της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη
Ανυπομονείτε και εσείς για το Συνέδριο που διοργανώνει ο Αναγνώστης με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων του; Αν όχι, δεν είστε ο μόνος, γι’αυτό θα προτείνω πρακτικές λύσεις επιβίωσης. Πρώτα όμως ορισμένες λεπτομέριες που μόνο εγώ είμαι σε θέση να γνωρίζω.
- Δεν είναι τυχαίο πως το συνέδριο λαμβάνει χώρα 11/3, δηλαδή τη μέρα που έχουν επέτειο γάμου οι γονείς μου. Από εδώ και στο εξής όταν θυμάστε αυτή την ημέρα, θα κλαίτε και εσείς, και ο πατέρας μου θα νιώθει λιγότερο μόνος.
- Δεν είναι επίσης τυχαίο που τόσο και το συνέδριο, όσο και οι εορτασμοί για τα 150 χρόνια που είναι παντρεμένοι οι γονείς μου, λαμβάνει χώρα όταν εγώ δεν μπορώ να παρευρεθώ. Στο Συνέδριο και να μπορούσα δεν θα πήγαινα, αλλά το δεύτερο είναι βαρύ- οι ίδιοι μου οι γονείς προτιμάνε να γιορτάζουν χωρίς εμένα.
- Η πραγματική συνεισφορά του Συνεδρίου στην Ελληνική Λογοτεχνία είναι αναιρετική: όσοι παρευρίσκονται, εκείνη τη μέρα τουλαχιστον δεν πρόκειται να γράψουν ούτε λέξη.
- Έχετε υπόψη πως μπορεί η είσοδος να είναι ελεύθερη, χρεώνεται όμως η έξοδος (€50). Σίγουρα στην απόγνωση σας να σωθείτε, θα σκάσετε το 50ευρω και θα πείτε και ευχαριστώ. Δεν φταίμε εμείς, ο Δήμος Αθηναίων δεν μας παραχώρησε δωρεάν τη αίθουσα.
- Από το πρόγραμμα του συνεδρίου είnαι εμφανές πως ο Αλέξης Ζήρας είναι ο πιο έξυπνος αφού μιλάει νωρίς και θα πάει πρώτος στο Ζόναρς για brunch.
- 3 φορές πήγα να διαβάσω τα θέματα του συνεδρίου και 3 φορές με πήρε ο ύπνος. Δεν μπορώ να πιστέψω πως είναι τόσο βαρετά- μάλλον πάσχω από ορθοστατική υπόταση. Αντιπροτείνω λοιπόν την εξής θεματολογία:
ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Ούτε ένας συγγραφέας πεζογραφίας σε αυτή την ενότητα του συνεδρίου. Άμα σας τα λέω εγώ πως είναι γουντμπιτ και δεν μπορούν να μιλήσουν ούτε για τον εαυτό τους με βρίζετε. Ή μήπως θα προτιμούσαν πιο ενδιαφέροντα θέματα; Voila!
- Τι είναι συγγραφέας;
Στην χώρα μας ό,τι δηλώσεις είσαι- αν όμως κάποιος γουστάρει να ακούει κλασσική μουσική με μια κούπα αχνιστού καφέ μπροστά στο λάπτοπ του ενώ τα ακροδάχτυλα του μανιασμένα χτυπάνε το πληκτρολόγιο- σόρυ δεν είναι συγγραφέας αλλά δακτυλογράφος. Τι κάνει τον συγγραφέα; Η ιστορία; Η επικοινωνία με τον αναγνώστη; Η αντίληψη του; Παλιά όλοι ήξεραν πως ο συγγραφέας ήταν «η συνείδηση της γενιάς του». Γίναμε τώρα ασυνείδητοι; Δεν το νομίζω. Πάντως σε διάφορα βιβλία παιδαγωγικής που διάβαζα πριν παραιτηθώ από την προσπάθεια να συνενοηθώ με τα παιδιά μου, ο κοινός παράγοντας ήταν πως αν δεν μας ακουν επανειλημένα , δεν φταίνε αυτά αλλά εμείς που δεν έχουμε βρει τρόπο να εξηγήσουμε κάτι με τρόπο που να μας ακούνε.
Ναι, ξέρω, χαζομάρες new age για κακομαθημένα βλαστάρια. Και ποιος βλάκας είπε ποτέ πως «ο συγγραφέας είναι η συνείδηση της γενιάς του;».
Ο Joyce.
- Πώς θα γίνω καλύτερος συγγραφέας;
Ο George Saunders, στο μόνο βιβλίο που χρειάζεται να διαβάσει κανείς αν θέλει να γίνει συγγραφέας, το “A swim in a pond, in the rain” όπου παραθέτει κλασσικά ρωσικά διηγήματα και μετά τα αναλύει όπως κάνει εδώ και 20 χρόνια, στο Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής του Παν/μιου Syracuse, εξηγεί πως μια μέρα, προσπαθούσε να κάνει τον αρχυσυντάκτη του New Yorker να του πει μια καλή κουβέντα για ένα του διήγημα. Τον πίεσε πολύ, και στο τέλος απέσπασε το εξής κοπλιμέντο για το διήγημα ου: «Διάβαζα μια πρόταση και με έκανε να θέλω να διαβάσω την επόμενη». Ο Saunders καταλήγει πως αυτός είναι ο ορισμός του καλού βιβλίου. Γράφετε τέτοια βιβλία;
- Λογοτεχνικό σύνδρομο: Η Πεντάμορφη και το Τέρας
Ο Κερτ Βόνεγκατ είχε παρατηρήσει ευστόχως πως οι συγγραφείς, ακόμη και όταν είναι άσχημοι σαν πρασινισμένη γλυκοπατάτα έχουν γυναίκες ανεξήγητα πιο όμορφες από αυτούς. Εκτός από το παράδειγμα του ίδιου που έμοιαζε με τον Βαρουφάκη με 2 «ν» στο μικρό του όνομα και αφρικανική περούκα, τον Σάλμαν Ρούσντι που άμα τον δεις νύχτα πάει ξαγρύπνησες και έχει παντρευτεί 5 φορές, με πιο πρόσφατη σύζυγο μια συνομήλική μου Αμερικανίδα ποιήτρια, τον Άρθουρ Μίλερ που, αν και όχι ιδιαίτερα άσχημος, κατάφερε να τεντώσει την ψαλίδα νυμφευόμενος την Μέρλιν Μονρόε, προτείνω να αναζητηθούν παραδείγματα στον ελληνικό χώρο και στη συνέχεια να διευρενηθουν οι λόγοι που κάνουν αυτές τις γυναίκες να ανέχονται όχι μόνο να τους διαβάζουν αλλά και να συνεχίζουν να υπάρχουν στο πλευρό τους, όταν εμείς τους αφήνουμε στο κομοδίνο με έναν σελιδοδείκτη καρφωμένο μέσα τους, μόλις μας κουράσουν. Εκτός από τους κλασσικούς (Χωμενίδης, Φάις), έχω ακούσει πως και η σύντροφος του Γιάννη Πάσχου είναι εκπάγλου καλλονής. Για να είμαστε δίκαιοι θα συμπεριλάβω στην λίστα αυτή και τον σύζυγο του Αυγούστου Κορτώ- δεν τον έχω δει,έχω δει όμως τον Αύγουστω Κορτώ και αυτό φτάνει.
ΚΡΙΤΙΚΗ
- Τι είναι κριτική;
Η ερώτηση να απαντηθεί όχι φιλοσοφικά αλλά σε επίπεδο λευκώματος έφηβης. Πχ για εμένα η κριτική είναι σαν την αποτρίχωση: όσο πιο πολύ πονάει τόσο πιο βελούδινο αποτέλεσμα αφήνει. Αν η ισότητα δεν μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα η κριτική να είναι σκλάβα της λογοτεχνίας και σίγουρα όχι τούμπαλιν. Δεν έχω δει ποτέ την αισθητικό μου να κομπάζει επειδή έχω λείο δέρμα. Μακάρι να μπορούσα να πω το ίδιο και για ορισμένους κριτικούς.
- Γιατί είναι τόσο μακρά η μακρά λίστα των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού Χάρτης;
Στη λίστα πεζογραφίας συμπεριλαμβάνονται ούτε 10, ούτε 20, αλλά 42 τίτλοι. Για λόγους σύγκρισης, το βραβείο Booker, σε μια αγορά βιβλίου 6πλάσια από την δική μας, συνήθως έχει 12 βιβλία στη μακρά του λίστα.
Προτείνω να καθιερωθεί το υπερβραβείο που να δίνεται σε όποιον εμφανίζεται σε πάνω από 3 μακρές λίστες με τόσα λογοτεχνικά βραβεία που έχουμε.Αν το πρόβλημα είναι να μη μένει κανείς παραπονεμένος, προτείνω την καθιέρωση «βλακείας λίστας». Όχι δεν έχω κάνει τυπογραφικό: οι κριτικοί να απονείμουν το βραβείο χειρότερου μυθιστορήματος, χειρότερο δοκιμίου κτλ. Έτσι και πολλοί περισσότεροι θα λαμβάνουν βραβεία και θα ξέρουμε επιτέλους ποια βιβλία να χρησιμοποιούμε για να μην μας κλείνει ο αέρας τις πόρτες όταν αερίζουμε το σπίτι.
- Πώς θα γίνω καλύτερος κριτικός;
Αν κάποιος κλειδώσει τις πόρτες του αμφιθεάτρου κατά τη διάρκεια του συνεδρίου και οι κριτικοί μείνουν εδώ εγκλωβισμένοι για ένα χρόνο ποιος θα είναι ο αντίκτυπος στη νεοελληνική λογοτεχνία; Αν η απάντηση είναι «μηδενικός», πώς μπορεί κανείς να γίνει καλύτερος κριτικός; Εδώ δυστυχώς δεν υπάρχει τυφλοσούρτης δια χειρός George Saunders, ο θεός και η ψυχή σας.
ΠΟΙΗΣΗ
Δεν θα τα βάλω με την ποίηση εδώ.
Ούτε και πουθενά αλλού.
***
Σε περίπτωση που τίποτε από αυτά δεν ακολουθηθεί και βρεθείτε στο αμφιθέατρο Τρίτση να περνάτε από τα 7 στάδια της συνεδριακής βαρεμάρας (ελπίδα/ απρόσκοπτη συγκέντρωση/ μέθεξη/ονειροπόληση/αυτοκτονικές τάσεις/ υπνάκος/ ομιλία Αριστοτέλη Σαϊνη) σας προτείνω να φανταστείτε τους παρευρισκόμενους με κόμμωση Boris Johnson να συμμετέχουν στη δράση ενός αγαπημένου σας βιβλίου. Ή να εκγυμνάσετε τη φαντασία σας με όποιον άλλον τρόπο σας έρθει. Και αυτό θα είναι το μεγαλύτερο κέρδος απ’όλα για τη λογοτεχνία μας.
