από την Αλεξάνδρα Χαΐνη
Τα εικοσιένα «κλείνει» φέτος η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ), που θα διεξαχθεί στον χώρο της ΔΕΘ-HELEXPO από τις 8 έως τις 11 Μαΐου 2025, υπό την αιγίδα του Ελληνικού Ιδρύματος Βιβλίου και Πολιτισμού (ΕΛΙΒΙΠ), του νέου φορέα για το βιβλίο που ιδρύθηκε το 2024.
Αναμένονται περισσότεροι από 1.000 ομιλητές και 400 εκθέτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ συνολικά προγραμματίζονται 450 εκδηλώσεις από εκδότες και πολιτιστικούς φορείς.
Το σύνθημα «Α(Ι)νθρώπινη Δημιουργικότητα», δίνει το στίγμα της διοργάνωσης: η πρόκληση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε πολλές και διαφορετικές εκφάνσεις της, από τα fake news, τα ΜΜΕ και τα πνευματικά δικαιώματα μέχρι τα ανθρώπινα δικαιώματα, από τα ψηφιακά βιβλία, τη βιβλιοθηκονομία, την αγορά βιβλίου μέχρι τις μεταφράσεις και τη συγγραφή και από την εκπαίδευση μέχρι τους μηχανισμούς της διαφήμισης.
Τιμώμενη χώρα η Ιταλία
Η Ιταλία έχει αυτή τη φορά την τιμητική της, μια χώρα με την οποία μοιραζόμαστε «Κοντινούς Ορίζοντες» – όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι διοργανωτές. Ομιλίες και συζητήσεις, έκθεση για τα 100 χρόνια από την γέννηση του Andrea Camilleri (συνοδεία των γαστριμαργικών προτιμήσεων του επιθεωρητή Μονταλμπάνο), αφιέρωμα στον Hugo Pratt, το πρόγραμμα είναι πλούσιο και συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων και πολλές εκπλήξεις, που έχουν ετοιμάσει οι Έλληνες εκδότες.
Άλλες θεματικές
Έμφαση δίνεται επίσης σε ζητήματα ταυτότητας φύλου, καθώς και σε θέματα ψυχικής υγείας. Η ποίηση έχει εξίσου κεντρικό ρόλο, οι «σκοτεινοί ήρωες» αναλύονται, όπως αντίστοιχα ξεχωριστή θέση κατέχει και η Ιστορία με τις αθέατες πλευρές της.
Εκλεκτές συμμετοχές
Thomas Errickson: γνωστός από το best seller «Ανάμεσα σε ηλίθιους» (εκδ. Διόπτρα).
Marco Morricone: H ζωή του Ennio Morricone ξετυλίγεται μέσα από τα μάτια τού γιου του, που έρχεται στη Θεσσαλονίκη με το βιβλίο «Ennio Morricone – Αναζητώντας εκείνον τον ήχο – Η μουσική μου, η ζωή μου» (εκδ. Μετρονόμος), το οποίο έγραψε μαζί με τον φίλο του συνθέτη, Valerio Cappelli
Batem (Luc Collin): Γνωριμία με τον Βέλγο σκιτσογράφο και σεναριογράφο κόμικς, γνωστό για την αναβίωση του θρυλικού χαρακτήρα του André Franquin, Marsupilami («Μαρσιπουλαμί», εκδ. Μαμούθ Comix).
Xavier North: Στη ΔΕΒΘ θα παραβρεθεί και ο πρόεδρος της Alliance Française του Παρισιού, πρώην γενικός εντεταλμένος για τη γαλλική γλώσσα στο ΥπΕξ της Γαλλίας.
Neige Sinno: Γαλλίδα συγγραφέας, γνωστή από την μήνυση εναντίον του πατριού της για κατ’ εξακολούθηση σεξουαλική κακοποίηση που ενέπνευσε το τελευταίο της βιβλίο, «Θλιβερός τίγρης» (εκδ. Εστία).
Thomas Feibel: Κορυφαίος Γερμανός δημοσιογράφος και συγγραφέας με ειδίκευση σε θέματα που αφορούν τα παιδιά και τα ψηφιακά μέσα.
Dr. Gerhard Lauer: Καθηγητής στο Γερμανικό Πανεπιστήμιο Mainz, στην έδρα για το βιβλίο, με βασικό ενδιαφέρον τη σχέση της συμπεριφοράς του ατόμου με τις αναγνωστικές του επιλογές.
Dr. Steffen Mau: Καθηγητής Μακροκοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου. Θεωρείται ως «ο πιο περιζήτητος κοινωνικός εμπειρογνώμονας της χώρας».
Deniz Ohde: Γερμανίδα συγγραφέας γνωστή για το βραβευμένο μυθιστόρημα, «Διάχυτο φως» (εκδ. Gutenberg).
Raquel Martínez–Gómez: Η Ισπανίδα συγγραφέας έλαβε το 2010 το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (European Union Prize for Literature – EUPL) για το βιβλίο της «Σκιές του μονόκερου» (εκδ. Βακχικόν).
Lidija Dimkovska: Συγγραφέας από τη Βόρεια Μακεδονία που ζει στη Σλοβενία. Έλαβε το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2013 για το μυθιστόρημά της «Μία ακόμα ζωή» (εκδ. Βακχικόν).
Μάκης Μαλαφέκας: Η φετινή ελληνική υποψηφιότητα στη βραχεία λίστα για το φετινό βραβείο της EUPL με το βιβλίο «Deepfake» (εκδ. Αντίποδες). Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 16 Μαΐου 2025, στο πλαίσιο της έκθεσης βιβλίου της Πράγας.
Shahram Khosravi: Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, γνωστός για τις μελέτες του για το Ιράν και τη Μέση Ανατολή, τη μετανάστευση και την προσφυγιά. Στα ελληνικά κυκλοφορεί το βιβλίο του «“Παράνομος” Ταξιδιώτης – Μια αυτο-εθνογραφία των Συνόρων» (εκδ. Νησίδες).
Joonas Sildre: Στη Θεσσαλονίκη και ο Joonas Sildre από την Εσθονία με το graphic novel του «Between Two Sounds» για τη ζωή του Εσθονού συνθέτη Arvo Pärt.
Rene Karabash: Η συγγραφέας από τη Βουλγαρία θα παρουσιάσει το βιβλίο της «Ορκισμένη», με θέμα την ομοφυλοφιλική αγάπη, την οικογένεια και την τιμή (εκδ. Μεταίχμιο) στις πατριαρχικές κοινωνίες της ευρύτερης περιοχής των Βόρειων Βαλκανίων.
Rumena Bužarovska: Η γνωστή στο ελληνικό κοινό συγγραφέας από τη Βόρεια Μακεδονία θα βρίσκεται επίσης στην έκθεση με τη νέα της συλλογή διηγημάτων «Μην κλαις, μπαμπά» που μεταφράστηκε πρόσφατα στα ελληνικά (εκδ. Gutenberg).
Patricia Almarcegui: Η Ισπανίδα συγγραφέας και καθηγήτρια Συγκριτικής Λογοτεχνίας, φέρνει στη Θεσσαλονίκη «Τα χαμένα ημερολόγια της Ιαπωνίας» (εκδ. Βακχικόν).
Danele Sarriugarte: Από τη Χώρα των Βάσκων θα έρθει η Danele Sarriugarte, συγγραφέας και δημοσιογράφος που ασχολείται με θέματα ταυτότητας φύλου.
Murad Al–Sudani: Στη Θεσσαλονίκη θα βρίσκεται και ο Παλαιστίνιος ποιητής και συγγραφέας Murad Al-Sudani, πρόεδρος της Ένωσης Παλαιστινίων Συγγραφέων, βραβευμένος με το Διεθνές βραβείο Ποίησης 2017.
Avishai Nir Cohen: Ο Ισραηλινός συγγραφέας του βιβλίου «Όχι στο όνομά μας: Αγαπώ το Ισραήλ, συμπαραστέκομαι στην Παλαιστίνη» (εκδ. Μελάνι), θα μιλήσει για τα προβλήματα στη Μέση Ανατολή.
Παιδιά και έφηβοι
Από τις 450 εκδηλώσεις της φετινής ΔΕΒΘ, οι 112 απευθύνονται σε παιδιά, εφήβους και εκπαιδευτικούς. Στην κεντρική έκθεση Ρίμας και Εικονογράφησης «Μικρά και Ιταλικά», 50 συγγραφείς και εικονογράφοι μοιράζονται στίχους με ομοιοκαταληξία και ζωγραφιές εμπνευσμένες από τη φετινή τιμώμενη χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, η συγγραφέας και εικονογράφος Lidia Branković από το Βερολίνο θα υποδεχτεί μικρούς και μεγάλους στο «Ξενοδοχείο των συναισθημάτων» (εκδ. Διόπτρα), το πρώτο της βιβλίο που προέκυψε μετά από την εμπειρία της με συναισθηματικές διαταραχές.
Η Marta Bartolj, καλλιτέχνιδα και εικονογράφος από τη Σλοβενία, θα κάνει «Μικρές πράξεις καλοσύνης» (εκδ. Μεταίχμιο), ενώ ο Berislav Blagojević από τη Σερβική Δημοκρατία, θα συστήσει στο κοινό το παιδικό βιβλίο του «Γκαγκάριν, ο πιο γκαφατζής σκυλάκος του σύμπαντος».
Επετειακές εκδηλώσεις
- Αφιέρωμα στον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του.
- Αφιέρωμα στον συγγραφέα Γιώργο Ιωάννου, για την επέτειο των σαράντα χρόνων από τον θάνατό του.
- Σε συνδιοργάνωση της Helexpo με τον IANOS, εκδήλωση και μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη με πλούσιο υλικό από το προσωπικό του αρχείο.
- Εκδήλωση για τα 60 χρόνια από τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα.
- Παρουσίαση από το ΥΠΠΟ του αφιερωματικού τόμου για τον Λόρδο Βύρωνα με διακεκριμένους ομιλητές.
- Εκδήλωση-αφιέρωμα του ΕΛΙΒΙΠ στην Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία στην Ιταλία.
- Αφιέρωμα στον ποιητή Γεώργιο Βαφόπουλο από το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
- Συζήτηση για τον δημόσιο λόγο των συγγραφέων και την ευθύνη του διανοουμένου στον σύγχρονο κόσμο με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Γερμανού συγγραφέα Τόμας Μαν.
Info: Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για το πρόγραμμα της 21ής ΔΕΒΘ θα ανακοινώνονται στο προσεχές διάστημα στην ιστοσελίδα https://www.thessalonikibookfair.gr/.
