MORE VENETO*

0
261

 

Γιώργος Γώτης.

*{ Βενετικό Ημερολόγιο. Το Βενετικό Ημερολόγιο είχε αρχή του έτους την 1η Μαρτίου}

 

ACQUA ALTΑ

 

Λίγες είναι οι φορές που σου δίνεται η χάρη να βαδίσεις επί των υδάτων. Όχι επάνω στη βεβαιότητα ενός πλεούμενου ή με τη βοήθεια ενός άλλου πλωτού μέσου, αλλά απλά με τα πόδια σου να κρατούν σταθερό τον ρυθμό του βαδίσματος επάνω στο νερό. Κάτι πρωτόγνωρο έχει αφαιρέσει όλο σου το βάρος, καταργώντας τους νόμους της βαρύτητας, και σε έχει κάνει ανάλαφρο με το κέντρο σου να επιπλέει στο διάστημα μεταξύ νερού και αέρα.

Δε συμβαίνει τακτικά, σπάνια θα ‘λεγα, και σε μερικούς καθόλου. Χρειάζεται πολλές ζωές να σ’ εκπαιδεύσουν, οξύνοντας τις αισθήσεις σου ώστε να αντιλαμβάνεσαι το πώς και το πότε συμβαίνει το θαύμα.

Ένας νόμος της Φυσικής λέει ότι τα υγρά είναι ασυμπίεστα. Μπορούν δηλαδή να υποχωρούν κάτω από τα πέλματά σου, αλλά η ελάχιστη σταγόνα που θα παγιδευτεί σε περιορισμένο χώρο μπορεί να σηκώσει απίστευτο βάρος. Έτσι λοιπόν και η σταγόνα του χρόνου, η στιγμή που θα παγιδευτεί στον προκαθορισμένα περιορισμένο χρόνο του βίου σου, μπορεί να σηκώσει όλες τις προηγούμενες χρονικά στιγμές του και πάνω της να ολισθαίνει απαλά η μνήμη όσο κρατά το θαύμα.

Τότε με μάτια προσηλωμένα στο σημείο που θεωρητικώς μπορεί να τέμνονται οι δύο παράλληλες γραμμές που εκκινούν από αυτά και με σταθερό βήμα ρυθμικά μετρημένο βαδίζεις, βλέποντας να ξετυλίγεται ένυλη όλη η ομορφιά που είχες φανταστεί. Όμως και σε αυτήν την αποκάλυψη πάντα μένει κάτι ανέγγιχτο, μυστηριακό, ώστε να σε παρακινεί και να γεννά διαρκώς νέες ανάλογες σκέψεις. Αυτό το αναγκαίο συστατικό που γεννά την αμφιβολία ανάμικτη με το συναίσθημα του αν ευρίσκεσαι εντός ή εκτός πραγματικότητας, αν σε περιβάλει κόσμος φανταστικός ή χειροπιαστός, σου δίνει την ικανότητα να σκεφτείς ότι είναι πολύ τέλειος για να είναι αληθινός. Χρειάζεσαι αυτήν τη διαφορά στην αντίληψη για να πιστέψεις ότι το θαύμα μπορεί να διαρκέσει για πάντα.

Αυτή η παγιδευμένη φυσαλίδα καταργεί τη ροή του χρόνου, αλλά ταυτόχρονα δίνει διάρκεια στη στιγμή, την κάνει να φαντάζει ατέρμων χρόνος, κλωστή που περνά και συρράπτει αιώνες. Γίνεται κόμπος για να συγκρατεί σταθερά τα νήματα των εκατομμυρίων υπάρξεων που εικονογραφούν αυτό το πολύχρωμο εύπλαστο χαλί, που ο χρόνος στρώνει στον δρόμο προς το πουθενά. Τότε ανοίγονται εμπρός σου και ανακαλύπτεις μυστικές εσοχές όπου διατηρούνται όλα αναλλοίωτα και σου προσφέρεται κερδισμένος χρόνος.

Ατενίζεις παρελθόν και μέλλον μέσα από το καταργημένο παρόν και αισθάνεσαι την ανάγκη να μιλήσεις, να εξομολογηθείς σα να βρίσκεσαι μόνος αγνοώντας το πλήθος. Και τι δεν θα μάθαινες αν μπορούσες να ακούσεις αυτές τις κατά μόνας εξομολογήσεις επί των υδάτων!

 

ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ

 

Η Βενετία σου δίνει την δυνατότητα να βαδίσεις τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σου επί των υδάτων, να βιώσεις το θαύμα και να το συνδέσεις με τα άλλα που συντελούνται γύρω σου. Είναι το ασυμπίεστο νερό που δίνει στους έτοιμους από καιρό ζηλωτές το χάρισμα να πετάξουν κάποια στιγμή ανάλαφροι και να περιηγηθούν την πόλη ως άγγελοι καταργώντας τη βαρύτητα, με οξυδερκή όραση να την κρατήσουν εικόνα μέσα τους, ώστε κατόπιν να γίνουν κήρυκες του συντελούμενου θαύματος στους άλλους.

Το πνεύμα των νερών σε όλες τις εκδοχές του περιφέρεται ελεύθερο αλλά και φυλακισμένο στο γυαλί, αντανακλά χιλιάδες αποχρώσεις συνθέτοντας με χρώματα και καθρεφτίζοντας την ομορφιά. Είναι διαρκής και σε υπερθετικό βαθμό αυτή η ανάγκη να αναγνωρίζουμε στα πολλαπλά είδωλά μας θραύσματα του εαυτού μας.

Έτσι λοιπόν ανακαλύπτεις την παλέτα με νωπά ακόμα τα χρώματα που ιστόρησαν την πόλη, καθώς επίσης το πώς αποκτούν άλλη διάσταση λίγοι κόκκοι από το μπλε της παιδικής θάλασσας που κουβαλούσες μέσα σου.

Το πνεύμα των νερών υπερίπταται της πόλης, την κρατά απαλά στην αγκαλιά του και την σκέπει. Θα περίμενες την ομορφιά να βυθίζεται και να αναδύεται επί των υδάτων, όμως αντιθέτως έχεις την αίσθηση ότι η πόλη ανάλαφρη επιπλέει, κρεμασμένη με αόρατες διάφανες κλωστές από τον ουρανό. Τα νερά κρατούν μυστικά από τον χρόνο. Αυτά αποφασίζουν και παρεμβαίνουν επιλεκτικά βάζοντας πότε μία άνω και πότε μία τελεία σε κάθε επιμέρους κεφάλαιό του.

Το νερό πιστή Πηνελόπη, υφαίνει και ξηλώνει καθημερινά τα δημιουργήματά του. Με το φώς της μέρας απλώνει μπροστά μας τις κλωστές του και αρχίζει να υφαίνει τα στολίδια του και το βράδυ τραβά υπομονετικά κλωστή-κλωστή κάθε υφάδι της μέρας. Όλο αυτό το παιγνίδι της δημιουργίας-καταστροφής διατηρεί την αναγκαία ισορροπία της ύπαρξης και παγιώνει τη χρονική διάρκεια.

Είναι ένα παιγνίδι κυτταρικό σε υπέρτατο βαθμό, όπως αν φανταστούμε το σώμα της πόλης τη μέρα να δημιουργεί και το βράδυ να καταστρέφει για λόγους οικονομίας τα δημιουργημένα κύτταρά του, αφού αυτό εξασφαλίζει σταθερότητα και διάρκεια στους αιώνες.

Από την άλλη, επειδή το σώμα είναι κυρίως νερό, μπορείς εύκολα να εξηγήσεις την έλξη προς το υγρό στοιχείο με την κατακτημένη πείρα του ραβδοσκόπου που δεν χρειάζεται πια το ραβδί του για να αφουγκραστεί τους υπόγειους υδάτινους δρόμους, αλλά περπατά προσανατολισμένος από την εσωτερική μαγνητική βελόνη που τον καθοδηγεί να διατρέξει   μέσω αυτών των υδάτινων φλεβών τον κορμό της πόλης, κοινωνός μυστικών λόγω της ώσμωσης του υγρού στοιχείου. Έτσι σου αποκαλύπτεται η σωματική της διάσταση και νιώθεις να διαποτίζει σιγά-σιγά άλλες παγιωμένες τοπιογραφίες. Μία σταγόνα σου δίνει τη γεύση του υγρού, σου μαθαίνει όσα χρειάζονται για τη δίψα σου αλλά δεν σε ξεδιψά.

Για το μάτι αντανάκλαση ή πραγματικότητα; Ο μαγικός καθρέφτης του νερού σου επιστρέφει κάθε φορά την εικόνα που θέλει αυτός να δεις ανάλογα με την ψυχική σου κατάσταση. Δεν είναι τυχαίο ότι στην πόλη των νερών η τέχνη τού γυαλιού έφτασε στο αποκορύφωμά της. Μιά αλληγορία της άμμου που μετατρέπει η φωτιά σε στέρεη διάφανη μάζα, σε στερεό νερό, γνώριμη και οικεία ιδέα, όσο φαντάζει η απορία για το αυτονόητο, η καθαρότητα σε όλες τις εκδοχές της μέχρι την αντανάκλαση των χρωμάτων, όσο εκφράζει η σκοτεινότητα τη νύχτα ή τη θολή λάμψη της λάσπης που γεννά ιδέες και τέχνη.

Το γυαλί κρατάει για τον εαυτό του την ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ υγρού και στερεού σε ένα μετέωρο βήμα εμπρός από το νερό, παγιωμένο σε ακινησία. Όχι πάγος που λιώνει, αλλά κρύσταλλο που ρέει αργά προς τα κάτω στο πέρασμα των χρόνων ή μετατρέπεται βίαια σε ρευστό κατά τη θραύση του, φανερώνοντας αστραπιαία την κοφτερή του όψη.

Θα ήταν αφύσικα κουραστικό για το μάτι και τα ανθρώπινα μέτρα να είχε παντού το νερό την ίδια υφή και το ίδιο εξ αντανακλάσεως χρώμα, ολισθαίνοντας προς την μονοτονία των αισθήσεων. Αυτή η εναλλαγή καθιστά την πόλη ζωντανή και κατοικήσιμη. Σου φανερώνει τη ζωή και σε διδάσκει δίνοντας τη δυνατότητα να γίνεις και συ, έστω για λίγο,  μέρος της ιστορίας, αναδιατάσσοντας μέσω αλληγοριών τον βίο και τους προσανατολισμούς σου, επειδή πάντα υπάρχει η διδαχή ενός τρόπου απόδρασης και μεταφοράς.

Το νερό άντεξε το βάρος αγαθών και πολιτισμών, άλλαξε την ιδιοσυγκρασία και διαχώρισε, με ό,τι συνεπάγεται αυτός ο διαχωρισμός, γη και ανθρώπους σε στεριανούς και νησιώτες, δίνοντας στους δεύτερους το προνόμιο να βλέπουν και με τα δικά του μάτια.

Μας βρέχουν τα ίδια νερά. Κάποτε τρόποι, ονόματα και συνήθειες

πέρασαν απέναντι διαμορφώνοντας καταστάσεις, μικρογραφίες των μητροπολιτικών. Υπάρχουν πόλεις που αγάπησες και σε αγαπούν, σχεδόν με την πρώτη ματιά τις ερωτεύεσαι, οι δρόμοι τους ζητούν τα βήματά σου και αυτή η αγάπη σου αφαιρεί ταυτόχρονα ένα τμήμα της σκέψης σου, γεννώντας παυσίλυπον λήθη. Ξεχνάς, μόνο γιατί αγάπησες και αγάπησες για να ξεχάσεις. Επινοείς και επανεκκινείς από νέα χρονική στιγμή την αλληλουχία των εντυπώσεων.

 

Προηγούμενο άρθροLes Littorales/ L’Invention du réel, 17 – 20 Οκτωβρίου
Επόμενο άρθροΗ γραβάτα του κυρίου Α.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ