Έχει παρατηρηθεί ότι στη χώρα μας οι συγγραφείς “πουλάνε” φτηνά την πνευματική τους σκευή. Καλούνται συχνά να μιλήσουν σε ημερίδες, να προλογίσουν βιβλία, να απαγγείλουν μπροστά σε ακροατήρια, να οργανώσουν Λέσχες Ανάγνωσης ή να δώσουν διαλέξεις σε πολυπληθή μερικές φορές ακροατήρια όπως για παράδειγμα σε σχολικές μονάδες. Για όλες αυτές τις παραστάσεις των συγγραφέων και ενώ απαιτείται προετοιμασία ο δημιουργός δεν αμείβεται. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο δημιουργός ωφελείται από αυτή την προβολή και άρα “αμείβεται” με την διαφήμιση του έργου του. Μα στις περισσότερες περιπτώσεις ο συγγραφέας που καλείται είναι ήδη γνωστός και καλείται ακριβώς γι αυτή τη δημοφιλία του. Ο καλούμενος συγγραφέας δεν φέρνει μόνον το σώμα του αλλά κυρίως την πνευματική του περιουσία και καταβάλλει κόπο για να προετοιμαστεί. Σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, ανατολική και δυτική, οι συγγραφείς αμείβονται για να διαβάσουν το έργο τους πόσο μάλλον για να προετοιμαστούν να δώσουν διαλέξεις ή ό,τι άλλο σχετικό.
Η Εταιρεία Συγγραφέων σε συντονισμό την Εταιρεία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και το Ελληνικό Τμήμα ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου αποφάσισαν να κοινοποιήσουν αυτή την κατάσταση και να προσπαθήσουν να την ανατρέψουν. Να προτρέψουν όλους τους παράγοντες που κινούνται στην αγορά βιβλίου αλλά και στον χώρο των πνευματικών ιδρυμάτων να βοηθήσουν σε αυτή την προσπάθεια για την προστασία των δικαιωμάτων των συγγραφέων. Αυτό θα είναι σε όφελος όλων. Γι αυτό τον σκοπό κοινοποίησαν την ΧΑΡΤΑ Δημιουργών Έργων Λόγου με σκοπό την προστασία της πνευματικής περιουσίας των συγγραφέων. Ιδού και το κείμενο.
(Γιάννης Ν. Μπασκόζος- μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων)
****
ΧΑΡΤΑ Δημιουργών Έργων Λόγου
Η Χάρτα έχει στόχο την προστασία των δικαιωμάτων των συγγραφέων και γενικότερα των ανθρώπων του βιβλίου στις δημόσιες εμφανίσεις που αφορούν τα έργα του λόγου – παρουσιάσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, στρογγυλά τραπέζια, εργαστήρια, ΜΜΕ, κ.ά.
Οι φορείς και οι επαγγελματίες του βιβλίου που υπογράφουν τη Χάρτα, συμφωνούν και υπογράφουν είτε μέσω των φορέων που τους εκπροσωπούν είτε ατομικά, ότι:
1. Η συγγραφική δραστηριότητα είναι επάγγελμα.
2. Η παράσταση των συγγραφέων, εικονογράφων, μεταφραστών και άλλων ανθρώπων του βιβλίου σε εκδηλώσεις είναι αμειβόμενη. Εξαιρούνται οι βραβεύσεις, η συμμετοχή σε προωθητικές ενέργειες εκδοτών βάσει ατομικού συμβολαίου, οι τιμητικές εκδηλώσεις ομοτέχνων, κ.ά.
3. Οι αμοιβές καθώς και η κάλυψη των εξόδων σε κάθε περίπτωση, αλλά και εκτός τόπου διαμονής (μετακίνηση, διαμονή, διατροφή), επιβαρύνουν τον φορέα που καλεί (Υπουργεία, Δημοτικές Επιχειρήσεις – Βιβλιοθήκες – Σύλλογοι Γονέων – Πολιτιστικά Σωματεία, κ.ά.).
4. Οι αμοιβές συμφωνούνται ατομικά ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες των φορέων που καλούν.
5. Η ΧΑΡΤΑ Δημιουργών Έργων Λόγου έχει προαιρετικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα για τα μέλη των σωματείων που την υπογράφουν. Κάθε μέλος μπορεί κατά την κρίση του να εφαρμόσει ή όχι όσα αναφέρονται στη ΧΑΡΤΑ.
6. Οι δημιουργοί οφείλουν να εκδίδουν τα νόμιμα παραστατικά.
7. Οι εκδότες αναλαμβάνουν τα έξοδα της συμμετοχής των δημιουργών καθώς και αμοιβή τους per diem όταν καλούνται να συμμετέχουν σε εκθέσεις, πάνελ, κ.ά. εκτός τόπου κατοικίας.
8. Δεν επιτρέπεται η βιντεοσκόπηση/ μαγνητοφώνηση/φωτογράφηση/δημοσιεύσεις και η αναπαραγωγή οποιασδήποτε εκδήλωσης χωρίς την γραπτή συναίνεση του δημιουργού και απαιτούν την αμοιβή των δημιουργών για τα πνευματικά τους δικαιώματα (προβολές στο You Tube).
9. Δεν επιτρέπεται η φωτοτυπική αναπαραγωγή οποιουδήποτε έργου ή μέρους του (κείμενο και εικονογράφηση).
Προϋποθέσεις για τη συμμετοχή δημιουργών σε εκδηλώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, πάνελ, εκπαιδευτικά σεμινάρια, εργαστήρια, διαλέξεις, κλπ.
9 . Καθορίζεται η διάρκεια, ο τύπος (δια ζώσης/ διαδικτυακά) και ο αριθμός των συναντήσεων, το ηλικιακό κοινό και ο αριθμός συμμετεχόντων, η παροχή τεχνικού εξοπλισμού, αν κρίνεται απαραίτητη.
9 α. Καθορίζεται τι προσφέρει ο συγγραφέας, ο εικονογράφος, ο μεταφραστής, κ.α. (απλή παρουσία και συζήτηση με το κοινό, προβολή οπτικοακουστικού υλικού, εκπαιδευτικό εργαστήριο, κ.ά.).
9 β. Συνεννόηση μεταξύ του φορέα, του εκδότη και του δημιουργού για την αγορά ή την πώληση βιβλίων στο χώρο ή αποστολής προωθητικού υλικού.
Προετοιμασία της επίσκεψης του δημιουργού εκ μέρους του φορέα που καλεί
10.1. Ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού (μαθητές/μέλη βιβλιοθηκών/φοιτητές/γενικό κοινό) για το έργο του συγγραφέα.
10.2. Προμήθεια του σχετικού βιβλίου από τον φορέα που καλεί.
10.3. Επεξεργασία του περιεχομένου του έργου πριν την επίσκεψη του δημιουργού.
Τα συλλογικά όργανα των Δημιουργών Έργων Λόγου που συνυπογράφουν τη Χάρτα Δημιουργών Έργων Λόγου εκ μέρους των μελών τους
Κοινοποιούν τη Χάρτα Δημιουργών Έργων Λόγου στα μέλη τους
Αναρτούν τη Χάρτα Δημιουργών Έργων Λόγου στον ιστότοπό τους
Αναλαμβάνουν την διεξαγωγή μιας εκτεταμένης ενημερωτικής καμπάνιας στα ΜΜΕ και στα Κοινωνικά Δίκτυα με θέμα το επάγγελμα των δημιουργών έργων λόγου (πεζογράφοι, ποιητές, δοκιμιογράφοι, μεταφραστές, κ.ά.), τα πνευματικά δικαιώματα, τα επαγγέλματα που εμπλέκονται στη δημιουργία των βιβλίων.
Τ η Χάρτα Δημιουργών Έργων Λόγου συνυπογράφουν Εταιρεία Συγγραφέων Εταιρεία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης Ελληνικό Τμήμα ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου
