της Μαρίζας Ντεκάστρο
Φτάνει σιγά σιγά το καλοκαίρι και εκ των πραγμάτων θα εκδοθούν πολλά βιβλία για τις θάλασσες και τα πλάσματα που ζουν σ’ αυτές.
Οι φώκιες, άκακες και ταλαιπωρημένες από τα ανθρώπινα, έχουν την τιμητική τους ως προστατευόμενο είδος.
Η Φωτούλα αγαπούσε τα πλαστικά, το εξαιρετικό εικονογραφημένο παραμύθι για μικρά παιδιά έγραψε και εικονογράφησε ο Νικόλας Ανδρικόπουλος.
Η Φωτούλα, είναι μια φώκια που τρελαινόταν για τα πλαστικά. Με την ποικιλία και τα χρώματά τους-ποτήρια, μπουκάλια, μπάλες, καλαμάκια, σακούλες- επινοούσε ένα σωρό καινούρια παιχνίδια! Και κάθε μέρα μακάριζε την τύχη της: Τι όμορφη που είναι η ζωή με τα πλαστικά! Μέχρι που συνέβη το κακό: μπλέχτηκε στα ίδια της τα παιχνίδια, γιατί τακτική καθώς ήταν αποφάσισε να τα χώσει όλα σε ένα δίχτυ και μπερδεύτηκε κι η ίδια.
Η Φωτούλα θαμπώνεται, όπως τα αληθινά παιδιά, από τα ευτελή καλαμπαλίκια και με φαντασία τα μετατρέπει σε υπέροχα παιχνίδια.
Παρακολουθούμε λοιπόν τη Φωτούλα, η οποία σαν όλα τα φυσιολογικά παιδιά, βαριέται να ακούει τις χρήσιμες συμβουλές της μαμάς της και θέλει μόνο να παίζει με τις φίλες της και μετά να τρέχει στην αγκαλιά της για χάδια και φιλιά. Και την πατάει…
Σ’ αντίθεση με πολλά βιβλία τα οποία με δασκαλίστικο τρόπο, και κατ’ επέκταση απεχθή διδακτισμό (Παιδιά, το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό απ’ ό,τι νομίζετε…) ασχολούνται με επίκαιρα ζητήματα όπως η ρύπανση των θαλασσών, βιβλία όπου ο ενήλικος (δάσκαλος, παππούς, κλπ) κουνάει το δάχτυλο στους ήρωες των βιβλίων (συνήθως παιδιά αλλά και ζωάκια και ψάρια και θαλασσινά) και φυσικά στους αναγνώστες προσπαθώντας να τους κάνουν να καταλάβουν τη σημασία των καθαρών θαλασσών και την προστασία των θαλάσσιων πλασμάτων, ο Νικόλας Ανδρικόπουλος οδηγεί μαλακά το παιδί ώστε να να σχηματίσει άποψη για το θέμα. Το παραμύθι που έγραψε μιλάει με λόγια και εικόνες που δεν χρειάζονται επεξηγήσεις!
Διάβασα το βιβλίο σ’ ένα τετράχρονο κοριτσάκι. Πολλές φορές καθώς της διαβάζω χρειάζεται να εξηγήσω. Αυτή τη φορά με πρόλαβε, αφού στο τέλος αποφάνθηκε με σοβαρότητα: «Δεν πρέπει να πετάμε πράγματα σ τη θάλασσα». Όταν ρώτησα πού το ξέρει και αν το είπε η δασκάλα στον παιδικό σταθμό, μου απάντησε έκπληκτη: «Μα, εγώ το σκέφτηκα!»
Τι συνέβη εδώ; Αποκαλύφθηκε αυτό που χαρακτηρίζει τα σωστά γραμμένα παιδικά βιβλία, ότι δηλαδή μια καλογραμμένη ιστορία χωρίς πομπώδεις διδαχές (Το σωστό είναι να…, Πρέπει να…, Τώρα που μάθατε πολλά μέσα από τα βιβλία σας…) και στερεότυπα (Παιδιά μπορείτε να σώσετε τον κόσμο…), αξίζει χίλιες φορές περισσότερο από εκατό καλοπροαίρετους και ευαίσθητους ανθρώπους οι οποίοι νομίζουν ότι επειδή αγαπούν αυτό που κάνουν ξέρουν να γράφουν και παιδικά βιβλία!
Δίπλα σ’ αυτό το παραμύθι, που παρουσιάζει ένα από τα προβλήματα που δημιουργούνται στο θαλάσσιο οικοσύστημα από την πλημμύρα των πλαστικών, πολλά ακόμα βιβλία γνώσεων στοιχειοθετούν ανάλογα περιβαλλοντικά θέματα. Η παράλληλη ανάγνωσή τους μαθαίνει στους μικρούς αναγνώστες ότι, πολλές φορές τα παραμύθια, μόνο παραμύθια δεν είναι!
INFO
Η Φωτούλα αγαπούσε τα πλαστικά
Εκδ. Πατάκη, 2020
Σώσε τον πλανήτη!
Εικ. Miguel Sanchez
Μτφρ. Μάρω Ταυρή
Εκδ. Μεταίχμιο 2020
Οικολογία, 40 ακτιβιστές
Εικ. Veronique Joffre
Μτφρ. Αριστέα Κομνηνέλλη
Εκδ. Μίνωας, 2020
Το χάος που δημιουργήσαμε
Εικ. Julia Blattman
Μτφρ. Ντίνα Γεωργούλια
Εκδ. Άγκυρα, 2019
Πού πάνε όλα αυτά;
Μτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου
Εκδ. Διόπτρα, 2020