του Σπ.Κακουριώτη
Έρευνα χωρίς βιβλιοθήκες γίνεται; Μια απάντηση από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
Με ανακοίνωσή του που φέρει τίτλο «Τα πραγματικά δεδομένα για τη βιβλιοθήκη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών», το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης παρεμβαίνει στον δημόσιο διάλογο, θέλοντας να απαντήσει σε «κείμενα και ανακρίβειες που δημιουργούν σύγχυση στην ερευνητική κοινότητα και τους πολίτες σχετικά με τη βιβλιοθήκη του ΕΚΤ, την οποία διεκδικεί το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών» (sic).
Το ΕΚΤ, με την ανακοίνωσή του αυτή, απαντά, ουσιαστικά, στο δημοσίευμα του Αναγνώστη «Έρευνα χωρίς βιβλιοθήκες γίνεται;», καθώς και στο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου Προσωπικού ΕΙΕ της 10.6.2020, στο οποίο βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό το κείμενό μας.
Από την πλευρά μας, δεν θα σταθούμε καθόλου στο ερώτημα «σε ποιον ανήκει η Βιβλιοθήκη», για την οποία το ΕΚΤ επικαλείται νόμιμους τίτλους ‒«χρησικτησίας», θα μπορούσαμε να πούμε. Θα θέλαμε μόνο να παρατηρήσουμε ότι η κατακλείδα της ανακοίνωσης («όταν η εποπτεύουσα αρχή αποφασίσει να μεταφερθεί το ΕΚΤ σε άλλο κτίριο, τότε το […] ΕΙΕ θα έχει την ευκαιρία να οργανώσει, όπως θεωρεί καλύτερα, αυτή τη βιβλιοθήκη») αποτυπώνει εξελίξεις που, σύμφωνα με πληροφορίες μας, διαμορφώθηκαν μετά τη δημοσίευση του άρθρου μας και συγκεκριμένα τη δέσμευση που υπήρξε εκ μέρους των δύο εμπλεκομένων υπουργείων (Ψηφιακής Πολιτικής και Ανάπτυξης, μέσω της Γ.Γ. Έρευνας και Τεχνολογίας) ότι θα κατατεθεί οσονούπω στη Βουλή τροπολογία που να ρυθμίζει το θέμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Άλλωστε, με βάση αυτή τη δέσμευση και σε ένδειξη καλής θέλησης, ο Σύλλογος Προσωπικού απέσυρε και τα πανώ διαμαρτυρίας που «κοσμούσαν» την πρόσοψη του ΕΙΕ, όπως μπορεί να διαπιστώσει ο κάθε διερχόμενος.
Σ.Κ.
Σύλλογος Προσωπικού ΕΙΕ: «Ανάπτυξη της Βιβλιοθήκης με γνώμονα τις ανάγκες των χρηστών»
Με ανακοίνωσή του στις 6/7/2020, ο Σύλλογος Προσωπικού του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών σχολιάζει την ανακοίνωση του ΕΚΤ, επιδιώκοντας να βάλει κάποια ζητήματα στη θέση τους, επιδιώκοντας παράλληλα να μην επιβαρύνει περαιτέρω τις σχέσεις των δύο φορέων, οι οποίοι, όπως γίνεται φανερό και από την ανακοίνωση, οδηγούνται σε ένα «βελούδινο» διαζύγιο…
Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωσή του, ο Σ.Π. ΕΙΕ επισημαίνει:
Αναμένοντας την τροπολογία για τη βιβλιοθήκη «Κ.Θ. Δημαράς», ο Σύλλογος Προσωπικού του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) κρίνει απαραίτητο να αναφερθεί σε κάποια ιστορικά πλέον ζητήματα που αφορούν και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), αλλά και το ίδιο το μέλλον της Βιβλιοθήκης.
Είναι γεγονός, ότι από το 1989 με το άρθρο 4 του Π.Δ 226/89, η Βιβλιοθήκη του ΕΙΕ αποτέλεσε Τμήμα της Υπηρεσίας ΕΚΤ του ΕΙΕ.
Είναι γεγονός ότι όλο αυτό το διάστημα το ΕΚΤ διαχειρίστηκε τη βιβλιοθήκη, τις πληροφοριακές της πηγές και τις υπηρεσίες της και την οδήγησε στον ψηφιακό της μετασχηματισμό. Το ΕΚΤ διεύρυνε τις υπηρεσίες πληροφόρησης πέρα από τα στενά όρια της βιβλιοθήκης και των χρηστών της, αναπτύσσοντας υπηρεσίες προς φορείς, ώστε να αποκτήσουν ψηφιακή παρουσία και να αυξηθεί το ψηφιακά διαθέσιμο περιεχόμενο, ενώ παράλληλα επιτελούσε τους εθνικούς του ρόλους με το Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών διατριβών και τον Εθνικό Συλλογικό κατάλογο.
Είναι γεγονός ότι αυτή την ψηφιακή και τεχνολογική ωριμότητα φαίνεται να εκτίμησε το νέο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και μόλις μια μέρα μετά τις εκλογές του Ιουλίου 2019 νομοθέτησε την μεταφορά του κάτω από την εποπτεία του, αποκόπτοντάς το από το ΕΙΕ, ώστε να το αξιοποιήσει ως βραχίονα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα της χώρας.
Είναι γεγονός ότι η υλικό-τεχνική αναβάθμιση του χώρου της βιβλιοθήκης και του ηλεκτρονικού αναγνωστηρίου του ΕΙΕ δεν υπήρξε στις προτεραιότητες του ΕΚΤ και δεν περιλαμβάνεται στη Στρατηγική Προγραμματικής Περιόδου 2016-2022 όπως φαίνεται από εδώ: https://www.ekt.gr/el/publications/20901, ενώ η πολιτική διαμόρφωσης της συλλογής της βιβλιοθήκης έχει χάσει τα τελευταία χρόνια τη στόχευσή της. Με άλλα λόγια, όλες αυτές οι λειτουργίες που σχεδιάζονται μπορούν να λάβουν χώρα και εκτός της βιβλιοθήκης.
Είναι γεγονός ότι αυτή η διαχείριση από μέρους του ΕΚΤ αποτέλεσε το έναυσμα για τη διεκδίκηση της Βιβλιοθήκης από το ΕΙΕ και δεν υπάρχουν περαιτέρω σκοπιμότητες ή κρυφές επιδιώξεις όπως κάποιοι θέλουν να διαδίδουν. Άλλωστε, το ΕΙΕ δεν είναι σε αντιπαράθεση με το ΕΚΤ, για τα ψηφιακά του καθήκοντα, τα οποία θα συνεχίσει να ικανοποιεί και να διευρύνει.
Είναι γεγονός ότι το ΕΙΕ διεκδικεί, σχεδόν ένα χρόνο τώρα, να ανακτήσει τη διαχείριση της βιβλιοθήκης του, των πληροφοριακών της πηγών και των υπηρεσιών που θα είναι βασισμένες στις πληροφοριακές ανάγκες των ερευνητών του και των κοινοτήτων των χρηστών της Βιβλιοθήκης όπως έχουν διαμορφωθεί σε βάθος χρόνου. Στην προσπάθειά τους αυτή, η διοίκηση του ΕΙΕ και ο Σύλλογος Εργαζομένων ΕΙΕ έχουν από την αρχή υποστηρικτές τους τη Σύνοδο των Προέδρων των συγγενικών Ερευνητικών Κέντρων της ΓΓΕΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων σε Ερευνητικά Ιδρύματα Ιδιωτικού Δικαίου (ΠΟΣΕΙΔ) αλλά και περισσότερων από 1.250 πολιτών που ανταποκρίθηκαν και τάχθηκαν με την ψήφο τους, υπέρ αυτής της δίκαιης διεκδίκησης.
Είναι γεγονός ότι ο Υφυπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, κ. Χρίστος Δήμας κατά τη πρόσφατη σύνοδο Προέδρων των ΕΚ http://www.mindev.gov.gr, αλλά και ο Γενικός Γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών κ. Λ. Χριστόπουλος κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο ΕΚΤ στο ΕΙΕ, http://www.ekt.gr/el/news/24492 αναγνώρισαν ως θεμιτό το αίτημα του ΕΙΕ και αναμένεται σύντομα η θεσμική επικύρωσή του.
Ο Σύλλογος Προσωπικού του ΕΙΕ, πιστεύει και προτείνει ότι το Ίδρυμα θα πρέπει να εστιάσει τις προσπάθειές του να αναπτύξει τη βιβλιοθήκη του με σεβασμό στον δημόσιο χαρακτήρα του χώρου, βελτιώνοντας την εμπειρία βιβλιοθήκης για τους χρήστες της. Θα πρέπει να αναπτύξει τη συλλογή του με γνώμονα τις ανάγκες των χρηστών της και να προσφέρει υπηρεσίες πληροφόρησης προς ερευνητές και χρήστες με κάθε πρόσφορο αναλογικό ή ψηφιακό τρόπο. Τέλος η βιβλιοθήκη θα αξιοποιηθεί ως πύλη εξωστρέφειας για την προώθηση του ερευνητικού έργου που επιτελείται στο ΕΙΕ προς την υπόλοιπη ερευνητική κοινότητα αλλά και το ευρύ κοινό. Η Βιβλιοθήκη του ΕΙΕ θα βασιστεί σε συνεργασίες με ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες και τις βιβλιοθήκες των Ερευνητικών Κέντρων της ΓΓΕΤ αναζητώντας αρωγούς στις παραπάνω στοχεύσεις της αλλά και στις προσπάθειές για την ανάπτυξη κοινών δράσεων προς όφελος των τελικών χρηστών. Είναι άλλωστε γνωστό ότι το οικοσύστημα των βιβλιοθηκών ανέκαθεν δημιουργούσε ισχυρά δίκτυα συνεργασίας.
Με την πεποίθηση ότι οι δύο ανεξάρτητοι πλέον φορείς ΕΚΤ και ΕΙΕ θα συνεχίσουν να συνεργάζονται ως φορείς εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος που είναι, ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο ΕΚΤ στους νέους του ρόλους.
