Της Βίκυς Βασιλάτου.
Οι καμένες σκιές, οι παπαρούνες και οι υάκινθοι συναντούν την Ιστορία, και απαντούν στη διαφορετικότητα, την ξενοφοβία, τη μετανάστευση, τα παιχνίδια πολιτικής, την υποδούλωση, την εκμετάλλευση, προσδοκώντας ένα καλύτερο αύριο.
Καμένες σκιές
Οι Καμένες σκιές της Πακιστανής συγγραφέως, Kamila Shamsie, είναι μια μυθιστορηματική νωπογραφία που εκτείνεται σε εξήντα χρόνια και διαδραματίζεται σε πέντε χώρες. Η ανάγνωσή μας ξεκινά στην Ιαπωνία για να φτάσει έως την Ινδία και τη δημιουργία του Πακιστάν, να συνεχίσει με το εμπόλεμο Αφγανιστάν έως την Αμερική της κατάρριψης των δίδυμων πύργων και της σταυροφορίας κατά των ταλιμπάν.
Ένα αξιόλογο, καλογραμμένο και καλοραμμένο σύγχρονο ιστορικό μυθιστόρημα με κεντρική ηρωίδα τη Χιρόκο Τανάκα, που περιβάλλεται από εικόνες ενός κόσμου σε αναβρασμό και υπό κατάρρευση. Μια γυναίκα που επέζησε της ατομικής βόμβας και σημαδεύτηκε κατάσαρκα με τα στίγματα της φρίκης. Μια ηρωίδα που συμβολίζει την ανεκτικότητα, την αναγκαιότητα και την προσπάθεια να εναρμονιστούν οι λαοί παρά τις όποιες διαφορές τους.
Οι Καμένες σκιές είναι ένα μυθιστόρημα με πολύ γερές δόσεις ήπιας απαισιοδοξίας για την τρέλα που υποδούλωσε και υποδουλώνει την Ιστορία. Κυλά αβίαστα και κρατά τον αναγνώστη σε εγρήγορση, φτάνει να μην ελπίζει στο αναμενόμενο και κοινότοπο μυθιστορηματικό happy end, γιατί το ζητούμενο της Kamila Shamsie είναι άλλο. Η ιστορία της είναι ένα δριμύ κατηγορώ για τις φρικαλεότητες του πολέμου και την παρασκηνιακή πολιτική. Ένα δριμύ κατηγορώ για την ξενοφοβία που οδηγεί στη δηλητηρίαση των ανθρωπίνων σχέσεων, φέρνοντας σε σύγκρουση ποικίλους πολιτισμούς που οφείλουν να υπερπηδήσουν τα a priori τους.
Καμένες σκιές
Kamila Shamsie
Σε μετάφραση Αντώνη Καλοκύρη
Πατάκης, 2014
Θάλασσα από παπαρούνες
Η Θάλασσα από παπαρούνες μας ταξιδεύει στην Ινδία του 19ου αιώνα, την εποχή που οι Βρετανοί επέβαλαν την καλλιέργεια των ανθών της παπαρούνας στους αγρότες της Βεγγάλης, με απώτερο σκοπό την εξαγωγή οπίου στην Κίνα. Ο Ινδός μυθιστοριογράφος υφαίνει το έργο του μέσα από ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα, με τις φάμπρικες του οπίου να είναι πανταχού παρούσες στο σκηνικό. Υφαίνει μια ιστορική σάγκα που αγκαλιάζει μια ολόκληρη εποχή, ένα βιβλίο που φέρνει στο προσκήνιο ήρωες κάθε φυλής και κοινωνικής τάξης, ήρωες που προσβλέπουν σ’ ένα καλύτερο αύριο, ένα μέλλον που θα τους ανοιχτεί μαζί με τα πανιά μιας σκούνας.
Ο Amitav Ghosh αφιερώνει τα τρία τέταρτα της ιστορίας του στην παρουσίαση των ηρώων του, προτού αυτοί επιβιβαστούν στην Ίβιδα. Κι ύστερα, σαν από θαύμα, όλοι οι πρωταγωνιστές αυτής της εποποιίας βρίσκονται εν πλω για να ξεκινήσει ένα αλά Melville θαλάσσιο κεκλεισμένων των θυρών, πνιγερό και ανταριασμένο ταξίδι που αποκαλύπτει την πραγματική φύση του καθ’ ένα μέσα από έρωτες, ίντριγκες και προδοσίες.
Η Θάλασσα από παπαρούνες είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας. Μια εισαγωγή τόσο παθιασμένη, πλούσια σε ινδικά χρώματα και αρώματα, τόσο καθηλωτική, μέσα από ένα βίαιο και συνάμα ανθρώπινο ταμπλό βιβάν, και με τόσο δυνατό τέλος, που σε αφήνει με την αγωνία και την περιέργεια τού τι να επιφυλάσσει άραγε στους ήρωές του ο Amitav Ghosh.
Θάλασσα από παπαρούνες
Amitav Ghosh
Σε μετάφραση Μιχάλη Μακρόπουλου
Καστανιώτης, 2014
Εκεί όπου ανθίζουν οι υάκινθοι
Η ιστορία της Jhumpa Lahiri ξεκινά εκεί όπου ανθίζουν οι υάκινθοι της Καλκούτας με κεντρικούς ήρωες δυο αδέλφια: τον Σουμπάς και τον Ουντάγιαν. Ο πρωτότοκος είναι ένα φιλήσυχο πλάσμα που εγκαταλείπει την πατρίδα του για να σπουδάσει στην Αμερική, ενώ ο δευτερότοκος, ένας επαναστάτης που η ένταξή του στο κίνημα των Ναξαλιτών, θα τον οδηγήσει στην εκτέλεσή του.
Οι Υάκινθοι μας εισαγάγουν στα παιδικά χρόνια των αδελφών, ενώ, στη συνέχεια, μας δίνουν μια προσεγμένη σκιαγράφηση της πολιτικής κατάστασης της μετά-αποικιακής Ινδίας. Το μεγαλύτερο όμως μέρος τού μυθιστορήματος επικεντρώνεται στα ενήλικα χρόνια και στην κοινή ζωή που διάγουν στη Νέα Αγγλία, ο Σουμπάς με τη χήρα γυναίκα τού αδελφού του και νυν δική του, Γκαούρι. Δύο χαρακτήρες που κατακλύζονται από ψυχολογικές μεταπτώσεις, εσωτερικές αναζητήσεις και φιλοδοξίες, ενώ διασταυρώνονται με τους σκοπέλους ενός γάμου, το ακατανόητο της μητρότητας, την ανάγκη για ελευθερία και τροφή του νου.
Μέσα από τη ρέουσα και στεγνή γραφή της, η ινδικής καταγωγής, Jhumpa Lahiri, μας παραδίδει ένα πολυφωνικό κείμενο με έντονα τα στοιχεία της εσωτερικότητας και κύρια θέματα την ταυτότητα και τη μετανάστευση. Η συγγραφέας επεξεργάζεται τις διαφορές μεταξύ δύο πολιτισμών και τα χρώματα της πλούσιας παλέτας της αναμειγνύονται με τις μυρωδιές, τους ήχους, τα υφάσματα, τις συμβάσεις και τους συμβιβασμούς, χαρίζοντάς μας ένα βαθιά ανθρώπινο μυθιστόρημα.
*Αξίζει μνείας η μέριμνα της μεταφράστριας να μας εφοδιάσει με κατατοπιστικές σημειώσεις και διευκρινίσεις στο τέλος του βιβλίου.
Εκεί όπου ανθίζουν οι υάκινθοι
Jhumpa Lahiri
Σε μετάφραση Σταυρούλας Αργυροπούλου
Μεταίχμιο, 2014
