Της Βίκυς Βασιλάτου( ιστορίες των John Sutherland και Darren Oldridge).
Οι μεν εξελίσσονται σε βάθος χρόνου, οι δε, στο βάθος του χρόνου. Οι μεν σκιαγραφούν κυρίως τη ζωή και το έργο σπουδαίων λογοτεχνών, οι δε, κυρίως τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις ανθρώπων μιας αλλοτινής εποχής. Ανεξαρτήτως πρίσματος μελέτης και ανάγνωσής τους, κάθε μία από τις ιστορίες που αφηγούνται οι έγκριτοι πανεπιστημιακοί, John Sutherland και Darren Oldridge, είναι αφοπλιστικά ενδιαφέρουσες.
ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Η Μικρή ιστορία της λογοτεχνίας του John Sutherland είναι ένα βιβλίο που εξετάζει σε μήκος και πλάτος τη λογοτεχνία, ενώ στα περισσότερα εκ των κεφαλαίων του, επικεντρώνεται στον βίο, την πολιτεία και τη συγγραφική πορεία λογοτεχνών που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία στην Ιστορία της Λογοτεχνίας.
Ο μελετητής επιθυμεί να μας εμφυσήσει, με γερές δόσεις χιούμορ και οξυδέρκειας, τη χαρά της ανάγνωσης -μεταξύ άλλων- των Τσόσερ, Σαίξπηρ, Μίλτον, Σουίφτ, Όστεν, Ντίκενς, Μπροντέ, Προυστ, Χάρντυ, Γουλφ, Κάφκα, Πλαθ, Μπέκετ και Μπόρχες, των αρχαιοελληνικών μύθων έως και των graphic novels. Ταυτόχρονα, καταπιάνεται με θέματα όπως η λογοκρισία, ο ρόλος της λογοτεχνίας στον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τη σκηνή, το φυλετικό ζήτημα, η παιδική λογοτεχνία, τα φεστιβάλ, οι λέσχες ανάγνωσης, τα συγγραφικά τεχνάσματα.
Η Μικρή ιστορία της λογοτεχνίας είναι ένα καθόλα ευχάριστο, εύπεπτο και καλοδουλεμένο εγχειρίδιο, που θα το χαρακτήριζα όμως, κατ’ εξοχήν, αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας παρά οδηγό λογοτεχνίας εν γένει. Παρόλα αυτά, δεν παύει να είναι μια συλλογή σαράντα αξιόλογων κειμένων, μια περισυλλογή γύρω από την τέχνη και τους τεχνίτες του λόγου.
Πρόκειται για ένα χρηστικό βιβλίο, ακόμα και για όσους ανατρέξουν σε αυτό για μια πρώτη γνωριμία με τον λογοτεχνικό κόσμο. Ο απλός και χωρίς ακαδημαϊσμούς λόγος του ακαδημαϊκού, δίνει τροφή για σκέψη και έναυσμα για περαιτέρω εμβάθυνση. Ο Sutherland έχει το χάρισμα όχι μόνο να μην τρομάζει τον άπειρο αναγνώστη με το άπειρο του λογοτεχνικού σύμπαντος, αλλά να του συστήνει -κι αυτό με το γάντι- δαφνοστεφείς συγγραφείς και το μεγαλειώδες έργο τους.
Μικρή ιστορία της λογοτεχνίας
John Sutherland
Σε μετάφραση Γιώργου Λαμπράκου
Εκδόσεις Πατάκη, 2014
ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ
Στις Παράξενες ιστορίες του Μεσαίωνα, ο Darren Oldridge ερευνά τα πιστεύω των Ευρωπαίων -ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου- του ύστερου Μεσαίωνα και της Αναγέννησης. Και υποστηρίζει πως προσπάθησε να αναπλάσει τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων που αποδέχονταν ως εύλογες ιδέες την ύπαρξη μαγισσών και περιπλανώμενων νεκρών, τη δίκη με χρήση βασανιστηρίων, την επιβολή της εσχάτης των ποινών σε ζώα. Επιχείρησε επίσης να επαναφέρει στο προσκήνιο ηθικά επιχειρήματα που στην εποχή μας μοιάζουν απεχθή.
Ο απώτερος στόχος του σαφώς και δεν είναι να προσφέρει μια «γκραν γκινιόλ φαντασμαγορία», όπως πολύ ορθά το θέτει ο ίδιος, αλλά να καταστήσει γνωστές ανοίκειες ιδέες του παρελθόντος σε ένα μη εξειδικευμένο κοινό. «Για το λόγο αυτό, παράθεσα τις ελάχιστες δυνατές ακαδημαϊκές αναφορές», δηλώνει στον πρόλογό του, «παρότι ελπίζω ότι το χρέος μου στην επιστημονική κοινότητα αναγνωρίζεται στις σημειώσεις». Βέβαια, αν και μας εξοικειώνει επιτυχώς με εκείνη την εποχή, σε περίπτωση που ο αναγνώστης δεν έχει τα κατάλληλα γνωστικά πολεμοφόδια, δύσκολα θα (παρ)ακολουθήσει τη μελέτη του Oldridge.
Παρόλα αυτά, όσοι έχουν το σθένος να αποτολμήσουν την ανάγνωση των Παράξενων ιστοριών του, θα εκτιμήσουν δεόντως το κοπιαστικό τούτο έργο, που ο μελετητής το έφερε εις πέρας με μεγάλη δεξιότητα, προκαλώντας μας να επανεξετάσουμε το παρελθόν, αφαιρώντας μας τις παρωπίδες του σύγχρονου ανθρώπου, και προσκαλώντας μας σε έναν χορό μαγισσών, λυκανθρώπων, αιρετικών, αγίων, υπό τον ήχο μια μελωδίας που, ενώ μπορεί να φαντάζει παλαιική, αξίζει να την αφουγκραστούμε χωρίς ουδόλως να την (επι)κρίνουμε.
Παράξενες ιστορίες του Μεσαίωνα
Darren Oldridge
Σε μετάφραση Δανάης Γαβριηλίδου και επιμέλεια Αγγελικής Στουπάκη
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2014
