Τα αγαθά κόποις κτώνται(;)

0
1772

 

 

Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι διατύπωσαν το ρητό του τίτλου ως μια πρώιμη οικονομική θεωρία. Για να πάρει κανείς δυο μπριζόλες, αυτονόητο είναι πως θα πληρώσει. Το ίδιο συμβαίνει και για το ψωμί, τα παπούτσια, τη βενζίνη, μια φριτέζα και οποιοδήποτε άλλο αγαθό. Το ίδιο συνέβαινε πάντα και παντού, εκτός φυσικά κι αν το έκλεβε, πράγμα που δεν το εξετάζουμε εδώ. Κοινώς, για να αποκτήσει κανείς κάτι, πρέπει να το αγοράσει για να το κάνει κτήμα του. Τόσο απλά. Ο αιώνιος  κι άγραφος αυτός κανόνας φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας αρχίζει να γνωρίζει μια σημαντικότατη εξαίρεση: Το βιβλίο.

Πέρα από το χιουμοριστικό της εισαγωγής, είναι γεγονός πως εκδοτικοί οίκοι και συγγραφείς γίνονται καθημερινά σχεδόν αποδέκτες σπαραξικάρδιων μηνυμάτων ή αιτημάτων για αποστολή δωρεάν βιβλίων. Πού; Σχεδόν παντού: Σε σχολεία, φορείς, ενώσεις, για bazaars, για ενίσχυση συλλόγων, για να γνωρίσουν μαθητές από κοντά τη λογοτεχνία, για…για… Μηνύματα σχεδόν ομοιόμορφα, γεμάτα επαιτεία κι αναξιοπρέπεια αρκετές φορές.

Υπάρχει κάτι μεμπτό εδώ; Κατά τη γνώμη μου ναι. Είναι η ψευτοεπίκληση από πολλούς της κρίσης, όπου το μόνο προϊόν που πρέπει να χαριστεί είναι το βιβλίο. Είναι το γεγονός πως κανείς δεν «ζορίζεται» να δανειστεί το βιβλίο από δανειστικούς φορείς, ενώ είναι το μοναδικό αγαθό που νομίμως δανείζεται (βιβλιοθήκες). Είναι το γεγονός πως ολοένα και περισσότεροι καθηγητές -για λόγους αξιολόγησης- θέλουν να βάζουν στο βιογραφικό τους εκδηλώσεις με συγγραφείς, χωρίς να έχουν δουλευτεί ή διαβαστεί τα βιβλία στην τάξη, χωρίς να έχει γίνει καν παρότρυνση προς τα παιδιά να το αγοράσουν (ίσως το μοναδικό εξωσχολικό ανάγνωσμα που θα αγόραζαν). Είναι πως εδραιώνεται η άκρως αντιπαιδαγωγική νοοτροπία του «γιατί να ξοδευτείς να το πάρεις, αφού θα σου χαριστεί;». Είναι πως εδραιώνεται η δεύτερη άκρως αντιπαιδαγωγική νοοτροπία του «δε βαριέσαι, σάμπως θα ξαναδιαβάσω ποτέ μου; Γιατί να το αγοράσω;». Είναι πως στην ουσία απαξιώνεται ένας ολόκληρος κλάδος, αποκτά μεγαλύτερα προβλήματα από τα ήδη υπάρχοντα. Και δεν μιλώ για τους συγγραφείς, αλλά για τυπογράφους, βιβλιοπώλες, εκδότες καθώς και όλους όσοι δουλεύουν στον κλάδο του βιβλίου. Κι έτσι απαξιώνεται το βιβλίο σαν έννοια στο σύνολό της.

Δεν ξέρω γιατί τα παραπάνω επαγγέλματα του βιβλίου πρέπει ντε και καλά να είναι πιο ευαίσθητα από άλλα (χασάπης, ασφαλιστής, μανάβης, υδραυλικός, αγρότης) για να θεωρείται αυτονόητο πως θα ικανοποιούν όλα αυτά τα αιτήματα για δωρεάν βιβλία-δωρεάν αποστολή βιβλίων. Μήπως επειδή το βιβλίο είναι ένας χώρος πιο «ρομαντικός» ή «ανθρωπιστικός»; Ή μήπως επειδή τελικά λίγοι το αναγνωρίζουν ως ένα αγαθό που θα έδιναν έστω λίγα λεφτά για να το αποκτήσουν, ενώ οι περισσότεροι το θεωρούν ως είδος πολυτελείας που αν τους χαριστεί έχει καλώς, αν όχι, δε χάλασε κι ο κόσμος; Μπορεί να φταίει και το γεγονός ότι αν οι συγγραφείς δε χαρίσουν βιβλία τους θα θεωρούνται ανάλγητοι κι αναίσθητοι ή αν δεν το κάνουν οι εκδοτικοί οίκοι (που ως γνωστόν «κλέβουν» τον πνευματικό μόχθο του άλλου, κατά την επικρατούσα άποψη, έτσι γενικώς και συλλήβδην), δεν θα ξεπλύνουν τις «ενοχές» τους.

Εξηγούμαι: Προφανώς και μιλώ για μια τάση που έχει αρχίσει από καιρό να γιγαντώνεται κι όχι για ένα καθολικό φαινόμενο, ούτε καν για την πλειοψηφία. Ίσως να είναι εξαιρετικά λίγοι κι ενοχλητικοί αυτοί που το κάνουν, ολοένα κι αυξάνονται βέβαια, αλλά στο σύνολο παραμένουν λίγοι. Το θέμα όμως είναι η νοοτροπία. Ή αν θέλουμε να το πούμε κι αλλιώς, η μετάβαση από το αρχαιοελληνικό ρητό του τίτλου, στο νεοελληνικό «με ξένα κόλλυβα…».

anaconda

 

Προηγούμενο άρθροΑναδρομικά βραβεία από την “Βιβλιοτσούλα”
Επόμενο άρθροΠώς φτιάχνονται οι φιλίες

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ