συνέντευξη στον Γιάννη Ν. Μπασκόζο
Η Άννα Ιωαννίδου με τον εκδότη Χάρη Ιωαννιδη (απλή σύμπτωση ονομάτων) βρίσκονται πίσω από έναν ανερχόμενο θεσμό, την Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στη Λεμεσό. Για τέταρτη χρονιά φετος από την Παρασκευή 21 έως την Κυριακή 23 Νοεμβρίου ένα πολυπολιτισμικό γεγονός θα λάβει χώρα στην παλιά πόλη της Λεμεσού. Ένα παράδειγμα αποκέντρωσης, φιλαναγνωσίας και επιχειρηματικής προππτικής. Η Άννα Ιωαννίδου ανατρέχει στις μέχρι τώρα τρεις εκθέσεις και ορματίζετια το μέλλον του βιβλίου στην πόλη της την Λεμεσό.
Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα από τις τρεις προηγούμενες Εκθέσεις Βιβλίου;
Το πρώτο και σημαντικότερο συμπέρασμα είναι ότι το κυπριακό κοινό διψά για μια μεγάλη, ποιοτική διοργάνωση βιβλίου. Χρόνο με τον χρόνο οι αίθουσες γεμίζουν ασφυκτικά και η ανταπόκριση είναι εντυπωσιακή – δείγμα ότι, όταν ο αναγνώστης λαμβάνει τα κατάλληλα ερεθίσματα, ανταποκρίνεται έμπρακτα. Σημαντικη είναι και η ανταπόκριση που βλέπουμε σε ό,τι αφορά τους νέους και τα παιδιά: οι δράσεις στην εν λόγω σκηνή είναι κάθε χρονιά και περισσότερες, με πραγματικά σημαντική ανταπόκριση.
Στο επαγγελματικό κομμάτι, βλέπουμε σταθερά αυξανόμενη συμμετοχή, δημιουργικές «ζυμώσεις» ανάμεσα στους ανθρώπους του βιβλίου και νέες συνεργασίες που γεννιούνται μέσα από την Έκθεση. Παράλληλα, καθίσταται πλέον ξεκάθαρο ότι το κράτος και η τοπική αυτοδιοίκηση χρειάζεται να στηρίξουν πιο ενεργά τέτοιες μεγάλες ιδιωτικές πολιτιστικές πρωτοβουλίες, εάν θέλουμε να διασφαλίσουμε τη μακροχρόνια βιωσιμότητά τους.
Ποιοι παίρνουν μέρος στην Έκθεση;
Φέτος συμμετέχουν 114 εκθέτες από την Κύπρο, την Ελλάδα και το εξωτερικό, με χιλιάδες τίτλους βιβλίων σε όλες τις γλώσσες και κατηγορίες.
Συνολικά, περισσότεροι από 150 ομιλητές από την Κύπρο, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή πλαισιώνουν τις δράσεις της Έκθεσης.
Το Επαγγελματικό Συνέδριο (21–22 Νοεμβρίου) φιλοξενεί 36 ομιλητές από οκτώ χώρες: Κύπρο, Αίγυπτο, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία και Λίβανο. Οι θεματικές αφορούν τις βιβλιοθήκες, τις εκδόσεις, τα βιβλιοπωλεία, την παιδική εκδοτική παραγωγή, την τεχνητή νοημοσύνη, τη μετάφραση και τον ρόλο της Κύπρου ως εκδοτικού κόμβου στη Μεσόγειο.
Το Σαββατοκύριακο (22–23 Νοεμβρίου), στη Γενική Έκθεση, αναπτύσσονται πάνω από 120 εκδηλώσεις: βιβλιοπαρουσιάσεις, πάνελ, συζητήσεις, σεμινάρια και δράσεις για παιδιά, εφήβους και ενήλικες, σε έξι σκηνές. Ενδεικτικά ονόματα συγγραφέων που θα βρεθούν στη Γενική Έκθεση: Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Τίτος Πατρίκιος, Caryl Ferey, Stéphane Carlier, Lucy Fricke, Lydija Dimkovska, Μίνως Ευσταθιάδης, Χρήστος Μαρκογιαννάκης, Άννα Μαραγκού, Νάσια Διονυσίου, Γιάννης Αθανασόπουλος, Φώτης Δούσος, Οδυσσέας Ιωάννου, Παύλος Παυλίδης, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Άγγελος Λεβέντης, Κώστας Κρομμύδας, Κωνσταντία Σωτηρίου, Μαρία Α. Ιωάννου, Αιμίλιος Σολωμού, Σταύρος Χριστοδούλου, Μυρτώ Δεληβοριά, Σπύρος Κόλλας, Φυτούλα Βακανά, Μαρία Ανδρικοπουλου, Μαρία Λοϊζίδου, Μελινα Ηλιοπουλου και πολλοί ακόμη.
Τι καινούργιο θα υπάρχει φέτος;
Φέτος, η Έκθεση επιστρέφει αισθητά αναβαθμισμένη:
● Περισσότερες ξένες συμμετοχές συγγραφέων και επαγγελματιών.
● Τρία νέα, ειδικά επιμελημένα βιωματικά σεμινάρια, που απαιτούν εγγραφή:
1. Το Ιερό Ταξίδι στο Τραύμα – Γιάννης Αθανασόπουλος
2. Γράφοντας λόγια για τραγούδια – Οδυσσέας Ιωάννου
3. Γράφουμε ιστορίες για παιδιά – Φώτης Δούσος
● Αναβαθμισμένο B2B Space, με επίσημες και ανεπίσημες συναντήσεις επαγγελματιών, ομιλητών και εκπροσώπων οργανισμών.
● Πιλοτική παγκύπρια έρευνα για τις αναγνωστικές συνήθειες των Κυπρίων, σε συνεργασία με το Center for Social Innovation, με παρουσίαση των αποτελεσμάτων στο πλαίσιο της Έκθεσης.
● Ισχυρότερη διεθνής διάσταση, ιδίως στη φετινή εστίαση στη γαλλική λογοτεχνία και κουλτούρα.
Και βέβαια, το συνολικό πρόγραμμα είναι μεγαλύτερο, πολυφωνικότερο και πιο συμπεριληπτικό σε σχέση με κάθε προηγούμενη χρονιά.
Ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου στην πόλη;
Η ανταπόκριση είναι εξαιρετικά μεγάλη. Κάθε χρόνο παρατηρούμε σταθερή αύξηση στην προσέλευση, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η κοινωνία της Λεμεσού –και της Κύπρου γενικότερα– χρειάζεται και αγκαλιάζει μια τέτοια πολιτιστική διοργάνωση.
Υπάρχει πραγματική δίψα για το βιβλίο, την επαφή με τους δημιουργούς και την πρόσβαση σε περιεχόμενο ποιότητας.
Πωλούνται βιβλία στην Έκθεση; Υπάρχουν στοιχεία;
Ακριβή αριθμητικά στοιχεία δεν συλλέγουμε, ωστόσο από τη συστηματική επικοινωνία με τους εκθέτες γνωρίζουμε ότι οι πωλήσεις είναι σταθερά πολύ υψηλές.
Πωλούνται ελληνικά, κυπριακά, αγγλικά, ρωσικά, ουκρανικά και αραβικά βιβλία.
Αυξημένη ζήτηση παρατηρείται σε:
● μυθιστορήματα
● λευκώματα
● εκδόσεις τέχνης
● παιδικά βιβλία
● ιστορικά βιβλία
● βιβλία αυτοβελτίωσης
Η Έκθεση έχει εξελιχθεί σε πυλώνα ενίσχυσης της τοπικής αγοράς βιβλίου.
Πωλούνται περισσότερα ελλαδικά ή κυπριακά βιβλία;
Δεδομένου ότι στην Ελλάδα εκδίδονται σαφώς περισσότερα βιβλία ετησίως, αντιστοίχως και στην Έκθεση παρατηρείται μεγαλύτερος όγκος πωλήσεων από ελληνικούς εκδοτικούς οίκους. Ωστόσο, επειδή φιλοξενούμε όλους τους “βασικούς παίκτες” της κυπριακής εκδοτικής παραγωγής, πωλούνται επίσης πολλά κυπριακά βιβλία και ενισχύεται δυναμικά η παρουσία τους.
Πώς επιλέγονται οι συμμετοχές ξένων καλλιτεχνών;
Οι επιλογές γίνονται βάσει των θεματικών της κάθε χρονιάς, των συνεργασιών με μορφωτικά ιδρύματα, ξένες πρεσβείες και πολιτιστικούς οργανισμούς. Προκύπτουν τόσο από δικές μας προσκλήσεις όσο και από εισηγήσεις συνεργαζόμενων φορέων. Αποτέλεσμα είναι μια ποικιλόμορφη σύνθεση καλλιτεχνών που εμπλουτίζει τον διάλογο.
Υπάρχουν best sellers στην Κύπρο; Παρουσιάζονται στην Έκθεση;
Βεβαίως. Κάθε χρονιά αναδύονται τίτλοι με ιδιαίτερη απήχηση: για παράδειγμα ιστορικά βιβλία για την Κύπρο γραμμένα από διακεκριμένους δημοσιογράφους ή νουβέλες Κύπριων συγγραφέων που συνομιλούν με την κυπριακή πραγματικότητα. Όλα αυτά εντάσσονται στο πολιτιστικό πρόγραμμα της Έκθεσης και συχνά αποτελούν σημείο συνάντησης συγγραφέων και αναγνωστών.
Οι επαγγελματικές συζητήσεις φέτος σε τι στοχεύουν;
Το Επαγγελματικό Συνέδριο της φετινής Έκθεσης είναι σημαντικά αναβαθμισμένο και εστιάζει:
● στη λειτουργία των βιβλιοθηκών στη σύγχρονη εποχή
● στις διεθνείς αγορές παιδικού βιβλίου (Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρος)
● στον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στην εκδοτική βιομηχανία
● στη μετάφραση ως διαπολιτισμική γέφυρα
● στην Κύπρο ως εκδοτικό κόμβο ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή
● στη δικτύωση επαγγελματιών μέσα από το αναβαθμισμένο B2B Space
Το συνέδριο φιλοξενεί 36 ομιλητές από οκτώ χώρες και στοχεύει να ανοίξει σοβαρό διάλογο για το μέλλον του βιβλίου στη διεθνή αγορά.
Η Λεμεσός είναι μια πολυπολιτισμική πόλη. Συνεργάζονται οι διαφορετικές κοινότητες μεταξύ τους;
Υπάρχει ακόμη κάποια συστολή, καθώς οι κοινότητες λειτουργούν εν μέρει παράλληλα.
Ωστόσο, η Έκθεση έχει ως σαφή στόχο να αποτελεί γέφυρα επικοινωνίας: ένας κοινός τόπος όπου Ρώσοι, Άραβες, Ουκρανοί, Ευρωπαίοι και Κύπριοι συναντιούνται, συνομιλούν, ανταλλάσσουν ιδέες και –όλο και περισσότερο– συνδημιουργούν. Η Έκθεση λειτουργεί πραγματικά ως σημείο συνάντησης, και αυτό είναι ένα από τα μεγάλα κέρδη της διοργάνωσης.
Ποιοι είναι οι απώτεροι στόχοι της Έκθεσης για το μέλλον;
Ο απώτερος στόχος είναι η σταθερή ανάπτυξη και η βιωσιμότητα της Έκθεσης.
Για μια ιδιωτική πρωτοβουλία αυτού του μεγέθους, το να σταθεί γερά στα πόδια της είναι μια διαρκής πρόκληση – και δουλεύουμε με αφοσίωση για να το πετύχουμε.
Οι μελλοντικοί στόχοι περιλαμβάνουν:
● Επέκταση του εκθεσιακού χώρου
● Περισσότερους εκθέτες και συγγραφείς από το εξωτερικό, σε ισορροπία πάντοτε με την κυπριακή παραγωγή
● Σταθερή ανάπτυξη του επαγγελματικού σκέλους, με δράσεις ανάλογες με διεθνείς εκθέσεις
● Ένταξη τιμώμενης χώρας, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες
● Ισχυρότερη διεθνής διάσταση, όπως ήδη φαίνεται φέτος με την εστίαση στη Γαλλία:
○ πρόσκληση των Γάλλων συγγραφέων Caryl Ferey και Stéphane Carlier
○ συμμετοχή της Hélène Pasquet από τις Bayard Éditions
○ εκδήλωση Beaujolais Nouveau Night από την Alliance Française
○ η λογοτεχνική συνάντηση «ΕπιρΡΟΕΣ», που αναδεικνύει τη σχέση γαλλόφωνης και ελληνόφωνης γραφής
Σε όραμα, θέλουμε η Έκθεση να λειτουργεί ως:
● ένα δυνατό πολιτιστικό ερέθισμα για την κοινότητα
● κόμβος συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών
● χώρος συνδημιουργίας
● μοχλός ενίσχυσης της βιβλιοφιλίας και της πολιτιστικής καλλιέργειας, τόσο των ενηλίκων όσο και των νέων στο νησί
