Αποκλειστική συνέντευξη της Ιζαμπέλ Τρενόν στην Αλεξάνδρα Σαμοθράκη
Η Ιζαμπέλ Τρενόν (γεν. 2008) θεωρείται το θαύμα της λογοτεχνίας. Στα βραβεία Γκονκούρ τον Νοέμβριο του 2023, αν και δεν συνηθίζεται, διαβάστηκε το διήγημα της « Μια Τρύπα στο Φεγγάρι» που άφησε άφωνους τους παρευρισκόμενους.
To βιβλιο της « Le Jour des Tigres», αν και δέχτηκε δεκάδες προτάσεις αρνήθηκε να το εκδώσει. Επέλεξε ένα άλλο δρόμο, αποφάσισε να το παρουσιάσει πρώτα σε διάφορες χώρες, και μετα να προχωρήσει στην έκδοση του, προτείνοντας η ίδια κάθε φορά κάποιο λογοτεχνικό περιοδικό που θα αναλάμβανε αυτή την παρουσίαση. Η Ζουλί Τρενόν, η Ελληνίδα μητέρα της, ήρθε σε επαφή με το Περιοδικό Αναγνώστης για να οργανώσουμε μια παρουσίαση στην Ελλάδα για την «Η Μέρα των Τίγρεων», το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα εκδοθεί σύντομα σε πέντε γλώσσες, γαλλικά, ισπανικά, αγγλικά, γερμανικά και ελληνικά και αναμένεται να είναι το βιβλίο της χρονιάς. Το βιβλίο ήδη έχει παρουσιαστεί στο Λονδίνο, το Καντερμπέρι, στην Μαδρίτη, το Μπιλμπάο, στην Μασσαλία και στο Μόναχο.
Η Μέρα των Τίγρεων είναι το πρώτο σου μυθιστόρημα; Πώς το αντιλαμβάνεσαι όλο αυτό;
Η Μέρα των Τίγρεων είναι η πρώτη μου απόπειρα να γράψω μυθιστόρημα. Μυθιστόρημα για εμένα ίσον μια σχινοτενή αφήγηση με «περίπλοκα» θέματα όταν για πρώτη φορά ένιωσα αυτή την ξεσηκωτική αίσθηση που μου επετρεψε επιτέλους να σαλπάρω. Μιλάμε είναι ακριβώς σα να είσαι διακοπές- ξέρετε παραθερίζουμε κάθε χρόνο στη Νάξο. Είχα χαριεντιστεί με την ακτή αρκετές φορές προηγουμένως, παρακαλώ φανταστείτε παραλίες αμμουδερές και πασπαλισμένες με φως όπως την Αγία Άννα. Έτσι πλατσουρίζα εδώ και εκεί στα ρηχά, αμουδερά λιμανάκια του διηγήματος που είναι ότι πρέπει για να αποκτήσω τεχνική όπως τα παιδάκια που μαθαίνουν να κολυμπάνε- και επίσης κατουράνε εκεί όπου βουτάνε το κεφάλι τους. Ομως το θέμα των Τίγρεων αμέσως με εξόπλισε με πανί και ξαφνικά η καταγάλανη θάλασσα απλωνόταν εμπρός μου και η ανάσα των μπαχαρικών από μακρινά νησιά αρωμάτιζε την υδάτινη αύρα. Ή δεν ξέρω… μην το γράψετε καλύτερα αυτό, κυρία Αλεξάνδρα. Είναι κάπως too much, μου κάνει κάπως Henry James.
Γιατί καλέ; Ωραία τα λες. Οπότε το διήγημα σου φάνηκε πιο εύκολο, αλήθεια τώρα; Εμένα μου φαίνεται πιο δύσκολο.
Το διήγημα έχει μόνο αρχή και τέλος. Το μυθιστόρημα έχει και μέση που είναι κάπως βαρετό.
Όμως, επέτρεψε μου να πω πως η μέση στη Μέρα των Τίγρεων δεν είναι καθόλου μα καθόλου βαρετή. Θες να μας πεις περιληπτικά τι αφορά το βιβλίο σου;
Ναι φυσικά- αν και δεν είμαι πολύ καλή στις περιλήψεις. Το θέμα αφορά μια τυπική γαλλική οικογένεια και ΟΧΙ δεν είναι αυτοβιογραφικό όπως με ρωτάνε όλοι. Δηλαδή ναι,αλλά όχι. Τα μέλη αυτής της οικογένειας επιλέγουν για συντροφιά. .. Βασικά ξέρετε. Καλύτερα όχι. Δεν μπορώ να σας πω. Έχετε εσείς ζητήσει ποτέ σε κάποιον να σας κάνει περίληψη μιας νύχτας πάθους;
Θα εκπλαγείς αν μάθεις πόσο κουτσομπόλα είμαι, αλλά ας το αφήσουμε.
Σας ζητώ συγγνώμη, αυτός είναι ο λόγος που έχω επιλέξει να παρουσιάσω πρώτα το βιβλιο μου και μετά να το εκδώσω. Επειδή θέλω να με βοηθήσουν οι άλλοι να το καταλάβω. Είναι κάπως σα να γράφτηκε μόνο του, σαν να έχω ένα ντουλαπάκι στον αυχένα μου που να κρατάει τα διαβάσματά μου και να τα αλέθει και να βγάζει μόνο του κάτι νέο. Ξέρετε με έχουν χαρακτηρίσει το Thermomix της λογοτεχνίας. Δεν ήξερα τι είναι και παρεξηγήθηκα, αναγκάστηκα να το γκουγκλάρω.
Δεν χρειάζεται να λες συγγνώμη Ίζ. Πάμε παρακάτω… τι σε προβλημάτισε όσο έγραφες;
Σε κάποια σημεία ένιωθα πως θα τρελαθώ: σε ποιο βαθμό και μέχρι ποιο σημείο κάθε ιδέα είναι απαραίτητη; Πού σταματάει η κάθε συγκεκριμένη σχέση ως προς το θέμα μου; Στην πραγματικότητα, παντού, οι σχέσεις και οι συσχετισμοί δεν σταματούν πουθενά και το θεσπέσιο πρόβλημα της καλλιτέχνιδας είναι και θα είναι στον αιώνα του άπαντα να σχεδιάσει, με δική της γεωμετρία, έναν κίκλο μέσα στον οποίο θα φαίνεται πως δεν σταματούν ποτέ. Βρίσκεται στο μόνιμο αδιέξοδο πως η συνέχεια των πραγμάτων αποτελεί το παν της κωμωδίας και της τραγωδίας, πως αυτή η συνέχεια, ποτέ, ούτε για μια σπιθαμή ή έναν πόντο, δεν σπάει και πως για να κάνει το παραμικρό η συγγραφέας θα πρέπει ταυτόχρονα να τη μελετάει διεξοδικά και να την αγνοεί διεξοδικά.
Δεν καταλαβαίνω, μας το κάνεις λίγο πιο απλά;
Συγγνώμη, δεν ξέρω πως να το εκφράσω σωστά. Ωραία συγγραφέας! (γέλια) Είναι σαν, τρομακρατημένη από το αχανές και μόνο του υφάσματος, να κεντάω ένα πολύχρωμο λουλούδι μετρώντας αναρίθμητες φορές και επιλέγοντας προσεκτικά τα σημεία όπου η βελόνα θα τρυπήσει το ύφασμα. Κάτι τέτοιο από μόνο του θα ήταν μια αρκετά γενναία διαδικασία αν η ίδια η φύση κάθε τρυπήματος του υφάσματος δεν ήταν να σε προκαλεί, να σε ψαρεύει, να σε πείθει, να σε δελεάζει, να καταφεύγει σε χίλιες απάτες. Το πρωταρχικό αποτέλεσμα ενός τέτοιου καλοοργανωμένου συστήματος, μιας τόσο καλάς προετοιμασμένης επιφάνειας είναι να σε κάνει να θες να προχωράς συνέχεια. Πόσο απλή και εύκολη θα ήταν η τέχνη αν διαθέταμε την τεχνολογία ή έστω μερικά τεχνάσματα που να μας έλεγαν πότε πρέπει να σταματήσεις. Όμως όχι- πρέπει μόνοι μας να εφεύρουμε το σημείο αυτό μέσω επώδυνων επιλογών συγκρίσεων και θυσιών και παράδοσης άνευ όρων.
Γουάου! Οπότε τι πιστεύεις πως σου έμαθε Η Ημέρα των Τίγρεων;
Πως είμαι ανεπίδεκτη μαθήσεως! (γέλια) Και πως ό,τι λύση βρήκα γράφοντας είναι μιας χρήσεως και την επόμενη φορά που θα αντιμετωπίσω ένα παρόμοιο πρόβλημα θα επιλέξω να το λύσω αλλιώς. Αλλάζω τις λύσεις σαν τα πουκάμισα (γέλια).Σοβαρά τώρα, αν κάτι μου έμαθε η ολοκλήρωση του πρώτου μου μυθιστορήματος μου είναι πώς να προετοιμάζομαι για την σκληρότητα της συγγραφικής διαδικασίας. Πόσες αμφιβολίες πίσω από κάθε πρόταση, τι έλλειψη εμπιστοσύνης στο νόημα και στη χρησιμότητα αυτού που κάνω, τι καταιγισμός ερωτήσεων! Είναι απάνθρωπο να είσαι συγγραφέας- πιστεύω πως για να γίνεις συγγραφέας πρέπει να είσαι ή πολύ βλάκας ή πολύ νάρκισσος για να αντέχεις αυτή την απάνθρωπη σκληρότητα. Ή ατάλαντος και άρα σκληρόπετσος.
Το έγραψες όμως πολύ γρήγορα, έτσι δεν είναι;
Ναι!Μου πήρε 3 μήνες να γράψω την Ημέρα των Τίγρεων και όσο και να απόλαυσα το γράψιμο στην πραγματικότητα μου ήταν ανυπόφορο- σαν να ανακουφίζεσαι και να είσαι δυσκοίλιος. Ξεπέταξα το ένα κεφάλαιο μετά το άλλο για να τα ξεφορτωθώ, γιατί απλά δεν τα άντεχα ούτε άγραφα αλλά ούτε να τα γράφω.
Τι θα ήθελες να πες σε κάποιον που τώρα ξεκινάει το πρώτο του μυθιστόρημα;
Η λογοτεχνία ευτυχώς ή δυστυχώς δεν είναι σαν τη ζωή- μπορείς να προσπαθήσεις να την πάρεις μαζί σου πέρα από οποιοδήποτε μεταίχμιο- και αν κατά τη μεταφορά, ξεχυθεί και σε κατασπαράξει- ακόμη καλύτερα.
Info:
Για το “φαινόμενο” Ιζαμπέλ Τρενόν και το βιβλίο της Η Μέρα των Τίγρεων θα συζητήσουν οι Δημήτρης Καλοκύρης, Γιάννης Μπασκόζος, Γιάννης Πάσχος, Γιώργος Περαντωνάκης και Αλεξάνδρα Χαΐνη με παρεμβάσεις των Γιώργου Βέη, Τζούλιας Γκανάσου, Στάθη Κουτσούνη και Αλεξάνδρας Σαμοθράκη στο βιβλιοκαφέ Zatopek, την Δευτέρα 1.4 στις 19:30. Είσοδος ελεύθερη
