(επιμέλεια: Αλεξάνδρα Σαμοθράκη)
Διαδικτυακά ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες για το φετινό Διεθνές Βραβείο Man Booker όπου επικράτησαν οι ανεξάρτητοι εκδοτικοί οίκοι και οι γυναίκες συγγραφείς.
‘Η Εποχή των Τυφώνων’ της Μεξικανής Fernanda Melchor ξεκινά ως αστυνομικό μυθιστόρημα παρατάσσοντας τις φήμες για τη δολοφονία της ‘μάγισσας’ του χωριού- μιας κακόφημης γυναίκας που κάνει εκτρώσεις στις πόρνες- και γρήγορα εξελίσσεται σε ένα βαρύ ανάγνωσμα επαρχιακής κλειστοφοβίας όπου ο σεξισμός, η διαφθορά, ο εξευτελισμός και η φρικαλεότητα στιγμών όπως η αφήγηση ενός βίντεο που παρουσιάζει την τύχη ενός απαχθέντος παιδιού, παρέχονται από τη Melchor μέσα από οκτώ καταρρακτώδεις παραγράφους, η μεγαλύτερη εκ των οποίων διαρκεί 64 σελίδες. Αν και η κριτική επιτροπή του βραβείου συγκρίνει το μυθιστόρημα της με το ‘Χρονικό ενός Προαναγγελθέντος Θανάτου’ του Μάρκες, η ίδια έχει εξομολογηθεί στη Guardian πως η αρχική ιδέα ήταν να διερευνήσει τεκμηριωμένα , άλα Τρουμαν Καπότε, έναν αληθινό φόνο σε ένα χωριό κοντά στη γενέτειρα της ,Veracruz και μόνο στη συνέχεια η ιστορία εξελίχθηκε σε αυτό το δυστοπικό μυθιστόρημα.
Επίσης μεταφρασμένο από τα ισπανικά, ‘ Οι Περιπέτειες της China Iron’ αφηγούνται τη ζωή και τις λεσβιακές αναζητήσεις της ηρωίδα China στην Αργεντινή των καουμπόηδων gaucho του 1870. Το μυθιστόρημα της Gabriela Cabezón Cámara, καθώς και το προαναφερθέν ‘Η Εποχή των Τυφώνων’ προέρχονται από τους ανεξάρτητους εκδοτικούς οίκους Charco Press και Fitzcarraldo αντίστοιχα.
Επόμενο στην τετράδα των ανεξάρτητων υποψηφιοτήτων είναι ‘Η Επιφοίτηση της Πράσινης Δαμασκηνιάς’, αρχικά γραμμένο στα φαρσί, από την ανερχόμενη Ιρανή Shokoofeh Azar (που από το 2011 κατοικεί στην Αυστραλία ως πολιτική πρόσφυγας ).Το μυθιστόρημα πραγματεύεται τη δεκαετία που ακολούθησε την Ισλαμική Επανάσταση του 1979 με αφηγήτρια το φάντασμα ενός 13χρονου κοριτσιού, τη Bahar, που διηγείται τη ζωή της οικογένειας της αφού απαρνήθηκε την Τεχαράνη για την επαρχία μετά τις τραυματικές ιστορικές συγκυρίες.
Το τραύμα διερευνά και η τέταρτη υποψηφιότητα ανεξάρτητου εκδοτικού οίκου, του πλέον καθιερωμένου εκ των τεσσάρων, Faber & Faber. ‘Η Εσπερινή Δυσφορία’, από την/τον (όπως αναφέρει μόνη /ος της/του) Marieke Lucas Rijneveld (θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ίκαρος) ανοίγει με την επιθυμία της αφηγήτριας Jas, να χαθεί ο αδελφός της αντί να μαγειρέψει ο πατέρας της το κατοικίδιο κουνελάκι της για χριστουγεννιάτικο γεύμα. Όταν η ευχή της εισακούγεται και ο αδελφός της πέφτει στην παγωμένη λίμνη όπου έκανε παγοδρομία, η οικογένεια διαλύεται από την οδύνη ενώ η ζωή της αφηγήτριας διαπλάθεται από το τρίπτυχο θάνατος/θρησκεία/σεξ. Όσο η ακαταλληλότητα των γονιών να αναθρέψουν τα τρία εναπομείναντα αδέλφια γίνεται εμφανέστερη, τα παιδιά εξερευνούν το θάνατο με αυτοσχέδιες θυσίες αυξανόμενης βιαιότητας και αυτοεπιβαλλόμενους κανόνες επιπρόσθετους στους κανόνες που τους επιβάλει η εκκλησία και η οικογένια. Παρά τα αυτοβιογραφικά στοιχεία του /τηςσυγγραφέως/α, η/ο οποία/ος στην Ολλανδία είναι και διακεκριμμένος/η ποιητής/τρια, το συναρπαστικό πρώτο μέρος του βιβλίου ξεφουσκώνει και δίνει τη θέση του σε έναν καταιγισμό παρομοιώσεων και μεταφορών, όπου οι χαρακτήρες και οι θεματικές χάνονται μέσα στην πυκνή πρόζα.
Αντιθέτως, η λιτή πρόζα της πολυγραφότατης Yoko Ogawa με την ‘Αστυνομία της Μνήμης’ (εκδόσεις Harvill Secker) που πρωτοκυκλοφόρησε στην ιαπωνική γλώσσα το 1994, απογειώνει την εξιστόρηση μιας πρωταγωνίστριας- μυθιστοριογράφου σε ένα νησί που δεν κατονομάζεται και όπου τα πράγματα ‘εξαφανίζονται’. Επί παραδείγματι, μια νύχτα οι κάτοικοι του νησιού νιώθουν πως κάτι αναχωρεί και την επόμενη βρίσκουν κόκκινα ροδοπέταλα να πλημυρίζουν το ποτάμι. Χωρίς να ζητούν περαιτέρω εξηγήσεις, ξεριζώνουν τις τριανταφυλλίες τους, τις θάβουν ή τις καίνε, η λέξη ‘τριαντάφυλλα’ θα αποσυρθεί και η Αστυνομία της Μνήμης θα ελέγξει όλες τις εικόνες και τα κείμενα για τυχόν κατάλοιπα. Σε λίγο καιρό όσοι ελάχιστοι θα θυμούνται αυτή τη λέξη θα παρενοχλούνται και θα εκδιώκονται από την Αστυνομία της Μνήμης. Παρά την απώλεια προσωπικής και συλλογικής γνώσης που συνεπάγεται κάθε τέτοια ‘αναχώρηση’ η ζωή συνεχίζεται, η ηρωίδα-αφηγήτρια όμως ξεχνάει όλο και περισσότερες έννοιες, πράγμα που δημιουργεί μια επιπλέον πρόκληση για την Ogawa που έχει όλο και λιγότερα εκφραστικά μέσα στη διαθεσή της για να ολοκληρώσει το, κατά την Guardian, αριστούργημά της(και φέρνει κατά νου, την ίδια πρόκληση που αντιμετώπισε η δική μας Αμάντα Μιχαλοπούλου στο επίσης αριστουργματικό της ‘Μπαρόκ’ όπου η πρωταγωνίστρια γίνεται όλο και νεότερη μέχρι που είναι πλέον μωρό.)
Τελευταία υποψηφιότητα και μοναδικός άνδρας συγγραφέας o Daniel Kehlmann αφηγείται τη ζωή του διάσημου γελωτοποιού Tyll στο ομώνυμο ιστορικό μυθιστόρημα (εκδόσεις Quercus, 
κυκλοφορεί και στα ελληνικά από Καστανιώτη, μτφρ. Κ.Κοσμάς) ) που καλύπτει τη διάρκεια του τριακονταετούς πολέμου στη Γερμανία τον 17ο αιώνα. Ο καλαμπουρτζής φτωχοδιάβολος που με τις πλάκες του αψηφά το κατεστημένο στο παρελθόν είχε εμπνεύσει διάφορους δημιουργούς (μέχρι και το Ρίχαρντ Στράους που ποτέ δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει μια όπερα με πρωταγωνιστή τον Tyll). Tο μυθιστόρημα του Kehlmann, με αφετηρία τον ενήλικο Tyll και φλας μπακ στα μικράτα του, πρόκειται να κυκλοφορήσει σε σειρά από το Netflix.
Υπενθυμίζεται πως όλες οι υποψηφιότητες του Διεθνούς Βραβείου Man Booker πρέπει να έχουν κυκλοφορήσει στα αγγλικά είτε στο Ην. Βασίλειο,είτε στην Ιρλανδία, ενώ το συνολικό ύψος του βραβείου ανέρχεται στις 62.000 στερλίνες, εκ των οποίων τις 50.000 στερλίνες μοιράζονται ο συγγραφέας και ο μεταφραστής και τις υπόλοιπες οι συγγραφείς και μεταφραστές της βραχείας λίστας. Οι νικητές θα ανακοινωθούν στις 19/5.
