(Παιδικά).
Παναγιώτα Πλησή, Τι κρατάει η μαμά; Εικ. Γιώτα Κοκκόση, Εκδ. Ψυχογιός
Η οικονομική κρίση και η ανεργία που πλήττει τα ελληνικά νοικοκυριά εμφανίζεται συχνά πλέον στα βιβλία για παιδιά 5-6 ετών. Ο ψυχίατρος Νίκος Σιδέρης που ανέλυσε τις ψυχολογικές επιπτώσεις της κρίσης στα παιδιά ( Μιλώ για την κρίση με το παιδί, εκδ. Μεταίχμιο, 2013) τονίζει ότι το πρώτο που πρέπει να κάνουν οι γονείς είναι να εξηγήσουν το θέμα στα μέτρα του παιδιού τους και όχι να το αποκρύπτουν ή να αφήνουν το παιδί σε αμφιβολία που επιτείνει τους φόβους. Στο Τι κρατάει η μαμά; η μαμά δυστυχής κρατάει το κεφάλι της. Πονάει; Είναι άρρωστη; Κάθε τόσο το παιδί τη ρωτάει τι της συμβαίνει αλλά δεν παίρνει σαφή απάντηση. Η μητέρα ξεφεύγει λέγοντας τρυφερότητες και αστειάκια, όμως το παιδί καταλαβαίνει ότι του λέει ψέματα, ενώ ο πατέρας συμπαραστέκεται αμίλητος. Διαβάζοντας το βιβλίο ως ενήλικος γεμίζεις άγχος. Πόσο μάλλον ο μικρός αναγνώστης! Στο τονίζει και το έντονο λεμονί φόντο πολλών σελίδων. Η συγγραφική συνταγή ‘περισσότερος χρόνος με το παιδί’ ούτε ανακουφίζει ούτε καθησυχάζει. Το θέμα του πώς μιλάμε για την κρίση είναι μάλλον σοβαρό για να το περιορίσουμε σε μια γλυκερή τρυφερότητα. Μ. Ντ.
Eric Carle, Ο ζωγράφος που ζωγράφισε ένα γαλάζιο άλογο, Εκδ. Καλειδοσκόπιο
Σαράντα δύο μόλις λέξεις αρκούν στον Eric Carle για να υποστηρίξει την ελευθερία έκφρασης των καλλιτεχνών σε κάθε περίπτωση, παντού και πάντα. Τριανταφυλλής λαγός, πράσινο λιοντάρι, κόκκινος κροκόδειλος, γαλάζιο άλογο… κάθε ιδέα και απεικόνιση δεκτές! Ο Carle αφιερώνει το βιβλίο του στον Γερμανό ζωγράφο Franz Marc που επικρίθηκε για τη νεωτερικότητά του και τους αντισυμβατικούς του πίνακες από συντηρητικούς κριτικούς της εποχής του. Το αφιερώνει και σε όλους όσοι φιμώνονται επειδή η τέχνη τους δεν ανταποκρίνεται στην ιδεολογία πολλών καθεστώτων. Ένα βιβλίο με επίπεδα ανάγνωσης ανάλογα με την ηλικία των αναγνωστών. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας χαίρονται που καλλιτέχνες των βιβλίων τους ζωγραφίζουν όπως τα ίδια, τα μεγαλύτερα μπορούν να συζητήσουν για την ελευθερία της τέχνης, τα ακόμα μεγαλύτερα για τα όρια της τέχνης, τις καλλιτεχνικές πρωτοπορίες, το κοινωνικό περιβάλλον που τις ανέδειξε, τις τομές που επέφεραν και πάει λέγοντας…
Μ. Ντ.
Πάνος Τσερόλας, Τζου, Ο δεινόσαυρός Ανζού (και ένας Κεφάλας)εικ. Λέλα Στρούτση, εκδ. Κέδρος
Λογοτεχνικό βιβλίο γνώσεων για ένα από τα πιο αγαπημένα θέματα των παιδιών. Ο Τζου, κυνηγός αβγών, ανήκε στην οικογένεια των δεινοσαύρων Ανζού που έζησαν στην περιοχή του Καναδά. Στο δεύτερο μυθιστόρημά του, ο Πάνος Τσερόλας βασίστηκε στις ανακαλύψεις απολιθωμένων σκελετών προϊστορικών ζώων και αναπλάθει την πιθανή ζωή τους. Στο μυθιστόρημα οι δεινόσαυροι παρουσιάζονται να έχουν συμπεριφορά ανάλογη με των άγριων θηλαστικών (επιθετικότητα, προστασία των μικρών τους, περιοχές διαβίωσης). Όπως εξηγεί ο συγγραφέας στο σημείωμα προς τους αναγνώστες αυτή ήταν μία αναγκαία σύμβαση που τον βοήθησε να δώσει στους δεινόσαυρους ‘μία νότα αναγνωρίσιμης προσωπικότητας’. Έτσι ξεκαθαρίζει τα όρια μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Της δικής του ανθηρής φαντασίας και της πραγματικότητας που πατά σε πλήθος ενδιαφέρουσες πληροφορίες και είναι όσο το δυνατόν πιο τεκμηριωμένη. Παράλληλα στο ‘Προϊστορικό παράρτημα’ των τελευταίων σελίδων, ζώα, φυσικό περιβάλλον, ιστορικοί/γεωλογικοί χρόνοι τοποθετούνται επιστημονικά. Η εικονογράφηση σχολιάζει ευχάριστα το κείμενο δίνοντας με έντονα χρώματα μια ιδέα για το πώς ήταν η ζωή στον πλανήτη στην εποχή των δεινοσαύρων.
Μ. Ντ.
Ούτε Κράουζε, Ο Σαυρής θέλεις κατοικίδιο, Ο Σαυρής και η φωνακλού Λούσι, μετ. Γιώτα Λαγουδάκου, εκδ. Μεταίχμιο
Διαβάζοντας τις ιστορίες του Σαυρή μας ήρθε στο μυαλό η πολύ επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά Flintstones. Όπως στους Flintstones τα θέματα της εποχής μας περνούν σχολιασμένα από τους ανθρώπους της εποχής του λίθου, έτσι και στη δεινοσαυρική οικογένεια της Ούτε Κράουζε διαβάζουμε για γνωστές οικογενειακές καταστάσεις. Ο χαριτωμένος δεινόσαυρός παίρνει τη θέση οποιουδήποτε σημερινού παιδιού, με τα πείσματά του- θέλω κατοικίδιο-, τις ιδέες του- ό,τι κι λέτε εσείς οι μεγάλοι εγώ θα βρω τρόπο να το κάνω -, τις κόντρες με τους γονείς- είναι δικαίωμά μου-, την επιβεβλημένη εκπαίδευση, την εκμάθηση καλής συμπεριφοράς. Και πάντα βρίσκονται λύσεις μεσα από τις δόκιμες και τα λάθη ή τη συζήτηση. Με πόσους τρόπους λοιπόν μπορείς να μιλήσεις στα παιδιά χωρίς να πήξεις στο διδακτισμό! Μ. Ντ.