Τι αντίκτυπο είχε η Μικρασιατική Καταστροφή και η κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας στην ιστορική συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας; Πώς σχημάτιζαν οι άνθρωποι της εποχής μια εικόνα για το παρελθόν, σε μια περίοδο που κυριαρχούσε η έντυπη επικοινωνία; Ποια ήταν η θέση των ιστορικών βιβλίων στην εκδοτική αγορά;
Ερωτήματα όπως τα παραπάνω επιδιώκει να προσεγγίσει η ημερίδα με θέμα «Εκδοτικό τοπίο και εθνική ιστορία στον Μεσοπόλεμο», που πραγματοποιείται την Παρασκευή 28 Ιουνίου 2024, από τις 10.00 π.μ. έως τις 8.00 μ.μ., στο Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Σκουφά 45).
Ο μακρύς Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος λήγει για την Ελλάδα το 1922, επιφέροντας ταυτόχρονα μεταβολές στο εκδοτικό τοπίο και στην ιστορική συνείδηση. Εμπεδωμένες σταθερές του εθνικού αφηγήματος εμπλουτίζονται, όπως η Επανάσταση του 1821, νέες περίοδοι ενσωματώνονται, όπως η «πολεμική δεκαετία 1912-1922», ενώ η δυναμική παρουσία της μαρξιστικής σκέψης και της Αριστεράς δημιουργεί νέα δεδομένα.
Ο ρόλος του ιστορικού βιβλίου, των συγγραφέων, των εκδοτών και των αναγνωστών/τρίων του σε αυτές τις εξελίξεις είναι το κεντρικό μας ζητούμενο, ταυτόχρονα ως δείκτης και ως συνδιαμορφωτής των εξελίξεων. Συνδυάζοντας την ιστορία της ιστοριογραφίας με την ιστορία του βιβλίου και των εκδόσεων, η ημερίδα επιδιώκει να θέσει τον έντυπο πολιτισμό στο επίκεντρο της ιστορικής προοπτικής, με τη χρήση ποσοτικών και ποιοτικών μεθόδων, με έμφαση στη διαμεσικότητα και στις πολιτισμικές πρακτικές, αντιμετωπίζοντας το βιβλίο ταυτόχρονα ως πολιτισμικό και εμπορικό προϊόν.
Η ημερίδα διοργανώνεται στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος « Από το Βυζάντιο στα νεότερα χρόνια. Εθνικό παρελθόν και ιστορική συνείδηση στη μεσοπολεμική Ελλάδα », με ακαδημαϊκό υπεύθυνο τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη και επιστημονικούς συνεργάτες τους Βαγγέλη Ζιώγα, Νίκο Θεοδωρόπουλο και Χρήστο Τριανταφύλλου. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το καταπίστευμα Κωνσταντίνου Α. Τσαγκαδά και τον ΕΛΚΕ του ΕΚΠΑ, στο πλαίσιο υλοποίησης της δράσης «Έρευνα στις μετακλασικές σπουδές στο πλαίσιο του καταπιστεύματος Κωνσταντίνου Τσαγκαδά » (Κ.Α. Έρευνας: 20205).
Το πρόγραμμα της ημερίδας
10.00 Άνοιγμα ημερίδας – Χαιρετισμοί
Κατερίνα Νικολάου, Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ
Κώστας Ράπτης, Διευθυντής του Τομέα Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ
10.30 – 11.45
Πρώτη συνεδρία: Βιβλία και εκδοτικές πολιτικές
Άννα Καρακατσούλη, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Φίλιππος Παππάς
12.00 – 13.15
Δεύτερη συνεδρία: Μετασχηματισμοί της εθνικής ιστορίας από το Βυζάντιο
στα Νεότερα χρόνια
Έφη Γαζή, Νίκος Θεοδωρόπουλος, Τόνια Κιουσοπούλου
13.30 – 14.45
Τρίτη συνεδρία: Ιστορικοποιώντας το πρόσφατο παρελθόν
Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης, Αιμιλία Σαλβάνου, Χρήστος Τριανταφύλλου
14.45 – 17.00 Διάλειμμα
17.00 – 18.15
Τέταρτη συνεδρία: Αριστερό βιβλίο και νέες διανοητικές τάσεις
Βαγγέλης Ζιώγας, Κωστής Καρπόζηλος, Γιάννης Κουμπουρλής
18.30 – 20.00
Στρογγυλή τράπεζα: Εθνικό παρελθόν και εκδόσεις στον Μεσοπόλεμο
Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Χριστίνα Ντουνιά, Γιάννης Παπαθεοδώρου,
Παναγιώτης Στάθης
