Του Σπύρου Κακουριώτη.
Στη μικρή φόρμα των μεγάλων συγγραφέων είναι αφιερωμένο το πρόσφατο διπλό τεύχος (203-204) του καλού λογοτεχνικού περιοδικού Το Δέντρο, που διανύει πλέον τον 37ο χρόνο ανελλιπούς έκδοσής του.
Διηγήματα, κατά κύριο λόγο, καθώς και άλλες μορφές γραπτού λόγου, όπως επιστολές, ημερολογιακές καταγραφές, συνεντεύξεις ή σύντομα δοκίμια, συγκροτούν το corpus των κειμένων που φιλοξενούνται στις σελίδες του. Με υπογραφές που κάθε άλλο παρά «μικρές» είναι, αφού συγκεντρώνουν την crème de la crème της παγκόσμιας λογοτεχνίας, από τον 19ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας.
Πρόκειται για ένα «αυθόρμητο», τρόπον τινά, ανθολόγιο, που εικονογραφεί με τον καλύτερο τρόπο μια αποστροφή για τα καθ’ ημάς, που περιλαμβάνεται στα «Επίκαιρα σχολιαστικά», το σημείωμα της εκδόσεως: «Δεν κολακεύω το παρελθόν ούτε με συγκινεί η ηθογραφία. Υπήρξε ανιαρό μέχρι θανάτου. Ωστόσο, εκείνη η ζωή, ανέγγιχτη από τη μαζική κουλτούρα (προγλωσσικά έντυπα, λαϊκή τηλεόραση, γυναικείο αφήγημα) έδωσε διακριτικά κάποια νοήματα βίου. Χαμηλές πτήσεις, δρόμους μικρών αποστάσεων, υπαρκτό κοίτασμα όμως».
Έτσι, στις σελίδες του νέου Δέντρου μπορεί ο αναγνώστης να αναζητήσει «κάποια νοήματα βίου» σε κείμενα όπως μια ανέκδοτη επιστολή του Όσκαρ Ουάιλντ από την Ιταλία (1881), ημερολογιακές καταγραφές των αδελφών Γκονκούρ (1888), ένα κείμενο του Αντόνιο Γκουράντο για τη Ρώμη του Τζόυς, μια επιστολή του Σελίν, όπου το 1933 υπερασπίζεται τον εαυτό του απέναντι στις επιθέσεις της αριστεράς, μια μεταπολεμική καταγραφή του Χ. Έσε, λίγο πριν του απονεμηθεί το Νόμπελ, επιστολές του Ελία Καζάν προς τον Μάρλον Μπράντο, τον Τζον Στάινμπεκ, τον Γουόρεν Μπίτι, τον Ρόμπερτ Ντενίρο κ.ά., αλλά και ένα κείμενο της Τζόις Κάρολ Όουτς για τον Μάρλον Μπράντο, μια συνέντευξη του Ελίας Κανέτι για τον Κάφκα, το κείμενο της τελευταίας διάλεξης του Σέιμους Χίνι στο Κολλέγιο Τρίνιτυ του Δουβλίνου, μια ομιλία του Βάτσλαβ Χάβελ, ένα απόσπασμα με τις σκέψεις του Νικόλα Πιοβάνι για τη μουσική, στοχασμούς για την τέχνη του συγγραφέα από τον Τζόναθαν Κόου, καθώς και διηγήματα των Χ. Λ. Μπόρχες, Οκτάβιο Πας, Φ. Σ. Φιτζέρλντ, Ίαν ΜακΓιούαν, Ντίνο Μπουτζάτι.
Στις σελίδες του περιοδικού φιλοξενούνται επίσης ελληνικά διηγήματα, των Ιάκωβου Ανυφαντάκη, Γιώργου Μητά, Γιάννη Παλαβού, Άκη Παπαντώνη, Πάνου Τσίρα.
Ανάμεσα στην λοιπή ύλη του περιοδικού ξεχωρίζουν η μελέτη του νεοελληνιστή Κώστα Καραβίδα για τις «Μυθολογίες της κρίσης και λογοτεχνικές αποτυπώσεις» τους, ενώ ο μελετητής του έργου του Θεόδωρου Ντόρρου, Σπύρος Ν. Παππας, παρουσιάζει τη μοναδική σωζόμενη φωτογραφία του πρωτοπόρου του ελληνικού μοντερνισμού, από το διαβατήριο που εξέδωσε το 1922 στην Αμερική.
Τις σελίδες του τεύχους κλείνουν οι «Αναγνώσεις» από τον ξένο τύπο και τα δημοφιλή «Φύλλα», σχόλια για την πνευματική –και μη– επικαιρότητα, με αρκετές σκέψεις για το μετεκλογικό τοπίο αλλά και το… γουέστερν του Σέρτζιο Λεόνε· είναι γνωστό πως Το Δέντρο φύεται και στο γόνιμο έδαφος του κινηματογράφου…
[ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ, Διονυσίου Αιγινήτου 34, 115 28, Αθήνα, 210-38.04.630, dentromag@yahoo.gr]
