Ο ποιητής και το βλέμμα του

Του Γιώργου Λίλλη.

Ο Μιλ σ΄ ένα δοκίμιο του για την ποιητική τέχνη αναφέρει πως: «στην ποίηση δεν επιζητείται η πλαστογράφηση της πραγματικότητας, η παρουσίασή της σαν κάτι που η ίδια δεν είναι, αλλά η βαθύτερη κατανόηση αυτού που είναι».  Διαβάζοντας την ποιητική συλλογή Τι κοιτάζει στ΄ αλήθεια ο ποιητής του Χαράλαμπου Γιαννακόπουλου διαπιστώνω πως ο ποιητής αναζήτησε και βρήκε την ουσία της πραγματικότητας της ποίησης, που δεν είναι άλλη από την απλότητα. Δεν θα βρούμε σε αυτά τα ποιήματα μεγαλοστομίες, ούτε μια ποίηση που βασίζεται σε οράματα και μύθους. Αυτό που κοιτάζει ο ποιητής στ΄ αλήθεια είναι αυτό που βλέπουμε όλοι μας. Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που βάζει ο Γιαννακόπουλος με τους αναγνώστες του. Δεν θέλει να διαφοροποιηθεί, ούτε να πει ότι αυτός έχει τον τρόπο να βλέπει τον κόσμο εντελώς διαφορετικά από όλους τους άλλους. Επιθυμεί να μιλήσει απλά για απλά πράγματα για όσα ζούμε και βιώνουμε καθημερινά. Είναι όμως αυτό ποίηση; μπορεί να αναρωτηθούν κάποιοι. Έχοντας συνηθίσει σε ποιητές με ισχυρό όραμα όπως εκείνο του Ελύτη, ίσως πέσουμε στην παγίδα να αποφανθούμε πως ο σύγχρονος ποιητής παρασύρεται στην ευκολία. Δεν είναι έτσι. Τα ποιήματα του Γιαννακόπουλου δεν είναι απλοϊκά, είναι απλά. Έχουν μια αμεσότητα, αλλά δεν είναι πεζολογία. Ο πυρήνας τους είναι ατόφια ποίηση. Αυτό που επιχειρεί ο ποιητής είναι να μας μεταδώσει το μήνυμα ότι ο ποιητής δεν είναι ένας αιθεροβάμων, ούτε κάποιος αλαφροΐσκιωτος. Ζει ανάμεσά μας, βλέπει αυτά που βλέπουμε, σκέφτεται όπως σκεφτόμαστε, παρατηρεί τα ίδια πράγματα που κι εμείς παρατηρούμε, βιώνει τα ίδια βιώματα. Κι όμως με μια μικρή διαφορά. Το πόρισμα είναι πως όταν καταθέτει τις σκέψεις του και τα βιώματα στο χαρτί δημιουργεί τέχνη. Κι αυτό είναι το σπουδαίο. Μια τέχνη που αγκαλιάζει τον άλλο, μια τέχνη που δεν έχει την διάθεση να στέκεται σε βωμούς ούτε να είναι κλειδωμένη σε χρυσελεφάντινο πύργο. Δυο μικρά παραδείγματα εδώ μέσα από τις σελίδες του βιβλίου:

Αγαπάω τα μικρά ποιήματα, την ΙΟΝ αμυγδάλου,

τις Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ, τη μηλόπιτα,

τις άκοπες σελίδες των βιβλίων, τα Playmobil,

τις αμυγδαλιές – ακόμη κι αν δεν είναι ανθισμένες-

τα σύννεφα, τις φυσαρμόνικες, τον Λουίς Μπουνιουέλ

ή το Τσούσκα εναντίον Gogito

τρώγοντας στο ξύλινο τραπέζι

ένα βαθύ πιάτο φασολάδα

κι έχοντας από δίπλα

μια κόκκινη καυτερή πιπεριά

που αστόχαστα δαγκώνεις,

δεν χρειάζεται και να σκεφτείς

για να ξέρεις ότι υπάρχεις.

Τα παραπάνω παραδείγματα φανερώνουν την αμεσότητα που ανέφερα, έναν παιγνιώδη τρόπο προσέγγισης μεγάλων θεμάτων. Στα ποιήματα του Γιαννακόπουλου παρελαύνει η καθημερινότητα μέσα από το φίλτρο της ειρωνείας και του σαρκασμού μαζί με δόσεις νοσταλγίας και πάθους. Ένα πάθος για την ύλη, για την ίδια την ζωή χωρίς υπεκφυγές και λυρικές εξάρσεις.   Η ποίησή του δεν ανατρέπει, επιχειρεί να εκλεπτύνει τους κώδικες επικοινωνίας με το περιβάλλον που παράγεται. Έχει καθαρά επικοινωνιακό χαρακτήρα. Απομακρύνει με δεξιοτεχνία τον βερμπαλισμό, επιδιώκει μέσω της έκφρασης το καίριο, το απόλυτα ουσιώδες. Ο Γιαννακόπουλος μας προσφέρει μια ποίηση ειλικρινής, ακέραια, σοβαρή, ευφυής:

Κι ας είναι ήδη Νοέμβριος

με πτώση της θερμοκρασίας

και κασκόλ,

εγώ ακόμα σε βλέπω

να ξεπλένεσαι με το λάστιχο

απ΄ το αλάτι της θάλασσας

και μισοκρυμμένη

πίσω από τις φυλλωσιές

να λύνεις το μαγιό σου

και να τυλίγεσαι με τη λευκή πετσέτα,

ναι είναι Ιούλιος,

ν΄ αστράφτει ο ήλιος στο γυμνό κορμί

και κανείς να μην έχει πεθάνει ακόμα.

INFO: Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, Τι κοιτάζει στα αλήθεια ο ποιητής, Πόλις.