της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη
Σας φάνηκε η τελετή απονομής χαλαρή και ανεπιτήδευτη; Συμφωνείτε με τις αποφάσεις των κριτικών επιτροπών; Ζηλέψατε φευγαλέα το Γιάννη Μπασκόζο για την επιτυχή διοργάνωση; Ευτυχώς έχετε εμένα, τον Στέφανο Χίο των γραμμάτων, για να μάθαιτε αποκλειστικά όλη την αλήθεια.
Το κακό ξεκίνησε αναμενόμενα από τις Κριτικές Επιτροπές- αν και υποτίθεται πως σύμφωνα με το καταστατικό δεν συνεδριάζουν μετά την ανακοίνωση των βραχείων λιστών, στην πραγματικότητα αυτός ο όρος είναι καινούργιος και προστέθηκε μετά την προσχώρηση του Περαντωνάκη στην Επιτροπή επειδή κανείς δεν άντεχε να τον ξαναδεί.
Ενώ λοιπόν όλα ήταν κανονισμένα και το κάθε μέλος της Επιτροπής απλά έπρεπε να αποστείλει μυστικά την ψήφο του- συνέβη το αναπάντεχο. Ανακοινώθηκαν τα κρατικά βραβεία λογοτεχνίας, 5 μέρες πριν τα δικά μας.
Έτσι, όλα τα μέρη της δικής μας Επιτροπής Βιβλίων Ενηλίκων συναντήθηκαν αυθόρμητα με εναν και μόνο στόχο. Να γελάσουν με την ψυχή τους.
Αφού πέρασαν τα πρώτα 5 λεπτά μειδιώντας καλλιεργημένα, ο Γιάννης δεν κρατήθηκε και είπε:
« Ρε σεις, έδωσαν το μεγάλο βραβείο στη Μαρία Λαϊνά που είχαμε βραβεύσει εμείς πέρσυ- λέτε να έχουν βάλει καρμπόν και απλά να ξεπατικώνουν τα βραβεία μας;»
Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, γνωστός στην πιάτσα και ως Μόνος Λίζος, για το μοχθηρό του χαμόγελο, είπε: «Αυτό λες ή που μας έπρηξαν όλη την Άνοιξη ότι για τις διαλέκτους και πως «το κακό ξεκίνησε με το «Γκιακ»» και τώρα βράβευσαν το «Τι είναι ένας Κάμπος»»
Αυτό έκανε όλα τα μέλη της επιτροπής να υστεριάσουν.
Η Κατερίνα Σχοινά σκούπισε τα δακρυσμένα μάτια της και κατέβαλε υπεράνθρωπη προσπάθεια για να αρθρώσει την επόμενη πρόταση: «Και δεν βράβευσαν πρωτοεμφανιζόμενο με τη δικαιολογία του ορίου ηλικίας των 35 ετών- δηλαδή δεν παρήχαν στήριξη εκεί όπου χρειαζόταν περισσότερο. Είναι σα να βγάλει η Pfeizer βιάγκρα που να σου σηκώνει τα ….μαλλιά!»
Ο Αριστοτέλης Σαΐνης είπε: «Μπα σε καλό σας και νόμιζα πως δεν θα ξαναγελούσα ποτέ μετά τις εκλογές» κάτι που οδήγησε σε νέους γέλωτες που κράτησαν 4 μέρες.
Όμως το πρωί της Τρίτης, ο Γιάννης συνήλθε απότομα.
«Αμάν!» είπε τα βραβεία είναι σε 11 ώρες- δεν έχουμε παρουσιαστή, δεν έχουμε σκηνικό, δεν έχουμε τίποτε».
Με πήρε πανικόβλητος τηλέφωνο.
«Και τι θες να σου κάνω εγώ;» τον ρώτησα «Είμαι στην Αγγλία. Βρες μια αιθέρια ύπαρξη να τα παρουσιάσει, πέτα και πάνω στη σκηνή και δυο καρέκλες του γύφτου και μερικά βιβλία κουλτούρα και καλά και είμαστε οκ.»
«Πού να τη βρω την αιθέρια ύπαρξη;» ρώτησε απεγνωσμένος ο Γιάννης. «Θα πάρω τον Θοδωρή Γκόνη, είναι καλός άνθρωπος θα βοηθήσει».
«Τι λες μωρέ» του είπα «Σε πάω στοίχημε πως δεν ξέρει καν τι εστί βραβείο, θα ψάχνει τελευταία στιγμή να βρει τι σημαίνει το λήμμα «βραβείο» στο λεξικό».
«δεν υπάρχει άλλη λύση» είπε ο Γιάννης
«Καλά» τον συμβούλεψα « Πες του να έρθει για το βραβείο Αναγνώστη (ενικός, όχι πληθυντικός) και ίσως θα παρακούσει και θα νομίζει πως θα βραβευτεί ο ίδιος και θα έρθει.»
Φυσικά ο Γιάννης ούτε αυτό δεν μπόρεσε να κάνει σωστά. Έφριξα όταν είδα το σκηνικό. Του έστειλα μήνυμα αν και ήταν ήδη στο πόντιουμ.
«Καρέκλες του γύφτου, εννοούσα αυτές που είχαμε δει στον γύφτο τον εκδότη που δεν πληρώνει ποτέ δικαιώματα» του είπα «όχι αυτουνού με το Ντάτσουν.»
«Αυτές βρήκα με το υπάρχον μπάτζετ» μου απάντησε κοφτά «Κάποτε ήταν ντιζάιν».
Αναπόφευκτα, με το που ξεκίνησε η τελετή απονομής του μεγάλου βραβείου στον ποιητή Γιώργο Μαρκόπουλου, ξεκίνησαν οι απογοητεύσεις.
«Το βραβείο μου δεν ήταν καθόλου μεγάλο» εξομολογήθηκε συντετριμμένος αργότερα, ενώ έκανε νόημα στο φορτηγό που είχε ναυλώσει για να το μεταφέρει να αποχωρήσει.
Τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα με το βραβείο «Νίκου Θέμελη» στην Νάση Τουμπακάρη για το «Μινόρε Μανές». «Εγώ έχω γράψει για τη Σμύρνη» έλεγε και ξαναέλεγε συντετριμμένη, τι σχέση έχω εγώ με τον Θέμελη και την Άνδρο;»
Τη χειρότερη νίλα την έπαθε φυσικά ο Θ Γρηγοριάδης όταν βραβεύτηκε για τη συλλογή διηγημάτων του «Η νοσταλγία της απώλειας» από τον Πατάκη. Όχι μόνο αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι ο Γκόνης τον είχε σκηνοθετήσει δις στο παρελθόν, αλλά έπρεπε και να σταυροφιληθούν.
Εν τω μεταξύ στα Γιάννενα διαδραματιζόταν άλλο, σόρυ για την επανάληψη, δράμα: Ο Γιάννης Πάσχος μαδούσε μαργαρίτες ‘θα κερδίσω, δεν θα κερδίσω» για την κατηγορία νουβέλα. Όταν ξέμεινε από μαργαρίτες συνειδητοποίσε πως δεν θα προλάβαινε με τίποτε την τελετή και έφυγε όπως ήταν με την ρομπ ντε σαμπρ. Οδήγησε σα μανιακός, χαράζοντας καινούργια παρακλάδια στην εθνική οδό, συνοδευόμενος από μια βροχή κλήσεων από την τροχαία. Φημολογείται πως μετά την τελετή απονομής πέρασε τη νύχτα στο αυτόφορο για 45 παραβιάσεις του ορίου ταχύτητας. Το σοκαριστικό είναι πως δεν ήταν καν η πρώτη του φορά. Το ακόμη σοκαριστικότερο ήταν πως αφού κάθισε στην καρέκλα του γύφτου, το υποσυνείδητό του πήρε φωτιά και έτσι όταν του ζητήθηκε να διαβάσει ένα απόσπασμα από το «Χρονικό ενός Δυσλεκτικού», ακούσια επέλεξε αυτό με τον γύφτο.Από τις εκδόσεις Περισπωμένη για να τον συγχαρούν του έστειλαν ένα σάντουτς με ψάρια, από τα Έβερεστ Πρεσπών.
Η κατάσταση δεν ήταν καλύτερη στη Θεσσαλονίκη. Η Γεωργία Συλλαίου προσπαθούσε να επεξεργαστεί γιατί το βιβλίο της «Ο δικός της καθρέφτης» με 144 σελίδες ήταν υποψήφιο στην κατηγορία «μυθιστόρημα» και όχι «νουβέλα».
«Να δεις που έκαναν λάθος» έλεγε και ξαναέλεγε στις εκδόσεις «Πόλις». «Δεν θέλω να πάω στην τελετή.»
«Όχι μόνο θα πας, θα μας κάνεις και διαφήμιση. Για κάθε φορά που θα αναφέρεις τον εκδοτικό μας οίκο θα σου δώσουμε 5 ευρώ». Της είπαν τόσο δυνατά που το άκουσε μέχρι και ο Γκόνης.
Έτσι αφού ανακοινώθηκε πως ήταν η νικήτρια ξεκί νησαν έναν νέο άτυπο διαγωνισμό για το ποιος θα αναφέρει τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο περισσότερες φορές.
«Για πες μας για τις ΠΟΛΙΣ όπου εξελίσσεται η πλοκή του βιβλίου σου,» είπε ο Γκόνης.
«Όντως είναι τρεις ΠΟΛΙΣ που αγάπησα πολύ και στις οποίες έχω ζήσει και η ίδια. Από αυτές τις ΠΟΛΙΣ,,,,,» είπε η συγγραφέας. Καθώς αρχισε να μιλάει για το βιβλίο της προηγήθηκε εκπληκτικά στο σκορ, ο Γκόνης κατέφυγε σε χτύπημα κάτω από τη μέση με την κλασσική ερώτηση « Έχουν δικά σου στοιχεία οι τρεις ηρωίδες του βιβλίου σου;» Σπόιλερ- η βασική πρωταγωνίστρια άνετα έκανε καριέρα σε σπλατερια τραγωδία του Ευρυπίδη. Και τότε εκείνη αμύνθηκε με τον μόνο τρόπο που μπορούσε. Υπενθύμισε σε όλους….εμένα: « Η Σαμοθράκη το ένα, η Σαμοθράκη το άλλο». Ο οξύς πόνος από την απουσία μου τρύπησε τις ψυχές όλων των παρευρισκόμενων σαν μετροπόντικας.
Έτσι, με βαριά καρδιά ανέλαβα να σας αποκαλύψω όλα αυτά τα αίσχη μήπως ευθυμίσετε λιγάκι, αν πιστεύετε πως αδικηθήκατε ως υποψήφιος ή ως μη υποψήφιος ή αν απογοητευτήκατε μετά την βράβευση σας. Το έχει πει ο Ισιγκούρο μετά το Νόμπελ «όλα τα προβλήματα της συγγραφής, σας περιμένουν σαν πιστά κουτάβια στο γραφείο σας την επομένη της βράβευσής σας».
Παιδικό, πρωτοεμφανιζόμενους, ποιητές, γραφίστες δεν κοροϊδεύουμε στη στήλη. Μόνο ρισπέκτ.
