Του Νίκου Κυριαζή (*).
Στο « Προσεγγίσεις στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό», ο συγγραφέας παρουσιάζει μια εισαγωγή στο θέμα μέσω κειμένων (κεφαλαίων του βιβλίου) που μπορούν να αναγνωσθούν και αυτοτελώς αλλά αποτελούν αλληλοσυμπληρωμένα θέματα.
Τα 48 δοκίμια χωρισμένα σε 6 ενότητες, αναλύουν πρώτον την εξέλιξη της λογοτεχνίας, από τον μεσαίωνα με τα κείμενα του Δάντη και του Βιγιόν, προχωρώντας στον Ρουσώ, τον ρομαντισμό (Μπύχνερ) και καταλήγοντας στον μοντερνισμό με έμφαση στους Μπρετόν, Τζαρά και Μαγιακοφσκι.
Τα δοκίμια της δεύτερης ενότητας είναι αφιερωμένα στην φιλοσοφία και επιστημολογία, ξεκινώντας από τους Πλάτωνα και Αυγουστίνο και συνεχίζοντας με τον ορθολογισμό του Καρτέσιου, του Λούκ, τον Χόμπς και συνεχίζοντας με τον Κάντ και Νίτσε. Μετά αναλύει σύγχρονα θέματα μεθοδολογίας όπως την αληθοφάνεια-διαίρεση του Πόπερ και την ασυμμετρία του Τ.Καν.
Τα δοκίμια της τρίτης ενότητας είναι αφιερωμένα στην ιστορία, ανθρωπογεωγραφία και εκπαίδευση, από τον Μεσαίωνα, την αναγέννηση, τα μεταρρυθμιστικά κινήματα του Καλβίνου και Λουθήρου, σε σχέση όμως και με τις οικονομικές, κοινωνικές και δημογραφικές εξελίξεις. Εξετάζονται επίσης θέματα εξέλιξης της γεωγραφίας-χειρογραφίας και την κατάληξη της ως σύγχρονης ανθρωπογεωγραφίας.
Η τέταρτη ενότητα κάνει μια αναδρομή στην ελληνική ιστορία, με θέματα όπως ο ρόλος της εκκλησίας και του στρατού και οι κοινωνικές τάξεις στο Βυζάντιο, ως και τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις μετά το 1821 και την δημιουργία της « Μεγάλης Ιδέας».
Η Πέμπτη ενότητα επιστρέφει στις ευρωπαϊκές πολιτικές ιδεολογίες, όπως φιλελευθερισμός, συντηρητισμός, σοσιαλδημοκρατία, μαρξισμός, με ιδιαίτερη αναφορά στις απόψεις σημαντικών συγγραφέων όπως ο Ντουρκχάϊμ, ο Γκίντενς και ο Πολάνυι.
Η έκτη τέλος ενότητα είναι αφιερωμένη στην ιστορία της ευρωπαϊκής τέχνης με ιδιαίτερη επισκόπηση του γοτθικού ρυθμού, της μουσικής του Μεσαίωνα, του μπαρόκ στην Βενετία, τον ιμπρεσιονισμό και τον μινιμαλισμό.
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, ο συγγραφέας επιχειρεί ένα δύσκολο έργο, να συνοψίσει δηλαδή σε ένα βιβλίο πάρα πολλά θέματα που για τον καθένα έχουν γράψει πολλά βιβλία. Γι’ αυτό και το θεωρώ μια χρήσιμη εισαγωγή στους γενικούς αναγνώστες που θέλουν να πάρουν μια πρώτη γεύση από πολλά θέματα, που όμως αλληλοσυμπληρώνονται σ αυτό που αποκαλούμε ευρωπαϊκό πολιτισμό. Και ο κος Παπαδάκης το πετυχαίνει, δίνοντας ένα συνοπτικό κείμενο, που είναι απόλυτα κατανοητό και διαβάζεται εύκολα, τραβώντας και κρατώντας το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ο λόγος είναι επιστημονικός αλλά γλαφυρός και καθόλου στεγνός. Η πλούσια εικονογράφηση και η παράθεση βιβλιογραφίας μετά από κάθε ενότητα, υποστηρίζουν καλά το γραπτό κείμενο.
Ο Γ.Π.Παπαδάκης είναι ο συγγραφέας και άλλου πρόσφατου ενδιαφέροντος βιβλίου με τίτλο « Μου είπαν…», εκδόσεις Δρόμων, 2014.
INFO: Γιώργος Πολ. Παπαδάκης
« Προσεγγίσεις στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό», εκδόσεις Δρόμων 2014
(*)Ο Νίκος Κυριαζής είναι Πρόεδρος Οικονομικού τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συγγραφέας
