Οδηγός παγκόσμιου αστυνομικού –  37 προτάσεις από τις ΗΠΑ, β΄ μέρος (του Μάρκου Κρητικού)

0
2026

 

Ο Αναγνώστης δημοσιεύει συλλογές αστυνομικού μυθιστορήματος από το παγκόσμιο χωριό. Εδώ θα βρείτε το Β΄Μέρος από αμερικανική μυθολογία του αστυνομικού.

Το Α΄μέρος μπορείτε να το ανακαλέσετε εδώ

 

 

 

Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου

Οξύ – brainfood (2021)

σελ. 280

O Τζιμ Τόμσον ήταν Αμερικανός συγγραφέας και σεναριογράφος. Έγραψε περισσότερα από τριάντα  αστυνομικά μυθιστορήματα που εκδόθηκαν από τα τέλη της δεκαετίας του ’40 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50, εκ των οποίων πολλά μεταφέρθηκαν με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη από καταξιωμένους σκηνοθέτες, όπως ο Σαμ Πέκινπα και ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Αν και το έργο του δεν έτυχε μεγάλης αποδοχής από αναγνώστες και κριτικούς, κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο «Ντοστογιέφσκι του ψιλικατζίδικου» όπως αποκαλείται, καθιερώθηκε μετά τον θάνατό του, ως ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της pulp αμερικανικής λογοτεχνίας. Στο μυθιστόρημα Pop. 1280, ο τίτλος αναφέρεται στον πληθυσμό της αφιλόξενης κομητείας του Πότσβιλ. Ο σερίφης Νικ Κόρεϊ, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, παριστάνει τον αγαθό και αφελή εκπρόσωπο του νόμου, αλλά στην πραγματικότητα είναι ψυχοπαθής, πονηρός και απίστευτα βίαιος, έχοντας έναν ιδιαίτερο τρόπο να χειραγωγεί τους περιορισμένης ευφυΐας επαρχιώτες και να καταχράται την εξουσία του. Δύο μαστροποί στην επικράτειά του, δημιουργούν προβλήματα και ο σερίφης είναι αποφασισμένος απαλλαγεί το συντομότερο δυνατό από την ενοχλητική παρουσία τους ενόψει των επικείμενων εκλογών για την ανάδειξη του νέου σερίφη της περιοχής.  Ενώ φαινομενικά πρόκειται για ένα ευχάριστο γουέστερν, με τους ήρωες να κινούνται στα όρια της καρικατούρας, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται  ότι σε δεύτερο επίπεδο και με ευφυέστατο τρόπο, ο συγγραφέας αναδεικνύει τα σοβαρά προβλήματα της αμερικάνικης κοινωνίας –τον ρατσισμό, τη διαφθορά, την ανεξέλεγκτη βία και τον σεξισμό– ρίχνοντας φως στη σκοτεινή αμερικάνικη επαρχία της δεκαετίας του ’50.

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Τζιμ Τόμσον:

  • Ο δολοφόνος μέσα μου, μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Μέδουσα – Σέλας Εκδοτική

O Λου Φορντ είναι βοηθός σερίφη, σε μια μικρή πόλη του Σέντραλ Σίτι, στο Τέξας. Είναι καλός στη δουλειά του, ευγενικός κι ευχάριστος. Όμως πίσω απ’ το χαμόγελό του, κρύβει καλά ένα σκοτεινό παρελθόν που κανείς δεν γνωρίζει, μέχρι την ώρα που η φιλήσυχη πόλη θα αναστατωθεί από μια σειρά φριχτών εγκλημάτων. «Ίσως η πιο συγκλονιστική και αληθοφανής αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, από ένα εγκληματικό μυαλό» θα πει για το μυθιστόρημα, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

 

Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ

Πατάκης (2017)

σελ. 484

«Ένα ρηχό αίσθημα φρίκης που βάθαινε ραγδαία μέσα στα παγωμένα νερά του προσωπικού φόβου του καθενός». Με τα λόγια αυτά θα περιγράψει ο Τρούμαν Καπότε τον αντίκτυπο που είχε στην κωμόπολη Χόλκομπ του Τέξας η εν ψυχρώ δολοφονία μιας τετραμελούς οικογένειας τον Νοέμβριο του 1959, όταν έφτασε στον τόπο του εγκλήματος για να καλύψει το γεγονός για λογαριασμό του περιοδικού New Worker. Ο συγγραφέας θα πραγματοποιήσει συστηματική έρευνα μηνών με λεπτομερή καταγραφή μαρτυριών όλων των εμπλεκομένων στην υπόθεση –ακόμα και των δραστών– και θα παρουσιάσει ένα αριστουργηματικό αφήγημα –σε τέσσερις ενότητες– που ξεκινάει από τις τελευταίες ώρες της άτυχης οικογένειας και τελειώνει με τον απαγχονισμό των δύο δολοφόνων. Το Εν ψυχρώ είναι μια μυθιστορηματικής δομής δημοσιογραφική καταγραφή αληθινών γεγονότων από την πένα ενός σπουδαίου λογοτέχνη. Πρόκειται για ένα εμβληματικό βιβλίο της αστυνομικής λογοτεχνίας, που έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ και καθιέρωσε ως νέο είδος αφήγησης, το μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημα (non-fiction novel). Το βιβλίο μεταφέρθηκε την επόμενη χρονιά στο κινηματογράφο (1967), ενώ εξαιρετική είναι η ταινία Τρούμαν Καπότε (2005) που αφηγείται τη ζωή του συγγραφέα την περίοδο που έγραψε το Εν ψυχρώ, με πρωταγωνιστή τον Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν (Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου).

 

  • Mario Puzzo – O Νονός (1969)

Μετάφραση: Ανθή Ροδοπούλου

Εκδοτικός οίκος Α. Α. Λιβάνη (2019)

σελ. 542

O Μάριο Πούζο ήταν ιταλικής καταγωγής, Αμερικανός συγγραφέας, σεναριογράφος και δημοσιογράφος. Εμπνεύστηκε τα θέματα των βιβλίων του από τη δράση της ιταλοαμερικανικής και σικελικής μαφίας και έγινε διάσημος για το μυθιστόρημά του Ο Νονός, το οποίο πούλησε πάνω από εννέα εκατομμύρια αντίτυπα μόνο τα δύο πρώτα χρόνια της έκδοσής του.  Αφηγείται την ιστορία της οικογένειας Κορλεόνε, μια από τις πέντε μεγάλες μαφιόζικες οικογένειες της Νέας Υόρκης, την περίοδο από το 1945 έως το 1955. Όταν ο Ντον Βίτο Κορλεόνε θα τραυματιστεί σοβαρά από τα πρωτοπαλίκαρα του βασιλιά των ναρκωτικών της πόλης, οι  γιοί του, οι οποίοι θα αναλάβουν τις επιχειρήσεις  της οικογένειας υπό την καθοδήγηση του Ντον Βίτο, θα πάρουν εκδίκηση αλλά θα παγιδευτούν σε ένα αναπόδραστο κύκλο  απληστίας προδοσίας και αίματος. Αδίστακτοι μαφιόζοι, διαπλεκόμενοι πολιτικοί, διεφθαρμένοι αστυνομικοί, κατευθυνόμενοι δημοσιογράφοι, βαρόνοι ναρκωτικών, βαποράκια και πόρνες  παρελαύνουν σε μια γκανγκστερική ιστορία με βίαιες σκηνές, καταιγιστική δράση και ρεαλιστική αποτύπωση της διαπλοκής της εξουσίας με τα συνδικάτα του εγκλήματος στην μεταπολεμική Αμερική. Στο μυθιστόρημα βασίστηκε η ομότιτλη κινηματογραφική ταινία σε σκηνοθεσία του Φράνσις Φορντ Κόπολα και σενάριο του ίδιου και του συγγραφέα, με τον Μάρλον Μπράντο στο ρόλο του Νονού και πλειάδα σπουδαίων ανερχόμενων ηθοποιών. Ήταν υποψήφια   για έντεκα Όσκαρ –απέσπασε τελικά τρία– και είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα κινηματογραφικού έργου που ξεπέρασε την φήμη της  λογοτεχνικής του προέλευσης.  Σήμερα, Ο Νονός θεωρείται το καλύτερο gangster film στην ιστορία του κινηματογράφου και μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

 

 

Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης

Άγρα (2013)

σελ. 287

Ο Ντόναλντ Ουέστλεηκ, με πάνω από 100 βιβλία στο ενεργητικό του, μια ντουζίνα λογοτεχνικά ψευδώνυμα και τον τίτλο του Grand master από την Ένωση Συγγραφέων Μυστήριου της Αμερικής, είναι γνωστός, ως  «ο μάστορας του κωμικού σασπένς». «Κάθε βιβλίο του είναι ένας λόγος ευτυχίας», θα πει ο Στίβεν Κινγκ, ενώ ο Κουέντιν Ταραντίνο θα δηλώσει επηρεασμένος από το έργο του.  Στο Πως να κλέψετε μια τράπεζα, ο φτωχοδιάβολος Τζον Ντόρτμουντερ, στη δεύτερη περιπέτειά του, από τις δεκατέσσερις συνολικά, ξανασμίγει με την παλιοπαρέα του, –έναν πρώην πράκτορα του Εφ Μπι Άι, έναν κλειδαρά, έναν πρώην κατάδικο και έναν μικροαπατεώνα–   με σκοπό να υλοποιήσουν μια εξωφρενική ιδέα:  Να κλέψουν μια τράπεζα  που στεγάζεται προσωρινά σ’ ένα τροχόσπιτο χωρίς ρόδες, ρυμουλκώντας τη με φορτηγό!  Μια αναίμακτη, χωρίς σκληρές σκηνές, απολαυστική αστυνομική περιπέτεια  με  υποδειγματική κατανομή χιούμορ και αγωνίας, γρήγορο ρυθμό, έξυπνους διαλόγους και πολλά ευτράπελα.

Άλλη μια πρόταση από του έργο του Ντόναλντ Ουέστλεηκ:

  • Parker: Ανάφλεξη, μτφρ. Βασίλης Αμανατίδης, Νεφέλη.

Tο δέκατο ένατο –και το μόνο μεταφρασμένο στα ελληνικά– από τα είκοσι τέσσερα της σειράς, την οποία ο συγγραφέας υπογράφει με το ψευδώνυμο Richard Stark και έχει ως πρωταγωνιστή τον Πάρκερ, έναν συμπαθή και μεθοδικό απατεώνα. Παριστάνοντας έναν Τεξανό πετρελαιοπαραγωγό που ψάχνει να αγοράσει σπίτι, ο Πάρκερ συναναστρέφεται με τους ευυπόληπτους πολίτες του Γουέστ Παλμ Μπιτς, γιατί με τους συνεργούς του έχουν βάλει στο μάτι μια συλλογή κοσμημάτων μεγάλης αξίας. Μια page-turner περιπέτεια έξυπνης πλοκής και καταιγιστικής δράσης στο  κοσμοπολίτικο περιβάλλον του  τουριστικού Μαϊάμι.

 

Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης

Άγρα (1993)

σελ. 352

Πιο νουάρ δεν γίνεται! Αυτό είναι το πρώτο που έρχεται στο μυαλό του αναγνώστη, για Το κουαρτέτο του Ισαάκ Σαϊντέλ, ενός αδιάφθορου μπάτσου που παρακολουθούμε την ανέλιξή του στα υψηλότερα κλιμάκια της αστυνομίας της Νέας Υόρκης και τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί, στην προσωπική του ζωή. Ο γαλανομάτης είναι το πρώτο βιβλίο της εξαιρετικής τετραλογίας, με την ιδιαιτερότητα ότι έπεται χρονικά του δεύτερου της σειράς, Η άγρια Μαίριλυν. Πρωταγωνιστής είναι ο Μάνφρεντ Κοέν, πρωτοπαλίκαρο του Ισαάκ, ένας Εβραίος μπάτσος, σκληρός και μελαγχολικός, με πάθος για το πινκ πονκ, που κινείται σαν σκιά  στους  κακόφημους δρόμους του Μπρόνξ. Πορτοφολάδες, προαγωγοί, ανήλικες πόρνες, χαφιέδες της αστυνομίας,  συμμορίες με γλειφιτζούρια, Περουβιανοί μαφιόζοι, Κινέζοι δολοφόνοι  και διεφθαρμένοι μπάτσοι, σε μια Βαβέλ  εθνοτήτων θρησκειών και πολιτισμών,   συνθέτουν την τοιχογραφία του υπόκοσμου της  Νέα Υόρκης, σε μια υπερρεαλιστική εκδοχή της, που ίσως ξαφνιάσει τον αναγνώστη.  «Δεν συναλλάσσομαι με έναν ρεαλιστικό κόσμο, ούτε με τις προσδοκίες ή τις αμφιβολίες ενός αναγνώστη που θέλει να διαβάσει κάτι ρεαλιστικό» θα πει, ο ίδιος ο συγγραφέας. Ένα  σκοτεινό αφήγημα, που αν και διατηρεί  συμβάσεις και στερεότυπα του σκληρού αστυνομικού, η σουρεαλιστική διάσταση αλλά και   το ιδιαίτερο ύφος του σχετικά άγνωστου στην Ελλάδα, αλλά πολύ σπουδαίου λογοτέχνη, διευρύνουν τα όρια του είδους.

 

Μετάφραση: Κλαίρη Παπαμιχαήλ

Πόλις (2018)

σελ. 437

Trevanian, είναι ένα από τα πέντε φιλολογικά ψευδώνυμα, του πολυδιαβασμένου, Αμερικανού συγγραφέα Rodney William Whitaker.  Αν και στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε μόλις πριν τρία χρόνια,  τα βιβλία του τις δεκαετίες του ΄70 και του ΄80 ξεπέρασαν σε πωλήσεις το ένα εκατομμύριο αντίτυπα το καθένα. Στο μυθιστόρημα, Η λεωφόρος, που διαδραματίζεται στο Μόντρεαλ του Καναδά, ο Λαπουάντ, ένας αστυνομικός «της παλιάς σχολής» περιπολεί καθημερινά –σε ρόλο προστάτη και τιμωρού– τα τελευταία τριάντα χρόνια σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά στο κέντρο της πόλης όπου συμβιώνουν μετανάστες από κάθε γωνιά της γης, βιοπαλαιστές, μικροέμποροι, απατεώνες και πόρνες. Ο φόνος ενός νεαρού Ιταλού,  που σχετίζεται με μια σειρά ανεξιχνίαστων εγκλημάτων, δίνει την εκκίνηση της αστυνομικής ιστορίας που  είναι η αφορμή για την ανάδειξη  της ψυχοσύστασης του πρωταγωνιστή και του ετερόκλητου  κοινωνικού του περίγυρου. Ένα εξαιρετικό, ατμοσφαιρικό, νουάρ μυθιστόρημα, βαθιά ανθρωποκεντρικό, όπου ένας σπουδαίος αφηγητής, μέσα από τις υπαρξιακές αγωνίες του αστυνόμου Λαπουάντ –που τον βυθίζουν αργά στην παραίτηση απ’ τη ζωή–, στοχάζεται για την μοναξιά, την απώλεια και το πένθος, την υποκειμενική αντίληψη της ηθικής, και την αδυναμία προσαρμογής  στη νέα τάξη πραγμάτων.

 

  • Τζέημς Κράμλεϋ – Το τελευταίο φιλί, (1978)

Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης

Πόλις (1995)

σελ. 360

Στα μέσα της δεκαετίας του 70, ο Τζέημς Κράμλεϋ, παίρνει την σκυτάλη του σκληρού αστυνομικού από τον Ρος Μακντόναλντ. Επηρεασμένος από  τους θρυλικούς Χάμετ και Τσάντλερ, θα συνεχίσει επάξια την εξέλιξή του αυθεντικού μεταπολεμικού hard-boiled, προσαρμοσμένο στα ήθη και την αισθητική της εποχής του. «Ο νόμιμος κληρονόμος του Τσάντλερ» θα γράψει ο Guardian σε ένα αφιέρωμα,  μετά τον θάνατό του. Το τελευταίο φιλί είναι η πρώτη περιπέτεια του ντετέκτιβ και μπάρμαν(!) Σ. Ο. Σούγκρου που ψάχνει έναν αλκοολικό συγγραφέα για λογαριασμό της πρώην γυναίκας του, τον οποίον και γρήγορα εντοπίζει –που αλλού;–  σε ένα μπαρ, να πίνει μπύρες παρέα μ’ ένα μπουλντόκ! Όταν αναλαμβάνει να βρει την προ δεκαετίας εξαφανισμένη κόρη της ιδιοκτήτριας του μπαρ, ο αναγνώστης είναι  προϊδεασμένος ότι τα πάντα είναι δυνατόν να συμβούν. Ένα καλτ, βουτηγμένο στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά, αντισυμβατικό road story στα βάθη της αμερικάνικης επαρχίας, με απαιτητική πλοκή και καταιγιστική δράση, που χαρακτηρίστηκε ως το αστυνομικό μυθιστόρημα με τη μεγαλύτερη επίδραση στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, από την Wisconsin State Journal. Εύχομαι κάποια στιγμή να εκδοθεί στη χώρα μας όλο το έργο του πολύ σημαντικού  underground συγγραφέα και απορώ γιατί το συγκεκριμένο μυθιστόρημα δεν έχει ακόμα μεταφερθεί στον κινηματογράφο. Ας δώσει κάποιος Το τελευταίο φιλί, στον Κουέντιν Ταραντίνο!

 

Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη

Μεταίχμιο (2011)

σελ. 303

«Ο άρχοντας της κυνικής αστυνομικής λογοτεχνίας της Φλόριντα» θα γράψουν οι Times για τον Τσαρλς Ουίλφορντ, μετά την έκδοση του Miami Blues που τον έκανε διάσημο. Ο Φρέντι Φρένγκερ αποφυλακίζεται και αποφασίζει να ξεκινήσει την εγκληματική του δράση απ’ το Μαϊάμι. Για κακή του τύχη, θα πέσει πάνω στον  έμπειρο ντετέκτιβ του τμήματος Ανθρωποκτονιών, Χοκ Μόσλι.  Θα ακολουθήσει ένα ανελέητο ανθρωποκυνηγητό, σ’ έναν κόσμο σκοτεινό κι επικίνδυνο,  καλά κρυμμένο πίσω απ’ τα φώτα του κοσμικού θέρετρου και «κάτω απ’ το λούστρο του αιώνιου καλοκαιριού». Ένα σκληρό αστυνομικό θρίλερ, με έμφαση στο σασπένς και έντονα στοιχεία μαύρου χιούμορ -ιδανικό page turner ανάγνωσμα- στην φιλοσοφία και την  αισθητική των επιτυχημένων αστυνομικών σειρών που κατέκλυσαν την μικρή οθόνη, την δεκαετία του 80. (Δεν είναι τυχαίο ότι την  ίδια χρονιά άρχισε να προβάλλεται η θρυλική σειρά Miami vice). Το μυθιστόρημα έγινε ταινία το 1990 –Επικίνδυνος άνθρωπος, ο ελληνικός τίτλος– με τον Άλεκ Μπάλντουιν στο ρόλο του παρανοϊκού εγκληματία Φρέντι Φρένγκερ.

 

Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης

Κλειδάριθμος (2015)

σελ. 496

Η Μαύρη Ντάλια είναι το πρώτο μέρος της περίφημης  Τετραλογίας του Λος Άντζελες. Η υπόθεση του βιβλίου βασίζεται στην άγρια δολοφονία της Ελίζαμπεθ Σορτ,  το Γενάρη του 1947, ένα από τα πιο ειδεχθή ανεξιχνίαστα εγκλήματα στην νομική ιστορία των ΗΠΑ.  Στο μυστήριο της περιβόητης υπόθεσης που συντάραξε την μεταπολεμική Αμερική, ο Ελρόι μετά από  σαράντα χρόνια, δίνει μια μυθοπλαστική εκδοχή – λύση, γράφοντας ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα που τον καθιέρωσε ως έναν από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της νουάρ λογοτεχνίας. Δυο φίλοι αστυνομικοί, πρώην μποξέρ, και ερωτευμένοι με την ίδια γυναίκα, αναλαμβάνουν να βρουν τον διεστραμμένο δολοφόνο. Ένα καθηλωτικό, ιδιαίτερα σκοτεινό και κλειστοφοβικό μυθιστόρημα, με κινηματογραφική, πρωτοπρόσωπη αφήγηση που κόβει την ανάσα και  καταιγιστική εναλλαγή σκληρών ρεαλιστικών σκηνών, που υποβάλλουν τον αναγνώστη στην αίσθηση της πιστής αναπαράστασης μιας εφιαλτικής πραγματικότητας. Το 2006, η Μαύρη Ντάλια μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο με μεγάλη επιτυχία από τον Μπράιαν Ντε Πάλμα. «Είναι ένας κόσμος που κανένας άλλος σκηνοθέτης δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει. Ένας κόσμος αδιάφορα επικίνδυνος και μεταδοτικά διεφθαρμένος» θα γράψει ο ίδιος ο Ελρόι, στον εξαιρετικό επίλογο που συμπληρώνει την παρούσα έκδοση, όπου και θα συνδέσει την υπόθεση της Μαύρης Ντάλιας με την προσωπική του ιστορία, την κακοποίηση και δολοφονία της μητέρας του έντεκα χρόνια αργότερα.

Άλλες προτάσεις από το έργο του Τζέιμς Ελρόι:

  • Λος Άντζελες εμπιστευτικό, μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Κλειδάριθμός.

Το τρίτο μέρος της Τετραλογίας του Λος Άντζελες είναι ένα  σκληρό νέο-νουάρ μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του ΄50. Η Πόλη των Αγγέλων μαστίζεται από άγριες δολοφονίες μεταξύ των κυκλωμάτων του οργανωμένου εγκλήματος,  πορνεία και διακίνηση  ναρκωτικών στη βιομηχανία του θεάματος και  γενικευμένη διαφθορά της εξουσίας. Μια μαζική δολοφονία σε ένα καφέ, που φαίνεται να εμπλέκονται κρατικοί λειτουργοί, θα ξεχειλίσει το ποτήρι. Τρεις αντισυμβατικοί αστυνομικοί με σκοτεινό παρελθόν, και αμφιλεγόμενες μεθόδους θα αναλάβουν να ξεκαθαρίσουν την υπόθεση. Το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Κέρτις Χάνσον, με τους Κέβιν Σπέισι, Ράσελ Κρόου και Κιμ Μπάσιντζερ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

  • Αμερικανικό ταμπλόιντ, μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Άγρα.

Tο πρώτο μέρος της τριλογίας του Αμερικανικού υπόκοσμου (Underworld USA Trilogy) είναι ένα επικό πολιτικό νουάρ εκατό κεφαλαίων. Ο συγγραφέας μέσα από τις ιστορίες ενός πρώην αξιωματικού της αστυνομίας του Λος Άντζελες  και δυο  πρακτόρων του Εφ Μπι Άι, ανατέμνει έξοχα το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο  της πολυτάραχης περιόδου από την υποψηφιότητα του Τζον Κένεντι μέχρι και την δολοφονία του, παρουσιάζοντας μια άκρως ρεαλιστική εκδοχή των παραμέτρων που οδήγησαν στα γεγονότα της εποχής  και καθόρισαν την νεότερη πολιτική ιστορία των ΗΠΑ.

 

Μετάφραση: Γιώργος Μπαρουξής

Ελληνικά Γράμματα  (2019)

σελ. 784

Ο Τζον Γκρίσαμ, είναι δικηγόρος και ένας από τους πιο πολυδιαβασμένους σύγχρονους Αμερικανούς συγγραφείς. Έχει γράψει περισσότερα από σαράντα μυθιστορήματα που εκδόθηκαν σε όλο τον κόσμο και έχουν πουλήσει πάνω από 300 εκατομμύρια αντίτυπα. Η ετυμηγορία αποτέλεσε το συγγραφικό ντεμπούτο του Γκρίσαμ,  και έγινε μπεστ σέλερ, μετά την μεγάλη επιτυχία των δυο επόμενων μυθιστορημάτων του (The firm και Pelecan brief)  που απογείωσαν την καριέρα του. Στην φανταστική κωμόπολη  Κλάντον, του Μισισιπή, δυο μεθυσμένοι λευκοί κακοποιούν βάναυσα και βιάζουν μια ανήλική μαύρη ενώ στη συνέχεια ο Καρλ Λι, πατέρας του θύματος, παίρνει εκδίκηση σκοτώνοντας  τους δυο δράστες, έξω απ’ το δικαστήριο.  Ο νεαρός δικηγόρος Τζέικ Μπρίγκαν και οι συνεργάτες του θα αναλάβουν την υπεράσπιση του Καρλ.  Η   δημοσιότητα των γεγονότων σε πανεθνική εμβέλεια,  θα πυροδοτήσει  ευρείας κλίμακας φυλετικές αντιδράσεις και έξαρση βίας  από ρατσιστικές οργανώσεις,  γεγονός που θα θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του δικηγόρου Μπρίγκαν, της οικογένειάς του και των συνεργατών του. Ένα καθηλωτικό δικαστικό θρίλερ, με πειστική αναπαράσταση των νομικών διαδικασιών, έμφαση στην αποτύπωση της ψυχοσύστασης των ηρώων και φόντο τη ρατσιστική βία του Αμερικανικού Νότου. «Ο νεαρός δικηγόρος είμαι βασικά εγώ» θα πει ο Τζον Γκρίσαμ για τον πρωταγωνιστή της ιστορίας,  την οποία εμπνεύστηκε από μια υπόθεση που είχε αντιμετωπίσει ως νεαρός δικηγόρος. Η ετυμηγορία συμπεριλήφθηκε το 1995 στη λίστα με τα 100 καλύτερα μυθιστορήματα μυστήριου όλων των εποχών από τους Συγγράφεις Μυστηρίου της Αμερικής(MWA)  και την επόμενη χρονιά μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Τζόελ Σουμάχερ με τους Σάμιουελ Τζάκσον και Σάντρα Μπούλοκ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

 

  • Τσαρλς Μπουκόβσκι Pulp (1994)

Μετάφραση: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Μεταίχμιο (2015)

σελ. 264

Υποδεχτείτε τον πιο αποτυχημένο ντετέκτιβ στην ιστορία της αστυνομικής λογοτεχνίας σε μια και μοναδική εμφάνιση!  Ο Νικι Μπιλέιν –το όνομά του παραπέμπει στον βασιλιά του pulp Μίκι Σπιλέιν– είναι ρεμάλι, καβγατζής, μπατίρης και μόνιμα μεθυσμένος. «Και μόνο το να καταφέρεις να φορέσεις τα παπούτσια σου το πρωί, είναι ένας θρίαμβος» ενημερώνει τον αναγνώστη. Όταν συναντάει τη λαίδη Death –ένα κλείσιμο ματιού του Μπουκόβσκι στην επικείμενη έλευση του  θανάτου του– καλείται να βρει τον από χρόνια πεθαμένο   συγγραφέα Λουί Φερντινάν Σελίν, ένα κόκκινο καναρίνι που μπορεί να μην υπάρχει, αλλά και να ερευνήσει, μεταξύ άλλων, τον ύποπτο ρόλο μιας εξωγήινης. Το κύκνειο άσμα του Τσαρλς Μπουκόβσκι, έμελλε να είναι ένα σουρεαλιστικό, post noir αστυνομικό μυθιστόρημα, αφιερωμένο από τον ίδιο, στο κακό γράψιμο!  Ο  «νονός του βρώμικου ρεαλισμού» με ήρωες καρικατούρες, σαρκάζει  τα στερεότυπα  των pulp αστυνομικών αναγνωσμάτων και αποδομεί τις συμβάσεις του είδους, με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Αν ο αναγνώστης δεν είναι εξοικειωμένος με το παρωδιακό ύφος του συγγραφέα, καλύτερα να προσπεράσει. Σε αντίθετη περίπτωση, θα απολαύσει ευτράπελες καταστάσεις και μοναδικές ατάκες, ανασύροντας μνήμες των  pulp αναγνωσμάτων της εφηβείας του.

 

  • James Lee Burke – Λουϊζιάνα μπλουζ (1996)

Μετάφραση:  Μπελίκα Κουμπαρέλη

Ελληνικά Γράμματα (1999)

σελ. 359

O Τζέιμς Λι Μπεργκ είναι σπουδαίος συγγραφέας, σχετικά άγνωστος στην Ελλάδα, με πάνω από σαράντα βιβλία στο ενεργητικό του. Το 2009 τιμήθηκε με το βραβείο Grand Master, την ύψιστη διάκριση της Ένωσης Συγγραφέων Μυστηρίου Αμερικής (MWA), για το σύνολο του έργου του και  την προσφορά του στην αστυνομική λογοτεχνία. Έγινε γνωστός κυρίως για τα μυθιστορήματά του με πρωταγωνιστή τον Ντέιβ Ρομπισό, έναν βετεράνο του Βιετνάμ, πρώην αξιωματικό στο αστυνομικό τμήμα της Νέας Ορλεάνης που ασκεί καθήκοντα αναπληρωτή σερίφη, στην πόλη Ιμπέρια. Το Λουϊζιάνα μπλουζ είναι το ένατο από τα είκοσι τρία μυθιστορήματα της σειράς του σκληρού Ρομπισό. Ο φιλόδοξος και πολλά υποσχόμενος Μπάφορντ Λα Ρος, νέος κυβερνήτης της Νέας Ορλεάνης, είχε βοηθήσει στη δεκαετία του ΄60  να καταδικαστεί ένας λευκός μεσήλικας  για την δολοφονία ενός μαύρου αρχηγού του αντιρατσιστικού κινήματος. Μετά από τριάντα χρόνια, κάποιοι επιχειρούν να φέρουν την ιστορία στην επιφάνεια και κάποιοι άλλοι είναι διατεθειμένοι ακόμα και να σκοτώσουν για να μην αποκαλυφθεί η αλήθεια. Ο Ρομπισό είναι αποφασισμένος να διαλευκάνει το μυστήριο.  Ένα υποβλητικό ψυχολογικό θρίλερ αστυνομικής πλοκής, με κλιμακούμενο σασπένς και εκρηκτικό τέλος σε μια σκοτεινή ιστορία που καθορίζουν τα ανθρώπινα πάθη και κυριαρχούν το μυστηριώδες τοπίο των βάλτων της Λουϊζιάνα και οι μελαγχολικές νότες της μπλουζ του Μισισιπή.

 

 

Μετάφραση: Νίκος Ρούσσος

Οξύ – Brainfood (1998)

σελ. 365

Ο βασιλιάς του πεζοδρομίου είναι το δεύτερο μέρος της τετραλογίας της Ουάσιγκτον      –D.C. Quartetπου πολλοί την συγκρίνουν με την περίφημη τετραλογία του Λος Άντζελες, του Τζέιμς Ελρόι. Η ιστορία μας μεταφέρει στην Ουάσιγκτον του 1976,  στον απόηχο του κινήματος των χίπις, της Αμερικάνικης  εμπλοκής στον πόλεμο του Βιετνάμ,  και των μεγάλων φυλετικών ταραχών. Ο ελληνικής καταγωγής Ντιμίτρι Καράς, αν και  καθηγητής λογοτεχνίας επιλέγει να ζει πουλώντας μαριχουάνα σε σπουδαστές. Η συναλλαγές του με τον υπόκοσμο, θα τον φέρουν αντιμέτωπο με τον μαύρο Γουίλτον Κούπερ, έναν πρώην κατάδικο που μισεί τους λευκούς. Η σύγκρουσή τους, θα πυροδοτήσει μια σειρά άγριων φόνων. Ένα ρεαλιστικό, σκληρό αστυνομικό με ήρωες γκάνγκστερ, εμπόρους ναρκωτικών, βαποράκια και κλεπταποδόχους, όπου κυριαρχεί ή βία και ο ρατσισμός. Ο συγγραφέας με στακάτη γραφή και  ρεαλιστικές σκηνές, δίνει ιλιγγιώδη ρυθμό στην αφήγηση και ανεβάζει στα ύψη το σασπένς, ενώ παράλληλα σκιαγραφεί με μαεστρία τους χαρακτήρες του περιθωρίου και την διαλυμένη Αμερικανική κοινωνία μετά την πολυτάραχη δεκαετία του ’60. Ο «δικός μας» –με καταγωγή από την Σπάρτη–  και πολυβραβευμένος Τζορτζ Πελεκάνος,  θεωρείται ένας από τους καλύτερους συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας όλων των εποχών – «ο καλύτερος εν ζωή» υποστηρίζει ο Στίβεν Κινγκ.

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Τζορτζ Πελεκάνος:

  • Ο κηπουρός της νύχτας, μτφρ. Θανάσης Γιαννακόπουλος, Εκδόσεις Πατάκη.

Μια υπόθεση ενός άγριου εγκλήματος στην Ουάσιγκτον, παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά με τρεις ανεξιχνίαστες δολοφονίες στη δεκαετία του ’80, στις οποίες τα θύματα είχαν βρεθεί πυροβολημένα στο κεφάλι μέσα σε δημόσιους κήπους της πόλης. Τρείς αστυνομικοί που είχαν συμμετάσχει στις άκαρπες έρευνες -αν και οι δυο εξ αυτών δεν υπηρετούν πια στο Σώμα- πιστεύουν ότι έχουν μια δεύτερη ευκαιρία να εντοπίσουν τον διεστραμμένο δολοφόνο, με το παρωνύμιο, ο κηπουρός της νύχτας.

 

Μετάφραση: Αθανάσιος Ζάβαλος

Κέδρος (2016)

σελ. 416

Η Kristine Kathryn Rusch είναι βραβευμένη συγγραφέας που δραστηριοποιείται σε πολλά λογοτεχνικά είδη και πρώην εκδότρια περιοδικών επιστημονικής φαντασίας. Kris Nelscott είναι ένα από τα πολλά ψευδώνυμα που χρησιμοποιεί, με το οποίο υπογράφει τα βιβλία μυστηρίου. Το μυθιστόρημα, Ένας επικίνδυνος δρόμος, είναι το πρώτο –από τα επτά μέχρι σήμερα– της σειράς με πρωταγωνιστή τον μαύρο ιδιωτικό ντετέκτιβ Σμόκι Ντάλτον,  που θυμίζει έντονα  τον  Ίζυ Ρόουλινς  των βιβλίων του Γουόλτερ Μόσλεϊ. H ιστορία εκτυλίσσεται το 1968 στο φλεγόμενο από διαδηλώσεις και ταραχές Μέμφις, λόγω της επικείμενης επίσκεψης του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Ενώ ο Σμόκι Ντάλτον έχει αναλάβει την περιφρούρηση της ομιλίας του, η Λόλα μια άγνωστη λευκή νεαρή από το Σικάγο, τον επισκέπτεται στο γραφείο του, για να του ανακοινώσει ότι η μητέρα της, του έχει αφήσει στην διαθήκη της ένα μεγάλο ποσό. Μαζί με την γοητευτική Λόλα θα προσπαθήσει να ανακαλύψει, τι τον συνδέει με την μυστηριώδη γυναίκα και οι έρευνες θα τον οδηγήσουν στο μακρινό παρελθόν, στην άγρια δολοφονία των γονιών του, πριν τριάντα χρόνια στην Ατλάντα.  Ένα αντιρατσιστικό νουάρ όπου ο συγγραφέας με αφορμή την προσωπική ιστορία του πρωταγωνιστή αναπλάθει ρεαλιστικά μια από τις πιο ταραγμένες περιόδους της νεότερης Αμερικανικής ιστορίας, όπου μαίνεται ο πόλεμος του Βιετνάμ και οι φυλετικές διακρίσεις, η καχυποψία και η ρατσιστική βία οδηγούν στον εκμαυλισμό της κοινωνίας.

 

 

Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης

Άγρα (2009)

σελ. 398

O Έλμορ Λέοναρντ, με πάνω από σαράντα αστυνομικά μυθιστορήματα και πολλά κινηματογραφικά σενάρια στο ενεργητικό του, έχει λάβει τον τίτλο του του Grand master από την Ένωση Συγγραφέων Μυστήριου της Αμερικής. To Get shorty,Πιάστε τον κοντό, ο ελληνικός τίτλος της ταινίας– το Out of   sight και το Rum punch στο οποίο βασίστηκε το Jackie Brown του Κουέντιν Ταραντίνο, είναι τα βιβλία του που έγιναν τεράστιες επιτυχίες στην μεγάλη οθόνη την δεκαετία του 90 και τον έκαναν διάσημο σε όλο τον κόσμο. Στο Τισομίνγκο μπλουζ –στα top 5 σύγχρονα Αμερικανικά αστυνομικά μυθιστορήματα, το συγκαταλέγει ο Φίλιππος Φιλίππου– ο πρωταγωνιστής Ντέννις Λέναχαν διασκεδάζει τζογαδόρους και μαφιόζους στο  καζίνο Τισομίνγκο, στις όχθες του Μισισιπή, βουτώντας από  βατήρα  25 μέτρων σε μια μικρή δεξαμενή με νερό. Όταν από εκεί ψηλά και ενώ ετοιμάζεται για μια επικίνδυνη κατάδυση, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας ενός φόνου, η ζωή του θα μπει σε μεγάλους μπελάδες. Ένα ιδιαίτερα πρωτότυπο νουάρ του Αμερικάνικου Νότου, με έντονα στοιχεία μαύρου χιούμορ και απρόβλεπτες καταστάσεις, που δημιουργεί το σκοτεινό παρελθόν των αντιηρώων- πρωταγωνιστών αλλά και το ιδιότυπο σύστημα των αξιών τους. Αξίζει επίσης να σημειώσουμε, ότι το διήγημα του συγγραφέα,  Όταν οι γυναίκες βγαίνουν να χορέψουν (Άγρα 2013) –ένα από τα καλύτερα αστυνομικά μικρής φόρμας– συμπεριελήφθη το 2010, από τον Τζέιμς Ελρόι, στην ανθολογία,  The best American noir of the century.

 

Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου

Πόλις (2015)

σελ. 316

Η ταινία The drive (2011) –μεταφορά στην μεγάλη οθόνη του ομότιτλου βιβλίου του Τζέιμς Σάλλις–, ένα ιδιαίτερης αισθητικής, εξαιρετικό ατμοσφαιρικό θρίλερ, ήταν η πρώτη, έμμεση γνωριμία με τον συγγραφέα. Τέσσερα χρόνια αργότερα το μυθιστόρημά του, Στη λίμνη, ήταν το πρώτο που εκδόθηκε στη χώρα μας. Ο Τζον Τέρνερ, βετεράνος του Βιετνάμ, ψυχοθεραπευτής, πρώην αστυνομικός, και πρώην κατάδικος, μετακομίζει σε μια μικρή πόλη κοντά στο Μέμφις όπου και ζει απομονωμένος σε μια αγροικία, στις όχθες της λίμνης, με σκοπό να ξεχάσει τον πολυκύμαντο πρότερο βίο του, και να λυτρωθεί απ’ τις τύψεις του. Όταν ο σερίφης της περιοχής ζητά την συνδρομή του στη λύση του μυστηρίου της άγριας δολοφονίας ενός κλοσάρ, που συγκλονίζει την τοπική κοινωνία, ο Τέρνερ καλείται να έρθει αντιμέτωπος πρώτα με τον εαυτό του. Η έρευνα για την εξιχνίαση του φόνου εναλλάσσεται με εκτενή στιγμιότυπα από το βίαιο παρελθόν του, με την υποβλητική υπόκρουση μπλουζ και κάντρι μουσικής. Ένα ψυχολογικό, αστυνομικό θρίλερ –από τα καλύτερα των τελευταίων ετών–  όπου η διεισδυτική ματιά στον ψυχισμό ενός ιδιαίτερα  απαιτητικού ήρωα, και η λυρική περιγραφή της νουάρ ατμόσφαιρας του Αμερικανικού νότου,  από έναν σπουδαίο στυλίστα της γραφής, διαρρηγνύει τα όρια του αστυνομικού αφηγήματος.

 

Μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη

Πόλις (2015)

σελ. 360

Στο μυθιστόρημα Little Scarlet, η ιστορία εκτυλίσσεται τον Αύγουστο του 1965, στο  προάστιο-γκέτο  Γουότς, του Λος Άντζελες, αμέσως μετά τις πρωτοφανείς φυλετικές ταραχές που διήρκησαν μια βδομάδα, με θλιβερό απολογισμό τριάντα τέσσερις νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και μεγάλες καταστροφές. Μέσα στην εκρηκτική αυτή ατμόσφαιρα, η νεαρή μαύρη Λιτλ Σκάρλετ, βρίσκεται άγρια δολοφονημένη στο διαμέρισμά της, ενώ βασικός ύποπτος θεωρείται ένας λευκός άντρας στον οποίο είχε προσφέρει καταφύγιο, για να γλυτώσει το λιντσάρισμα του μαινόμενου πλήθους. Η αστυνομία,  φοβούμενη της αναζωπύρωση των ταραχών, ζητά τη συνεργασία  του μαύρου ερασιτέχνη ντετέκτιβ, Ίζυ Ρόουλινς, γιατί είναι ο μόνος που μπορεί να διεξάγει έρευνα για την εξιχνίαση  του εγκλήματος, στις κακόφημες συνοικίες του Γουότς, χωρίς να προκαλέσει αντιδράσεις. Η ένατη ιστορία της σειράς με πρωταγωνιστή τον αντισυμβατικό  Ίζυ, είναι ένα εξαιρετικό κοινωνικοπολιτικό μυθιστόρημα, με άμεση, καθηλωτική γραφή  όπου η δυνατή αστυνομική πλοκή,  εξελίσσεται μέσα από την κινηματογραφική περιπλάνηση του ήρωα στην καρδιά του φλεγόμενου γκέτο.

 

Μετάφραση: Γιώργος Κυριαζής

Καστανιώτη (2011)

σελ. 435

Το Έμφυτο ελάττωμα είναι ένα μυθιστόρημα αστυνομικής δομής που έγραψε ο Τόμας Πίντσον, ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους λογοτέχνες, γνωστός για την πολυεπίπεδη και δαιδαλώδη αφηγηματική τεχνική του, αλλά  και την αινιγματική φυσιογνωμία του. Στα τέλη της δεκαετίας του 60, ο Ντοκ Σπορτέλο, ένας ντετέκτιβ χίπης(!),  ανέμελος και μονίμως μαστουρωμένος, με απρόβλεπτες αντιδράσεις και ενίοτε  προβλήματα στην αίσθηση του χρόνου και την αντίληψη της πραγματικότητας,  δέχεται την επίσκεψη της πρώην φίλης του που ανησυχεί για τον ζάπλουτο εργολάβο και εραστή της, ισχυριζόμενη ότι η σύζυγός του σχεδιάζει να τον κλείσει σε ψυχιατρική κλινική, με σκοπό να πάρει την περιουσία του. Ένα ψυχεδελικό νουάρ,  περιπετειώδες και παρωδιακό, διάσπαρτο με εξαιρετικές μουσικές αναφορές –«Θέλω να φιλήσω κάθε σελίδα του, είναι σαν jukebox με χαρτί και μελάνι» θα γράψει  η Μαρία Μαρκουλή–  που μέσα από ήρωες σκιαγραφημένους στα όρια της καρικατούρας, προσαρμόζει τις συμβάσεις του hard-boiled, στον παραλογισμό  της αντικουλτούρας των sixties. Οι λάτρεις των mainstream αστυνομικών ιστοριών θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψη τους  ότι ο προορισμός-λύση του αστυνομικού γρίφου, είναι μόνο η αφορμή για να γνωρίσουν τον νεφελώδη κόσμο του Πίντσον και  να απολαύσουν ένα  παραισθητικό ταξίδι  στην  θρυλική εποχή της αμφισβήτησης. Το 2015, ο σκηνοθέτης Πολ Τόμας Άντερσον, μετέφερε έξοχα την ψυχεδελική ατμόσφαιρα του βιβλίου στην μεγάλη οθόνη.

 

Παγκόσμιος οδηγός αστυνομικού – επόμενα τεύχη:

 

Ισπανία

Γαλλία (1ο μέρος)

Γαλλία (2ο μέρος)

Ιταλία

Ελλάδα

Βαλκάνια -Τουρκία

Γερμανία

Μ. Βρετανία (1ο μέρος)

Μ. Βρετανία (2ο μέρος)

Σκανδιναβικές χώρες

Υπόλοιπος κόσμος

 

Προηγούμενο άρθροΕφιάλτες και Όνειρα στα Ερείπια της Μεταπολεμικής Γερμανίας (της Δέσποινας Παπαστάθη)
Επόμενο άρθροΕπίλογος 2021, μια πολιτιστική κιβωτός (του Ιάσονα Νευρη)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ