του Δημήτρη Φύσσα
Γουίλιαμ Γκόλντινγκ, Ο άρχοντας των μυγών, μτφρ. Έφη Τσιρώνη,Διόπτρα
Βρετανοί προέφηβοι που επιζούν δίχως κανέναν ενήλικο από πτώση αεροπλάνου σε ακατοίκητο τροπικό νησί προσπαθούν να στήσουν μίνι κοινωνία, πολιτισμό και θεσμούς, ταλαντευόμενοι μεταξύ φυσικής αναρχίας και ενστίκτων. Καθώς τα τελευταία αυτά παίρνουν αιματηρά και καταστροφικά το πάνω χέρι, αρκεί η εμφάνιση τεσσάρων συμπατριωτών τους του Πολεμικού Ναυτικού για να επανέλθει η «τάξη». Το καλύτερο μυθιστόρημα στο θέμα του, αν και με ελαφρά παλιομοδίτικο (1954) συγγραφικό στιλ. Πληρέστατη έκδοση, με χρησιμότατα όλα τα «βοηθητικά» κείμενα- και, επιτέλους, με Περιεχόμενα. Αγγλισμοί και κάποιες παραχωρήσεις στην καθαρεύουσα κατά τη μετάφραση – επιμέλεια εμπίπτουν πια στα όρια του ανεκτού, λόγω συχνής εμφάνισης. Κλασικό και αναγνωστέο.
Βρες το εδώ
Έμιλι Σεν Τζον Μάντελ, Γυάλινο ξενοδοχείο, μτφρ. Βάσια Τζανακάρη, Ίκαρος
Μια μάξι χρηματιστηριακή κομπίνα και οι «ουρές» της, σε «τεμαχισμένα» χρονικά – τοπικά επίπεδα. Ένα υπέροχο «σχήμα κύκλος» (ίδια αρχή – τέλος του βιβλίου). «Η αντιζωή» (ψάξτε το). Σαρκασμός στην καλύτερη βρετανογενή γραμμή. Υψηλή μελέτη απληστίας κι όχι μόνο. Μια σπουδαία δευτεραγωνίστρια (Έλα Κασπέρσκι) σε αξέχαστη σκηνή περιφρόνησης. Άψογη δόμηση, μετάφραση (με μερικές παραχωρήσεις στην καθαρεύουσα, αλλά είναι η τάση της εποχής), έκδοση– και επιτέλους ένα μυθιστόρημα ΜΕ ΠΙΝΑΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. Η τρομερή νεαρή (γεν. 1979) Καναδέζα –με το αριστουργηματικό «Σταθμός 11» (Επιστημονική Φαντασία, https://ikarosbooks.gr/643-stathmos-enteka.html) στα 35 της και τούτο δω το τόσο διαφορετικό στα 40 της– θα καταλήξει με Νόμπελ;
Βρες το εδώ
Άρνο Σμιντ, Μαύροι καθρέφτες, μτφρ. Γιάννης Κοίλης, Κίχλη
Το σημαντικότερο μυθιστόρημα που έχω διαβάσει φέτος. Ο Σμιντ (1914 – 1979), μετά από τρομερή ζωή που κατέληξε σε φτώχεια, επαρχιακή απομόνωση, αναρχισμό και ένα προσωπικό στικτικό σύστημα, βγάζει το σύντομο, πυκνό, μοντερνιστικό αυτό βιβλίο το 1951: στη μελλοντική Γερμανία του ΄60, κατεστραμμένη από πυρηνικό πόλεμο, ένας μοναχικός ποδηλάτης περιπλανιέται, καταγράφοντας, ειρωνικά και πεσιμιστικά: ταξίδια, συναντήσεις με ζώα / φυτά / νεκρούς /τη ζωντανή Λίζα, πολιτισμικές και πολιτικές σκέψεις, μαθηματικούς συλλογισμούς, τις κατασκευές του κλπ.Μεταφραστικό επίτευγμα. Επίμετρο ουσιώδες και συνάμα άκρως συγκινητικό. Αξιοσημείωτο μονοτονικό για την «Κίχλη». Δυο φιλικές προτάσεις για τη β΄ έκδοση: περισσότερες επισημειώσεις, χάρτης περιπλανήσεων του ήρωα.
Βρες το εδώ
Σταντάλ, Το μοναστήρι της Πάρμας, μτφρ Γιάννης Μπεράτης, Γκοβόστης
Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Φαμπρίτσ(ι)ο Βαλσέρα, Μιλανέζος ιδεολόγος μικροευγενής, μετά από πολλές περιπέτειες προσχωρεί στο στρατό του Ναπολέοντα, παίρνει μέρος στη μάχη του Βατερλό (1815), κινείται στους αριστοκρατικούς κύκλους, ζει μεγάλους έρωτες, σκοτώνει έναν αντίπαλο σε μονομαχία, φυλακίζεται, γίνεται ιερωμένος και πεθαίνει σ«Το μοναστήρι της Πάρμας». Παρότι α) υστερεί απέναντι στο επίσης στανταλικό «Το κόκκινο και το μαύρο» β) οι ίντριγκες των ευγενών προκαλούν χασμουρητά γ) περιέχει όχι λίγες ρομαντικές απιθανότητες, λογίζεται αγκωνάρι του ευρωπαϊκού ρεαλισμού. Σε σύγκριση με την έκδοση του 1950, ο «Γκοβόστης» έχει προσθέσει, εισαγωγικά, το θηριώδες κριτικό δοκίμιο του Μπαλζάκ για το θηριώδες βιβλίο. Εύγε.
Βρες το εδώ
Περικλής Σφυρίδης, Η αβάσταχτη ελαφρότητα της λογοτεχνικής συντεχνίας, Κυριακίδης
Προλογίζοντας, ο συγγραφέας λέει ότι το βιβλίο αυτό θα έβγαινε –αν έβγαινε– post mortem, μα οι αντιδράσεις για τα post mortem «Εσώψυχα» του Χριστιανόπουλου τον έκαναν να το εκδώσει τώρα– προφανώς για να διασκεδάσει εν ζωή! Τα έντεκα εκτεταμένα (και άκρως ψυχωφελή) κεφάλαια, που το καθένα εμπεριέχει αρκετά κείμενα, επιβεβαιώνουν τόσο τον (αυτο)σαρκαστικό τίτλο, όσο και τη φράση του Κάρολου Τσίζεκ, πάλι από τον πρόλογο: «Καλύτερα να διαβάζεις τα βιβλία τους, παρά να τους γνωρίζεις προσωπικά». Η ουσία: ουδείς αποδέχεται αρνητική κριτική α) για το έργο του β) για τις πράξεις του. Πρόταση για τη δεύτερη έκδοση: ευρετήριο προσώπων – τίτλων.
Βρες το εδώ
Νικόλαος Δ.Τζουγανάτος, Όταν οι τοίχοι μιλούν. Το χρονικό των υπογείων της φυλακής Χατζηκώστα, Εστία
Ο σπουδαίος φιλόλογος Ν. Τζουγανάτος (1906 – 1994), μη κομουνιστής εαμίτης της ΕΛΔ (Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας), διώχθηκε το 1945 και μετά (αποκαταστάθηκε αργότερα) και κρατήθηκε ένα διάστημα στις πάλαι ποτέ φυλακές Χατζηκώ(ν)στα της οδού Πειραιώς. Εκεί κατάφερε ν΄ αντιγράψει συγκλονιστικά επιτοίχια μηνύματα και σχέδια -συνήθως χαραγμένα ή αιματόγραφα- από τα υπόγεια των μελλοθανάτων, που τα αναπαρήγαγε αυτούσια (με λάθη, δυσαναγνωσίες κλπ), με πολλά σχόλια και συσχετικά παραθέματα, ιδίως αρχαιοελληνικά, σε τέσσερα άρθρα του (Οκτώβρης 1945, εφημερίδα «Μάχη»), ενώ ξανασχολήθηκε με τα κείμενα αυτά το 1978. Τα άρθρα εμφανίζονται πρώτη φορά σε βιβλίο, το πλήθος των συντελεστών του οποίου δικαιούται να είναι περήφανο.
Βρες το εδώ
