της Όλγας Σελλά
Την περιμέναμε αυτή τη νέα παράσταση του Μάριο Μπανούσι, όσοι είχαμε γοητευτεί από τις προηγούμενες δουλειές του. Περιμέναμε να δούμε με ποιον τρόπο θα μας ταξιδέψει, ξανά, με τις άηχες εικόνες του, πώς θα συνταιριάξει την προσωπική εικόνα με μια μεγαλύτερη εικόνα. Κυρίως περιμέναμε να δούμε πώς θα έχει εξελίξει αυτή την ξεχωριστή προσωπική του σκηνική γλώσσα.
Και πραγματικά με αδημονία –δεν είναι συχνό αυτό το συναίσθημα για όσους/ες βλέπουμε επαγγελματικά θέατρο- πήγαμε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. «ΜΑΜΙ» έχει τίτλο η νέα του παράσταση και καταπιάνεται με τη μητρική σχέση. Όχι με τη σχέση μητέρας-παιδιού αποκλειστικά. Όχι μόνο με ό,τι οικοδομεί η σχέση με τη βιολογική μητέρα. Άλλα με ό,τι και όσα δίνουν όσες σχέσεις εμφυσούνται από την ανιδιοτελή μητρική γενναιοδωρία. Όλες οι σχέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους κάθε φύλου και ηλικίας, που λειτουργούν σαν ασφάλεια, καταφύγιο, εμπιστοσύνη, ανάταση.
Και ξεκινάει την ιστορία του από την κυοφορία. Μια νεαρή γυναίκα, σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, βγαίνει από ένα απλοϊκό σπιτάκι, φτιαγμένο από τσιμεντόλιθους ασοβάντιστους, για να πετάξει τα σκουπίδια. Ο εξωτερικός χώρος είναι επίσης ένας χώρος απέριττος και γαλήνιος: μια ασθενική δημόσια λάμπα, ένα ποδήλατο ακουμπισμένο πάνω στην ξύλινη κολώνα φωτισμού, κάποια πορτοκάλια που έπεσαν από το δέντρο στο χώμα. Τόσο οικείες, τόσο καθημερινές εικόνες, και όμως μοιάζουν μεγαλειώδεις. Ίσως γιατί αυτομάτως παραπέμπουν σε κάτι που έχει περάσει πια –σε εποχές αθωότητας, σε περιβάλλον χωρίς θόρυβο, χωρίς βιασύνη, χωρίς άγχος. Με χώμα και μυρωδιές.
Η γυναίκα επιστρέφει στο σπιτάκι κι ακούγονται οι ωδίνες του τοκετού. Και τότε το σπιτάκι σιγά σιγά αναποδογυρίζει –το άνοιγμα στον κόσμο- η νεαρή γυναίκα κρατά αγκαλιά το νεογέννητο και σχεδόν αμέσως τη θέση της νέας γυναίκας παίρνει μια άλλη γυναίκα, μεγαλύτερης ηλικίας.
Και μετά εμφανίζεται ένα νέο αγόρι που κρατά αγκαλιά τη γιαγιά, και είναι εκείνη που φοράει πάνες. Και είναι η γιαγιά που κλαίει για την ανημπόρια της, καθώς κάνει κομματάκια την πάνα της… Και οι ρόλοι αντιστρέφονται. Και η μητρική φροντίδα από αλλού εκπορεύεται.
Κι αυτό το νέο αγόρι καθώς μεγαλώνει αναζητά κι άλλες αγκαλιές, κι άλλα απάγκια. Φεύγει, ξανάρχεται, κάνει ποδήλατο, τρέχει, ερωτεύεται. Αποζητά σώματα, αγκαλιές, γυμνώνεται ξανά για αγάπη πάλι, αλλά διαφορετική. Η ώριμη γυναίκα μένει πίσω, φροντίζει, σιωπά, περιμένει. Και είναι εκεί. Και μετά υπάρχει άλλη μια γέννα, η γέννα της ολοκλήρωσης της ερωτικής πράξης –μία από τις συναρπαστικές σκηνές της παράστασης.
Και μια άλλη γυναικεία μορφή, με τεράστιους μαστούς, η αιώνια τροφός –οπωσδήποτε μια μεταφυσική παρουσία- στηρίζει εκείνην που στηρίζει. Η σκηνή που η θηλάζουσα θηλάζει από την αιώνια τροφό είναι σκηνή ανθολογίας.
Κι ο θάνατος, που πάντα υπάρχει στις παραστάσεις του Μάριο Μπανούσι, (και σ’ αυτήν) έχει κι αυτός μια γέννα. Πάνω στο σώμα της ώριμης γυναίκας οι απόγονοι ακουμπούν όλα τα καθημερινά απλά αντικείμενα του βίου της, σαν κτερίσματα. Κι όλα αυτά υπό τους ήχους των ύμνων της Μεγάλης Παρασκευής και τα πένθιμα εμβατήρια που ακούγονται τη Μεγάλη Εβδομάδα από τις Φιλαρμονικές των Ιονίων Νήσων. Πρώτες μνήμες, πρώτες εικόνες, η διαρκής μας σύνδεση με την προσωπική μας ιστορία. Όσα συναντούμε αδειάζοντας σπίτια που αδειάζουν από τους κατοίκους τους. Κι από εκεί όμως μια νέα ζωή βγαίνει. Εκείνες οι αναμνήσεις και το ζύμωμά τους με το παρόν γεννούν μια νέα ζωή, μια νέα περπατησιά. Που φέρει, οπωσδήποτε, ακόμα κι αν δεν το αντιλαμβάνεται κανείς, κάτι από εκείνα τα κτερίσματα, κάποιες από εκείνες τις εικόνες.
Με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια γλώσσα, με την ίδια δωρικότητα, αλλά με μεγαλύτερη σιγουριά και σε ευθεία συνομιλία με τις επιρροές του (Ρομέο Καστελούτσι, Δημήτρης Παπαϊωάννου) έρχεται σ’ αυτή την τέταρτη παράστασή του ο Μάριο Μπανούσι. Και την ίδια στιγμή χωράει κι άλλους σ’ αυτή τη διαδρομή του, στις δικές του εικόνες αναγνωρίζουν αναμνήσεις του πολλοί άλλοι. Γιατί όλοι και όλες έχουμε στη ζωή ή στη μνήμη μας φιγούρες που πασχίζουν, προσφέρουν, στηρίζουν, επηρεάζουν, περιμένουν – μητρικές φιγούρες, χωρίς απαραιτήτως να είναι γυναίκες. Και είναι πια ανάγλυφο, περισσότερο σε τούτη την παράσταση, ότι αγγίζει εποχές, συμπεριφορές, τόπους, πολιτισμικές ταυτότητες, σχέσεις, συναισθήματα.
Και όλα αυτά γίνονται μ’ έναν τρόπο άκρως θεατρικό, άκρως χοροθεατρικό και άκρως ποιητικό. Με προσεγμένη κάθε λεπτομέρεια, στα φώτα, στα σκηνικά, στην κίνηση, στα αντικείμενα που δημιουργούν τους κόσμους του, στις ερμηνείες, στα σώματα των ηθοποιών του –τα σώματα είναι επίσης σκηνικές γλώσσες στις παραστάσεις του.
Μια παράσταση που μας καλεί να αφεθούμε σ’ ένα ταξίδι εικόνων και μνήμης, και προσφέρει απλόχερα αισθητική απόλαυση και συναισθηματική πληρότητα.
Η ταυτότητα της παράστασης
Σύλληψη & Σκηνοθεσία: Mario Banushi, Σκηνογραφία & Ενδυματολογία: Σωτήρης Μελανός, Μουσική Σύνθεση & Sound Design: Jeph Vanger, Σχεδιασμός Φωτισμών & Συνεργάτης στη Δραματουργία: Στέφανος Δρουσιώτης, Καλλιτεχνικοί Συνεργάτες: Αιμίλιος Αράπογλου, Θανάσης Δεληγιάννης, Βοηθός Σκηνοθέτη: Θεοδώρα Πατητή, Διεθνείς Σχέσεις & Οργάνωση Περιοδείας: Νίκος Μαυράκης – TooFarEast, Οργάνωση Παραγωγής: Ρένα Ανδρεαδάκη & Χρήστος Χριστόπουλος – TooFarEast, Εκτέλεση Παραγωγής: Ιωάννα Παπακώστα – TooFarEast, Φωτιστικός Σχεδιασμός Περιοδείας: Μαριέττα Παυλάκη, Βοηθός Σκηνογραφίας: Σοφία Θεοδώρου, Βοηθός Ενδυματολογίας: Νικολέτα Αναστασιάδου, Φωτογραφίες: Ανδρέας Σιμόπουλος.
Σε συνεργασία με την ΟΜΑΖ Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία
Ερμηνεύουν: Παναγιώτα Γιαγλή, Βασιλική Δρίβα / Κατερίνα Κρίστο, Δημήτρης Λαγός, Αγγελική Στελλάτου, Ευτυχία Στεφάνου / Ήλια Κουκουζέλη και Φώτης Στρατηγός
Ανάθεση & Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συμπαραγωγοί: Berliner Festspiele [Γερμανία], Odéon – Théâtre de l’Europe [Γαλλία], FOG festival / Triennale Milano Teatro [Ιταλία], & Espoo Theatre [Φινλανδία], Grec Festival Barcelona [Ισπανία], Noorderzon Festival / Grand Theatre Groningen [Ολλανδία] & άλλοι που θα ανακοινωθούν προσεχώς
Η παράσταση ΜΑΜΙ πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Κεντρική Σκηνή
Πέμπτη ως Σάββατο στις 8.30μ.μ., Κυριακή ματινέ στις 2μ.μ.
Μέχρι τις 22 Μαρτίου.
