της Όλγας Σελλά
Ελευσίνα. Λίγο περισσότερο από ένα χιλιόμετρο, μετά την είσοδο του Παλιού Ελαιουργείου. Εκεί είναι η Βλύχα, το νεκροταφείο των πλοίων. Ένα τοπίο μνήμης, αποσύνθεσης, παλιάς δράσης, παλιάς δόξας, ερήμωσης πια, αποσύνθεσης… Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο, έστησε την παράστασή της με τίτλο «Μικρά και μεγάλα πλοία» –στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης»- η σκηνοθέτιδα Αργυρώ Χιώτη, ακουμπώντας πάνω σ’ έναν μονόλογο του Ευθύμη Φιλίππου. Έναν μονόλογο που ανέλαβαν να μεταδώσουν και να ζωντανέψουν η Αγγελική Παπούλια και ο The Boy (Αλέξανδρος Βούλγαρης).
Οι δύο καλλιτέχνες υποδύονται δύο αδέλφια που φτάνουν στη Βλύχα πάνω σ’ ένα φορτηγάκι. Η καρότσα του γίνεται η σκηνή της παράστασης. Επάνω της οι δύο ερμηνευτές και τα μουσικά όργανα του The Boy. Ένας μονόλογος που έχει ατόφια την υπογραφή των κειμένων του Ευθύμη Φιλίππου, που διαπνέονται από σαρκασμό και σουρεαλισμό και αγγίζουν την ίδια στιγμή πολύ δύσκολες, ακριβώς επειδή είναι ανέγγιχτες, αλήθειες του ανθρώπινου ψυχισμού, που πάντα, σχεδόν, έχουν να κάνουν με την οικογένεια, τα δεσμά της, τον έρωτα, τον ερωτικό προσανατολισμό, τον θάνατο. Ένας μονόλογος που εκφέρεται από την (και πάλι εξαιρετική) Αγγελική Παπούλια, τον οποίο διακόπτουν κάθε τόσο τα τραγούδια του The Boy, τραγούδια διάφορα και διαφορετικά, που τα λέει μ’ έναν δικό του μοναδικό τρόπο, σαν μπαλάντα, σαν νανούρισμα, σαν λυγμό. Τα δυο αδέλφια φτάνουν εκεί για να πραγματοποιήσουν μια πολύ περίεργη τελετή: να μεταμοσχεύσουν στο σώμα τους μέλη από τα σώματα των νεκρών, ήδη, γονιών τους, ώστε να γίνουν σαν εκείνους. Είναι ο σουρεαλιστικός και ο σαρκαστικός τρόπος του Ευθύμη Φιλίππου να αγγίξει θέματα που αφορούν τη συμφιλίωση με τη φθορά και το θάνατο, το παρελθόν που μας πληγώνει και μας στοιχειώνει, τον τρόπο που προσεγγίζουμε ξανά τους γονείς μας μεγαλώνοντας, ακόμα (ή κυρίως όταν) εκείνοι δεν υπάρχουν. Είναι ένα έργο για την εμμονική αναζήτηση της συνέχειας (που συχνά πληγώνει το παρόν), για το μίσος και μαζί τον θαυμασμό που συνοδεύουν το παρελθόν μας.
Και δεν μπορούσα να σκεφτώ ιδανικότερο τοπίο για την αναπαράσταση αυτού του συγκεκριμένου έργου. Και κάποια στιγμή σκέφτηκα πόσα νέα σκαριά μπορεί να έχουν στο σώμα τους κάποια κομμάτια από εκείνα που βρίσκονται αραγμένα και μισογερμένα στη Βλύχα.
Αλλά και τα τρία, μέχρι στιγμής, θεατρικά έργα που έχω δει ως τώρα στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας στην Ελευσίνα (οι προηγούμενες δύο ήταν του Γιάννη Χουβαρδά και του Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς), τους χώρους του τόπου αναδεικνύουν, εντάσσονται σ’ αυτούς, συνομιλούν μ’ αυτούς, γίνονται μέρος του κάθε έργου. Και μέσα από τις παραστάσεις ξαναγνωρίζουμε την πόλη, αγαπάμε ξανά την πόλη.
Ήταν, για άλλη μια φορά, μια ξεχωριστή συνθήκη, μια ξεχωριστή εμπειρία, μια γόνιμη συνομιλία κειμένου και σκηνοθεσίας, σε μια παράσταση που ήταν όσο μίνιμαλ χρειαζόταν, αφήνοντας το φυσικό σκηνικό (και τους γλάρους που φάνηκαν να το χαίρονται επίσης) να έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο: Ευθύμης Φιλίππου, Σκηνοθεσία: Αργυρώ Χιώτη, Μουσική: The Boy, Σχεδιασμός φωτισμών: Τάσος Παλαιορούτας, Κοστούμια: Άγγελος Μέντης, Βοηθοί σκηνοθέτιδας: Νεφέλη Γιώτη, Αγγελίνα Λεοντή, Οργάνωση και εκτέλεση παραγωγής: VASISTAS/ Μαρία Δούρου.
Ερμηνεία: Αγγελική Παπούλια, The Boy. Μαζί τους στο χώρο: Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη,Δημήτρης Κολλιός.
Μια παραγωγή της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ «Αισχύλεια».