Βιβλία αλλιώτικα από τα…άλλα

0
647

Τασούλα Τσιλιμένη (*). (Β. Κουτσιαρής, Β.Τασιόπουλος, Ι.Μπαμπέτα).

 

Βασίλης Κουτσιαρής

Η αποθήκη

Εικονογράφηση: Θέντα Μιμηλάκη

Ελληνοεκδοτική, Αθήνα 2015

Ποιο μυστικό κρύβεται στην αποθήκη του κυρ Αντώνη; Γιατί μόλις η πόρτα ανοίγει και το φως του ήλιου γλιστράει στην αποθήκη κάποιοι κρύβονται όσο καλύτερα μπορούν;

Το νέο βιβλίο του Βασίλη Κουτσιαρή αναπτύσσει ένα θέμα όχι και τόσο συνηθισμένο για βιβλία που απευθύνονται σε μικρά παιδιά, αυτό της χειραγώγησης. Η πρωτοτυπία και ευρηματικότητα του  διαφαίνονται ήδη  από τον τίτλο που υπόσχεται πολλά και ιντριγκάρει τον αναγνώστη, ενήλικα διαμεσολαβητή και παιδί. Με πρωτοπρόσωπη αφήγηση και σχεδόν εξομολογητικό ύφος, η βασικός ήρωας της ιστορίας, ένα περιστέρι, αφηγείται στους αναγνώστες την ιστορία του.  Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην αποθήκη και αντί για καλημέρα άκουγε πάντα τα απειλητικά λόγια της αρχηγού που απευθύνονταν σε όλα τα περιστέρια που ζούσαν εκεί. Η απομάκρυνση από τον χώρο αυτό και κυρίως οι ημερήσιες πτήσεις θα είχαν καταστροφικές συνέπειες  για την ομάδα. Έτσι όλη μέρα κρύβονταν στην αποθήκη τρώγοντας λιγοστά και πίνοντας βρόμικο νερό. Επιτρέπονταν μόνο οι νυκτερινές πτήσεις και η απόσταση ασφαλείας ήταν μέχρι…τη σκεπή. Από κει και μετά υπήρχαν μόνο κίνδυνοι. Το νεαρό περιστέρι όμως περίεργο λόγω ηλικίας και ιδιοσυγκρασίας τολμά και  αθετεί τη «συμβουλή», για να ανακαλύψει την ομορφιά του έξω κόσμου και την ελευθερία. Δρα και δείχνει το δρόμο και στους άλλους και έτσι αποκαλύπτεται ο λόγος που η αρχηγός κρατούσε δέσμια τα περιστέρια στην αποθήκη.

Μια ιστορία που θέτει το θέμα της αμφισβήτησης της εξουσίας, ενισχύσει την αυτενέργεια, την κριτική σκέψη και την αποφασιστικότητα. Μια ιστορία που δείχνει το μέγεθος της υποτέλειας και τις συνέπειές της. Το βιβλίο ξεφεύγει από τις τετριμμένες θεματικές των τελευταίων χρόνων και δημιουργεί το πλαίσιο της συζήτησης και του διαλόγου μεταξύ ενηλίκων και μικρών αναγνωστών. Η εικονογράφηση  είναι εναρμονισμένη χρωματικά και υφολογικά με το περιεχόμενο του βιβλίου.

 

giati_apenant-thumb-largeΒαγγέλης Τασιόπουλος

Γιατί Απέναντι;

Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2015

Ένα βιβλίο ο τίτλος του οποίου θέτει μια ερώτηση ευθέως προς τον αναγνώστη. Ζητώντας την απάντηση ο αναγνώστης από 10 ετών και πάνω, ακολουθώντας τον τριτοπρόσωπο αφηγητή γνωρίζει τον Μίμη, τον Μάρκο, τον Τάκη, τον Άρη, τη Μαργαρίτα, τον Ιγκόρ τον σκύλο και περιηγείται σε σπίτια σαν το δικό του και σε σχολικά περιβάλλοντα αντίγραφα του δικού του σχολείου. Οι νταήδες από τη μια και τα θύματα από την άλλη. Άλλο ένα βιβλίο με θέμα τον  σχολικό εκφοβισμό. Η διαφορά με τα πολλά έγκειται στο συγγραφικό ύφος. Ο Τασιόπουλος, «υπηρέτης» της ποίησης κυρίως, χρησιμοποιεί τη οικονομία, την αφαιρετικότητα και τη μεστότητα της ποίησης για να αναδείξει ένα πολυσυζητημένο τα τελευταία χρόνια, θέμα στο λογοτεχνικό στερέωμα.

Οι ζωηροί διάλογοι, ανάμεσα σε χαρακτήρες έφηβους, κοινότυπους σαν αυτά τα παιδιά που βλέπουμε κάθε πρωί ή κάθε μεσημέρι να περνούν δίπλα μας πηγαίνοντας ή επιστρέφοντας από και προς το σχολείο, ξετυλίγουν τα δρώμενα και χωρίς περιττές αναφορές αναδύεται ο φόβος, η αναστολή, η ενοχή, η διστακτικότητα, η αδιαφορία κ.α. συναισθήματα που συνοδεύουν άτομα που εμπλέκονται σε τέτοιες καταστάσεις. Ο συγγραφέας δεν περιγράφει αλλά δείχνει τη δράση, μοιάζει να παρακολουθείς θεατρικό δρώμενο με σκηνικό μια οποιαδήποτε πόλη και οποιαδήποτε γειτονιά.

Η εξέλιξη των γεγονότων θα φωτογραφίσει το ρόλο της οικογένειας, του διευθυντή του σχολείου, το νόμο της «σιωπής» κ.α.

Το happy end σε εντελώς διαφορετικό πλαίσιο. Δεν επέρχεται έξωθεν η τιμωρία στους δράστες «ένοχους», αλλά οι ίδιοι μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες αντιλαμβάνονται τη συμπεριφορά τους και ζητούν «ΣΥΓΜΩΜΗ»(σελ. 48). Κάτι που ερμηνεύει και τον τίτλο του αφηγήματος αυτού.

 

 

diakopes-sth-verantaΙωάννα Μπαμπέτα

Διακοπές στη βεράντα

Εικονογράφηση: Φωτεινή Τίκκου

Μεταίχμιο, Αθήνα 2015

Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι ό,τι λαχταρά κάθε παιδί. Αποχή απ΄ το σχολικό διάβασμα και παιχνίδι ατελείωτο. Μέχρι τώρα στα λογοτεχνικά βιβλία που η ιστορία αναπτύσσονταν με σκηνικό τις καλοκαιρινές διακοπές, ήταν με φόντο σε παραλίες κυρίως ή σε κάποιο χωριό ορεινό. Στο βιβλίο Διακοπές στη βεράντα το σκηνικό αλλάζει και ο μικρός Δημήτρης περνά τις διακοπές του στο…μπαλκόνι. Χωρίς να είναι σίγουρος αν αιτία είναι  που οι γονείς του δεν έχουν δουλειά ή το αντίθετο, ότι έχουν πολλή δουλειά, ωστόσο αναρωτιέται πώς θα περάσει ένα ολόκληρο καλοκαίρι ξοδεύοντας τις  διακοπές στη βεράντα του διαμερίσματος τους. Γρήγορα εξαντλούνται όλες οι δραστηριότητες που σκέφτεται και αρχίζει να βαριέται. Κοιτάζει γύρω του  και στο απέναντι μπαλκόνι βλέπει έναν σκύλο και σε ένα άλλο, ένα κορίτσι. Τότε η μέρα του αποκτά νόημα καθώς σκαρφίζεται χίλιες ιδέες για να επικοινωνήσει μαζί της. Πετάει σαΐτες, χρησιμοποιεί το τηλεκατευθυνόμενο ελικόπτερο που του είχαν χαρίσει κάποτε, μέχρι και κεφτεδάκια σκέφτεται να  στείλει με τη σφεντόνα του…Η συνομήλικη Άννα, το κορίτσι της απέναντι πολυκατοικίας που περνά κι αυτό τη μισή μέρα του καλοκαιριού του στο μπαλκόνι του παππού του, θα γίνει φίλη του και μαζί θα ενεργοποιήσουν τη φαντασία τους ώστε εξ αποστάσεως να παίζουν παιχνίδια όπως τρίλιζα και όχι μόνο, να περνούν ευχάριστα τη μέρα τους, ώσπου θα καταφέρουν να κανονίσουν το πρώτο τους ραντεβού.

Η συγγραφέας ψυχογραφεί εύστοχα τους ήρωες και την παιδική αφέλεια αυτής της ηλικίας, αναδεικνύει τις επιθυμίες, τον τρόπο σκέψης τους και τα όνειρά τους. Ταυτόχρονα σκιαγραφεί κοινωνικά θέματα αφήνοντας αιχμές για την ανεργία, τη μοναξιά, την απομόνωση της μεγαλούπολης, τη στερεοτυπική συμπεριφορά αδιαφορίας για τον διπλανό ακόμη και για το αστικό τοπίο, που επιτείνει  τη μοναξιά ενηλίκων και των παιδιών. Η ιστορία δείχνει επίσης το ρόλο και την αξιοποίηση των παππούδων στη σύγχρονη εποχή. Αναμφίβολα ένα ωραίο βιβλίο για τις καλοκαιρινές διακοπές των παιδιών οκτώ χρονών και πάνω, με τη συνοδεία δραστηριοτήτων με βιωματικό περιεχόμενο.

 

 

(*) Η Τασούλα Τσιλιμένη είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,

Δ/ντρια του ηλεκτρονικού περιοδικού για την Παιδική Λογοτεχνία ΚΕΙΜΕΝΑ www.keimena.ece.uth.gr

 

Προηγούμενο άρθροΠροσφώνηση για τον Γιάννη Δάλλα
Επόμενο άρθροΦωτορεπορτάζ από τα Βραβεία του Αναγνώστη

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ