Judith Lange: “Kaddish”  (της Μαρίζας Ντεκάστρο)

της Μαρίζας Ντεκάστρο

Η Judith Lange, Ιταλίδα ζωγράφος και φωτογράφος, εκθέτει πρώτη φορά στην Αθήνα ένα σύνολο έργων γυναικείας υπόθεσης σε τρία μέρη.

 Το Kaddish, ο τίτλος του έργου, αναφέρεται στην προσευχή της εβραϊκής θρησκείας η οποία ψάλλεται ομαδικά από δέκα άντρες στις κηδείες και εξυμνεί τη μεγαλοσύνη του  Θεού παρά το γεγονός ότι ο Θεός δεν φαίνεται να νοιάζεται για τους πεθαμένους.

Οι εννέα γυναικείες φιγούρες της Lange, busti σε μαύρο φόντο, παραβαίνοντας το ορθόδοξο τυπικό αναλαμβάνουν να τους μνημονεύσουν. Είναι μια βουβή χορωδία, η οποία  αντιπροσωπεύει το γυναικείο φύλο που σε κάθε πολιτισμό και εποχή σηκώνει το βάρος των νεκρών, συντηρεί τη μνήμη και γεννάει ζωές.

Η καλλιτέχνης μην παίρνοντας απάντηση στα θεμελιώδη ερωτήματα που εγείρει το Ολοκαύτωμα, όχι τα ιστορικά αλλά εκείνα που συνδέονται με την πίστη- Πού ήταν τότε ο Θεός; Τι έκανε για να το αποτρέψει; Ποιους και γιατί τιμωρεί;- εξωτερικεύει σκέψεις και συναισθήματα που της γεννήθηκαν από εκείνους τους θανάτους των εκατομμυρίων, των γνωστών της και των αγνώστων, και τιμά με τη ζωγραφική τη μνήμη τους.

Οι γυναίκες της Lange είναι κάπως τρομαχτικές καθώς προβάλλουν λευκές από το μαύρο του πένθους τους. Τα πρόσωπα και τα χέρια μαγνητίζουν. Κι ενώ δεν τις ακούμε, η ψυχική τους ένταση διαχέεται στους θεατές και τους επιβάλλει να παρακολουθήσουν αυτό τον ύμνο και ταυτόχρονα θρήνο (ή και να πούνε μια δική τους προσευχή) προς τιμή των ανθρώπων και κάθε πλάσματος που δολοφονήθηκε.

Τα έχει ζωγραφίσει νεκρά – Imago Mortis- ζώα ριγμένα καταγής, ξυλιασμένα, απόκοσμα φωτισμένα.

Πιο κει, Imago Vitae, οι καινούριες ζωές. Χέρια γυναικεία ταχταρίζουν και παίζουν με μικρά ζώα όπως με τα μωρά τους. Γυναικεία υπόθεση και πάλι.

Πράγματι, κάθε Ιανουάριο στον χώρο πολιτισμού των εκδόσεων Γαβριηλίδη γινόμαστε μάρτυρες Ποιημάτων και Εγκλημάτων. Ο μήνας είναι αφιερωμένος στο Ολοκαύτωμα.

Το μεγάλο έγκλημα βρίσκει δικαίωση στις τέχνες- τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τον χορό.

 Το Γράμμα της Άννας

Ο κινηματογράφος αντιπροσωπεύεται από το 8λεπτο φιλμ «Το Γράμμα της Άννας»,  της Ιωάννας Σπηλιοπούλου.

Η ταινία βασίζεται σε ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Ζωή Και Πεπρωμένο» του Βασίλι Γκρόσμαν, (μτφρ. Γιώργος Μπλάνας, εκδ. Γκοβόστη). Πρόκειται για ένα γράμμα που γράφει στον γιο της η Ουκρανή εβραία οφθαλμίατρος Άννα, τον Απρίλη του 1941. Περιγράφει τις σκέψεις και τα συναισθήματα της όταν πια έχει αποφασιστεί πως όλοι οι Εβραίοι της πόλης θα μεταφερθούν στο γκέτο.

Πρωταγωνιστούν: Μαίρη Σταυρακέλλη και Μαρία Φιλίππου, φωτογραφία: Κωστής Γκίκας, σκηνικά – κοστούμια Ιουλία Σταυρίδου, μουσική Νεοκλής Νεοφυτίδης. Τον εβραϊκό ύμνο τραγουδούν οι: Πηνελόπη Λούζη και Στέφανος Βασιλόπουλος.

Τα εγκαίνια τη έκθεσης είναι την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου στο POems n Crime Art Bar των εκδόσεων Γαβριηλίδης Το Σάββατο  25 Ιανουαρίου στις 20.00 η Judith Lange  και η Ιωάννα Σπηλιοπούλου θα συνομιλήσουν με το κοινό για τη δουλειά τους.