει και δώρα, συνήθως ένα ημερολόγιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι με το NYRB συνεργάζονται εξαιρετικοί εικονογράφοι και γραφίστες, όπως ο David Levine, διάσημος για τις καρικατούρες του.
Info: The New York Review of Books
LITERARY HUB
Ως «μια ενιαία, αξιόπιστη, καθημερινή πηγή για όλες τις ειδήσεις, τις ιδέες και τον πλούτο της σύγχρονης λογοτεχνικής ζωής» αυτοπροσδιορίζεται το επίσης αμερικάνικο Literary Hub, το οποίο διατελεί «στην υπηρεσία της λογοτεχνικής κουλτούρας». Πράγματι, το συγκεκριμένο site είναι το πιο εστιασμένο στον συγκεκριμένο τομέα, με υλικό από μικρούς και μεγάλους εκδοτικούς οίκους, βιβλιοπωλεία, εφημερίδες, μη κερδοσκοπικούς φορείς.
Η σελίδα του έχει επτά κατηγορίες (με αρκετές υποκατηγορίες η καθεμιά) που καλύπτουν όλο το λογοτεχνικό φάσμα: Τεχνικές και Κριτική, Πεζογραφία και Ποίηση, Ειδήσεις και Πολιτισμός (ιστορία, επιστήμη, τέχνες, σινεμά, μουσική, τα πάντα όλα), Λίστες Ανάγνωσης, Tα Καλύτερα της Δεκαετίας, Σελιδοδείκτες, Αστυνομικά Αναγνώσματα. Δημοσιεύει επίσης ανέκδοτα διηγήματα και ποιήματα και διαθέτει τον δικό του ραδιοφωνικό σταθμό το Lit Hub Radio, όπως και το αντίστοιχο Lit Hub Podcast.
Πριν λίγες ημέρες ανάρτησε και τα 167 καλύτερα εξώφυλλα βιβλίων του 2024, με βάση τις προτιμήσεις 54 σχεδιαστών εξωφύλλων, εντός και εκτός ΗΠΑ. Κάποια είναι πραγματικά έργα τέχνης.
Συνδρομή: Το Literary Hub μπαίνει στη 10η χρονιά λειτουργίας του και για την επιβίωσή του, μας ενημερώνει, χρειάζεται την υποστήριξη των αναγνωστών και αναγνωστριών. Οι συνδρομές για να γίνει κάποιος/α μέλος, ποικίλουν. Με την ετήσια ωστόσο ύψους 70 δολαρίων, εξασφαλίζουμε full πρόσβαση χωρίς διαφημίσεις και μια ωραία πάνινη τσάντα με την Joan Didion.
Info: Literary Hub
The Paris Review
Από τη χρονιά που ιδρύθηκε, το 1953, το Paris Review θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα τριμηνιαία αμερικάνικα περιοδικά. Ένα έντυπο «αφιερωμένο στην ανακάλυψη των καλύτερων νέων φωνών στην πεζογραφία, την ποίηση και τη μη-μυθοπλασία».
Ξεχωρίζει η σειρά συνεντεύξεων «The Art of Fiction», που εγκαινιάστηκε ήδη από το πρώτο τεύχος με τον E. M. Forster. Κάθε μια συνέντευξη φέρει τη σχετική αρίθμηση, φτάνοντας στο τελευταίο τεύχος, το 250, και την υπ’ αριθμόν 265η συνέντευξη με τον Hanif Kureishi. Η σειρά έχει χαρακτηριστεί από την εφημερίδα New York Times ως «το πιο αξιοπρόσεκτο υλικό συνεντεύξεων που διαθέτουμε», έχει τιμηθεί με το Βραβείο George Polk και έχει προταθεί για Βραβείο Pulitzer.
Για όλα τα τεύχη του Paris Review, πάντως, υπάρχει δυνατότητα online παραγγελίας, εφόσον τα αντίτυπα δεν έχουν εξαντληθεί. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση οι συνδρομητές και συνδρομήτριες έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν τα κείμενα που έχουν δημοσιευτεί, ακόμη και στο πρώτο τεύχος, την άνοιξη του 1953, και να θαυμάσει κι εδώ μοναδικά εξώφυλλα, όπως αυτό του Jean Michel Basquiat που κοσμεί το τεύχος 114 που κυκλοφόρησε την άνοιξη του 1990. Σημειώνεται ότι για μεγαλύτερη ευκολία τα τεύχη παρουσιάζονται ανά δεκαετία.
Το Paris Review διαθέτει επίσης μια πολύ πλούσια σειρά podcasts, την οποία μάλιστα ανανέωσε πρόσφατα, με συνεντεύξεις, αναγνώσεις, κείμενα, κλπ. Στα must οι συζητήσεις με την Olga Tokarczuk, περί πεζογραφίας για τον Jun’ichirō Tanizaki και πάει λέγοντας.
Και εδώ, λειτουργεί το ανάλογο Paris Review Store, με βιβλία, t-shirt, τσάντες, αφίσες, ομπρέλες και άλλα λογοτεχνικά αξεσουάρ.
Τέλος, το Paris Review, δέχεται συνεισφορές (στα αγγλικά) σε πεζογραφήματα προς δημοσίευση, τον Φεβρουάριο, τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο και σε ποιήματα τον Ιανουάριο, τον Απρίλιο, τον Ιούλιο και τον Οκτώβριο.
Συνδρομή: Η ετήσια συνδρομή για τις χώρες εκτός ΗΠΑ ανέρχεται στα 74 δολάρια για έναν χρόνο (4 τεύχη) και 135 δολάρια για 2 χρόνια (8 τεύχη), με πλήρη πρόσβαση στο site και στο αρχείο του περιοδικού.
Info: Paris Review
Chicago Review of Books
To Chicago Review of Books, παρότι πλούσιο και ενδιαφέρον, με μπέρδεψε κάπως σε σχέση με τη δομή του. Φαίνεται ότι αποτελεί έκδοση του Story Studio Chicago το οποίο ρίχνει φως στη λογοτεχνική σκηνή του Σικάγο και λειτουργεί ως φόρουμ για τη λογοτεχνία των μεσοδυτικών πολιτειών των ΗΠΑ. Αντίστοιχα, το αδελφάκι του Arcturus, δημοσιεύει ανέκδοτα κείμενα πεζογραφίας, nonfiction και ποιήματα. Οπότε είναι κάτι σαν τρία σε ένα ή ένα σε τρία. Τέλος πάντων, όλα φιλοξενούν αναλύσεις και παρουσιάσεις βιβλίων, δοκίμια, συνεντεύξεις, κείμενα και σχόλια για τη γενικότερη κοινωνικοπολιτική κατάσταση, μαρτυρίες -ξεχώρισα την κατηγορία Stories Matter-, έχουν επίσης τα podcasts που τους αναλογούν με συνεντεύξεις συγγραφέων και παρουσιάσεις (όπως για τα καλύτερα βιβλία του 2024 – αν και γράφτηκε τον Αύγουστο).
Οι εκδότες τους υποστηρίζουν ότι δεν έχουν κανέναν περιορισμό στο υλικό που δημοσιεύουν, όμως δίνουν ιδιαίτερη σημασία στις νέες προοπτικές –«νέες ιδέες, νέες φωνές, νέοι κόσμοι, νέες προκλήσεις, νέοι τρόποι αντίληψης»- μια θεματική που περιλαμβάνει κάθε μορφή γραφής, πειραματική, στοχαστική, πολιτική, αφηγηματικό ρεπορτάζ, οτιδήποτε.
Το Chicago Review of Books απονέμει από το 2016, τα ομώνυμα βραβεία (CHIRBy Awards) σε ξεχωριστά έργα μυθοπλασίας και μη, σε ποίηση, διηγήματα και δοκίμια που δημοσιεύτηκαν από τη λογοτεχνική κοινότητα του Σικάγο.
Συνδρομή: Τα κείμενα διατίθενται ελεύθερα online.
Los Angeles Review of Books
Το Los Angeles Review of Books (LARB) είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός αφιερωμένος στην προώθηση και στη διάδοση διεισδυτικών και ελκυστικών κειμένων για κάθε πτυχή της λογοτεχνίας, του πολιτισμού και των τεχνών.
Δημιουργήθηκε ως «απάντηση στην εξαφάνιση των παραδοσιακών λογοτεχνικών ενθέτων των εφημερίδων που πήραν μαζί τους και τα μακροσκελή κείμενα κάθε είδους, από την πεζογραφία μέχρι την πολιτική». Φιλοδοξεί να αναβιώσει και να επαναπροσδιορίσει την κριτική βιβλίου την εποχή του διαδικτύου και παραμένει πιστό στην κάλυψη και την χαρτογράφηση του ποικιλόμορφου λογοτεχνικού και πολιτιστικού τοπίου.
Το LARB δημοσιεύει online παρουσιάσεις, δοκίμια και συνεντεύξεις σε καθημερινή βάση και εκδίδει επίσης ένα τριμηνιαίο έντυπο περιοδικό το «LARB Quarterly». Κάθε τεύχος έχει ένα κεντρικό θέμα, με τον ανάλογο τίτλο: έτσι, το τρέχον, του Δεκεμβρίου, λέγεται «Fixation» (εμμονή), το προηγούμενο ήταν το «Gossip» (κουτσομπολιό), το καλοκαιρινό το «Truth» και ούτω καθεξής.
Tο site έχει πάνω κάτω τις ίδιες ρουμπρίκες με τα άλλα λογοτεχνικά site συν μία ακόμη: το Εκδοτικό Εργαστήρι. Ένα δυναμικό σεμινάριο, διάρκειας 6 εβδομάδων στο οποίο διδάσκουν βραβευμένοι συγγραφείς και απευθύνεται σε όσους και όσες ενδιαφέρονται για την εκδοτική διαδικασία σε όλα τα στάδια. Το πρόγραμμα πραγματοποιείται διαδικτυακά το καλοκαίρι, 23 Ιουνίου με 25 Ιουλίου, και κοστίζει 3.000 δολάρια.
Πέρα από τα παραπάνω, υπάρχουν τα podcasts, στο πλαίσιο του Los Angeles Review of Books Radio Hour, όπου κάθε εβδομάδα ανεβαίνουν συνεντεύξεις, αναγνώσεις και συζητήσεις επί λογοτεχνικών θεμάτων, καθώς και το πρόγραμμα εκδηλώσεων με παρουσιάσεις βιβλίων, δείπνα και βραβεύσεις.
Στο (απαραίτητο) e-shop βρίσκουμε παλαιότερα τεύχη του περιοδικού, t-shirt και πάνινες τσάντες.
Συνδρομή: Ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, το Los Angeles Review of Books στηρίζεται στους αναγνώστες και τις αναγνώστριές του και στη γενναιοδωρία των χορηγών του. Για τα έντυπα ενός έτους (4 τεύχη) και πλήρη online online πρόσβαση η συνδρομή ξεκινά από 30 δολάρια.
Info: Los Angeles Review of Books
The Offing
Δεν είμαι σίγουρη για την ακριβή μετάφραση του «the offing». Στην έκφραση in the offing, σημαίνει «στον ορίζοντα», ή κάτι που πρόκειται να γίνει στο επόμενο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, το The Offing είναι ένα διαδικτυακό λογοτεχνικό περιοδικό για εκείνους και εκείνες που τους αρέσει το διάβασμα που «προκαλεί, πειραματίζεται, ερεθίζει».
Ασχολείται με τη δημιουργική γραφή όλων των ειδών και με την τέχνη γενικότερα. Προωθεί δουλειές που ξεπερνούν τα όρια των συμβατικών μορφών τέχνης και ενθαρρύνει τους νέους/νέες και ανερχόμενους/ες συγγραφείς να δοκιμάσουν τη φωνή τους και τους καταξιωμένους/ες να τεστάρουν τα όριά τους.
Το The Offing «αναζητά και υποστηρίζει τη δουλειά εκείνων που κινούνται στο περιθώριο του λογοτεχνικού γίγνεσθαι, συμπεριλαμβανομένων των μαύρων και ιθαγενών πληθυσμών, των έγχρωμων ανθρώπων, των τρανς, των cis γυναικών, των άφυλων, των queer, των μη-διαδικών, των ίντερσεξ ατόμων». Πιστεύει ότι οι συγγραφείς και οι καλλιτέχνες αξίζουν να ανταμείβονται για τη δουλειά τους, γι’ αυτό και η συνεισφορά τους σε κείμενα, τέχνη, φωτογραφίες, βίντεο ή ό,τι άλλο, πληρώνεται.
Στο The Offing Podcast ακούμε παρουσιάσεις, αναγνώσεις και συνεντεύξεις, ενώ η κατηγορία Τέχνη περιλαμβάνει και μια σειρά από πρωτότυπα κόμικς όπως το Home.
Συνδρομή: Ξεκίνησε αρχικά ως παρακλάδι του Los Angeles Review of Books, το οποίο το φιλοξενούσε στην ιστοσελίδα του και το υποστήριζε διοικητικά. Σήμερα λειτουργεί με την υποστήριξη του The Literary Arts Emergency Fund και στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην καλοσύνη των φίλων του, τους οποίους καλεί να προσφέρουν τον οβολό τους.
Info: The Offing – A Literary Magazine
Poets & Writers
Ένα ακόμη λογοτεχνικό περιοδικό -έντυπο και διαδικτυακό- με έδρα τη Νέα Υόρκη. Ιδρύθηκε το 1970 και θεωρείται ο μεγαλύτερος μη κερδοσκοπικός οργανισμός «στην υπηρεσία των συγγραφέων».
Αποστολή του Poets & Writers (P&W) είναι να εξασφαλίσει την επαγγελματική εξέλιξη ποιητών και συγγραφέων, να προωθήσει την επικοινωνία μέσα σε όλη τη λογοτεχνική κοινότητα και να συμβάλει στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος στο οποίο η λογοτεχνία θα μπορεί να εκτιμηθεί από το ευρύτερο δυνατό κοινό.
Κάθε χρόνο, δεκάδες χιλιάδες ποιητές και ποιήτριες, πεζογράφοι και δοκιμιογράφοι επωφελούνται από τα προγράμματα του P&W, τα οποία συμπεριλαμβάνουν το περιοδικό του, μια δυναμική και ενημερωμένη ιστοσελίδα, οικονομική υποστήριξη για αναγνώσεις και άλλες εκδηλώσεις και χορηγίες για βραβεία και διακρίσεις. Κάθε τεύχος, φτάνει σε 100.000 συγγραφείς.
Η ιστοσελίδα, που έχει πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες τον χρόνο, προσφέρει επίσης τη δυνατότητα παρακολούθησης βίντεο, στην κατηγορία Poets & Writers Theater, με συγγραφείς να συζητούν και να διαβάζουν και άλλα παρόμοια, για τους αναγνώστες και τις αναγνώστριες «που θέλουν να διαβάζουν συνοδεία οπτικού υλικού».
Διαθέτει επίσης έναν κατάλογο με ποιητές/ποιήτριες και συγγραφείς, που περιλαμβάνει συνολικά 10.000 ονόματα, καθώς και μία εμπεριστατωμένη βάση δεδομένων με περισσότερα από 1.000 έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά, με τους μικρούς και μεγάλους εκδοτικούς οίκους, τους λογοτεχνικούς ατζέντηδες, τους διαγωνισμούς, και τις τρέχουσες εκδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο.
Το πρόγραμμα Αναγνώσεις & Σεμινάρια, έχει χρηματοδοτήσει τη συμμετοχή 750 συγγραφέων σε 2.000 λογοτεχνικές εκδηλώσεις στη Νέα Υόρκη, την Καλιφόρνια, την Ατλάντα, το Σικάγο κλπ.
Συνδρομή: Η βασική συνδρομή για έναν χρόνο αντιστοιχεί στα 50 δολάρια και περιλαμβάνει όλα τα τεύχη του περιοδικού, εβδομαδιαίο newsletter με τους ετήσιους διαγωνισμούς και πρόσβαση στην εφαρμογή για έξυπνα κινητά. H premium συνδρομή ανέρχεται στα 70 δολάρια τον χρόνο και προσφέρει επιπλέον πλήρη πρόσβαση στο περιεχόμενο του site και στις βάσεις δεδομένων του, καθώς και προτεραιότητα για εγγραφή στα σεμινάρια. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα συνδρομής ανά μήνα, η οποία ανέρχεται στα 7 δολάρια και έχει τα ίδια προνόμια με την premium.
Info: Poets & Writers
The Margins
To αμερικάνικο ηλεκτρονικό περιοδικό The Margins ιδρύθηκε το 2012 στη Νέα Υόρκη με στόχο να δώσει χώρο και φωνή σε ασιατο-αμερικανούς συγγραφείς. Δημοσιεύει ανέκδοτη ποίηση και πεζογραφία, δημιουργικά δοκίμια και ρεπορτάζ, μεταφράσεις, συνεντεύξεις και πειραματικά, υβριδικά, έργα.
Η ιστοσελίδα φιλοξενεί διάφορες πρωτοβουλίες που αντανακλούν τη φιλοσοφία του: Στο Open City αναρτώνται ιστορίες μεταναστών από την Ασία και τη Μουσουλμανική κοινότητα της Νέας Υόρκης, οι οποίες σπάνια προβάλλονται από τα συμβατικά media. Το Transpacific Literary Project είναι ένας χώρος για έκφραση συγγραφέων από την Ασία και τη διασπορά. Το Poetry Tuesday παρουσιάζει κάθε Τρίτη ποιητές και ποιήτριες από την Ασία, το Flash Fiction αφορά κείμενα κάτω των 1.000 λέξεων, ενώ η κατηγορία Black and Asian Feminist Solidarities διερευνά φεμινιστικές ιστορίες και πρακτικές, προσφέροντας ταυτόχρονα ένα πλαίσιο προστασίας, κοινότητας και επιβίωσης. Τέλος, το A World Without Cages φαντάζεται ένα κόσμο χωρίς μαζικές φυλακίσεις και κρατήσεις μεταναστών.
Συνδρομή: Εδώ δεν υπάρχει συνδρομή με τη στενή έννοια, αλλά «δωρεά». Από 50 δολάρια, 100, 250 και όσο πάει.
Info: The Margins
The Rumpus
Το Rumpus ιδρύθηκε το 2009 στο Σαν Φρανσίσκο και τώρα έχει την έδρα του στο Άσβιλ, στη Βόρεια Καρολίνα. Όπως όλα τα προαναφερθέντα, θεωρεί ότι είναι ένα από τα πρώτα, και, κυρίως από τα πιο εμπεριστατωμένα και έγκυρα διαδικτυακά λογοτεχνικά περιοδικά. Δηλώνει ανεξάρτητο εξαρχής, χωρίς συνδέσμους με πανεπιστήμια, χορηγούς ή μεγάλους εκδοτικούς οίκους και ξεκαθαρίζει ότι στηρίζεται αποκλειστικά στην υποστήριξη των αναγνωστών/στριών του. Σημειώνεται ότι η πλειοψηφία των συντακτών του προσφέρει εθελοντική εργασία στο περιοδικό.
Το Rumpus δημοσιεύει ανέκδοτα λογοτεχνικά έργα, πεζογραφία και ποίηση, χιουμοριστικά κείμενα, κόμικς, δοκίμια, παρουσιάσεις και κριτικές βιβλίων καθώς και συνεντεύξεις. «Το, σε μεγάλο βαθμό εθελοντικό, περιοδικό μας πασχίζει να είναι μια πλατφόρμα για φωνές που παίρνουν ρίσκα και για γραπτά που ίσως να μην έβρισκαν σπίτι κάπου αλλού» εξηγεί το περιοδικό. «Αναδεικνύουμε τις νέες φωνές μαζί με πιο καταξιωμένους συγγραφείς που γνωρίζουμε και αγαπάμε. Θέλουμε να φέρουμε νέες προοπτικές στη συζήτηση και να δούμε τα πράγματα σε μεγαλύτερο βάθος».
Το Rumpus προσφέρει επίσης μια «εργαλειοθήκη» (The Writer’s Welcome Kit) στους επίδοξους και τις επίδοξες συγγραφείς: 51 μαθήματα και εργασίες για να ξεκινήσουν τη συγγραφική διαδικασία. Τα μαθήματα μπορούν να γίνουν οποιοδήποτε διάστημα έναντι 199 δολαρίων.
Και εδώ λειτουργεί e-shop, από το οποίο επιλέγω την κούπα με το ωραίο μήνυμα «Write Like a Motherfucker».
Συνδρομή: Στο Rumpus πιστεύουν ότι η λογοτεχνία δημιουργεί μια κοινότητα και καλούν το αναγνωστικό κοινό τους να προσφέρει ό,τι προαιρείται, ή να γίνει μέλος με 7 δολάρια τον μήνα.
Info: The Rumpus
Review Review
Το Review Review (κατά το Dupont Dupont) είναι ένα ελεύθερα προσβάσιμο online λογοτεχνικό περιοδικό για την ενίσχυση των συγγραφέων, των εκδοτών, των φοιτητών και των καθηγητών. Προσφέρει κριτικές των τελευταίων εκδόσεων των λογοτεχνικών περιοδικών, συνεντεύξεις με εκδότες λογοτεχνικών περιοδικών και κείμενα σχετικά με την εκδοτική παραγωγή.
Ιδρύθηκε το 2008 από την συγγραφέα Becky Tuch, η οποία, αποκαρδιωμένη από τις προσπάθειές της να εκδώσει τη δουλειά της στα περιοδικά, αποφάσισε να δημιουργήσει μια πλατφόρμα ώστε οι συγγραφείς να μπορούν να γνωρίσουν σε βάθος τι κυκλοφορεί στον συγκεκριμένο χώρο αλλά και στην ευρύτερη εκδοτική κοινότητα.
Το αρχείο του Review Review με συνεντεύξεις, κριτικές και παρουσιάσεις, είναι πλούσιο και ο κατάλογος με τα λογοτεχνικά περιοδικά μακροσκελής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Becky Tuch, αφότου άφησε το RR, ίδρυσε το Lit Mag News, μια δεκαπενθήμερη ηλεκτρονική εφημερίδα με όσα συμβαίνουν στον χώρο των λογοτεχνικών περιοδικών.
Συνδρομή: Το Internet Archive, που τρέχει την ιστοσελίδα στηρίζεται σε δωρεές ύψους 15,58 δολαρίων. Παρόλα αυτά το site δίνει και άλλες εναλλακτικές, της τάξεως των 5 ή 50 ευρώ, σε μηνιαία βάση.
Info: The Review Review
The Millions
Το The Millions ιδρύθηκε το 2003, αρχικά ως ένα ακόμη blog για το βιβλίο, σύντομα όμως εξελίχθηκε σε διαδικτυακό περιοδικό. Δημοσιεύει κριτικές, παρουσιάσεις, συνεντεύξεις κλπ., αλλά αυτό που το καθιστά ξεχωριστό είναι το αρχείο με τις αναγνωστικές επιλογές της χρονιάς, το Year in Reading, στο οποίο οι συντάκτες και οι συντάκτριές του μοιράζονται τα βιβλία που διάβασαν την χρονιά που πέρασε (κάθε μήνα διαφορετικό άτομο) και τους/τις επηρέασαν βαθιά. «Γράφοντας για την αναγνωστική μας ζωή, εμείς οι συντάκτες και οι συντάκτριες του Year in Reading, γράφουμε στην ουσία για την προσωπική μας ζωή, την εσωτερική μας ζωή», λένε χαρακτηριστικά. «Αυτή τη χρονιά, οι συνεργάτες του περιοδικού διάβασαν εν μέσω πένθους και σοβαρών ασθενειών, νέων ξεκινημάτων και γεννήσεων. Περισσότεροι από έναν στράφηκαν στη σοφία της Ursula K. Le Guin. Πολλοί περιγράφουν ότι ένα βιβλίο τους βρήκε τη στιγμή ακριβώς που το χρειάζονταν.»
Κάθε δυο χρόνια το Millions εκδίδει τα Great Book Previews -με τα βιβλία που πρόκειται να εκδοθούν- καθώς και τη λίστα με τα πιο αναμενόμενα ηχητικά βιβλία.
Συνδρομή: 5 δολάρια το μήνα, ή ό,τι προαιρείσθε.
Info: The Millions – Books, Arts, and Culture
Literary Mama
Το Literary Mama -Λογοτεχνική Μαμά- είναι πιο ειδικό, καθότι δημοσιεύει λογοτεχνικά κείμενα «που τιμούν το ταξίδι και τη δουλειά της μητρότητας». Είναι στον αέρα από το 2002, με την υποστήριξη περισσότερων από 110 εθελοντών και εθελοντριών και 2.000 συγγραφέων. Η ιδέα ανήκει στην Amy Hudock, η οποία δίδασκε ένα μάθημα δημιουργικής γραφής για τη μητρότητα στο πανεπιστήμιο Berkeley. Είναι μια ωραία ιστορία που μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Το Literary Mama εκδίδει 6 (ηλεκτρονικά) τεύχη τον χρόνο, στα οποία αναρτώνται δοκίμια, παρουσιάσεις βιβλίων, διηγήματα, ποιήματα με θέμα τη μητρότητα. Το podcast, This Mama Is Lit!, φιλοξενεί συνεντεύξεις με μητέρες συγγραφείς.
Συνδρομή: Το newsletter είναι μηνιαίο, και δωρεάν.
Info: Literary Mama
ΕΥΡΩΠΗ
The London Review of Books
Περνάμε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού τώρα και στο Βρετανικό The London Review of Books (LRB), το οποίο ένας αναγνώστης είχε χαρακτηρίσει πρόσφατα ως το «το καλύτερο πράγμα του να είσαι άνθρωπος» («the best thing about being a human»).
Ιδρύθηκε το 1979, λίγο αφότου η εφημερίδα Times διέκοψε την κυκλοφορία της για έναν χρόνο λόγω διαφωνιών της διοίκησης με τα συνδικάτα. Τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς, ο γνωστός κριτικός λογοτεχνίας Frank Kermode έγραψε στον Observer για την ανάγκη δημιουργίας ενός νέου λογοτεχνικού περιοδικού που θα μπορούσε να αντικαταστήσει το δημοφιλές ένθετο της εφημερίδας. Το πρώτο τεύχος του LRB, εμφανίστηκε 4 μήνες αργότερα με κείμενα μεταξύ άλλων των John Bayley και William Empson, διάσημων Βρετανών κριτικών και ποιήματα των Ted Hughes και Seamus Heaney.
Το LRB είναι αναμφισβήτητα ένας εκδοτικός άθλος, καθότι συνεχίζει να βγαίνει δύο φορές τον μήνα – σε έντυπο εννοώ. Συνιστά έναν πολύ φιλόξενο χώρο για μεγάλη λογοτεχνία αλλά και για ευρύτερο προβληματισμό. Όπως και τα ξαδέρφια του εξ Αμερικής, το περιοδικό καλύπτει όλη την γκάμα των θεμάτων που απασχολούν τον σύγχρονο κόσμο, από τέχνη έως πολιτική και από επιστήμη έως ιστορία και φιλοσοφία. «Στην εποχή των μεγάλων αφηγήσεων», γράφουν οι συντάκτες του, «το LRB δημοσιεύει δοκίμια υψηλής διανόησης και χαίρει εκτίμησης σε ολόκληρο τον κόσμο για την τόλμη, την εμβέλεια και την κομψότητά του».
Το 2019, ο εκδοτικός οίκος Faber & Faber, για να τιμήσει τα 40 χρόνια του LRB, εξέδωσε έναν πολυτελή τόμο με τον τίτλο «London Review of Books: An Incomplete History», μια εντυπωσιακή συλλογή από τα αρχεία του περιοδικού με κατασκευές και προσωπικές συλλογές, επιστολές, σημειωματάρια, σχέδια κλπ.
Σήμερα, θεωρείται ένα από τα πιο έγκυρα και δημοφιλή λογοτεχνικά περιοδικά της Ευρώπης με την κυκλοφορία του το 2021 να ξεπερνάει τα 91.000 φύλλα.
Μαζί με τις παρουσιάσεις βιβλίων, τις βιογραφίες και τα ρεπορτάζ, κάθε τεύχος του LRB περιλαμβάνει και ποίηση, κριτικές εκθέσεων και ταινιών, επιστολές και ένα ημερολόγιο. Όλο το περιεχόμενο διατίθεται στους ενδιαφερόμενους και τις ενδιαφερόμενες σε έντυπη και online μορφή, καθώς και μέσω εφαρμογής (London Review of Books app) για «έξυπνα» κινητά στις γνωστές πλατφόρμες.
Στις σελίδες του υπάρχει ακόμη ένα blog με κείμενα και ανταποκρίσεις για την τρέχουσα κοινωνικο-πολιτική κατάσταση, μια σειρά από Podcasts και σύντομα ντοκιμαντέρ με λογοτεχνική κυρίως θεματολογία, όπως το πιο πρόσφατο σχετικά με το «Sister Outsider» της Audre Lorde. Τέλος, το LBR διοργανώνει διαλέξεις με συγγραφείς στη Βρετανία και στις ΗΠΑ.
Διατηρεί online αλλά και φυσικό βιβλιοπωλείο και e-shop με διάφορα βρετανικής λογοτεχνικής κοπής αναμνηστικά.
Συνδρομή: Για την Ευρώπη, το κόστος για 6 μήνες (12 τεύχη) ανέρχεται στις 29,99 λίρες, για έναν χρόνο (24 τεύχη) στις 49,99 λίρες. Η συνδρομή περιλαμβάνει το τελευταίο τεύχος αμέσως μόλις εκδοθεί, πλήρη πρόσβαση στο αρχείο του περιοδικού online και ελεύθερη χρήση της εφαρμογής για κινητά και tablet. Επίσης, δωράκι το ημερολόγιο του LRB. Για πρόσβαση αποκλειστικά online τα 12 τεύχη κοστίζουν 12 λίρες.
Info: London Review of Books
European Review of Books
Το European Review of Books (ERB) είναι το νεότερο στον χώρο, καθώς το πρώτο τεύχος του κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2022. Εκδίδεται σε έντυπη μορφή τρεις φορές τον χρόνο και online ανανεώνεται κάθε εβδομάδα. Ασχολείται «με τον πολιτισμό και τις ιδέες», δημοσιεύοντας κείμενα στα αγγλικά αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες ανάλογα με την καταγωγή του/της συγγραφέα.
Το ERB δεν δημοσιεύει μόνο παρουσιάσεις/κριτικές βιβλίων αλλά πολλές και διαφορετικές εκδοχές του γραπτού λόγου: πεζογραφία, ταξιδιωτικά ρεπορτάζ, παρωδίες, προκλήσεις, ποιήματα, οτιδήποτε. «Γενικά υποστηρίζουμε τη δοκιμιακή μορφή» εξηγούν οι συντάκτες του. «Ένα καλό δοκίμιο είναι το αντίδοτο σε μία τιποτένια άποψη, ο εχθρός της ευάερης κοινοτοπίας. Θέλουμε να ανοίξουμε λεωφόρους προς το απόκρυφο, το βέβηλο, το μεγαλειώδες».
Στόχος τους -«ας μας συγχωρεθεί η λέξη» γράφουν- είναι να «πυκνώσει η Ευρωπαϊκή διανοητική ατμόσφαιρα». Σπεύδουν, ευτυχώς, να διευκρινίσουν ότι δεν μιλάνε με σοβινιστικούς όρους: «Η Ευρώπη του τίτλου μας, αφορά απλώς και μόνο τον τόπο διαμονής μας. Δεν γνωρίζουμε καν τα σύνορα του Ευρωπαϊκού. Ο πολιτισμός της Ευρώπης περνάει μέσα από εθνικά και μητροπολιτικά κόσκινα· εμείς θέλουμε να γράφουμε και να εκδίδουμε πέρα από τα όρια του εθνικού και του μητροπολιτικού…»
Εξού και δημοσιεύει έργα και στη μητρική γλώσσα των συγγραφέων – μαζί βέβαια με την αγγλική μετάφραση. Για τη συντακτική ομάδα του περιοδικού, η προσέγγιση αυτή είναι ένα πείραμα, ένα στρατηγικό και ρομαντικό πείραμα, που προϋποθέτει γνώσεις στη διαγλωσσική επεξεργασία κειμένων και που φιλοδοξεί επίσης να ξεπεράσει τη «φαινομενική ηγεμονία» της αγγλικής γλώσσας και να χριστεί ως μια πολύγλωσση république des lettres – δημοκρατία των γραμμάτων.
Στο δια ταύτα, φιλοξενεί κείμενα από όλους τους χώρους της τέχνης, αλλά και δοκίμια για την πολιτική, την ιστορία και την οικονομία. Στο τελευταίο τεύχος, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο, διαβάζουμε ένα ρεπορτάζ για τη Eurovision και στα λιθουανικά.
Συνδρομή: Για πλήρη πρόσβαση στο online περιεχόμενο το κόστος ετησίως είναι 50 ευρώ, ενώ για online και έντυπο μαζί, 115 ευρώ.
Info: The European Review of Books
European Literature Network
Το European Literature Network (ELNet) δημιουργήθηκε με στόχο την προώθηση αξιόλογης λογοτεχνίας από την Ευρώπη και τη Βρετανία. Είναι ανοιχτό για τους/τις συγγραφείς, εκδότες, ατζέντηδες, βιβλιοπώλες, διοργανωτές φεστιβάλ, καλλιτεχνικούς διευθυντές και δημοσιογράφους. Λειτουργεί χωρίς συνδρομή, για την ανταλλαγή ειδήσεων και απόψεων από τον χώρο του βιβλίου.
Ιδρύθηκε το 2010 από την Rosie Goldsmith, που διετέλεσε δημοσιογράφος του BBC επί 20 χρόνια, με απώτερο σκοπό την υποστήριξη της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας και μετάφρασης μέσα από τα περιοδικά The Riveter (ηλεκτρονικά και έντυπα) τα οποία καλύπτουν τη λογοτεχνική παραγωγή αρκετών ευρωπαϊκών χωρών, με ειδικά τεύχη για την Πολωνία, τη Ρωσία, τη Σκανδιναβία, τις χώρες της Βαλτικής, την Ελβετία, την Ολλανδία, την Ισπανία, μεταξύ άλλων. Το περιοδικό διατίθεται δωρεάν σε βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες, κολέγια κλπ. σε όλη την Ευρώπη και online στο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο του ELNet. Ένα ομολογουμένως εντυπωσιακό εγχείρημα, από το οποίο -δυστυχώς- απουσιάζει η Ελλάδα.
Βέβαια, τα podcast και τα βίντεο δεν λείπουν ούτε από εδώ με συνεντεύξεις και συζητήσεις, με το βλέμμα στην Ευρώπη. «Υποστηρίζουμε τη δουλειά της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά δεν έχουμε σχέση με την ΕΕ. Έχοντας περάσει μια πανδημία, ένα Brexit και έναν πόλεμο στην Ευρώπη μαζί, γνωρίζουμε ότι η συνεργασία και η αμοιβαία υποστήριξη μας κάνουν πιο δυνατούς», επισημαίνει η ομάδα του ELNet.
Συνδρομή: Είπαμε το περιεχόμενο του ELNet είναι ανοιχτό και προσβάσιμο, αλλά οι δωρεές είναι ευπρόσδεκτες.
Για αμερικάνικα, θα πρότεινα επίσης τα Bookforum, The Baffler, The Point, The Drift, The Threepenny Review καθώς και το n+1. Επίσης, η ιστοσελίδα https://bookmarks.reviews/ είναι ένα πολύ καλοφτιαγμένο “reviews aggregator” για αγγλόφωνες κυκλοφορίες. Από το Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχουν επίσης το Granta και το Times Literary Supplement.
Ευχαριστούμε! Από Ελληνικά;
Τα ελληνικά είνια λίγα κια πολύ γνωστά.