Tης Μαρίζας Ντεκάστρο.
Πολλά συγκροτήματα τύπου οργανώνουν λογοτεχνικές σειρές και τις διαθέτουν στους αναγνώστες τους σχεδόν δωρεάν. Η ιδέα λοιπόν του ιταλικού συγκροτήματος Gruppo Editoriale L’ Espresso ήταν πρωτότυπη γιατί πρωτότυπος είναι ο τρόπος που υλοποιήθηκε. Το συγκρότημα ανέθεσε στη Scuola Holden (προς τιμή του ομώνυμου ήρωα του Τζ. Ντ. Σαλλιντζερ), έναν οργανισμό που ίδρυσε ο Αλεσσάντρο Μπαρίκκο στο Τορίνο και ασχολείται με την αφήγηση και τις τέχνες, να οργανώσει για λογαριασμό του τη λογοτεχνική σειρά Biblioteca di Repubblica (2011).
Αφού λοιπόν κάθε συγγραφέας είναι αφηγητής, δε θα μπορούσε να αφηγηθεί μια ιστορία που έγραψε ένας ομότεχνός του που τον εκτιμάει; Ανατέθηκε λοιπόν σε γνωστούς συγγραφείς να γράψουν τη δική τους εκδοχή για κάποιο από τα λογοτεχνικά αριστουργήματα του παρελθόντος.
Η ιδέα ότι δέκα μεγάλοι πεζογράφοι – Γεοσούα, Κόου, Σμιθ, Έγκερς, Μπάρικκο, Καμιλλέρι, Έκο, Ματζούκκο, Μπέννι, Λι- αναδιηγούνται, διασκευάζουν, παρεμβαίνουν αρκετά δραστικά σε έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, προσθέτουν στον επίλογο τη γνώμη τους για το έργο και μιλούν την ιστορία που παραδίδουν στους αναγνώστες, είναι από μόνη της υπέροχη. Όπως και η αισθητική κάθε τόμου, από το μέγεθος και το χαρτί μέχρι την εικονογράφηση, τις γραμματοσειρές, το lay out των σελίδων. Καμία κουραστική ομοιομορφία, κάθε βιβλίο διαφορετικό, μ’ ένα νήμα να τα συνδέει: ένας αφηγητής και μια ιστορία που καθένας μεταπλάθει όπως του αρέσει. Άλλος, όπως ο Έγκερς, μεταφέρει την ιστορία σε άλλο χρόνο, την ιστορία της Αντιγόνης διηγείται μια κουρούνα που συνομιλεί με την Αλί Σμιθ. Οι αφηγητές συγγραφείς κόβουν και ράβουν ανάλογα με ό,τι τους συγκινεί.
Είναι και το είδος των λογοτεχνικών έργων που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον: Μυθιστορήματα που καταγράφηκαν στις μέρες μας ως παιδικά- Γκιούλλιβερ, Πλοίαρχος Νέμο. Μυθολογία των λαών- Γκιλγκαμές. Κλασική ρωσική λογοτεχνία- Η μύτη, Έγκλημα και τιμωρία. Κλασική ιταλική λογοτεχνία- Οι λογοδοσμένοι. Αρχαία γραμματεία- Αντιγόνη. Ελισαβετιανό θέατρο- Βασιλιάς Ληρ. Γαλλικό θέατρο- Συρανό ντε Μπερζέρακ. Τέλος, Δον Ζουάν, μια ιστορία που έγινε μόδα, όπως γράφει ο Μπαρίκκο, ο αφηγητής της, και από την οποία εμπνεύστηκαν πολλοί διασκευάζοντας την για την όπερα και το θέατρο.
Σχεδιάζω στο μυαλό μου μία φανταστική ανάγνωση των βιβλίων, ένα προσωπικό project που ξετυλίγεται σαν σπείρα και μπορεί να ακολουθήσει διάφορους δρόμους ανάλογα με τη διάθεση: μία ιστορική ανάγνωση από το παλαιότερο στο νεότερο, μία ανάγνωση ανά είδος, π.χ. φανταστικό μυθιστόρημα, ανά θέμα, π.χ. ηθικά διλήμματα, ανάγνωση με άξονα το χιούμορ ή τα κοινωνικά ζητήματα. Στη συνέχεια μπορώ να διαβάσω άλλα έργα των ίδιων συγγραφέων καθώς και έργα των διασκευαστών τους. Ίσως έτσι καταλάβω γιατί επέλεξαν το συγκεκριμένο έργο και αν υπάρχουν συνάφειες με το δικό τους. Η χαρά του αναγνώστη!
Αντίθετα με ό,τι σημειώνεται στα βιβλία της σειράς Save the story (εκδ. Πατάκη), τα βιβλία της, δεν είναι είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Δεν κινδυνεύουν με εξαφάνιση γιατί, παραφράζοντας τη Γιγέν Λι, είναι σπουδαίες ιστορίες που παραμένουν επίκαιρες και τα θέματα τους εξακολουθούν να απασχολούν τους ανθρώπους σε κάθε εποχή. Όταν τις διηγούμαστε περνούν στο χρόνο, γράφει η Αλί Σμιθ. Καλύτερα να πούμε ότι τις αποθηκεύουμε ώστε να μην παραπέσουν.
Info
Αλεσσάντρο Μπαρίκκο, Δον Ζουάν, εικ. Αλεσσάντρο Μαρία Νακάρ, μετ. Άννα Παπασταύρου
Γιγέν Λι, Γκιλγκαμές, εικ. Μάρκο Λορεντσέττι, μετ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Αβραάμ Β. Γεοσούα, Εγκλημα και τιμωρία, εικ. Σόνια Μπουγκάεβα, μετ. Ι. Σιμπή
Άλι Σμιθ, Αντιγόνη, εικ. Λάουρα Παολέτι, μετ. Αργυρώ Μαντόγλου
Τζόναθαν Κόου, Γκιούλλιβερ, εικ. Σάρα Όντι, μετ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Ντειβ Έγκερς, Πλοίαρχος Νέμο, εικ. Φαμπιάν Νεγκρίν, μετ. Χίλντα Παπαδημητρίου
Αντρέα Καμιλλέρι, Η μύτη, εικ. Μάγια Τσελίγια, μετ. Φωτεινή Ζερβού
Ουμπέρτο Έκο, Οι λογοδοσμένοι, εικ. Μάρκο Λορεντσέττι, μετ. Άννα Παπασταύρου
Μελανία Γκ. Ματζούκκο, Βασιλιάς Ληρ, εικ. Εμανουέλα Oρτσάρι, μετ. Δήμητρα Δότση
Στέφανο Μπέννι, Συρανό ντε Μπερζέρακ, εικ. Μιγκέλ Τάνκο, μετ. Λένα Ταχμαζίδου