Φίλιππος Φιλίππου.
O Δημήτρης Κουκουλάς γεννήθηκε στη Μεσσηνία το 1947. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα. Το 2011 εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το αυτοβιογραφικό βιβλίο Τα φορτηγά, όπου μιλούσε για περιστατικά, μικρά και μεγάλα, που έγιναν τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στο γενέθλιο χωριό του. Αυτά τα περιστατικά τα αφηγήθηκε με τη συγκίνηση της χρονικής απόστασης. Το καινούργιο του αφήγημα, Οι αριστεριστές, είναι επίσης αυτοβιογραφικό. Αυτή τη φορά, μιλάει για την ένταξή του στην Αριστερά: βρέθηκε σε μια ακροαριστερή οργάνωση, ή ομάδα, ή γκρουπούσκουλο, όπως συνήθιζαν να αποκαλούν παρόμοια μορφώματα. Ήταν η εποχή της άνθισης τέτοιων ομάδων που σύμφωνα με τον συγγραφέα ξεκίνησε το Νοέμβρη του 1973, από τη «θυελλώδη και οργισμένη» εργατική συνέλευση στην κατάληψη του Πολυτεχνείου. Τις ώρες που οι Αθηναίοι άκουγαν στα ραδιόφωνά τους το «Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο» και στο πνιγμένο στα δακρυγόνα κέντρο της πόλης αντηχούσαν τα συνθήματα «Ψωμί Παιδεία Ελευθερία», «Κάτω η Χούντα», «Λαέ, λαέ ή τώρα ή ποτέ», μέσα στο αμφιθέατρο του κτιρίου Γκίνη, στην καρδιά της εξέγερσης, παιζόταν σε αυτοσχεδιασμό, λέει σαρκαστικά ο Κουκουλάς, μια θεατρική ρετροσπεκτίβα όλης της παγκόσμιας επανάστασης. Ήταν μια μαραθώνια παράσταση με πρωταγωνιστές νεαρούς με στρατιωτικά αμπέχονα και γενειάδες, κοπέλες με φούστες φραμπαλά, άφρο μαλλιά και ταγάρια, που ξεδίπλωναν στην αίθουσα όλη την επαναστατική ορολογία, όλο το λεξιλόγιο των ανατροπών και των εξεγέρσεων από την κομμούνα του Παρισιού μέχρι το Μάη του 68. Μπακούνιν, Μαρξ, Κροπότκιν, Λένιν, Τρότσκι, Λούξεμπουργκ, Ντουρούτι, Μάο, Γκεβάρα και άλλοι ήταν οι Άγιοι της επανάστασης που καθοδηγούσαν τα βήματα των καταληψιών. Ο σπόρος αυτής της επανάστασης είχε ριχτεί το 1972, τότε που έμπαινε επιτακτικά η πτώση της δικτατορίας.
Κι ύστερα γκρεμίστηκε η χούντα και όλοι εκείνοι που αγωνίστηκαν μέσα κι έξω από το Πολυτεχνείο άρχισαν να στελεχώνουν τα κόμματα. Οι περισσότεροι λόγω της παράδοσης στράφηκαν προς το ΚΚΕ και τη νεολαία του. Χιλιάδες όμως πήγαν σε άλλα κόμματα της Αριστεράς, ή δημιούργησαν καινούργιες οργανώσεις και ομάδες. Οι αντιπαραθέσεις και οι έριδες ήταν συχνές. Η μοναδική φορά που όλοι αυτοί ενώθηκαν ήταν σε μια διαδήλωση διαμαρτυρίας για το θάνατο του μαθητή
Ισίδωρου Ισιδωρόπουλου, μέλους της οργάνωσης Μαχητής, ο οποίος χτυπήθηκε από περιπολικό της αστυνομίας την ώρα που κολλούσε αφίσες. Έκτοτε, οι λεγόμενοι αριστεριστές ή εξωκοινοβουλευτικοί, δεν ξαναβρέθηκαν μαζί, εκτός ίσως από τις πορείες για την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Επρόκειτο για ένα γαλαξία με μεγάλη γκάμα ιδεολογικών αποχρώσεων: μαοϊκοί, τροτσκιστές, λενινιστές, γκεβαριστές, αναρχοκομμουνιστές, σπαρτακιστές. Ο συγγραφέας ανήκε στην οργάνωση ΚΕΜΛ (Κίνηση Ελλήνων Μαρξιστών Λενινιστών), δημιούργημα ενός σταλινικού στελέχους του ΚΚΕ. Τα γκρουπούσκουλα που είχαν ιδρυθεί από πρώην στελέχη του ΚΚΕ, μας λέει ο Κουκουλάς, διακρίνονταν για τον έντονο σταλινισμό τους. Είχαν φύγει από το κόμμα μετά από το 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956, όταν ο Νικίτα Χρουστσόφ κατήγγειλε τα εγκλήματα του Στάλιν.
Το κάθε γκρουπούσκουλο διέθετε για τον εαυτό του το κοπιράιτ της αλήθειας. Θεωρούσε πως μόνο αυτό εκπροσωπούσε το μαρξισμό-λενινισμό και άρα μόνο αυτό ήταν κατάλληλο για την διεκπεραίωση της επανάστασης. ΟΜΛΕ, ΕΚΚΕ, ΣΑΚΕ, ΕΔΕ, ΟΚΔΕ, ΟΠΑ: αμέτρητες ήταν οι ομάδες που γεννήθηκαν, άνθισαν, παρήκμασαν και διαλύθηκαν σιγά – σιγά και τα μέλη τους είτε προσχώρησαν σε μεγάλα κόμματα είπε πήγαν στο σπίτι τους. Σημαντικά ονόματα του χώρου, σημειώνει ο Κουκουλάς, ήταν ο Μπίστης του ΕΚΚΕ, ο Καραμπελιάς της ΟΠΑ, ο Σάββας Μιχαήλ της ΕΔΕ, ο Αγησίλαος Χριστοδουλόπουλος του Μαχητή, ο Ζυρίνης και η Ισαβέλλα Μπερτράν της Λαϊκής Εξουσίας. Τελικά, το αριστερίστικο κίνημα της μεταπολίτευσης, παρά την ανωριμότητα και τις αντιφάσεις του, προσθέτει, εισήγαγε στην πολιτική ζωή της Ελλάδας δύο μεγάλες καινοτομίες: την ανοιχτή καταγγελία της Σοβιετικής Ένωσης ως χώρας που πρόδωσε τα ιδανικά του μαρξισμού-λενινισμού και τον εργοστασιακό συνδικαλισμό που ενίσχυσε τις εργατικές διεκδικήσεις.
Γραμμένο με τρυφερότητα και χιούμορ το βιβλίο Οι αριστεριστές αναφέρεται σε ονειροπόλους νεολαίους –σήμερα γεμάτους αρρώστιες–, που πίστευαν στον έρωτα και στην επανάσταση, πήγαιναν να δουν ταινίες ποιότητας στο Στούντιο και στην Αλκυονίδα, θεατρίζονταν στο Θέατρο Τέχνης του Κουν και στη Στοά του Παπαγεωργίου, αγόραζαν το Αντί του Παπουτσάκη, τον Πολίτη του Ελεφάντη και τα Τετράδια του Αξελού, διάβαζαν Τσίρκα, Αλεξάνδρου, Χάκκα, Χατζή, Ταχτσή, Ιωάννου. Παντρεύτηκαν, έκαναν παιδιά, κουράστηκαν, απογοητεύτηκαν, μα παρ’ όλ’ αυτά, παρά τις απογοητεύσεις και τα προβλήματα, δηλώνει ο συγγραφέας, τα «Κουρέλια τραγουδάνε ακόμα». Όσα δεν έχουν φύγει για το υπερπέραν, δηλαδή.
INFO: Δημήτρης Κουκουλάς
Οι αριστεριστές
Εκδόσεις Εύμαρος, 2015, σελ. 96, τιμή 8 ευρώ
Πολύ ενδιαφέρον. Σε καλεί να το αναζητήσεις.