Του Νίκου Κυριαζή (*).
Στη νουβέλα «Αναπαλαίωση»(Εκδ. Βιβλιοπωλείο της Εστίας) ο Φαίδων Ταμβακάκης γυρίζει στην αγαπημένη του θάλασσα, με μια θαλασσινή ιστορία, όπως στην «Υστάτη» και τους « Ναυαγούς της Πασιφάης».
Τόπος είναι η Σύρα και ένα καρνάγιο, ‘όπου ο ταξιδιώτης ιστιοπλόος Κωνσταντίνος, φτάνει με το παλιό του ιστιοφόρο « Τάι Μο Σαν» που πήρε το όνομα του από ένα λόφο του Χονγκ Κονγκ. Ο Κωνσταντίνος θέλει να επαναλάβει το θρυλικό ταξίδι του σκάφους από το Χονγκ Κονγκ στο Ντάρτμουθ στα χρόνια του Μεσοπολέμου, μόνο με πανιά, που είναι το δικό του όνειρο.
Όμως μια βλάβη, που φέρνει νερό στο σκάφος, τον αναγκάζει να σταματήσει στη Σύρο για να φτιάξει τις ζημιές. Αλλά στη Σύρο θα συναντήσει μια πρώτη παλιά του αγάπη, την Πηνελόπη, αρχιτεκτόνισσα, που είχε εγκαταλείψει ο ίδιος, αλλά ποτέ δεν ξέχασε. Η Πηνελόπη αναπαλαιώνει κτίρια, κυρίως νεοκλασικά. Ο Κωνσταντίνος, μαζί της, θα προσπαθήσει να «αναπαλαιώσει» ή να ξανακτίσει την παλιά αγάπη… Έτσι, το όνειρο του ταξιδιού κονταροχτυπιέται με το όνειρο της αγάπης.
Η νουβέλα είναι λιτή στον τρόπο γραφής, με έντονες περιγραφές, του καρνάγιου, των ναυτικών και μαστόρων, με στοιχεία ειρωνείας και κριτικής, όπως (σελ.26-27) :
Άκουσα πολλά τραγουδάκια, ένα ανακάτεμα πατρίδα, Ελύτη και οικολογίας. Ήταν τόσο άτεχνο το μπέρδεμα, να μην πετάμε σκουπίδια στις ακτές, που πρέπει να τις προστατέψουμε από τους εχθρούς της πατρίδας, η οποία άλλωστε αποτελείται από μια ελιά, ένα αμπέλι και ένα καράβι… Εάν ήμουν μαθητής, δεν νομίζω να είχα μάτια για την ελιά και το αμπέλι, ας τα έπαιρναν οι εχθροί μας. αλλά το καϊκάκι ήταν μια κούκλα, σταμάτησαν τα αυτοκίνητα στον δρόμο για να τον διασχίσει.
Σε άλλες σελίδες, περιγράφει την διάλυση καϊκιών μετά την είσοδο στην ΕΕ, με ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, πολύ ζωντανά, σαν μια Γκουέρνικα ναυτικής καταστροφής, που ο Πέτρος Τατσόπουλος, στην παρουσίαση του βιβλίου ονόμασε έγκλημα: Μάθαμε ορισμένοι Έλληνες, πως πιο εύκολα βγάζεις χρήματα καταστρέφοντας ( όπως και οι γεωργοί θάβοντας την παραγωγή τους) παρά παράγοντας! Η οδηγία για μείωση του αλιευτικού στόλου οδήγησε στην καταστροφή 12.5000! καϊκιών, που ορισμένα θα έπρεπε να είχαν διασωθεί ως μουσειακά κομμάτια.
Όπως και στα προηγούμενα έργα του, ο συγγραφέας δείχνει πως κατέχει την τέχνη του λόγου, σε μια αφήγηση γλαφυρή και ευχάριστη, που δημιουργεί ένα μικρό κομψοτέχνημα.
(*) Ο Νίκος Κυριαζής είναι Πρόεδρος Οικονομικού τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συγγραφέας