της Όλγας Σελλά
Είναι κάμποσα τα σκαλιά που πρέπει να κατέβει κανείς για να φτάσει στην πλατεία του θεάτρου «Διάνα», στην οδό Ιπποκράτους. Αυτά τα σκαλιά κατέβηκαν δύο άνθρωποι με διαφορετική ιστορία και εντελώς αντίθετες, σχεδόν κόντρα, διαδρομές στο χώρο του θεάτρου: η Ελένη Ράντου, μια πληθωρική θεατρική προσωπικότητα, με μια ξεχωριστή καρατερίστικη παρουσία στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση και ο σκηνοθέτης Ανέστης Αζάς, που έχει θητεύσει κυρίως στις νεότερες εκδοχές της θεατρικής έκφρασης και γλώσσας (θέατρο-ντοκουμέντο, Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου -ως υπεύθυνος μαζί με τον Πρόδρομο Τσινικόρη, αλλά και ως σκηνοθέτης). Μια συνάντηση που αν μη τι άλλο με είχε πολύ ιντριγκάρει να τη δω, αφού ασφαλώς πρωτύτερα είχα αναρωτηθεί πώς θα κατάφερναν να «συνομιλήσουν» σκηνικά δύο καλλιτέχνες με εντελώς διαφορετική θεατρική «γλώσσα» και σκηνική έκφραση.
Η Ελένη Ράντου υπογράφει το κείμενο της παράστασης, που εμπνεύστηκε από τον θεατρικό καμβά των Ντάνκαν ΜακΜίλαν και Τζόνυ Ντονάχου «Every brilliant thing», το οποίο στα ελληνικά απέδωσε «Το πάρτι της ζωής μου». Πήρε αυτόν τον καμβά, που πραγματεύεται τον τρόπο που ο καθένας μας προσπαθεί να κατανοήσει, να συγχωρήσει και ν’ αγαπήσει ό,τι και όσα τον πλήγωσαν μέσα στην πυρηνική του οικογένεια, και με ευφυΐα, ευαισθησία και τόλμη ενέταξε πολλά από τις μνήμες (τις δικές της ή ανθρώπων που γνώρισε), έβαλε τους σημαντικούς σταθμούς της νεότερης ελληνικής ιστορίας από το 1965 μέχρι σήμερα -μέχρι την πανδημία έφτασε), πλούτισε αυτές τις μνήμες με τη δύναμη της μουσικής και των τραγουδιών (που ασφαλώς ήταν σημαντικά και για την ίδια αλλά και για όσους περπάτησαν το ίδιο χρονικό διάστημα παρόμοιες διαδρομές σ’ αυτή τη χώρα), μπόλιασε το κείμενο με χιούμορ, αλλά και με ειλικρίνεια, ευαισθησία και τόλμη και κάπου εκεί ήρθε ο Ανέστης Αζάς. Ο οποίος διαχειρίστηκε με σεβασμό αλλά και γνώση το θεατρικό ταπεραμέντο της Ελένης Ράντου, λείανε, αναμφίβολα, τα εκρηκτικά της στοιχεία αλλά και τις ευκολίες που μια πολύχρονη διαδρομή δημιουργεί, ενέταξε ουσιαστικά, δημιουργικά και απολαυστικά τους δύο συναρπαστικούς μουσικούς, τους String Demons (Κωνσταντίνος και Λυδία Μπουντούνη) -τους μόνους που συνοδεύουν επί σκηνής την Ελένη Ράντου σ’ αυτόν τη δίωρη solo performance και κάλεσε τους υπόλοιπους συντελεστές μιας παράστασης να είναι ουσιαστικά διακριτοί στην αφήγηση αυτής της περίεργης και γοητευτικής ιστορίας: τη Μαγιού Τρικεριώτη στα σκηνικά (που υπογράμμιζαν αυτή τη μετέωρη αναζήτηση της ηρωίδας), την Αντιγόνη Γύρα στην κίνηση, την Κική Γραμματικοπούλου στα κοστούμια, τη Χριστίνα Θανασούλα στους φωτισμούς.
Όλοι αυτοί μας κάλεσαν να κάνουμε μια διαφορετική, γοητευτική, σαρκαστική και συγκινητική περιπλάνηση στη σύγχρονη ελληνική ιστορία (δικτατορία, Πολυτεχνείο, ευμάρεια, καταναλωτισμός, Ολυμπιακοί Αγώνες, κρίση, μνημόνια, πανδημία) μέσα από την εξομολόγηση της ηρωίδας, που έχει μια καταθλιπτική με αυτοκτονικές τάσεις μητέρα κι έναν άβουλο πατέρα. Σε όλη τη διαδρομή της διεκδικεί, μέχρι τα ώριμα χρόνια της, της αποδοχή αυτής της απόμακρης, επικριτικής και απορριπτικής μητέρας, έχοντας για καλύτερο φίλο της, στις πιο δύσκολες στιγμές της -όταν ταυτίζεται «μ’ ένα τσακισμένο κουτάκι μπίρας»- μια λίστα, με αύξοντα αριθμό και με πράγματα που αξίζει κανείς να τα ζήσει. Με πρώτο πρώτο το… παγωτό. Μια λίστα που εμπλουτίζεται, γίνεται… σοφότερη καθώς τα χρόνια περνούν, καθώς η ζωή της αλλάζει, εντάσσοντας στην αρίθμηση, που διαρκώς μεγαλώνει και φτάνει τον αριθμό 5.000, απλές στιγμές ή εικόνες. Η ζωή αυτής της γυναίκας είναι μια διαρκής εναλλαγή ανάμεσα στην ελπίδα και την απογοήτευση, στην αγωνία (για την επόμενη απόπειρα της μαμάς της) που την κρατά καθηλωμένη και στην τεράστια επιθυμία της να περπατήσει τους δικούς της δρόμους. Τους περπατά, πέφτει, ξανασηκώνεται, δοκιμάζει, απογοητεύεται, κατανοεί, συγχωρεί: «Να μη φοβηθείς τη θλίψη σου. Να μη φοβηθείς να είσαι μετέωρος». Και βρίσκει πάντα αποκούμπι στη λίστα της.
Θα μπορούσε πολύ εύκολα να είναι μια παράσταση μελό. Αλλά δεν είναι. Γιατί όλα κινήθηκαν σε γνώριμα και ανθρώπινα μέτρα. Χωρίς υπερβολές και κορώνες. Από την εύστοχη διασκευή του κειμένου, την ερμηνεία της Ελένης Ράντου, που ισορροπούσε διαρκώς, με ταλέντο και άνεση, ανάμεσα στο κωμικό, το σαρκαστικό, το αυτοσαρκαστικό και το τρυφερό με σωστές δόσεις (και με ελάχιστα γλιστρήματα στην υπερτόνισή τους), τους εξαιρετικούς String Demons, τα σκηνικά, την κίνηση, τους φωτισμούς. Και ήταν πολλές οι στιγμές που ταυτιζόμασταν μ’ εκείνο το κορίτσι που έγινε ώριμη γυναίκα και είδε το δικό της παιδί να μεγαλώνει, και συμπλήρωνε διαρκώς τη λίστα με τα πράγματα που αξίζει κανείς να ζήσει (γιατί διαρκώς υπάρχουν πράγματα που δεν έχουμε σκεφτεί πόσο αξίζουν). Κι ίσως γι’ αυτό το κοινό που γεμίζει ασφυκτικά το θέατρο «Διάνα» ακολουθεί τις εναλλαγές της διάθεσης της ηρωίδας στη σκηνή, χωρίς ακραίες αντιδράσεις, χωρίς χάχανα. Μόνο με κάμποσα δακρυσμένα μάτια σε κάποια σημεία.
Χωρίς μισόλογα; «Το πάρτι της ζωής μου» ήταν από τις πιο ευχάριστες θεατρικές εκπλήξεις της χρονιάς, ίσως γιατί απέδειξε τι μπορεί να δημιουργηθεί από δύο -εκ πρώτης όψεως- διαφορετικά «υλικά». Που όμως φέρουν, και τα δύο, ως συστατικά το πάθος, τη γνώση και τη διάθεση να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό. Να περπατήσουν νέους δρόμους. Να κατανοήσουν το καινούργιο.
Η ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο Ελένη Ράντου, Σκηνοθεσία Ανέστης Αζάς, Σκηνικά Μαγιού Τρικεριώτη, Ενδυματολόγος Κική Γραμματικοπούλου, Κίνηση Αντιγόνη Γύρα, Φωτισμοί Χριστίνα Θανασούλα, Βοηθός σκηνοθέτη Μιχάλης Πητίδης, Εισηγητής δραματολογίου Αντώνης Γαλαίος, Φωτογραφίες Γιάννης Μαργετουσάκης.
Θέατρο Διάνα (Ιπποκράτους 7)
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη 8μ.μ., Πέμπτη 8.30μ.μ., Παρασκευή και Σάββατο 9μ.μ. Κυριακή 7.30μ.μ.
