Booker 2020: Douglas Stuart – από τη μόδα στην κορυφή της λογοτεχνίας (της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη)

0
955

της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη

Το Shuggie Bain του πρωτοεμφανιζόμενου Douglas Stuart απέσπασε το φετινό βραβείο Booker στη διαδικτυακή «τελετή δίχως τοίχους» που έλαβε χώρα στο Roundhouse του Λονδίνου με μεγάλους οικοδεσπότες, εκτός από τη Δούκισσα της Κορνουάλης, Καμίλα, τον Πρόεδρο Ομπάμα και τρεις παλαιότερα βραβευμένους συγγραφείς: Τον Kazuo Ishiguro και τις περσινές νικήτριες Margaret Atwood και Bernardine Evaristo. Εκτός από το χρηματικό έπαθλο αξίας 50.000 στερλίνων, ο φετινός νικητής έλαβε ένα έπαθλο, μια συλλεκτική έκδοση του βιβλίου του και άλλες 2.500 λίρες (από την παρουσία του στη βραχεία λίστα).

Το μυθιστόρημα έχει ως κορμό  την ιστορία ενός αγοριού που μεγαλώνει στη θατσερική Γλασκώβη του 1980 με μια μητέρα που παλεύει με τους εθισμούς της. Η ιστορία έχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, καθώς η μητέρα του συγγραφέα πέθανε από αλκοολισμό, όταν εκείνος ήταν 16 ετών. Το μυθιστόρημα εκτός από ένα οικογενειακό ψυχόδραμα είναι βαθιά κοινωνικό, καθώς ζωγραφίζει μια πανοραμική εικόνα μιας κοινωνίας , όπου η εργασία αλλά και το νόημα της έχει χαθεί και οι άνθρωποι βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση στον εθισμό και την απελπισία. Το μυθιστόρημα διερευνά  με ζεστασιά και χιούμορ πως είναι να είσαι γκέι σε μια εποχή κι έναν τόπο που είναι επιθετική σε μια τέτοια περίπτωση.

Η πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής,Margaret Busby, είπε ότι η απόφαση των δικαστών ήταν ομόφωνη και ότι «χρειάστηκαν μόνο μια ώρα για να αποφασίσουν»

Ο  συγγραφέας, μετά την αποφοίτησή του από το Royal College of Art, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και εργάστηκε στη μόδα για εταιρείες όπως οι Calvin Klein, Ralph Lauren και Gap. Προ δεκαετίας ξεκίνησε να γράφει στον ελεύθερο χρόνο του και κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στο LitHub και το New Yorker. Σε πρόσφατη συνέντευξη του δήλωσε πως η απονομή του βραβείου Booker του 1994 στον James Kelman του άλλαξε τη ζωή επειδή για πρώτη φορά είδε τους δικούς του ανθρώπους και τη γλώσσα τους σε τυπωμένη σελίδα. Το δεύτερο μυθιστόρημά του, Loch Awe, που σχεδόν έχει ολοκληρωθεί, επίσης διαδραματίζεται στη Γλασκώβη.

Η κριτική επιτροπή αναφέρει στο σκεπτικό της πως «το Shuggie Bain μοιραία θα καταλήξει κλασσικό- είναι ένα συγκινητικό, υποβλητικό και λεπτομερές πορτρέτο μιας κλειστής κοινωνικής δομής, των ανθρώπων της και των αξιών της. Η πλοκή  ραγίζει την καρδιά- αφορά την άνευ όρων αγάπη ανάμεσα στην βυθιζόμενη στον αλκοολισμό Agnes Bain και το νεαρότερο γιό της, Shuggie, που αναλαμβάνει ευθύνες πέραν της ηλικίας του για να σώσει τη μητέρα του από τον εαυτό της, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει έντονα συναισθήματα και ερωτήσεις για το ποιος είναι ο ίδιος. Αυτό το καλογραμμένο και δυνατό βιβλίο έχει αντίκτυπο λόγω των συναισθηματικών διακυμάνσεων που περιγράφει και της συμπόνοιας που διαφαίνεται στη δημιουργία των χαρακτήρων. Η ποίηση στις περιγραφές και η ακρίβεια στις παρατηρήσεις ξεχωρίζουν: τίποτε δεν κατασπαταλάται.»

Αξίζει να σημειωθεί εδώ, πως ο Stuart ήταν ο μοναδικός Βρετανός στη βραχεία λίστα, και ο δεύτερος Σκωτσέζος μετά τον Kelman που βραβεύεται με Booker. Ακόμη πιο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με το κλαδικό περιοδικό Bookseller, ο εκδοτικός οίκος  Picador, «περιμάζεψε» το μυθιστόρημα του Stuart, μετά από 30 περίπου απορρίψεις από άλλους εκδοτικούς οίκους. Ήδη όμως είναι στην Αγγλία το πιο ευπώλητο από τα υπόλοιπα βιβλία της μικρής λίστας.

Ο Stuart αιέρωσε το βιβλίο του και το βραβείο του στη μητέρα του, πρόσθεσε ότι θα ήθελε να αγκαλιάσει τους συν-υποψηφίους του και ότι το «μεγαλύτερο δώρο» του ήταν να «αγγίξει τη ζωή των αναγνωστών»

Το “Shuggie Bain” του Douglas Stuart θα κυκλοφορήσει και στην ελληνική σε μετάφραση της Σταυρούλας Αργυροπούλου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, το 2021. 

Βρες το εδώ

 

Προηγούμενο άρθρο“Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα” (της Δήμητρας Ρουμπούλα)
Επόμενο άρθροΕκδότες για ΔΕΘΒ: Λόγια κενά, το βιβλίο στον αέρα

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ