της Μαρίζας Ντεκάστρο
Βιβλία γνώσεων …..
…που δεν απευθύνονται αποκλειστικά στα παιδιά με εικονογράφηση, εύρος και πληρότητα πληροφοριών που μπορούν να κατευθύνουν τους αναγνώστες να μάθουν, παίξουν και να ανακαλύψουν, βγάζουν από το σπίτι, στέλνουν σε άλλα βιβλία, βιβλιοθήκες, ιδρύματα, μουσεία. Όλοι συμπληρώνουμε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τις γνώσεις μας. Τα βιβλία γνώσεων που κυκλοφορούν ως παιδικά επιτελούν πολλές λειτουργίες γιατί είναι πολλαπλών αναγνώσεων.
Ο Raman Prinja και ο Διονύσης Σιμόπουλος, και οι δυο μεγάλοι αστροφυσικοί, ξεναγούν τους αναγνώστες στο σύμπαν.
Ο Prinja αντιμετωπίζει το Πλανητάριο ως μουσείο (το βιβλίο ανήκει στη θαυμάσια σειρά Καλωσήρθες στο Μουσείο, των εκδ. Παπαδόπουλος η οποία επίσης περιλαμβάνει στην ίδια σειρά το Βιβλιομουσείο) και προτείνει μια virtual βόλτα στις 9 του αίθουσες. Εξαιρετικά ποιοτική έκδοση μεγάλου μεγέθους, η οποία αναδεικνύει κείμενα γραμμένα με σπουδή και όσο απλά χρειάζεται για να γίνουν κατανοητά από το πλατύ κοινό εικονογραφημένο από τον του βραβευμένο γραφίστα, τυπογράφο και εικονογράφο Chris Wormel!
Ο Σιμόπουλος έγραψε, όπως βλέπουμε από τη μορφή του, ένα βιβλίο περισσότερο παιδικό ( βλ. τα σχετικά παιχνίδια, δυστυχώς, κοινότυπα στις τελευταίες σελίδες), το οποίο είναι αφάνταστα τραβηχτικό για τα παιδιά χωρίς να χάνει καθόλου σε πληροφορίες που ενδιαφέρουν όλους! Είναι ένα βιβλίο που στηρίζεται στο «τέχνασμα» του παππού που αφηγείται, ενώ στη συνέχεια εξαφανίζεται από την αφήγηση και εμφανίζεται μόνο στην εικονογράφηση συντροφεύοντας τα εγγόνια του. Ανοίγουμε λοιπόν μια περιεκτική, όμορφα εικονογραφημένη και αξιόπιστη επιστημονικά εγκυκλοπαίδεια με θέμα την κατάκτηση του διαστήματος και δεν προλαβαίνουμε τη μια έκπληξη μετά την άλλη! Γιατί έκπληξη; Επειδή ο συγγραφέας δίνει εκείνες τις άγνωστες λεπτομέρειες που εξάπτουν το ενδιαφέρον!
Και μετά… μετά προσγειωνόμαστε στο παραμύθι…
Αν μία πεταλούδα κουνήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να βρέξει στην Κίνα. Αυτή η παράδοξη, αρκετά ποιητική κουβέντα, διατυπώθηκε τη δεκαετία του 1960 από τον μετεωρολόγο Έντουαρντ Λόρεντζ για να περιγράψει τις αλληλεξαρτήσεις των συστημάτων μεταξύ τους: ονομάστηκε Φαινόμενο της πεταλούδας, ερμηνεύοντας πώς μία τυχαία μεταβολή σ’ ένα σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετική εξέλιξή του.
Ο Φιλίπ Ζαλμπέρ, στο Και μετά…, ίσως δανείστηκε την ιδέα και έγραψε ένα κλιμακωτό παραμύθι όπου ένα συνηθισμένο περιστατικό έχει επιπτώσεις που δεν φανταζόμαστε: μια πεταλούδα τρομάζει και ρίχνει στο πέταγμά της ένα πέταλο λουλουδιού, το πέταλο πέφτει πάνω σ’ ένα σκαθάρι, η μπάλα του σκαθαριού τού ξεφεύγει και κυλάει στο ποτάμι, το ποτάμι ξεχειλίζει, κ.ο.κ. με αποτέλεσμα να επικρατήσει αναστάτωση και χάος. Αν κάποιοι θυμηθούν το περίφημο απόφθεγμα και θελήσουν να μιλήσουν σε μικρά παιδιά για το φαινόμενο ή για τις συνέπειες κάποιων αθώων πράξεων, θα αναδείξουν μια ακόμα πλευρά του εικονογραφημένου τους βιβλίου. Εξαιρετικό!
INFO
Πες μας παππού, πώς πήγαμε στο Φεγγάρι;
Εικ. Ουρανία Λυμπεροπούλου
Εκδ. Μεταίχμιο, 2020.
Πλανητάριο
Εικ. Chris Wormel
Μτφρ. Βαγγέλης Πρατικάκης
Εκδ. Παπαδόπουλος, 2020.
Και μετά…
Μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου
Μίνωας, 2020.