του Γιάννη Ν. Μπασκόζου
Ο ατελής αυτός κατάλογος είναι πολυπρισματικός. Περιέχει έρευνες, δοκίμια, μελέτες, συλλογές άρθρων, στατιστικά, ζητήματα γραφής και ανάγνωσης, θέματα εμπορίου, μάρκετινγκ, ζητήματα εκδοτών και εκδοτικών συμπεριφορών, απομνημονεύματα, βιογραφίες και αυτοβιογραφίες, απομνημονεύματα ρεπόρτερ του βιβλίου, ιστορίες βιβλίων και βιβλιοθηκών και πεζογραφία, διαδίκτυο, ηλεκτρονικό βιβλίο και μελλοντολογικές εκτιμήσεις. Μυθιστορήματα, διηγήματα, ερωτικά, εγκληματικά, μυστηρίου, περιπετειώδη. Σε όλα το βιβλίο και η ανάγνωση είναι το κινούν στοιχείο για την εξέλιξη των γεγονότων και των χαρακτήρων. Έγραψα τον κατάλογο χωρίς αλφαβητική σειρά των συγγραφέων ούτε χωρισμένο σε θεματικές κατηγορίες ώστε διατρέχοντάς τον κάποιος να συναντάει βιβλιολογικές εκπλήξεις. Ελπίζω σύντομα ο κατάλογος να συμπληρωθεί (δεκτές παρατηρήσεις και προσθήκες).
Γραμμένος για τη Γιορτή του Βιβλίου, σήμερα 23 Απριλίου 2022.
Χούλιο Κορτάσαρ, Μαθήματα Λογοτεχνίας, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, opera
Γνωριμία με τον λογοτεχνικό κόσμο του Κορτάσαρ, οδηγίες προς «ναυτιλομένους» συγγραφείς και ψαγμένους αναγνώστες.
Φώτης Δούσος, Λεπορέλο, Νεφέλη
Ένας σίριαλ κίλερ δολοφονεί εκδότες και ένα από τα υποψήφια θύματα του αναζητεί τον ένοχο. Με ενδιαφέρουσες προεκτάσεις στο χάος της εκδοτικής αγοράς. Μίση, προσδοκίες, οράματα, κομπίνες και αγωνιώντες συγγραφείς όλα σε ένα νουάρ μυθιστόρημα.
Σάμπσον Φρεγιά, Η γυναίκα της Βιβλιοθήκης, μτφρ. Αγορίτσα Μπακοδήμου, Μίνωας
Το δημοτικό συμβούλιο μιας μικρής πόλης ανακοινώνει τα σχέδιά του να κλείσει τη δημοτική βιβλιοθήκη,την οποία φροντίζει η Τζουν, μια κοπέλα βυθισμένη στα βιβλία. Μια παρέα εκκεντρικών θαμώνων δημιουργεί την ομάδα Φίλοι της Βιβλιοθήκης του Τσάλκοτ, προκειμένου να διαμαρτυρηθεί.
Sylvia Ferrara, Η μεγαλύτερη εφεύρεση, η υπέροχη ιστορία της γραφής, μτφρ.Άννα Παπασταύρου, Πατάκης
Η ιστορία της γραφής ανά τον κόσμο και τους πολιτισμούς.
Σταύρος Ζουμπουλάκης, Μυθιστορηματικό αναγνωστήριο, Πόλις
Σταύρος Ζουμπουλάκης, Υπό το φως του μυθιστορήματος, Πόλις
Προσωπικές αναγνώσεις ενός ιδιαίτερου αναγνώστη.
Ντανιέ Πενάκ, Σαν μυθιστόρημα, μτφρ. Ρένα Χάτχουτ, Καστανιώτης
Ο συγγραφέας προσπαθεί να εξηγήσει πώς μια γενιά στην οποία απαγόρευαν το διάβασμα, “γιατί θα χαλάσουν τα μάτια σου”, τη διαδέχτηκε μια γενιά για την οποία το διάβασμα είναι αγγαρεία. Και μας θυμίζει κάτι που όλοι έχουμε ξεχάσει και που δεν καταφέραμε να κάνουμε τα παιδιά μας να καταλάβουν: ότι η ανάγνωση, πρώτα και κυρίως, είναι απόλαυση.
Σούτζι Ντάι, Ο Μπαλζάκ και η κινέζα μοδιστρούλα, μτφρ.Έφη Κορομηλά, Ωκεανίδα
Αρχές της δεκαετίας του 1970, και δυο νέα παιδιά, ο Λούο και ο Ντάι, στέλνονται όπως εκατοντάδες χιλιάδες νεαροί «διανοούμενοι», στις εσχατιές της κινέζικης επαρχίας προκειμένου να «αναμορφωθούν» πλάϊ στους υγιείς και αδιάφθορους χωρικούς. Μεγαλωμένοι μέσα στην πνευματική ένδεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, αδαείς για τα πάντα, αν και παιδιά επιστημόνων, οι δυο φίλοι θα μετατρέψουν την εξορία σε μια πλούσια εμπειρία, χάρη στον Μπαλζάκ και… στη Μοδιστρούλα. Χάρη στο βιβλίο και τον Έρωτα.
Irene Vallejo, Πάπυρος: Η περιπέτεια του βιβλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα,μτφρ. Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη, Μεταίχμιο
Ένα ταξίδι στη διαδρομή του βιβλίου από τα αλεξανδρινά χρόνια έως τις πρώτες βιβλιοθήκες μέχρι το Σαράγεβο και την Οξφόρδη.
Δημήτρης Φύσσας, Ο αναγνώστης του Σαββατοκύριακου, Εστία
Μια σκληρά εργαζόμενη και χαμηλά αμειβόμενη ιδιωτική υπάλληλος, προσλαμβάνεται ως αναγνώστρια λογοτεχνίας από μια καλλιεργημένη μεσήλικη αστή που ζει σε βίλα. Η ανάγνωση αλλάζει τη ζωή της.
Λουκάς Αξελός, Εκδοτική δραστηριότητα και κίνηση ιδεών στην Ελλάδα, Στοχαστής (1984).
Από τις πρώτες μελέτες για τον χώρο του βιβλίου και των εκδοτών. Η έκρηξη της βιβλιαγοράς στη Μεταπολίτευση δίνει το υλικό για πρώτες εκτιμήσεις από τον συγγραφέα. Τα αρνητικά (χιλιάδες βιβλία, με πειρατεία και ληστείες, χωρίς όρους και δικαιώματα) και τα θετικά (πλούσια συγκομιδή και δυνατότητα πολλαπλών επιλογών).
Πέτερ Βάιτχας, Κι έγραφα το θυμό μου στα σκονισμένα ράφια, μτφρ.Νίκος Δεληβοριάς, Εστία (2000)
Ο συγγραφέας διηύθυνε επί 20 χρόνια την Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στην Φρανκφούρτη, την μεγαλύτερη παγκοσμίως. Είναι το βιβλίο ενός πολιτιστικού μάνατζερ και οι διεθνείς αναμνήσεις του.
Ζόραν Ζίβκοβιτς, Η βιογραφία ενός βιβλίου, μτφρ.Σλάταν Κλάριτς, Κέδρος (2006)
Ένα βιβλίο καταγγέλλει τις περιπέτειες του εξομολογούμενο κωμικοτραγικές πτυχές της ζωής του και τις διαταραγμένες σχέσεις του με τους αναγνώστες.
Αντρέ Σιφρίν, Εκδόσεις χωρίς εκδότες, μτφρ.Κίττυ Ξενακη, Πόλις (1999)
Ο πρώτος ίσως εκδότης που μιλά για τη νέα εποχή και πως χάνονται οι παλιοί «ηθικοί» εκδότες καθώ η εισβολή μεγάλων επιχειρηματικών συγκροτημάτων αλλάζει τις σχέσεις εκδότη- αναγνώστη.
Κάρλο Φραμπέτι, Το βιβλίο κόλαση, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, opera (2003)
Ο ήρωας του βιβλίου διατρέχει εννέα κύκλους που αντιστοιχούν σε ισάριθμα αμαρτήματα και ποινές και είναι οργανωμένα σαν μια αχανής βιβλιοθήκη. Ο συγγραφέας διαθέτει διαβολεμένο χιούμορ που οδηγεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις.
Συλλογικό, Το καρότσι, Εκάτη (1998)
Η ιστορία του βιβλιοπώλη Κώστα Νικολάκη που από το υπαίθριο βιβλιοπωλείο στην Χέυδεν κατέληξε στο να φτιάξει ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλιοπωλεία/παλαιοπωλεία στην Γ΄Σεπτεμβρίου, στέκι της ποιητικής γενιάς του ΄70.
Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες, Το χάρτινο σπίτι, μτφρ. Λένα Φργκοπούλου, Πατάκης
Ίσως το πιο γοητευτικό βιβλίο/ νουβέλα που μαρτυρά την αγάπη για το βιβλίο, για τον κόσμο των βιβλιοθηκών, για το αναγνωστικό πάθος.
Bernhard Schlink, Διαβάζοντας τη Χάννα, μτφρ. Ιάκωβος Κοπερτί, Κριτική
Το απόλυτο longseller για την φιλαναγνωσία μέσα από την ερωτική σχέση ενός 15χρονου και μιας αναλφάβητης 35αρας Γερμανίδας κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες της ναζιστικής εποχής.
Συλλογικό, Περί βιβλιοθηκών, (πολλοί μεταφραστές), Άγρα
Ο Ιούλιος Βερν, ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Ουμπέρτο Έκο, ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, ο Ρέι Μπράντμπερυ, ο Εμμ Ροΐδης , ο Ζωρζ Περέκ και άλλοι σε μια παιγνιώδη ανθολογία κειμένων για τις βιβλιοθήκες και τα βιβλία.
Stefan Zweig, Ο παλαιοβιβλιοπώλης Μέντελ, η Αόρατη συλλογή, μτφρ. Μαρία Τοπάλη, Άγρα
Ένας εβραίος πωλητής βιβλίων με απίστευτο μνημονικό κάνει ένα «λάθος» με πολιτικές προεκτάσεις και το πληρώνει. Η αόρατη συλλογή είναι ένα διήγημα σπονδή στην ευτυχία των συλλεκτών βιβλίων.
Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Η βιβλιοθήκη της Βαβέλ , μτφρ. Αχ. Κυριακίδης , (Άπαντα, τόμος 1), Πατάκης
Αλληγορικό διήγημα φαντασίας του Αργεντινού συγγραφέα στο οποίο περιγράφεται μια αχανής βιβλιοθήκη εντός της οποίας βρίσκονται όλα τα βιβλία που έχουν ποτέ γραφτεί ή είναι δυνατό να γραφούν ποτέ κάνοντας χρήση όλων των πιθανών συνδυασμών γραμμάτων και συμβόλων
Pierre Bayard, Πως να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει, μτφρ. Ελπίδα Λουπάκη, Πατάκης (2007)
Αξία δεν έχει μόνον το βιβλίο αλλά και ο πολιτιστικός του αντίκτυπος. Μπορεί να μην έχουμε διαβάσει όλους τους κλασικούς αλλά αυτοί ενυπάρχουν στο μυαλό μας ή τουλάχιστον στο μυαλό των καλών αναγνωστών. Βιβλίο με χιούμορ.
Stuart Kelly, Το βιβλίο των χαμένων βιβλίων, μτφρ. Ρίτα Κολαϊτη, Πατάκης (2009).
Πολλοί σπουδαίοι συγγραφείς κάψανε, χάσανε ή καταστρέψανε τα βιβλία τους. Μια ιστορία των χαμένων βιβλίων όπως ποιημάτων της Σαπφούς ή του δεύτερου βιβλίου της Ποιητικής του Αριστοτέλη ή του δεύτερου μυθιστορήματος της Σύλβιας Πλαθ.
Άλαν Μπένετ, Το βασίλειο μου για ένα βιβλίο, μτφρ.Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, Μεταίχμιο
Η Βασίλισσα της Αγγλίας ανακαλύπτει κάποια στιγμή (με τη βοήθεια ενός μάγειρα) τη μαγεία της ανάγνωσης, κάτι που αναστατώνει την Αυλή, τους κολαούζους της Μεγαλειότατης και τους ρυθμούς της ζωής μέσα στο Παλάτι. Βρετανικό χιούμορ σε συνδυασμό με πνευματώδη σχόλια.
Gulielmo Cavallo, Roger Chartier (επιμ.) , Ιστορία της Ανάγνωσης στον Δυτικό Κόσμο, επιστ.επιμέλεια Χριστίνα Μπάνου, Μεταίχμιο
Συλλογικό έργο για την ιστορία της ανάγνωσης από την αρχαϊκή και κλασική Ελλάδα έως το τέλος του 20ου αιώνα. Περιδιάβαση σε συνήθειες και μεθόδους ανά εποχή.
Frederic Barbier, Ιστορία του Βιβλίου, μτφρ. Μαρία Παπαηλιάδη, Μεταίχμιο
Από την εφεύρεση της γραφής, στο Μεσαίωνα, στην εποχή του Γουτεμβέργιου, το βιβλίο και ο ουμανισμός,, ο βιομηχανικός αιώνας, η νεωτερικότητα και το βιβλίο, ο καπιταλισμός, ο ανταγωνισμός και το μέλλον του βιβλίου μερικά από τα θέματα που απασχολούν τον συγγραφέα.
Γιώργος Ε. Δαρδανός (επι.), Σελίδες στην οθόνη ή σε χαρτί, Gutenberg
Συλλογικό έργο ελλήνων διανοουμένων (γνωστοί οι περισσότεροι από τον χώρο της συγγραφής, των εκδοτών και γενικότερα του βιβλίου) πάνω στο μέλλον του βιβλίου, ειδικότερα σε σχέση με τον ηλεκτρονικό/ψηφιακό βιβλίο.
John B. Thompson, Οι έμποροι της κουλτούρας, επιμ. Άννα Καρακατσούλη, Πεδίο
Σημαντική μελέτη για την αγορά του βιβλίου στη σύγχρονης εποχή. Θίγονται θέματα όπως οι μεγάλοι εκδοτικοί όμιλοι, οι αλυσίδες λιανικής πώλησης, οι fake εκδόσεις, η ψηφιακή επανάσταση, τα προβλήματα στο εκδοτικό επάγγελμα και το «αβέβαιο» μέλλον κατά τον συγγραφέα.
Bernard Poulet, Το τέλος των εφημερίδων και το μέλλον της ενημέρωσης, μτφρ. Γιώργος Αγγελόπουλος, Πόλις
Το μέλλον του γραπτού τύπου στην εποχή του διαδικτύου. Η κρίση, οι ζημιές, οι νέες αναγνωστικές συνήθειες, οι κίνδυνοι για τη δημοκρατία και τη γνώση.
Jorge Carrion, Βιβλιοπωλεία, μτφρ. Κ.Παλαιολόγος, Ποταμός
Ταξίδια στον κόσμο των βιβλιοθηκών σε όλο τον κόσμο. Βιβλιοπωλεία διαφορετικά, συλλεκτικά, παιδικά, για χάρτες, για ιστορία, γενικά βιβλιοπωλεία, παλαιοβιβλιοπωλεία, βιβλιοπωλεία ιστορικά – σχεδόν θρύλοι. Ιστορίες που τα ακολουθούν και ανάγουν τον χώρο σε ένα μυστήριο που αξίζει να βαφτιστείς.
Σοφία Γαβριηλίδου, Εκδότες, βιβλία, παιδιά, University studio press
Περιήγηση στον κόσμο των εκδοτών που αναφέρονται σε βιβλία για παιδιά. Ζητήματα για τη θεματολογία, για τα παιχνιδο-βιβλία, τα ψηφιακά βιβλία και πολλά ζητήματα σχετικά με το τυπωμένο βιβλίο όπως το περικείμενο. Και πολλές ιστορίες πίσω από τις ιστορίες.
Paul Desalmant, Ένα βιβλίο για πέταμα, μτφρ. Μαρία Γαβαλά, Πόλις
Μυθιστόρημα με την ιστορία ενός βιβλίου που δίνει την αφορμή να σατιρίσει τον εκδοτικό κόσμο, να προβάλει τα παιχνίδια με τη μυθοπλασία, να συσχετίσει συνήθειες της δύσης με την ανατολή, να σχολιάσει την διακειμενικότητα κ.ά
Fabio Stassi, H χαμένη αναγνώστρια, μτφρ. Δήμητρα Δότση, Ίκαρος
και Fabio Stassi, Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή, μτφρ. Δήμητρα Δότση, Ίκαρος
Μυθιστορήματα. Ένας άνεργος καθηγητής αποφασίζει να γίνει βιβλιοθεραπευτής. Οι επισκέπτες του, κυρίως γυναίκες, του εκμυστηρεύονται προβλήματα για τα οποία τους προτείνει να βρουν λύση σε συγκεκριμένα βιβλία- κατάλληλα για την ξεχωριστή περίπτωσή τους.
Ουμπέρτο Έκο, Κατασκευάζοντας τον εχθρό, μτφρ. Έφη Καλλιφατιδη, Ψυχογιός
Όλα σχεδόν τα βιβλία του Έκο μιλούν για τη βιβλιοφιλία. Περιστασιακά κείμενα του νεαρού τότε Έκο για βιβλία που τον σημάδεψαν, που τον έκαναν να κλάψει όπως με την Άννα Καρένινα, να προβληματιστεί με την ατυχία του Τζόϊς κατά την εποχή του φασισμού, να ενθουσιαστεί με την πρωτοποριακή ακτιβίστικη δράση του Gruppo 63, να μιλήσει για το μέλλον του βιβλίου κ.ά
Umberto Eco, Στους ώμους των γιγάντων, μτφρ.Χαριτωμένη Βόντα, Ελληνικά Γράμματα
«Δεν θα ήμασταν τίποτα χωρίς τους παλιούς γίγαντες της σκέψης πάνω στους ώμους των οποίων καθόμαστε για να ατενίζουμε το μέλλον», λέει ο Έκο για να συμπληρώσει «ίσως στο σκοτάδι κρύβονται γίγαντες που ακόμα αγνοούμε έτοιμοι να καθίσουν στους ώμους ημών των νάνων».
Umberto Eco, Αναμνήσεις επί χάρτου, μτφρ.Έφη Καλλιφατίδη, Ελληνικά Γράμματα
Από τα πιο γνωστά βιβλιοφιλικά βιβλία. Ξεχωρίζει το μεγάλο πρώτο κείμενο με θέμα τη «φυτική μνήμη» , ένας ύμνος στο βιβλίο που είναι «μια επιβεβαίωση της ζωής , μια μικρή γεύση αθανασίας, προς τα πίσω».
Ίταλο Καλβίνο, Γιατί να διαβάζουμε τους κλασικούς, μτφρ.Ανταίος Χρυσοστομίδης, Καστανιώτης
Δοκίμια από τα οποία ξεχωρίζει το σπουδαίο κείμενο για τον ρόλο των κλασικών στην αναγνωστική μας κουλτούρα. Απομυθοποιεί τις ενοχές όσων δεν έχουν διαβάσει κλασικούς και ενθαρρύνει στην κατανόησή τους.
Varlam Shalamov, Οι βιβλιοθήκες μου, μτφρ. Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ, Άγρα
Ο Σαλάμοφ , συγγραφέας των στρατοπέδων , μεγάλος εραστής των βιβλίων, καταγράφει τις προσπάθειες ενός φυλακισμένου να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια για να βρει βιβλία να διαβάσει. Συγκλονιστικό.
Edith Wharton, Η διαστροφή της ανάγνωσης, μτφρ. Ευαγγελία Ανδριτσάνου, Άγρα
«Από όλες τις διαστροφές οι πιο δύσκολες να ξεριζωθούν είναι εκείνες που από τον πολύ κόσμο θεωρούνται αρετές. Αναμεσά τους η ανάγνωση κατέχει την πρώτη θέση». Μια ανάλυση της κακής επίδρασης αυτής της διαστροφής καθώς «το να διαβάζεις δεν αρετή , το να διαβάζεις καλά όμως είναι τέχνη», λέει η μυθιστοριογράφος Wharton σε αυτό το δοκίμιο.
Arthur Schopenhauer, Περί Ανάγνωσης και Βιβλίων, Η τέχνη της αποχής από την ανάγνωση, μτφρ. Γιάννης Καλλιφατίδης, Άγρα
Οδηγίες να αποφεύγουμε τα κακά βιβλία. Το θέμα ,λέει ο φιλόσοφος Σοπενχάουερ, δεν είναι να καταλώνεις αδιάκριτα βιβλία. Αλλά να διαβάζεις και σκέπτεσαι. Παιγνιώδες άρθρο με ρεαλιστικά ερωτήματα.
Nuccio Ordine, Οι κλασικοί στη ζωή μας, μια μικρή ιδανική βιβλιοθήκη, μτφρ.Μαρία Σπυριδοπουλου, Άγρα
Δεν διαβάζεις τους κλασικούς για να περάσεις στις εξετάσεις του σχολείου, λέει ο συγγραφέας. Στα δοκίμιά του σε αυτή τη συλλογή αναπτύσσει την αξία των κλασικών ενώ στο β΄μέρος του βιβλίου παρουσιάζει αποσπάσματα από έργα κλασικών που αναφέρονται στην αξία της ανάγνωσης.
Nuccio Ordine,Η χρησιμότητα του άχρηστου, Μτφρ. Ανταίος Χρυσοστομίδης, Άγρα
και
Nuccio Ordine,Η χρησιμότητα των άχρηστων γνώσεων, μτφρ.Μαρία Σπυριδοπούλου, Άγρα
Η αξία των μη χρηστικών γνώσεων, η αξία να έχεις γνώσεις πέρα από αυτές που σου επιβάλλει το επάγγελμά σου ή η κοινωνική σου θέση. Με ιδιαίτερες αναφορές στους φοιτητές και τα Πανεπιστήμια.
Κώστας Χρ. Χατζιώτης, Βιβλίων μοίρα και περιπέτειες, Αθήνα, 1977
Περιπέτειες βιβλίων από τον αθηναιογράφο συγγραφέα Κώστα Χατζιώτη. Βιβλία της πρώτης νιότης, βιβλία κακότυχα, δανεικά και αγύριστα, αφιερωμένα εξαιρετικά κ.ά
George Steiner, Η σιωπή των βιβλίων, μτφρ.Σοφία Διονυσοπούλου, Ολκός
Δοκίμιο του Στάινερ γύρω από το μέλλον της σχέσης ανάγνωσης/ αναγνώστη και βιβλίου. Τι θα γίνει η μνήμη στο μέλλον, πως θα λειτουργεί η συνείδηση στην εποχή της εικονικής πραγματικότητας; Πώς θα λειτουργούν στο μέλλον τα βιβλία;
Andre Schiffrin, εκδόσεις χωρίς εκδότες, μτφρ.Κίττυ Ξενάκη, Αιώρα
Και
Andre Schiffrin, Οι λέξεις και το χρήμα, μτφρ. Άρης Λασκαράτος, Αιώρα
Ο συγγραφέας και εκδότης (Pleiades, Pantheon, New press) επισείει τον κίνδυνο της εισχώρησης του πολύ μεγάλου κεφαλαίου στον παραδοσιακό χώρο των εκδοτών καθώς αλλάζουν οι αξιολογήσεις, οι επιλογές και τα αναγνωστικά γούστα καθορίζονται από το μάρκετινγκ.
Χριστίνα Μπάνου, Το επόμενο βήμα του Γουτεμβέργιου, Οι εκδοτικοί οίκοι στην Ελλάδα στις αρχές του 21ου αιώνα, Παπαζήση
Η συγγραφέας καθηγήτρια βιβλιοθηκονομίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο καταγράφει την εξέλιξη της εκδοτικής παραγωγής στην Ελλάδα μέχρι την σχετικά πρόσφατη εποχή- τέλος του 20ου αιώνα σε σχέση με την παγκοσμιοποίηση και τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις.
Anthony Grafton, Το έντυπο σε κρίση, το βιβλίο εξαϋλώνεται, μτφρ.Π.Σουλτάνης, ΜΙΕΤ
Ο ιστορικός, ένας «τρόφιμος» των δημοσίων βιβλιοθηκών, προσπαθεί να κατανοήσει τι συμβαίνει στον βιβλιοφιλικό κόσμο καθώς παλιρροϊκά κύματα τεχνολογίας ανατρέπουν τα δεδομένα της έκδοσης, της ανάγνωσης, της μελέτης, της θέσης του βιβλίου στην κοινωνία.
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, Τα οικονομικά του βιβλίου στην Ελλάδα, ΕΚΕΒΙ (2004)
Μια μελέτη που εκδόθηκε από το πάλαι ποτέ Εθνικό Κέντρο Βιβλίου την εποχή ήταν πρόεδρος ο Χρ. Λάζος. Με πολλούς πίνακες και στατιστικά στοιχεία – τα οποία δυστυχώς κανείς πια δεν επιμελείται (και δεν εδνιαφέρεται).
Lionel Casson, Οι βιβλιοθήκες στον αρχαίο κόσμο, μτφρ. Αντιγόνη Φιλιπποπούλου, ΜΙΕΤ
Ιστορική αναδρομή από τις απαρχές στην Εγγύς Ανατολή, στην Ελλάδα, στην Αλεξάνδρεια έως τις ρωμαϊκές βιβλιοθήκες λίγο πριν τους μέσους χρόνους.
Jaques Bonnet, Βιβλιοθήκες γεμάτες φαντάσματα, μτφρ. Βάνα Χατζάκης, Άγρα
Οδηγός για επίλυση προβλημάτων ενός βιβλιομανούς. Τι γίνεται εμ την υπερβολική συσσώρευση βιβλίων; Πώς ταξινομούνται τα βιβλία, κατά γλώσσα, κατά συγγραφέα, κατά εθνικότητα, μπορεί κανείς να τοποθετήσει στο ράφι δίπλα – δίπλα δύο συγγραφείς που μισούνται μεταξύ τους;
Γιώργος Δαρδανός, Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία, Gutenberg
Κείμενα πολιτικής βιβλίου που γράφουν συγγραφείς, δημοσιογράφοι, δημοσιολόγοι.
Κάρλος Ρουίθ Θαφόν, Τριλογία: «Η σκιά του ανέμου» και το Αιχμάλωτος του Ουρανού», «Το παιχνίδι του Αγγέλου». Μτφρ. Βασιλική Κνήτου, Κατερίνα Ρούφου.
Ο Ντανιέλ ανακαλύπτει το υπέροχο «Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων» : πρόκειται για μια μυστική βιβλιοθήκη, στην οποία βρίσκονται όλα τα ξεχασμένα βιβλία περιμένοντας εκείνο τον αναγνώστη, που θα τα βγάλει από τη λήθη.
Συλλογικό : Γιώργος Παυλίδης- Νίκος Λέανδρος (επιμ) Νέες τεχνολογίες, Ηλεκτρονικό Εμπόριο και Βιβλίο, ΕΚΕΒΙ, εκδ. Ζήτη (2000)
Μία από τις πρώτες απόπειρες α μελετηθούν οι αλλαγές στον χώρο του βιβλίου: Βάσεις δεδομένων, ηλεκτρονικό εμπόριο, υπηρεσίες δικτύου για τις λαϊκές βιβλιοθήκες, ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία και δικτυακή οικονομία.
Anatole France, Το βιβλίο του βιβλιόφιλου, μτφρ. Νίκος Ταγκούλης, Πληθώρα
Ένας ύμνος στα καλοτυπωμένα βιβλία, στην καθαρότητα της τυπογραφίας, την ομορφιά των τυπογραφικών στοιχείων, της σελιδοποίησης και του χαρτιού.
Christian Bourgois, Το μέλλον του βιβλίου παραμένει το βιβλίο: Εγκώμιο της δουλειάς του εκδότη, Άγρα
«Ένας εκδότης οφείλει στον εαυτό του να είναι αδιάλλκτος, άδικος, πρέπει να εμμένει στις πεποιθήσεις του…εκδίδω σημαίνει εκδίδω κόντρα στο ρεύμα». Ο λόγος του Christian Bourgois στη τελετή βράβευσης του το 2007 στην Έκθεση Βιβλίου στο Μεξικό ως ο καλύτερος εκδότης.
Ηρώ Νικολοπούλου, Ηρώ Νικολοπούλου και άλλες συντεχνιακές ιστορίες, Γαβριηλίδης
Μικρά διηγηματάκια με αφορμή παθολογίες των συγγραφέων και των εκδοτών. Χιούμορ, ελαφρύς σαρκασμός, υπαρξιακές ανησυχίες και εμμονές.
Kaouther Adimi, Τα πλούτη μας, μτφρ. Έφη Κορομηλά. Πόλις
H ιστορία του βιβλιοπωλείου «Τα Αληθινά Πλούτη», ενός μικρού καταστήματος παράρτημα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Αλγερίας. Ο αγώνας του βιβλιοπώλη Edmont Charlot (που ήταν και ο πρώτος εκδότη του Αλμπέρ Καμύ) να κρατήσει ανοικτό έναν μικρό χώρο πολιτισμού μέσα στην λαίλαπα μιας σκληρής εποχής.
Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος, Η ιστορία της βιβλιοθήκης στον δυτικό πολιτισμό (τόμοι 5), Κότινος / Άτων
Η ιστορία των βιβλιοθηκών από την αρχαία εποχή έως τον Μιχάλη Άγγελο και οι προϋποθέσεις που οδήγησαν στη συγκρότηση ουμανιστικών βιβλιοθηκών και στη ριζική αλλαγή που επέφεραν τα κλασικά γράμματα στη διάδοση της γνώσης γενικότερα.
Μαξίμ Γκόρκυ, Ο Αναγνώστης, μτφρ. Γεωργ. Σημηριώτης, Εκδοτική Εταιρεία Ανατολή/ Γκοβόστης
Οι απόψεις του Γκόρκυ για τα καλά βιβλία που εξυψώνουν το ανθρώπινο αίσθημα, κάνουν τους αναγνώστες δυνατότερους και γνωστικότερους. Με οδηγίες προς τους συγγραφείς.
Umberto Eco, Από το δέντρο στον λαβύρινθο, μτφρ. Έφη Καλλιφατίδη, Ελληνικά Γράμματα
Μια εκτενής μελέτη για τα λεξικά, τον λαβύρινθο των πληροφοριών, τη γλώσσα, τη σημειωτική κ.ά.
Andrew Robinson, Η ιστορία της γραφής, μτφρ. Ζωή Μπέλλα, Polaris
Παρουσιάζει τα κυριότερα συστήματα γραφής, από τη σφηνοειδή και τα ιερογλυφικά των Αιγυπτίων και των Μάγια έως τα αλφάβητα και τα γραφικά συστήματα της Κίνας και της Ιαπωνίας και από τις Γραμμικές Γραφές Α και Β έως τις γραφές των Τσερόκι.
Φρανσουά Μπουσέ, Το βιβλίο που θα σε κάνει να αγαπήσεις τα βιβλία (ακόμα κι αν δε σου αρέσει καθόλου να διαβάζεις), απόδοση Φίλιππος Μανδηλαράς, Πατάκης
Κόμικ κατάλληλο για παιδιά και ενήλικες, τρομερά έξυπνο.
Τζορτζ Όργουελ, Βιβλία εναντίον τσιγάρου, μτφρ. Γ-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Μεταίχμιο
Βιβλιοφιλικά διηγήματα με αλήθειες, ψέμματα, κρυφά νοήματα, παλαιοβιβλιοπωλεία, ελευθερία του τύπου και άλλα. Απολαυστικός!
Διαμαντής Μπασαντής, Βιβλίο και Επικοινωνία, Οδυσσέας
Ζητήματα ιστορίας και επικοινωνίας του βιβλίου. Σχόλια για την εκδοτική βιομηχανία, το μάρκετινγκ, τη νέα εποχή.
Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, Το 24ωρο ενός αναγνώστη, Πόλις
Συνήθειες, εμμονές, θέματα για βιβλιόφιλους αλλά και για περαστικούς αναγνώστες.
Γιάννης Παπαθεοδώρου, Η Ανάγνωση , ΜΙΕΤ
Κείμενο και φωτογραφίες με θέμα την ανάγνωση. Το φωτογραφικό λεύκωμα με σπάνιες φωτογραφίες επώνυμων ελλήνων τη στιγμή που διαβάζουν.
Roberto Vecchioni, O βιβλιοπώλης του Σελινούντα, μτφρ. Δημ. Παπαδημητρίου, Κριτική
Σε ένα χωριό της Σικελίας οι κάτοικοι έχουν ξεχάσει τη σημασία των λέξεων. Ένας βιβλιοπώλης ανοίγει ένα βιβλιοπωλείο όχι για να πουλάει βιβλία αλλά για να τα διαβάζει σε άλλους. Μια παραβολή πάνω στην άγνοια και την αξία της μάθησης.
Συλλογικό: Βιβλιομυστήρια, Εγκλήματα στον κόσμο των βιβλίων και των βιβλιοπωλείων, μτφρ.Α. Αποστολίδης, Αλ.Καλοφωλιάς, Άγρα
Συλλογή διηγημάτων με ιστορίες μυστηρίου και εγκλημάτων που γίνονται με φόντο βιβλιοθήκες, βιβλιόφιλους εγκληματίες, παραλλαγές πάνω σε δοσμένα θέματα άλλων βιβλίων . Γεμάτο εκπλήξεις και πρόλογο Ιαν Ράνκιν.
Όλγα Σελλά, Πόσες λέξεις, ένα πολιτιστικό μετα-ρεπορτάζ 1995-2016, Στερέωμα
Για χρόνια ρεπόρτερ του βιβλίου η Όλγα Σελλά καταγράφει τις αλλαγές στην πολιτική του βιβλίου στην Ελλάδα, τις συνιστώσες που επέβαλλαν αλλαγές, τα πρώτα στάδια της μελλοντικής εποχής.
Νίκος Α. Μπακουνάκης, Όταν έπεσα στο μελανοδοχείο, Πόλις
Ο δημοσιογράφος Νίκος Μπακουνάκης καταγράφει το πως συνδέθηκε με τα βιβλία και το πως έφτασε να ηγηθεί μιας μεγάλης προσπάθειας στην εφημερίδα του για να στηθεί το πρώτο σοβαρό ένθετο βιβλίων.
Μισέλ Φάις, Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου, Πατάκης
Μία βιωματική σύνθεση , μια αναζήτηση τεκμηρίων με ζητούμενα τη δομή, την πλοκή, την υπόθεση, τους πρωτεύοντες και δευτερεύοντες χαρακτήρες ενός βιβλίου.
Κώστας Χατζιώτης, Βιβλιοπωλεία και εκδοτικοί οίκοι της Αθήνας (τόμοι 3), έκδοση του Δήμου Αθηναίων
Καταγραφή της ιστορίας των εκδοτικών οίκων και βιβλιοπωλείων της πρωτεύουσας με πρωτότυπο υλικό. Ένα βιβλίο που θα έπρεπε να βρει τη συνέχεια του με περισσότερες πληροφορίες.
Δημήτρης Ν.Παπαδήμας, Το οδοιπορικό ενός εκδότη, εκδ. Δημ.Ν.Παπαδήμα
Η ταραγμένη πορεία ενός εκδότη μέσα από πολέμους και καταστροφές και η στερέωση ενός σπουδαίου εκδοτικού οίκου.
Ίκαρος, Τα πρώτα πενήντα χρόνια (1943-1993), Ίκαρος
Η ιστορία μιας μεγάλης εκδοτικής οικογένειας που στόλισε την ελληνική γραμματεία με σπουδαίους τίτλους.
Εκδοτικός Οίκος Μέλισσα, 60 χρόνια, εκδ. Μέλισσα
Για τον ιστορικό αυτό εκδοτικό οίκο γράφουν οι Σ. Ασδραχάς, Άγγελος Δεληβοριάς, Στέλιος Λυδάκης, Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Δημήτρης Φιλιππίδης κ.ά
Εκδόσεις Άγρα, 1001 βιβλία, Άγρα
Το 2009 συμπληρώθηκαν τα 30 χρόνια της Άγρας και γιορτάστηκε με αυτόν τον επετειακό τόμο που περιέχει τα εξώφυλλα των 1000 πρώτων βιβλίων που εκδόθηκαν με το λογότυπό της. Προλογίζουν φίλοι και συνεργάτες του εκδοτικού.
Το χρονικό του Κέδρου (1954-2004), Κέδρος
Ο πιο ιστορικός εκδοτικός οίκος της ελληνικής λογοτεχνίας καταγράφει την ευτυχισμένη πορεία του.
Άννα Καρακατσούλη, Στη χώρα των βιβλίων, Η εκδοτική ιστορία του Βιβλιοπωλείου της Εστίας, Εκδόσεις των Συναδέλφων
Η ιστορία του μακροβιότερου εκδοτικού οίκου, που αποτέλεσε και εστία πνευματικών ζυμώσεων για την ελληνική γραμματεία.
Γιάννης Μπασκόζος, 60 Βιβλία μεταφρασμένης λογοτεχνίας, έκδοση Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, 60 Βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας, έκδοση Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης
Μαρίζα Ντεκάστρο, 60 βιβλία για παιδιά, έκδοση Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης
Λίλα Κονομάρα, Πεσσών διάταξη, νουβέλα στο «Μακάο», Κέδρος
Δημοσθένης Αγραφιώτης, e–manuzio, επιμ. Ξένια Πλαχούρη, Βακχικόν
Για το μέλλον του Βιβλίου
Ίταλο Καλβίνο, Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης, μτφρ. Ανταίος Χρυσοστομίδης, Καστανιώτης
Ένα μυθιστόρημα με θέμα την ευχαρίστηση που νιώθουμε όταν διαβάζουμε μυθιστορήματα. Πρωταγωνιστής είναι ο Αναγνώστης που αρχίζει δέκα φορές να διαβάζει ένα βιβλίο και που λόγω κάποιον γεγονότων ανεξάρτητων από τη βούλησή του, δεν κατορθώνει να τελειώσει ποτέ.
Ray Bradbury, Φαρενάιτ 451, μτφρ. Βασίλης Δουβίτσας, Άγρα
Μια ιστορία για τη λογοκρισία και για τους ανθρώπους που την αψηφούν
Δημήτρης Μαμαλούκας, Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα, Κέδρος
Μυστηρίου. Ένας ανάπηρος συλλέκτης κι ένας Ελληνοϊταλός έμπορος βιβλίων πιστεύουν ότι έχουν βρει το κλειδί για τους χαμένους τόμους μια σπάνιας βιβλιοθήκης του 19ου αιώνα.
Helene Hanff, 84, Charing Cross Road , μτφρ. Κατερίνα Σχινά. Πόλις
Τρυφερό, βιβλιοφιλικό λογοτέχνημα.
Alberto Manguel, Η ιστορία της ανάγνωσης, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη.
Shaun Bythell, Το ημερολόγιο ενός βιβλιοπώλη, Key Books
O Σον προσφέρει με καυστικό τρόπο μία εκ των έσω ματιά στον κόσμο ενός πραγματικού βιβλιοπωλείου στη μετά Amazon εποχή – από τις ιδιοτροπίες των εκκεντρικών πελατών και τις λογομαχίες με το προσωπικό του μέχρι τις περιπλανήσεις του σε παλιές επαύλεις της βρετανικής υπαίθρου και σε οίκους πλειστηριασμών
Horts Blanck, Το βιβλίο στην αρχαιότητα, Δ.Ν.Παπαδήμας
Umberto Eco, Αναμνήσεις επί χάρτου, Ελληνικά Γράμματα
Δοκίμια για το βιβλίο και την ανάγνωση.
Φίλιππος Ηλιού, Ιστορίες του ελληνικού βιβλίου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Εκδότες και τυπογράφοι, συγγραφείς και μεταφραστές, οπαδοί και αντίπαλοι του Διαφωτισμού, τα ελληνικά τυπογραφεία της Βενετίας, η Πατριαρχική Τυπογραφία της Κωνσταντινούπολης κι ακόμη: συνδρομές και συνδρομητές, κυκλοφορίες, ζητήματα βιβλιογραφικά (με το μεγάλο έργο του Emile Legrand να δεσπόζει), το αναγνωστικό κοινό και τα είδη του βιβλίου, από τις λαϊκές φυλλάδες και τα θρησκευτικά έντυπα μέχρι το νεωτερικό επιστημονικό βιβλίο.
Barbier Frederic, Ιστορία του βιβλίου, Μεταίχμιο
Νίκος Βλαντης, Writersland, Κέδρος
Σε μια εποχή που η λογοτεχνία ψυχορραγεί, οι σπουδαιότεροι συγγραφείς, κλασικοί και νεότεροι, έχουν περιθωριοποιηθεί σε ένα νησί, σε μια ιδιότυπη κοινότητά, πουλώντας τα γραπτά τους μέσω Ίντερνετ.
Νένα Γεωργιάδου (επιμ.) Ένα βιβλίο για τα βιβλία, εκδ. Οξυγόνο
Για τα βιβλία και τη χρήση τους
Μίμης Σουλιώτης, Αργύρης Κυριδης, Βαγγέλης Δρόσος (επιμ,) , Βιβλιολογείον, ένα βιβλίο για τα βιβλία, Gutenberg
Ένα corpus πρωτότυπων και ανθολογημένων κειμένων, τα οποία αναφέρονται στο βιβλίο ως αντικείμενο, στις τέχνες και στις τεχνικές που σχετίζονται με την παραγωγή του, στη μορφολογία του και στην αισθητική του και απευθύνεται κυρίως στους εκπαιδευτικούς.
Κυριάκος Ντελόπουλος, Το Βιβλίο των Βιβλίων, Κέδρος
Μια εισαγωγή για παιδιά και νέους στον κόσμο του βιβλίου από τη γέννησή του μέχρι τους τρόπους χρήσης του.
