του Σπύρου Κακουριώτη
Θα περίμενε κανείς πως οι αθάνατοι διάγουν βίο θεωρητικό, ανεξίκακο και απαθή. Αντίθετα, δεν θα περίμενε πως, κοτζάμ «αθάνατοι», θα είχαν βάλει στο μάτι και θα κυνηγούσαν, απαιτώντας από τον καθένα την επιστροφή μισθών ενός έτους (!), τρεις συμβασιούχους εργαζόμενους στη Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας, που έκαναν το «λάθος» να διεκδικήσουν τη μονιμοποίησή τους και να αντισταθούν στην απόλυσή τους, κερδίζοντας ασφαλιστικά μέτρα μέχρι την οριστική δικαστική κρίση επί του αιτήματός τους.
Τρεις εργαζόμενους κι εργαζόμενες που, με συνεχείς και επαναλαμβανόμενες συμβάσεις, για περισσότερα από δέκα χρόνια, μέχρι το 2020, εργάστηκαν για τον εκσυγχρονισμό της Βιβλιοθήκης της Ακαδημίας Αθηνών και τη σύνταξη ελληνικής εθνικής βιβλιογραφίας του 20ού αιώνα. Αυτών των εργαζομένων οι συμβάσεις, το 2019, δεν ανανεώθηκαν· αποτέλεσαν «παράπλευρες απώλειες» του ιδιότυπου «εμφυλίου» μεταξύ των ακαδημαϊκών, στον οποίο οι συμβασιούχοι χρησιμοποιήθηκαν σαν «πιόνια» που θυσιάζονται προκειμένου να αλλάξουν οι συσχετισμοί στην παρτίδα.
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, όπως σημειώνουν οι Γιώργος Κατσαμάκης, Κυριακή Αδάμ και Κέλλυ Φατούρου σε ανακοίνωσή τους, «αναγκαστήκαμε να καταφύγουμε σε ασφαλιστικά μέτρα και αγωγή, διεκδικώντας τη μονιμοποίησή μας. Με αλλεπάλληλες αποφάσεις μπορέσαμε να εργαστούμε για ένα χρόνο ακόμη, αποκαθιστώντας δύο από τις σημαντικότερες συλλογές βιβλίων που έχει αυτή τη στιγμή η χώρα, οπότε μας ανακοινώθηκε η αρνητική απόφαση του δικαστηρίου σχετικά με την αγωγή μας (το Σύνταγμα δεν επιτρέπει μονιμοποίηση συμβασιούχων) και πλέον διωχθήκαμε από τη Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας τον Σεπτέμβριο του 2020». Τον Οκτώβριο του 2021 άσκησαν έφεση, την οποία και έχασαν: «Ο πόλεμος για εμάς σταμάτησε», λέει ο Γιώργος Κατσαμάκης, ένας εκ των τριών απολυμένων. «Δεν είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε οικονομικά στη διεκδίκηση της υπόθεσής μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Εκχωρούμε επομένως αναγκαστικά το δικαίωμά μας στην εργασία».
Όμως, για την πλευρά της εργοδοσίας, ο «πόλεμος» φαίνεται πως δεν είχε τελειώσει: Την Παρασκευή 24 Ιουνίου, η Ακαδημία Αθηνών, με εξώδικη εντολή υπογεγραμμένη από τον γενικό γραμματέα της Χρήστο Ζερεφό, ζητά από τους τρεις, εντός 30 ημερών, «να πληρώσουμε ως αχρεωστήτως καταβληθέντα σχεδόν 13.000 ευρώ, τους μισθούς μας δηλαδή για το διάστημα που βάσει δικαστικών αποφάσεων εργαστήκαμε με ασφαλιστικά μέτρα στη βιβλιοθήκη», αλλιώς το «χρέος» θα πάει στην εφορία για τα περαιτέρω.
Πέρα από «εκδικητική, ανάλγητη κι εξοντωτική επίθεση σε πρώην εργαζόμενους που διεκδίκησαν το δίκιο τους», όπως σημειώνουν οι τρεις απολυμένοι και απολυμένες στην ανακοίνωσή τους, η απαίτηση αυτή όχι μόνο δεν ξεκαθαρίζει τη νομική βάση επί της οποίας εδράζεται (τίποτε σχετικό δεν αναφέρεται στο εξώδικο) αλλά, επιπλέον, αφήνει να πλανάται η εντύπωση ότι η Ακαδημία θέλει να βάλει στο δικό της ταμείο λεφτά που έχει πληρώσει άλλος: «Στην απαίτησή της δεν επικαλείται κάποιο νόμο», λέει στον Αναγνώστη ο Γιώργος Κατσαμάκης. «Τους μισθούς των μηνών των ασφαλιστικών δεν τους πλήρωσε με δικά της χρήματα, αλλά τα ζήτησε από ειδικό λογαριασμό για δικαστικά έξοδα του Υπουργείου Παιδείας. Τέτοια “γραμμή” απαίτησης εμφανίζει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους».
Πέρα από εξωφρενική και παράνομη, όπως την χαρακτηρίζουν οι βουλευτές του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ που έφεραν, με ερωτήσεις τους, το θέμα στη Βουλή (όπως αναμένεται να κάνουν και συνάδελφοί τους από το ΠΑΣΟΚ), ενδεχόμενη ικανοποίηση της απαίτησης αυτής θα είχε, επιπλέον, ως αποτέλεσμα η Ακαδημία να έχει καταχραστεί το προϊόν της εργασίας των τριών συμβασιούχων της: την οργάνωση των δύο πολύτιμων συλλογών βιβλίων στην οποία προέβησαν κατά το επίμαχο διάστημα.
«Τη μάχη αυτή θα τη δώσουμε με κάθε μέσο, δεν την επιλέξαμε, αλλά δεν μπορούμε και να τη χαρίσουμε», καταλήγουν οι τρεις πρώην εργαζόμενοι της Ακαδημίας Αθηνών, καθώς «τα φαινόμενα εργασιακής καταπίεσης, τρομοκράτησης όσων διεκδικούν τα αυτονόητα και εξόντωσης όσων απειθαρχούν θα πληθαίνουν».
Γι’ αυτό, άλλωστε η υπόθεσή τους συγκεντρώνει τη συμπαράσταση εργαζομένων στον χώρο των βιβλιοθηκών και της έρευνας (Ένωση Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης, Σύλλογος Προσωπικού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Σύλλογος Υπαλλήλων Δημοσίων Βιβλιοθηκών, Πανελλαδικό Σωματείο Εργαζομένων στην Έρευνα και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση κ.ά.)