του Μάρκου Κρητικού
Μία μικρή λίστα με αστυνομικά μυθθστορήματα για να κλείσει το καλοκαίρο που αποδείχτηκε πιο noire απ΄ότι περιμέναμε.
Μετάφραση: Μαριάννα Μαντά
Πόλις (2023)
σελ. 248
Ο στρατευμένος στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά Πατρίκ Ρεϊνάλ, συγγραφέας και διευθυντής επί σειρά ετών της θρυλικής «serie noire» του εκδοτικού οίκου Gallimard, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους του γαλλικού νεοπολάρ, με περισσότερα από τριάντα αστυνομικά μυθιστορήματα στο παλμαρέ του. Στο εξαιρετικό νουάρ Παράθυρο με θέα τις γυναίκες (Πόλις), που διαδραματίζεται στη Νίκαια της Γαλλίας, ο κυνικός πρωταγωνιστής Φίλιπ Κερ, συστηνόταν ως «ο πιο κομπογιαννίτης ασφαλιστής σε μια πόλη που έχει πολλούς από δαύτους» και δήλωνε «έτοιμος για οτιδήποτε, όταν αυτό το οτιδήποτε πληρώνεται». Στο Καιρός για πόλεμο τον βρίσκουμε τριάντα χρόνια αργότερα, σε ηλικία εβδομήντα πέντε ετών, να ζει ήσυχα σε ένα προάστιο της πόλης και να οδηγεί ακόμα τη σαραβαλιασμένη του Τζάγκουαρ. Όταν όμως ξυπνήσει σ’ ένα άγνωστο δωμάτιο δίπλα στη νεκρή σύζυγο ενός Ελβετού τραπεζίτη, ενώ δεν θυμάται απολύτως τίποτα, μοιραία θα καταλήξει στη φυλακή. Μετά την αναπάντεχη εμφάνιση ενός μυστηριώδους μάρτυρα θα αφεθεί προσωρινά ελεύθερος, με αντάλλαγμα να βρει τα ίχνη ενός παλιού συντρόφου που είχε εξελιχθεί σε αφεντικό του υπόκοσμου της πόλης και θεωρείται νεκρός. Διαπλεκόμενοι πολιτικοί και μαφιόζοι που εξυπηρετούν ακροδεξιά συμφέροντα, τον παγιδεύουν σε μια βρώμικη ιστορία, που θα τον οδηγήσει με τη νεανική ορμή του παλιού επαναστάτη, σε μια απεγνωσμένη απόφαση. Ένα κοινωνικό νουάρ υψηλής έντασης με κλιμακούμενο σασπένς και συγκλονιστικό τέλος. Ο συγγραφέας ασκεί σκληρή κριτική στο διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα με τον ιδεολογικό προσανατολισμό του νεοπολάρ και συναισθηματικά φορτισμένος στοχάζεται με ειρωνική διάθεση για τη ματαιότητα των κοινωνικών αγώνων και την αναπόφευκτη βιολογική φθορά με το πέρασμα του χρόνου. Ένα από τα καλύτερα αστυνομικά του καλοκαιριού.
Μετάφραση: Κώστας Αθανασίου
Εκδόσεις Καστανιώτη (2023)
σελ. 544
Το μυθιστόρημα Έντιμοι άνθρωποι είναι το δέκατο της σειράς με πρωταγωνιστή το θρυλικό Μάριο Κόντε, πρώην ταγματάρχη της κουβανέζικης αστυνομίας και νυν παλαιοπώλη, ο οποίος είναι πια εξήντα δυο ετών. Βρισκόμαστε στην Αβάνα, το 2016, την εποχή της σημαντικής επίσκεψης του Όμπαμα, που αναμένεται να ανοίξει νέους ορίζοντες στις σχέσεις των δυο χωρών, και παράλληλα μιας συναυλίας των Rolling Stones και μιας φαντασμαγορικής επίδειξης μόδας του οίκου Σανέλ. Το γενικό κλίμα ευφορίας θα χαλάσει η άγρια δολοφονία ενός κυβερνητικού στελέχους με σκοτεινό παρελθόν τη δεκαετία του ’70. Ο Μάριο Κόντε θα κληθεί εσπευσμένα να συνδράμει στην εξιχνίαση της υπόθεσης. Παράλληλα ο συγγραφέας αφηγείται μια δεύτερη αστυνομική ιστορία που διαδραματίζεται στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και σχετίζεται με τη δράση ενός διαβόητου μαστροπού σε μια μεταβατική εποχή στην οποία η Κούβα ήταν υπό την «επίβλεψη» των ΗΠΑ. Η αφηγηματική τεχνική των δυο ιστοριών που συγκλίνουν και διαπλέκονται στον χρόνο μας θυμίζουν το πρόσφατο μυθιστόρημα του Παδούρα, Η διαφάνεια του χρόνου(Εκδόσεις Καστανιώτη). Οι Έντιμοι άνθρωποι είναι ένα σπουδαίο πολιτικοκοινωνικό νουάρ που όπως σε όλα τα βιβλία της σειράς με πρωταγωνιστή τον απρόβλεπτο αλλά πάντα έντιμο Μάριο Κόντε, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την αστυνομική πλοκή ως αφορμή για να καταδείξει τον πολιτικό αποπροσανατολισμό της χώρας και τις παθογένειες της κουβανέζικης κοινωνίας και να εκφράσει την αγάπη για την πατρίδα του αλλά και την ανησυχία του για το δυσοίωνο μέλλον της. «Είναι ίσως η πιο αστυνομική πλοκή που έχω γράψει ποτέ» θα δηλώσει ο Λεονάρδο Παδούρα, ο σπουδαιότερος εν ζωή Κουβανός συγγραφέας και χρονικογράφος της σύγχρονης Ιστορίας της Κούβας, για ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα της σειράς του Μάριο Κόντε. Εξαιρετική όπως πάντα η μετάφραση του Κώστα Αθανασίου.
Μετάφραση: Ασπασία Καμπύλη
Carnivora (2023)
σελ. 296
Ο Τζούνιορ, ένας μικροέμπορος ναρκωτικών χρειάζεται χρήματα για να ξεπληρώσει το χρέος του στο μεγάλο αφεντικό και έχει μια φαεινή ιδέα: να ληστέψει «έναν τύπο με τρία επώνυμα, γόνο της ντόπιας ολιγαρχίας, που ξεπλένει χρήματα για τους νάρκος». Στο κόλπο θα μπουν σπρωγμένοι από την ανάγκη, τρεις άνθρωποι: ο Ρούμπιο, πρώην εγκληματίας που είναι υπεύθυνος ασφαλείας σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο και αντιμετωπίζει την σοβαρή ασθένεια της γυναίκας του, ο Παλμέρα, ένας μακροχρόνια άνεργος που ονειρεύεται να ανοίξει ένα μπαρ και η Κόρα, μια πόρνη πολυτελείας που θέλει να συνταξιοδοτηθεί. Η «δουλειά» νομίζουν ότι είναι εύκολη αλλά κάνουν λάθος και μπλέκονται σε μια περιπέτεια που τους ξεπερνάει. Η μόνη τους ελπίδα σωτηρίας: να υιοθετήσουν τη «Στρατηγική του Πεκινουά». Μια σκληρή ιστορία με ρεαλιστική αποτύπωση του υπόκοσμου και υποδειγματική νουάρ ατμόσφαιρα, που εκτυλίσσεται με καταιγιστικό ρυθμό στα στενόχωρα διαμερίσματα της Λας Πάλμας, πίσω από τη λαμπερή τουριστική βιτρίνα των Κανάριων νησιών. Οι πρωταγωνιστές, «άνθρωποι απλοί που αναγκάζονται να λερώσουν τα χέρια τους για να τα φέρουν βόλτα», εγκλωβίζονται σε έναν αναπόδραστο κύκλο βίας προδοσίας και θανάτου, «χωρίς εγκλήματα για να διαλευκανθούν αλλά μόνο με εγκλήματα για να διαπραχθούν». Η στρατηγική του Πεκινουά είναι ένα εξαιρετικό δείγμα σύγχρονου ισπανόφωνου νουάρ που έκανε διάσημο τον Αλέξις Ραβέλο που έφυγε φέτος απ’ τη ζωή σε ηλικία μόλις πενήντα δυο ετών. Τιμήθηκε μεταξύ άλλων με το σπουδαίο βραβείο Ντάσιελ Χάμετ (2014), ενώ το 2019 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Έλιο Κιρόγα. Εξαιρετική όπως πάντα και η μετάφραση της Ασπασίας Καμπύλη.
Μετάφραση: Όλγα Γκαρτζονίκα
Κλειδάριθμος (2023)
σελ. 472
Γνωρίσαμε τον Άντονι Κουίν στο αξιόλογο κατασκοπικό θρίλερ, Οι φίλοι μας στο Βερολίνο(Κλειδάριθμος) που εκτυλίσσονταν στο Λονδίνο την εποχή του Β΄ Παγκόσμιου Πόλεμου. Το μυθιστόρημα Λονδίνο στις φλόγες, μας μεταφέρει και πάλι στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά αυτή τη φορά στα τέλη της δεκαετίας του ’70, σε μια περίοδο που στιγματίστηκε από ντόμινο απεργιών, κλιμάκωση βομβιστικών επιθέσεων από τον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό, και αιματηρές διαδηλώσεις. Στη δίνη των κοινωνικών ταραχών παγιδεύονται οι ετερόκλητοι πρωταγωνιστές της ιστορίας: μια νεαρή ανερχόμενη αστυνομικός που εμπλέκεται σε ένα σκάνδαλο διαφθοράς, μια φιλόδοξη και αδίστακτη ρεπόρτερ, ένας μάχιμος ακαδημαϊκός με Ιρλανδικές ρίζες και ένας άπληστος ιμπρεσάριος θεάτρου. Αλλεπάλληλες συμπτώσεις θα επηρεάσουν καθοριστικά τη ζωή τους και θα τους καταστήσουν δέσμιους ενός κοινού πεπρωμένου που θα κατευθύνει την εξέλιξη της πλοκής. Το Λονδίνο στις φλόγες είναι ένα πρωτότυπο μυθιστόρημα που συνδυάζει επιδέξια το αστυνομικό μυστήριο, το ρομαντισμό και τον κοινωνικό ρεαλισμό. Ο συγγραφέας με πνευματώδη αφήγηση, αισιόδοξη οπτική και ζωντανούς διαλόγους εναλλάσσει την αστυνομική ίντριγκα με κινηματογραφικές σκηνές της λονδρέζικης καθημερινότητας και συνθέτει ένα δυνατό page turner αναπαριστώντας πειστικά τις ιδιάζουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και την αισθητική της εποχής στην οποία ένα διχασμένο έθνος οδεύει προς τον συντηρητισμό με μουσική υπόκρουση καταγγελτικών πανκ και ροκ τραγουδιών.
Μετάφραση: Βασίλης Κωστόπουλος
ΚΨΜ (2023)
σελ. 432
Την περασμένη χρονιά γνωρίσαμε τον Κάρστεν Ντους στο μυθιστόρημα Ενσυνείδητος φόνος(ΚΨΜ), το πρώτο από τα τέσσερα της σειράς, με πρωταγωνιστή τον ποινικολόγο Μπγιορν Ντίμελ, που γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία και αναμένουμε σύντομα να το δούμε σε τηλεοπτική σειρά οκτώ επεισοδίων, από το Netflix. Το παιδί μέσα μου φονεύει, είναι το δεύτερο βιβλίο της σειράς όπου θα βρούμε τον Ντίμελ εκεί που τον είχαμε αφήσει στο τέλος του πρώτου βιβλίου. Τα σεμινάρια ενσυναίσθησης τον είχαν βοήθησαν να «καθαρίσει» μ’ αυτούς που τον ενοχλούσαν και να βάλει μια τάξη στη ζωή του. Είναι πλέον χωρισμένος και ασκεί τη δικηγορία ως ελεύθερο επάγγελμα. Έτσι έχει περισσότερο χρόνο να βλέπει την κόρη του αλλά και παράλληλα να διευθύνει δυο μαφιόζικες συμμορίες. Όμως έχει γίνει οξύθυμος και χάνει συνεχώς την αυτοκυριαρχία του με ολέθριες συνέπειες. Ο Γιόσκα Μπράιτνερ, ο αγαπημένος ψυχοθεραπευτής του, θα διαγνώσει αμέσως το πρόβλημα. Υπεύθυνο για όλα είναι το κακό παιδί που κουβαλάει μέσα του. Μια σατυρική περιπέτεια αστυνομικής πλοκής, με κυρίαρχο στοιχείο το μαύρο χιούμορ, και τις συνεχείς εναλλαγές κωμικών και τραγικών καταστάσεων. Ο συγγραφέας με παρωδιακό αφηγηματικό ύφος που θυμίζει τα βιβλία του Τονίνο Μπενακουίστα, ακολουθεί την πετυχημένη συνταγή του πρώτου βιβλίου, που βασίζεται στην πρωτότυπη ιδέα του, να σχετίσει την εγκληματική συμπεριφορά του πρωταγωνιστή με τις αρχές της ενσυνείδησης. Είναι χρήσιμο για τον αναγνώστη –χωρίς να είναι απαραίτητο– να ξεκινήσει από το πρώτο βιβλίο, για να γνωρίσει καλύτερα τους πρωταγωνιστές παρακολουθώντας από την αρχή την ιστορία τους.
Μετάφραση: Χριστίνα Ντρέκου
Εκδόσεις Βακχικόν (2023)
σελ. 292
Ο Πάουλους Χόχγκατερερ είναι Αυστριακός συγγραφέας και παιδοψυχίατρος. Η γλύκα της ζωής είναι το πρώτο από τα τρία μέχρι σήμερα μυθιστορήματα με πρωταγωνιστές τον ψυχολόγο Ραφαέλ Χορν και τον επιθεωρητή Λούντβιχ Κόβατς. Ένα χριστουγεννιάτικο βράδυ, στο ειδυλλιακό Φουρθ, μια μυθιστορηματική παραλίμνια κωμόπολη στη δυτική Αυστρία, διαπράχθηκε ο φρικιαστικός φόνος ενός ηλικιωμένου άντρα. Η επτάχρονη εγγονή του θύματος που ανακάλυψε το πτώμα στον χιονισμένο κήπο του σπιτιού τους, θα υποστεί ισχυρό σοκ και θα χάσει την ομιλία της. Την εξιχνίαση της δολοφονίας θα αναλάβει ο επιθεωρητή Κόβατς, αλλά θα εμπλακεί αναγκαστικά και ο ψυχίατρος Χορν για να περιθάλψει το ψυχικά τραυματισμένο κορίτσι που είναι βασικός μάρτυρας της υπόθεσης, ένα έξυπνο τέχνασμα του Χόχγκατερερ για να αναβαθμίσει τον ρόλο του ψυχίατρου στην υπόθεση προκειμένου να αξιοποιήσει στην πλοκή της ιστορίας την επιστημονική γνώση και την επαγγελματική εμπειρία του. Η εξέλιξη των ερευνών περιγράφεται από την οπτική γωνία του επιθεωρητή Κόβατς του ψυχολόγου Χορν, ενός ιδιότροπου ιερέα και ενός σαδιστή έφηβου αλλά ο συγγραφέας δεν εστιάζει στη διαλεύκανση της ποινικής υπόθεσης αλλά πρωτίστως τον ενδιαφέρει, η σε βάθος διερεύνηση της ψυχοσύστασης των πρωταγωνιστών. Ένα ατμοσφαιρικό αστυνομικό θρίλερ με έμφαση στο ψυχολογικό υπόβαθρο των γεγονότων όπου ο συγγραφέας χωρίς εξάρσεις αγωνίας μεταφέρει εξαιρετικά στον αναγνώστη την επίδραση του φόβου στη συμπεριφορά των κατοίκων μιας μικρής πόλης. Η πρώτη επαφή με το έργο του βραβευμένου Αυστριακού συγγραφέα μας άφησε πολύ καλές εντυπώσεις.