της Όλγας Σελλά
Είναι μια μικρή σεζόν μέσα στη μεγάλη σεζόν: τα «Δευτερότριτα», όπως τα λέμε στη δημοσιογραφική αργκό, οι παραστάσεις που παίζονται κάθε Δευτέρα και Τρίτη. Κι αν όταν πρωτοξεκίνησαν, τα Δευτερότριτα φιλοξενούσαν κυρίως νέους καλλιτέχνες, πλέον όλα τα είδη θεάτρου, όλες οι γενιές φιλοξενούνται στις παραστάσεις της Δευτέρας και της Τρίτης. Και δεν είναι σπάνιες οι φορές που έχουμε δει εξαιρετικά αξιόλογες και σημαντικές παραστάσεις. Σε τέσσερα «Δευτερότριτα» θα σταθούμε σήμερα. Διαφορετικές παραστάσεις όλες, με εντελώς διαφορετική θεματολογία, οι δύο νεοελληνικά κείμενα, οι άλλες δύο ξένα κείμενα. «Το πήδημα» της Μάγκι Νέβιλ, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγιοπετρίτη-Μπογδάνου, το «Prima Facie» της Suzie Miller σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου, το «Blue Train» του Γεράσιμου Ευαγγελάτου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Σουλεϊμάν και το «Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι» του Θοδωρή Γκόνη, σε σκηνοθεσία Μαρίας Ζορμπά. Χωρίς καμιά τους να ξεχωρίζει αισθητά, η καθεμιά έχει το ενδιαφέρον της, η καθεμιά έχει τις ατέλειές της.
«Prima Facie»
Στη νομική ορολογία, ο τίτλος αυτού του έργου-φαινόμενο σημαίνει «εκ πρώτης όψεως». Πρωτοπαρουσιάστηκε το 2019, έχει τιμηθεί με τα βραβεία Olivier (2022) στο West End του Λονδίνου και Tony (2023) στο Broadway της Νέας Υόρκης και έχει παρουσιαστεί σε περισσότερες από 30 χώρες. Συγγραφέας η και νομικός Suzie Miller και στην Ελλάδα έρχεται, για πρώτη φορά, σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου με τη Λένα Παπαληγούρα στο ρόλο της δικηγόρου Τέσα, που δουλεύει σε μια μεγάλη εταιρεία δικηγόρων και έχει μάθει πάντα να κερδίζει. Καταφέρνει να αφήσει πίσω τη λαϊκή καταγωγή της και να ενταχθεί ισότιμα σε μια δύσκολη επαγγελματική πίστα που ανδροκρατείται. Και την συναρπάζει να αθωώνει τους πελάτες της, ακόμα κι όταν πρόκειται για βιαστές. Μόνο που ένα βράδυ, σ’ ένα ραντεβού με συνάδελφό της, βρίσκεται ξαφνικά σε άλλη θέση. Γίνεται το θύμα. Ο συνάδελφός της την βιάζει. Και αυτή τη φορά χρησιμοποιεί τις νομικές της γνώσεις για να υπερασπιστεί τη θέση της ως θύμα. Αλλά τα πράγματα δεν είναι εύκολα και η Τέσα διαπιστώνει ότι το σύστημα δικαιοσύνης νοσεί. Αυτή είναι η ιστορία της Suzie Miller. Ο μονόλογος μιας έξυπνης, δραστήρια και γενναίας γυναίκας που κάποια στιγμή βλέπει ξανά τη ζωή και τις επιλογές της από την αρχή.
Μια ιστορία από «τα μέσα» θα μπορούσαμε να πούμε, λόγω της νομικής ιδιότητας της συγγραφέως. Ένα έργο που παρότι είναι τόσο σύγχρονο (γράφτηκε το 2019), μιλάει για πράγματα που ήδη έχουμε συναντήσει σε κάθε χώρα, με πολλές αφορμές, απλώς αυτή τη φορά έρχονται από άλλη πλευρά οι διαπιστώσεις και οι αλήθειες. Ως κείμενο είχε φλυαρίες και διδακτισμό, παρ’ όλο που σκιαγραφεί πολύ εύστοχα την Τέσα και τη διαδρομή της. Η σκηνοθεσία του Γιώργου Οικονόμου θα μπορούσε να είναι πιο ευρηματική και πιστεύω ότι η χρήση της κινηματογραφικής εικόνας και του voice off θα έδινε έναν διαφορετικό ρυθμό στην παράσταση (όπου υπήρχε το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό). Η Λένα Παπαληγούρα, ηθοποιός με σκηνική εγρήγορση και τεχνική, ζωντάνεψε την προσωπικότητα, τον κόσμο και τη στάση της Τέσα.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση: Δάφνη Οικονόμου, Σκηνοθεσία: Γιώργος Οικονόμου, Σκηνογραφία: Παρίς Μέξης, Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος, Μουσική: Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου, Βοηθός σκηνοθέτη: Λίνα Τουρκογιώργη, Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή, Διεύθυνση Παραγωγής: Κωνσταντίνα Αγγελέτου.
Ερμηνεύει η Λένα Παπαληγούρα
Μια παραγωγή της διεθνούς εταιρείας «Trish Wadley Productions» και του Πολιτιστικού Οργανισμού «Λυκόφως» σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Πορεία, υπό την αιγίδα του British Council και των Πρεσβειών Αυστραλίας και Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα.
Θέατρο «Πορεία» (Τρικόρφων 3, πλ. Βικτωρίας).
«Blue train»
Ένα έργο γήινο, με ανθρώπους που υπάρχουν γύρω μας, με εκπροσώπους όλων των γενιών (από τους boomers μέχρι την Genaration Z) έγραψε ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος. Η ιστορία είναι απλή, αλλά αναγνωρίσιμη. Ο Μιχάλης (Σπύρος Χατζηαγγελάκης) ζει σ’ ένα λοφτ κάπου στο Γκάζι, είναι single και είναι γκέι. Ένα προχωρημένο πρωινό Κυριακής, μετά την κραιπάλη της προηγούμενης βραδιάς, και λίγο πριν γιορτάσει τα 45α γενέθλιά του, δέχεται διαδοχικά επισκέψεις από τέσσερα σημαντικά πρόσωπα της ζωής του: τη μητέρα του, Σοφία, (Λουκία Πιστιόλα) που κάνει ότι δεν βλέπει όσα δεν θέλει να δει και εθελοτυφλεί ότι ο γιος της θα επιστρέψει να ζήσει στο κάτω σπίτι, την κολλητή του Λου (Αναστασία Στυλιανίδη), μια αγχωμένη 40άρα που δεν μπορεί να βάλει σε τάξη τη ζωή της, τον πρώην μεγάλο του έρωτα, τον Γιάννη (Γιώργος Μπένος), έναν τακτοποιημένο πανεπιστημιακό, που του ανακοινώνει ότι θα κάνει σύμφωνο συμβίωσης με τον νέο σύντροφο και θα φύγουν από την Ελλάδα, και ένα νεαρό αγόρι που γνώρισε πρόσφατα, τον Πάνο, και είναι ένας ευκαιριακός εραστής του (Γιάννης Τσουμαράκης). Η γλώσσα είναι σύγχρονη και απολύτως συμβατή με κάθε χαρακτήρα και προσωπικότητα, το σπίτι του Μιχάλη είναι ένα μοντέρνο σπίτι ενός 45άρη, με δυνατή μουσική και πολλά ποτά. Ο Μιχάλης βρίσκεται σ’ ένα μεταίχμιο. Οι τέσσερις επισκέψεις θα του αποκαλύψουν, χωρίς να το καταλάβει, τις φοβίες του, την προοπτική της μοναξιάς του, τα αδιέξοδά του, τις αρνήσεις του.
Είναι ένα κείμενο με αναγνωρίσιμους χαρακτήρες, που παρουσιάζει με εντελώς φυσικό τρόπο την καθημερινότητα και τις αναζητήσεις ενός single που είναι γκέι. Κι αυτό ίσως είναι το πιο σημαντικό στοιχείο του έργου, μαζί με το ότι όλοι οι single, κάθε ηλικίας και γενιάς, μπορούν να αναγνωρίσουν στοιχεία της δικής τους ζωής σ’ αυτό το έργο. Η σκηνοθεσία του Γιώργου Σουλεϊμάν δεν έκανε ιδιαίτερες ανατροπές, μετωπικά και διαδοχικά έδειξε τις συναντήσεις του Μιχάλη με τους τέσσερις επισκέπτες του. Εξίσου γήινες ήταν και οι ερμηνείες με πιο σημαντικές εκείνες της φινετσάτης Λουκίας Πιστιόλα και του Σπύρου Χατζηαγγελάκη, που εύστοχα υποδύθηκε τον κλειστό και απόμακρο Μιχάλη, που αποφεύγει κάθε επαφή και επικοινωνία. Μια παράσταση με ρυθμό, με έξυπνους διαλόγους, με στόρι που αφορά πολλούς και πολλές.
Η ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο: Γεράσιμος Ευαγγελάτος, Σκηνοθεσία: Γιώργος Σουλεϊμάν, Σκηνικά – Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη, Σχεδιασμός φωτισμών: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη, Επιμέλεια Κίνησης: Χρήστος Ξυραφάκης, Βοηθός Σκηνοθέτη & Ηχητικός Σχεδιασμός: Αγγελική Γρηγοροπούλου, Βοηθός Ενδυματολόγου: Ιωάννα Καλαβρού, Βοηθός Σκηνογράφου: Γιώργος Χώτος, Φωτογραφίες – Trailer – Graphic design:
Χρήστος Συμεωνίδης
Παίζουν: Σπύρος Χατζηαγγελάκης, Γιώργος Μπένος, Αναστασία Στυλιανίδη, Γιάννης Τσουμαράκης, Λουκία Πιστιόλα.
Θέατρο «Άλμα» (Ακομινάτου 15, Μεταξουργείο).
«Το πήδημα»
Μοιάζει με κωμωδία, αλλά έχει πολλά στοιχεία δράματος. Μοιάζει με υπερβολή, αλλά έχει πολλά στοιχεία αλήθειας. Μοιάζει με ένα έργο για πολύ νέους ανθρώπους, αλλά μήπως αφορά και μεγαλύτερους; «Το πήδημα», της Μάγκι Νέβιλ, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγιοπετρίτη-Μπογδάνου. Παραμονή Πρωτοχρονιάς, σ’ ένα μπαρ. Πέντε γυναίκες απελπισμένες, θυμωμένες, παρατημένες, απατημένες (όχι όλες, κάποιες από αυτές). Κι ένα αγόρι, που πληρώνει για όλα τ’ αγόρια που πλήγωσαν αυτά τα κορίτσια. Ένα κείμενο με υπερβολές, με πανικούς, με παράκρουση, με παράτολμες ιδέες, με δάκρυα, γέλια και τραγούδι. Ένα έργο που αφορά κατά κύριο λόγο το νεανικό κοινό, που γεμίζει κάθε Δευτέρα και Τρίτη το θέατρο «Πόρτα», αλλά θυμίζει καταστάσεις που ίσως να έχουμε ζήσει και ίσως να έχουμε φανταστεί ότι θα θέλαμε να τις ζήσουμε. Έχει τον κυνισμό, την αφέλεια και την απόγνωση που νιώθουν αυτά τα νέα κορίτσια, που η Μάγκι Νέβιλ προσεγγίζει με κατανόηση και χιούμορ και ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης-Μπογδάνος διανθίζει με τα τραγούδια που λένε οι Σκιαδαρέσες. Δεν είναι κάτι άλλο από αυτό που φαίνεται το έργο της Μάγκι Νέβιλ. Ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης-Μπογδάνος το περιέβαλε με ρυθμό (και μουσικό ρυθμό), ανέδειξε το χιούμορ και την υπερβολή του, και σκιαγράφησε εύστοχα και αυθεντικά κάποιες στιγμές της νέας γενιάς. Οπωσδήποτε θα μπορούσε να είναι αρκετά πιο σύντομο σε διάρκεια (ειδικά στο δεύτερο μέρος η δράση επιμηκύνθηκε αδικαιολόγητα). Οι Σκιαδαρέσες έδωσαν το δικό τους χρώμα και με τους στίχους των τραγουδιών τους και με τη φωνή τους, και από τις ερμηνείες ξεχώρισε ιδιαιτέρως η Λυδία Τζανουδάκη.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση: Αντώνης Γαλέος, Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αγιοπετρίτης–Μπογδάνος, Σκηνογράφος: Μαριάνθη Ράδου, Ενδυματολόγος: Μάριος Ράμμος, Μουσική: Σκιαδαρέσες, Κινησιολογία: Κωνσταντίνος Κουνέλλας, Σχεδιασμός φωτισμών: Σοφία Αλεξιάδου, Σύμβουλος Δραματολογίας: Τζιάνα Τσαϊλακοπουλου, Ενορχήστρωση: Αλέξης Στενακης, Χάρης Παρασκευάς Ήχος-sound design: Κώστας Χαϊκάλης, Βοηθός σκηνοθέτη: Νάλια Ζήκου, Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Ιάσονας Ασημακόπουλος.
Παίζουν: Τζωρτζίνα Λιώση, Νάνσυ Μπούκλη, Άγγελος-Προκόπιος Νεράντζης, Νίκη Σκιαδαρέση, Όλγα Σκιαδαρέση, Λυδία Τζανουδάκη
Η παράσταση είναι κατάλληλη για θεατές άνω των 15 ετών
Θέατρο «Πόρτα» (Μεσογείων 59). Η παράσταση ανήκει στο φετινό ρεπερτόριο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου.
«Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι»
Με τον λόγο ασχολείται εδώ και χρόνια, επιτυχώς, ο Θοδωρής Γκόνης. Με πεζά, με ποιήματα, με στίχους. Τώρα δοκιμάζει και στο θεατρικό κείμενο. Μια γυναίκα δέχεται επί δέκα χρόνια τα τηλεφωνήματα ενός άγνωστου άνδρα, που δεν αποκαλύπτει την ταυτότητά του, και διαρκώς αναβάλλει τη συνάντησή τους. Μια περίεργη σχέση που πυροδοτεί τις μνήμες και την προσμονή της γυναίκας. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε η ηθοποιός Μαρία Ζορμπά, που επίσης για πρώτη φορά καταπιάνεται μ’ αυτό το πεδίο του θεάτρου. Ένα σπίτι ασφαλώς επαρχιακό, φτωχικό, μια γυναίκα (Μυρτώ Αλικάκη), συνεσταλμένη, διστακτική (ίσως και λόγω μιας μικρής σωματικής αναπηρίας που έχει) που απελευθερώνεται στη θάλασσα, όταν κολυμπάει: «Δεν μιλούσα με αγνώστους, μόνο στη θάλασσα απελευθερωνόμουν», λέει. Και οι περιγραφές της, όταν πηγαίνει στη θάλασσα έχουν μνήμες, τόπους, στιγμές που έζησε, κι όλα αυτά με τρόπο λυρικό, ποιητικό, ονειρικό. Κι αυτή είναι ίσως η βασική αδυναμία του κειμένου του Θοδωρή Γκόνη: ότι πρόκειται για ένα τρυφερό πεζοποίημα (με αρκετές αυτοβιογραφικές αναφορές), που δεν αγγίζει επαρκώς τη θεατρική φόρμα. Παρότι τα θέματα που θίγει το κείμενο είναι ισχυρά και αφορούν πολλούς και πολλές: τη μοναξιά, αυτά που γεμίζουν τον κενό χρόνο («έχω για συντροφιά τα 24 γράμματα», λέει η γυναίκα) και δείχνουν με ευαισθησία στιγμές ευτυχίας, την εξιδανίκευση φευγαλέων προσώπων ή καταστάσεων, την προσμονή, την εξάρτηση από την προσμονή, την επιθυμία και την απογοήτευση.
Η Μαρία Ζορμπά επιχείρησε να κάνει αυτόν τον μονόλογο «πολυπρόσωπο», άρα πιο θεατρικό, καταφεύγοντας σε μια συνήθη λύση βέβαια, βάζοντας δηλαδή άλλες δύο ηθοποιούς (Αιμιλία Παπαχριστοφίλου και Νικόλ Κοροντζή) να γίνονται οι νεότερες φιγούρες της γυναίκας. Αναρωτιέμαι, όμως, γιατί έδειξε μια γυναίκα στην όψη λαϊκή, σ’ ένα περιβάλλον σχεδόν υπαίθρου (ενώ υπάρχουν σαφείς αναφορές πόλης στο κείμενο), με ένα εξαιρετικά πλούσιο λεξιλόγιο και με συγκρότηση σκέψης μη συμβατή με το πλαίσιο ζωής της. Μόνο προς το τέλος του έργου, όταν ετοιμάζει το σπίτι για να υποδεχθεί αυτόν που δεν γνωρίζει (και δεν ήρθε ποτέ) σκεφτόμαστε ότι μάλλον κάποτε ζούσε σ’ ένα αστικό περιβάλλον, αφού αναφέρεται στα παλιά έπιπλα που ανασύρει από τις αποθήκες για να στολίσει το σπίτι. Η Μυρτώ Αλικάκη υπερασπίστηκε με ευαισθησία αυτή την ευάλωτη και περίπλοκη γυναίκα. Ικανοποιητικά την πλαισίωσαν οι δύο νεαρές ηθοποιοί.
Η ταυτότητα της παράστασης
Σκηνοθεσία: Μαρία Ζορμπά, Ερμηνεία: Μυρτώ Αλικάκη, Μαζί της επί σκηνής: Αιμιλία Παπαχριστοφίλου, Νικόλ Κοροντζή, Εικαστικό περιβάλλον: Μάρια Μπαχά, Κοστούμια: Μαρία Ζορμπά, Μουσική: Τηλέμαχος Μούσας, Φωτισμοί: Ευθύμης Χρήστου, Επιμέλεια κίνησης: Μυρσίνη Πετρούτσου, Βοηθός σκηνοθέτη: Μυρτώ Παγκάλου, Φωτογραφίες παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή.
Θέατρο «Σταθμός» (Βίκτωρος Ουγκώ 55, Αθήνα).
Τελευταίες παραστάσεις 2 και 3 Δεκεμβρίου.