της Όλγας Σελλά (ρεπορτάζ)
Οι παλιοί βιβλιόφιλοι-θεατρόφιλοι είχαν ως κύριο προορισμό τις εκδόσεις «Δωδώνη», που ίδρυσε ο Βαγγέλης Λάζος, αφού σ’ αυτές στεγάζονταν οι περισσότεροι τίτλοι θεατρικών έργων και είχε ξεχωριστή και πλούσια θεατρική σειρά ανάμεσα στους άλλους τίτλους του. Στην πορεία, κι όσο το θέατρο άνθιζε, τόσο στη δεκαετία του ’60 όσο και μετά τη μεταπολίτευση, και οι εκδόσεις «Κέδρος» έφτιαξαν μια σημαντική θεατρική βιβλιοθήκη (οι μεταφράσεις του Ερρίκου Μπελιέ σε ξένα έργα και αρχαίο δράμα, τα έργα της Λούλας Αναγνωστάκη, του Ιάκωβου Καμπανέλλη, κ.ά.), ενώ σημαντική ήταν και η εκδοτική συμβολή των εκδόσεων «Εξάντας» της αξέχαστης Μάγδας Κοτζιά και των εκδόσεων «Εστία». Όσο περνούσαν τα χρόνια, στη μεταπολίτευση πια, και ο εκδοτικός χώρος μεγάλωνε, κι άλλοι εκδοτικοί οίκοι, περιστασιακά, εξέδιδαν είτε θεατρικά έργα, είτε βιβλία μελετητών για το θέατρο. Οι εκδόσεις «Νεφέλη» δημιούργησαν επίσης μια αξιοσημείωτη θεατρική βιβλιοθήκη, που συνεχίζεται ως σήμερα. Σημαντικό ρόλο στον τομέα των βιβλίων αναφοράς για το θέατρο έχει παίξει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) που στεγάζει σημαντικότατα θεωρητικά βιβλία, αλλά και μονογραφίες ανθρώπων του θεάτρου. Από τότε που ιδρύθηκαν τα τμήματα Θεατρικών Σπουδών στα Πανεπιστήμια, οι μελέτες αυξήθηκαν και η εκδοτική πίτα απλώθηκε σε περισσότερες εκδοτικές στέγες. Σήμερα πλέον βιβλία για το θέατρο στεγάζουν πολλοί εκδοτικοί οίκοι, κυρίως σημαντικά κείμενα ξένων συγγραφέων ή εκδόσεις κριτικών θεάτρου («Καστανιώτης», με πιο πρόσφατη έκδοση το έργο του Ζωρζ Μπανού «Οι ιστορίες του Οράτιου», «Gutenberg», που στεγάζει το έργο αναφοράς του Χάρολντ Μπλουμ «Σαίξπηρ – Η επινόηση του ανθρώπινου», Ηριδανός, Αιγόκερως, Άγρα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Παπαζήσης, Επίκεντρο, και να μην ξεχάσουμε και τις εξαιρετικές βιογραφίες θεατρανθρώπων που μας είχαν χαρίσει οι εκδόσεις Scripta). Η αριθμητική άνθηση δε των θεατρικών παραστάσεων τα τελευταία χρόνια και τα πολλά και διαφορετικά κείμενα που παρουσιάζονται –είτε καινούργια, είτε παλαιότερα ελληνικά, είτε ξένα- έχει δημιουργήσει ένα νέο εκδοτικό αλλά και αναγνωστικό πεδίο, αλλά και νέο αναγνωστικό κοινό.
Εκεί ακριβώς ήρθε ο Θοδωρής Κουλεδάκης και οι εκδόσεις «ΚΑΠΑ Εκδοτική», που εδώ και δέκα χρόνια εκδίδουν μόνο θεατρικά βιβλία. Κυρίως θεατρικά έργα, ελληνικά και ξένα, αλλά και βιβλία μελέτης και θεωρίας του θεάτρου. Ήταν μια διαδρομή που ξεκίνησε πριν από δεκαπέντε, περίπου χρόνια, με την επωνυμία «Εκδόσεις Κουλεδάκης-Σοκόλης», που στην πορεία ακολούθησαν αυτοτελή εκδοτική πορεία (γιατί οι εκδόσεις «Σοκόλη» καταπιάνονται και με το θέατρο).
Η «ΚΑΠΑ Εκδοτική» όμως και ο Θοδωρής Κουλεδάκης αποφάσισε να ρισκάρει και να επενδύσει αποκλειστικά στο θεατρικό κείμενο. Δεν φοβήθηκε το ρίσκο, λέει στη σύντομη συνομιλία μας. Μιλήσαμε μια ημέρα μετά τα εγκαίνια του βιβλιοπωλείου της «ΚΑΠΑ Εκδοτικής», στην οδό Σόλωνος 103, που συνέπεσαν με τα δέκα χρόνια των εκδόσεων. Ένας φωτεινός χώρος, μίνιμαλ αλλά βιβλιοφιλικός, με γωνιές για ανάγνωση ή για συζήτηση. Και γύρω γύρω στα ράφια οι δεκάδες τόμοι με τα πολύχρωμα ξεχωριστά εξώφυλλα που υπογράφει ο Γιάννης Τσίγκας. «Δεν είναι γραφίστας», μου λέει ο Θοδωρής Κουλεδάκης. «Είναι ραδιοφωνικός παραγωγός, δημοσιογράφος, εκδότης εφημερίδων στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά γραφίστας δεν είναι». Κι όμως τα εξώφυλλά που έχει σχεδιάσει ξεχωρίζουν. Και κάνουν αναγνωρίσιμα τα βιβλία της «ΚΑΠΑ Εκδοτικής».
Ο Θοδωρής Κουλεδάκης είναι πολύ αισιόδοξος και πολύ ευχαριστημένος με τα αποτελέσματα του ρίσκου που πήρε. «Δικαιώθηκα, γιατί πάει πολύ καλά. Μαθαίνουμε τον κόσμο να διαβάζει θέατρο. Και ειδικά τα νέα παιδιά. Νομίζω ότι αρχίζει και μεγαλώνει όλο αυτό γύρω από το θέατρο. Και εισπρακτικά το βλέπω αυτό. Όταν είναι ένα καλό θεατρικό κείμενο, ξεπερνάει πολλές φορές και τη λογοτεχνία σε πωλήσεις». Το best seller των εκδόσεων είναι το «Master Class», του Terrence McNally, που παρουσιάστηκε για τρεις σεζόν στο θέατρο «Δημήτρης Χορν», με τη Μαρία Ναυπλιώτου στο ρόλο της Μαρίας Κάλλας σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου. «Εχει πουλήσει 12 χιλιάδες αντίτυπα», λέει.
Οι ξένοι συγγραφείς κινούνται περισσότερο, αλλά «και ελληνικά έργα κινούνται. Η Λούλα Αναγνωστάκη πουλάει πάντα, αλλά και οι πιο σύγχρονοι (Τσίρος, Κατσικονούρης, κ.ά.). Φυσικά, όταν ανεβαίνει παράσταση, βοηθούνται οι πωλήσεις περισσότερο». Η αλήθεια είναι ότι κοιτάζοντας τα ράφια του βιβλιοπωλείου ή τον κατάλογο των εκδόσεων ζαλίζεσαι. Φιλοξενεί 59 ξένους θεατρικούς συγγραφείς, από τον Ρακίνα και τον Στρίνμπεργκ ως τον Ντένις Κέλι και τη Σάρα Κέιν. Και ο κατάλογος των ελληνικών θεατρικών έργων μετράει 76 ονόματα συγγραφέων. Ανάμεσά τους: Λούλα Αναγνωστάκη, Θοδωρής Γκόνης, Γλυκερία Μπασδέκη, Μαρία Δριμή, Μαρία Ευσταθιάδη, Βασίλης Κατσικονούρης, Παναγιώτης Μέντης, Στρατης Πασχάλης (στις εκδόσεις υπάρχουν και οι περισσότερες μεταφράσεις του ξένων έργων ή αρχαίου δράματος), Ελενα Πέγκα, Βαγγέλης Ρωμνιός, Θανάσης Τριαρίδης, Γιάννης Τσίρος, Ανδρέας Φλουράκης, κ.ά.
Αρχίζει να μεγαλώνει και η κατηγορία «Δοκίμια-Μελέτες» για το θέατρο ή τη λογοτεχνία, ενώ πρόσφατα εγκαινιάστηκε και σειρά ποίησης. Δεν σταματάει να σχεδιάζει ο Θοδωρής Κουλεδάκης. Για την ερχόμενη σεζόν, τώρα που πλέον έχει δικό του χώρο, θα δρομολογήσει εκδηλώσεις, σεμινάρια και άλλα που τα φυλάει για έκπληξη.
«ΚΑΠΑ Εκδοτική», (Σόλωνος 103)
