Μία ΙΔΕΑ: είτε καταστρέφεται είτε απογειώνεται  (Μαρίζα Ντεκάστρο)

1
1766

της Μαρίζας Ντεκάστρο.

Πολύ συχνά εμφανίζονται σε κοντινά χρονικά διαστήματα παιδικά βιβλία με το ίδιο θέμα. Θυμίζουμε τα μεταφρασμένα βιβλία για το θάνατο των Roxane Marie Galliez- Eric Puybaret, Άφησα την ψυχή μου στον άνεμο και Marta Sanmamed- Sonjia Wimmer, Κυπάρισσος, (εκδ. Λιβάνη, 2014- 2015) και τα αντίστοιχα ελληνικά των Κ. Πούλου και Α. Πιπίνη.  Τα πιο πρόσφατα είναι δύο βιβλία, ένα κι ένα, με θέμα την Ιδέα. Ένας συνεργάτης του Αναγνώστη είχε λοιπόν την ιδέα να τα βάλουμε πλάι ώστε να αξιολογήσουμε την προσέγγιση των συγγραφέων.

Έχω μια ιδέα, της Άννας Παπαϊωάννου.

Όλα τα παιδιά έχουν ιδέες όπως ο πιτσιρίκος του παραμυθιού. Μόνο που τα ξινισμένα πρόσωπα της μαμάς του και του μπαμπά του δείχνουν πως δεν τις εκτιμούν. Ο μόνος που τις χαίρεται είναι ο παππούς που τον συντροφεύει  για να τις πραγματοποιήσει. Άλλοτε γίνονται ινδιάνοι, πότε φτιάχνουν παραμύθια, βουτούν και τις βρίσκουν στη θάλασσα ή τις ανακαλύπτουν στο δάσος. Αλλά οι γονείς δεν έχουν ιδέες; Ναι, όταν η μαμά αυτοσχεδιάζει στην κουζίνα(!) και ο μπαμπάς ψάχνει ιδέες για τις διακοπές… Είχαν όμως και την καλύτερη, την κοινή ιδέα να τον γεννήσουν! Κι αφού ήρθε κοντά τους, γέμισε τη ζωή τους ιδέες, αλλά ποιες;

Διαβάσαμε ένα παραμύθι χωρίς ορίζοντες, συντηρητικό, αφού όλα αρχίζουν και τελειώνουν μέσα στο μικρόκοσμο της οικογένειας, που δεν οδηγεί πουθενά και καταστρέφει την πρωτοτυπία του.

Η συγγραφέας/εικονογράφος παραχώρησε αυτόν το ρόλο στον ήρωα, πράγμα που τονίζεται και από τη χειρόγραφη παιδική γραμματοσειρά, ένα συνηθισμένο στυλ εικονογράφησης και συνηθίζεται όταν ‘εικονογραφούν’ παιδιά  μικρότερης ηλικίας που αφήνουν τον εαυτό τους ελεύθερο και δημιουργούν χωρίς συμβάσεις. Εδώ συμβαίνει το αντίθετο. Το παιδικότροπο σχέδιο μας θυμίζει ζωγραφιές παιδιών 9-10 ετών που έχοντας χάσει τον αυθορμητισμό τους προσπαθούν να ζωγραφίσουν ρεαλιστικά. Το αποτέλεσμα είναι φτωχό (η θάλασσα, το δάσος), απλοϊκό (ο εγκέφαλος ως εργοστάσιο με 4-5 γρανάζια) και ιδεολογικά προβληματικό, όπως στην εικόνα με τη μητέρα, πλάτη στον αναγνώστη, να αυτοσχεδιάζει στην κουζίνα και τον πατέρα με τα γυαλιά να είναι βυθισμένος στην ανάγνωση ενός εντύπου για ταξίδια.

Η ιδέα παίρνει τη στερεοτυπική μορφή του γνωστού σε όλους μας από τα κόμικς γλόμπου που εκπέμπει ακτίνες.  Απ’ όλες τις αναπαραστάσεις της ιδέας μία είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και σημειολογικά πλούσια: είναι η εικόνα με τον γλόμπο-ιδέα να τοποθετείται στη θέση της μήτρας της μητέρας και με το στέλεχος που βιδώνει σε ρόλο πέους. Είναι μια εικόνα υπαινικτική που μπορεί να ξυπνήσει τον αναγνώστη!

Ανοίγουμε το Τι μπορείς να κάνεις με μια ιδέα, του Kobi Yamada.

Η ιδέα που ήρθε σε ένα αγοράκι, ίδιας ηλικίας με το προηγούμενο, παρουσιάζεται ως αβγό, με το αβγό να δηλώνει την αφετηρία της δημιουργίας και τη γέννηση. Η ιδέα- αβγό μπορεί να φοβίσει, όπως φόβισε το αγόρι που σκέφτηκε να την παρατήσει, να παραξενέψει και να θεωρηθεί χάσιμο χρόνου, όπως έγινε με πολλούς που τη συνάντησαν, να γίνει περίγελος. Ο μικρός ήρωας ξεπέρασε τους φόβους του, τη δέχτηκε με θάρρος, τη φρόντισε, τη νοιάστηκε γιατί ήταν ολοδική του. Και στο τέλος κατάλαβε πως οποιαδήποτε ιδέα φεύγει από εκείνον που πρώτος τη συνέλαβε, γίνεται κοινό κτήμα και φέρνει το καινούριο. Αυτή είναι άλλωστε η μοίρα των ιδεών στην Ιστορία που περνούν από χίλια κύματα μέχρι να γίνουν αποδεκτές!

Το παραμύθι είναι πυκνό σε νοήματα, ωστόσο προσιτό στα παιδιά. Το ίδιο και η εικονογράφηση. Ασπρόμαυρη στις πρώτες σελίδες, όταν αποδίδει τους προβληματισμούς του παιδιού γύρω από τη χρησιμότητα της ιδέας, με χρώματα να προστίθεται σταδιακά γύρω από τη χρυσαφιά ιδέα-αβγό στις τελευταίες όταν εκρήγνυται  και απλώνεται πολύχρωμη στον κόσμο.

Διαβάσαμε και καταλάβαμε ότι οι συν -δημιουργοί Yamada /Βesom μελέτησαν πολύ το βιβλίο τους. Σε λίγες σελίδες κατάφεραν να γενικεύσουν και να δώσουν στις ιδέες την οικουμενικότητα που τις ορίζει!

 

 

INFO

Άννα Παπαϊωάννου

Έχω μια ιδέα

Key Books, 2015

 

Kobi Yamada

Τι μπορείς να κάνεις με μια ιδέα;

Εικ. Mae Βesom

Εκδ. Λιβάνη, 2015

 

Προηγούμενο άρθροΟ Σωτήρης Πατατζής και ορισμένες σκέψεις γύρω από το χιούμορ (της Α.Καστρινάκη)
Επόμενο άρθροΜικρές λίστες Βραβείων του Αναγνώστη

1 ΣΧΟΛΙΟ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ