Της Όλγας Σελλά
Ο Ιούνιος τελείωσε και θα μπορούσε να πει κανείς, σε ό,τι αφορά το Φεστιβάλ Αθηνών, ότι δεν ήταν ένας πλούσιος θεατρικά μήνας, ποσοτικά και ποιοτικά (με εξαίρεση τις παραστάσεις του Γιάννη Χουβαρδά και του Ίβο βαν Χόβε). Ο Ιούλιος θα είναι σίγουρα πιο πλούσιος –αν μη τι άλλο ποσοτικά- μιας που ξεκινάει από σήμερα 1η Ιουλίου και το Φεστιβάλ Επιδαύρου.
Παράλληλα όμως ξεκινούν και οι περιοδείες των ιδιωτικών παραγωγών, που δεν θα περάσουν από την Επίδαυρο και που, κατά κύριο λόγο, επιλέγουν το αρχαίο δράμα. Έτσι, την Τετάρτη το βράδυ, βρέθηκα στο Θέατρο Πέτρας, στην Πετρούπολη, για να παρακολουθήσω την πρεμιέρα της παράστασης «Μήδεια» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια. Για την ακρίβεια βρέθηκα 3 ώρες πριν την παράσταση, και είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω και την πρόβα στο χώρο, αφού, συνήθως, οι παραστάσεις που περιοδεύουν βρίσκονται για πρώτη φορά στο χώρο της παράστασης, λίγες ώρες πριν από την έναρξή της. Στον χώρο των παρασκηνίων μπορούσε να «διαβάσει» κανείς την ιστορία του Φεστιβάλ Πέτρας, εδώ και πολλά χρόνια, μέσα από τις αφίσες των παραστάσεων που πέρασαν από εκεί και παραμένουν στο χώρο, μέσα από σκηνικά αντικείμενα που έχουν παραμείνει ως ενθύμια δημιουργώντας μια αλλόκοτα γοητευτική διακόσμηση. Και αμέσως, κι αφού οι βράχοι στο παλιό νταμάρι είχαν ήδη κρύψει τον ήλιο, οι ηθοποιοί και οι συντελεστές της παράστασης πήραν θέσεις για την τελική πρόβα. Η Πατρίτσια Απέργη, που επιμελήθηκε την κίνηση και τη χορογραφία, δίνει τις τελικές οδηγίες, διορθώνει τα τελευταία λαθάκια (σ.σ. ήταν ένα από τα δώρα της ημέρας η ευκαιρία να βλέπω σε ώρα πρόβας την Πατρίτσια Απέργη). Η Γιώτα Νέγκα (κορυφαία του χορού) προβάρει μαζί τον Δημήτρη Καμαρωτό τα χορικά. Και την ίδια στιγμή το σκηνικό της Εύας Νάθενα, μερικές μεγάλες ξύλινες σκάλες, μετακινούνται, είναι όρθιες, ξαπλωτές, πλαγιαστές. Και πάλι, και πάλι, και πάλι.
Την κουραστική και δημιουργική διαδικασία της πρόβας ακολουθεί η τελική έκθεση στο κοινό. Το Θέατρο Πέτρας γεμίζει ασφυκτικά. Η παράσταση αρχίζει. Πρώτη βγαίνει η Μήδεια (Αθηνά Μαξίμου), αρχοντική, απόμακρη, αναστατωμένη, πληγωμένη. Οι σκάλες που έχουν σχηματίσει την ασφαλή φωλιά της οικίας την κρύβουν, εκεί κρύβει τις οιμωγές της. Εμφανίζονται ο Παιδαγωγός (ένα από τα τρία πρόσωπα που υποδύεται ο Αιμίλιος Χειλακης) και η Τροφός (ένα από τα τρία πρόσωπα που υποδύεται ο Αναστάσης Ροϊλός). Όλοι φορούν γκρι κοστούμια με τα κουμπιά στην πλάτη. Αντεστραμμένη ανδρόγυνη όψη. Αντεστραμμένα αισθήματα. Το ολέθριο πάθος της Μήδειας αρχίζει να ξεδιπλώνεται μέσα από τη νέα μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα. Και είναι πάντα σπαρακτικό και είναι πάντα επίκαιρο. Και σαν φέτος να έχει μια παραπάνω φόρτιση, έναν παραπάνω συμβολισμό. Κι όχι μόνο για τον τρόπο που οι άντρες επιβάλλονται και εκμεταλλεύονται τις γυναίκες, καταρρακώνοντας την ψυχή και την αξιοπρέπειά τους, αλλά και για την ευθεία υπενθύμιση της οδυνηρά επίκαιρης υπόθεσης του θανάτου τριών παιδιών, που μας έχει στοιχειώσει εδώ και μήνες.
Και όλα αυτά τα τραγικά και τα αδιανόητα που συμβαίνουν απεικονίζονται και με τη γλώσσα των σωμάτων, όχι μόνο του χορού, αλλά όλων των ηθοποιών- της Γιώτας Νέγκα συμπεριλαμβανομένης. Η άψογα δουλεμένη κίνηση σε συνδυασμό με το ευρηματικό σκηνικό και η μουσική του Δημήτρη Καμαρωτού (ο οποίος ήταν διαρκώς επί σκηνής και σχημάτιζε τους ήχους με μικρά αντικείμενα-όργανα) έδωσαν σε ένα εμβληματικό έργο, που έχουμε δει οι περισσότεροι πολλές φορές, μια σύγχρονη θεατρική όψη, που συνομίλησε επιτυχημένα με χοροθεατρικές παραστάσεις.
Η Μήδεια της Αθηνάς Μαξίμου είχε όλες τις ρωγμές και όλες τις μεταπτώσεις αυτού του περίπλοκου και συναρπαστικού ρόλου και η Αθηνά Μαξίμου ήταν σε μία από τις καλύτερες στιγμές της. Ο Αιμίλιος Χειλάκης ήταν καλύτερος στο ρόλο του Ιάσονα και του Κρέοντα –παρ’ όλα αυτά έμπειρος σε κάθε σημείο, ενώ η καλύτερη στιγμή του Αναστάση Ροϊλού ήταν στο ρόλο του Αγγελιαφόρου. Είναι η δεύτερη φορά που βλέπω στη σκηνή τον Αναστάση Ροϊλό και ισχυροποιείται η γνώμη μου ότι μπορεί να διαχειριστεί με άνεση και βάθος πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες. Πιο ώριμη και πιο μεστή από ποτέ η Μυρτώ Αλικάκη που επωμίστηκε, ως κορυφαία του χορού, όχι μόνο να μοιράζεται τα λόγια των χορικών πριν τραγουδηθούν από τη Γιώτα Νέγκα, αλλά και να γίνει εκείνη η ματιά που προσπαθεί να δει όλες τις πλευρές της Μήδειας, του ψυχισμού της, του μυαλού της και της αδιανόητης πράξης της. Όσο για τη Γιώτα Νέγκα, τη θαύμασα όχι μόνο ως ερμηνεύτρια, αλλά και για τις υποκριτικές και κινησιακές της αρετές. Ο χορός από τους καλύτερους που έχουμε δει σε μη επιδαύριες παραστάσεις, και ανταποκρίθηκαν μια χαρά τόσο οι χορευτές στην υποκριτική, όσο και οι ηθοποιοί στο χορό.
Οι παραστάσεις που σχεδιάζουν μεγάλη περιοδεία αρκετά συχνά κάνουν εκπτώσεις στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Στην προκειμένη περίπτωση, χωρίς να παραγνωρίζω ότι υπήρχαν επιλογές που βοηθούν την ευρεία αποδοχή της παράστασης, άρα και την εμπορική της επιτυχία, υπήρχε ιδιαίτερο μέλημα και στα στοιχεία και τους συντελεστές που δίνουν έμφαση και στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα ήταν επιτυχημένο, παρά τις μικρές τεχνικές εμπλοκές στην αρχή της παράστασης. Είδαμε μια διαφορετική Μήδεια ως προς τη σκηνική όψη, είδαμε ωραίες ερμηνείες, και είδαμε, δηλαδή ακούσαμε και πάλι, τη «Μήδεια» του Ευριπίδη.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας, Σκηνοθεσία – Διασκευή: Αιμίλιος Χειλάκης – Μανώλης Δούνιας, Πρωτότυπη Μουσική – Διδασκαλία Χορικών: Δημήτρης Καμαρωτός, Σκηνικά- Κοστούμια: Εύα Νάθενα, Κίνηση – Χορογραφία: Πατρίσια Απέργη, Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος, Λογοθεραπεία – αγωγή λόγου: Ηλίας Παπαθανασίου, Βοηθός Σκηνοθετών: Νίκος Τσιμάρας , Βοηθός Σκηνογράφου-Ενδυματολόγου: Δάφνη-Χρυσή Φωτεινάτου, Βοηθός Χορογράφου: Εμμανουέλα Σακελλάρη, Φωτογραφίες: Μαριλένα Αναστασιάδου, Μακιγιάζ: Σίσσυ Πετροπούλου
Διανομή
ΜΗΔΕΙΑ | Αθηνά Μαξίμου, ΙΑΣΩΝ – ΚΡΕΩΝ – ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ | Αιμίλιος Χειλάκης, ΑΙΓΕΑΣ – ΤΡΟΦΟΣ – ΑΓΓΕΛΟΣ | Αναστάσης Ροϊλός, ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΧΟΡΟΥ | Μυρτώ Αλικάκη, Γιώτα Νέγκα, ΜΟΥΣΙΚΟΣ – ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ | Δημήτρης Καμαρωτός
ΧΟΡΟΣ
Πετρίνα Γιαννάκου, Μάιρα Γραβάνη, Αλεξάνδρα Δρανδάκη, Γιώργος Ζυγούρης, Ελευθερία Κοντογεώργη, Εριέττα Μανούρη, Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργος Νούσης, Δάφνη Σταθάτου.
Μερικοί από τους επόμενους σταθμούς της περιοδείας
ΙΟΥΛΙΟΣ
Παρασκευή 1/7 21:00, Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας – Αγ. Ιωάννης Ρέντης, Αττική
Δευτέρα 11/7 21:00, Θερινό Δημοτικό Θέατρο Δήμου Πατρέων – Πάτρα, Αχαΐα
Τρίτη 12/7 21:00, Θερινό Δημοτικό Θέατρο Δήμου Πατρέων – Πάτρα, Αχαΐα
Πέμπτη 14/7 21:00 Ανοιχτό Θέατρο Συκεών «Μάνος Κατράκης»- Θεσσαλονίκη
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
Δευτέρα 1/8 21:00 Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο – Λαύριο, Αττική
Τρίτη 2/8 21:00, Θέατρο Αρχαίας Ήλιδας – Ήλιδα, Ηλεία
Τετάρτη 3/8 21:00, Θέατρο Κάστρου – Καλαμάτα, Μεσσηνία
Παρασκευή 5/8 21:00, Ρωμαικό Ωδείο Νικόπολης – Νικόπολη, Πρέβεζα
Κυριακή 7/8 21:00, Ανοιχτό Θέατρο Μουδανιών – Μουδανιά, Θεσσαλονίκη
Τρίτη 9/8 21:00, Θέατρο Αλτιναλμάζη – Αλεξανδρούπολη, Έβρος
Πέμπτη, 11/8 21:00, Θερινό Δημοτικό Αμφιθέατρο Ξάνθης – Ξάνθη
Παρασκευή 12/8 21:00, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων – Καβάλα
Σάββατο 13/8 21:00, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων – Καβάλα
Κυριακή 14/8 21:00, Αρχαίο Θέατρο Δίου – Δίον, Πιερία
Τετάρτη 17/8 21:00, Υπαίθριο Θέατρο Δελφών «Φρύνιχος» – Δελφοί, Φωκίδα
Πέμπτη 18/8 21:00, Θέατρο Ορέστης Μακρής – Χαλκίδα, Εύβοια
Δευτέρα 22/8 21:00, Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκης – Ηράκλειο
Τρίτη 23/8 21:00, Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκης – Ηράκλειο
Τετάρτη 24/8 21:00, Θέατρο Ανατολικής Τάφρου – Χανιά
Πέμπτη 25/8 21:00, Θέατρο «Ερωφίλη» – Ρέθυμνο
Σάββατο 27/8 21:00, Αθλητικό Camp, Πολιτιστικό Πάρκο Νέας Μάκρης – Νέα Μάκρη, Αττική
Δευτέρα 29/8 21:00, Υπαίθριο θέατρο ΕΗΜ – Φρόντζου – Γιάννενα, Ιωάννινα
Τετάρτη 31/8 21:00, Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Κοζάνης – Κοζάνη
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
Πέμπτη 1/9 20:30, Ανοιχτό Θέατρο Ν. Ιωνίας Βόλου – Βόλος, Μαγνησία
Παρασκευή 2/9 20:30, Δημοτικό Κηποθέατρο Αλκαζάρ – Λάρισα
Σάββατο 3/9 20:30, Δημοτικό Κηποθέατρο Αλκαζάρ – Λάρισα