Δημήτρης Σωτάκης.
Θα έλεγα ότι μία προσωπική διαπίστωση, σε σχέση με την αρχική μου προδιάθεση, γράφοντας ένα λογοτεχνικό κείμενο, είναι ότι ξεκάθαρα με ενδιαφέρει, με αφορά, το στοιχείο της παρέκκλισης, της αλλοίωσης της πραγματικότητας όπως, τέλος πάντων, αυτή γίνεται αισθητή ως μία αυτονόητη συνθήκη στη ζωή μας. Δε θα χαρακτήριζα, ωστόσο, αυτή μου την επιθυμία, ως μία αυστηρά λογοτεχνική επιθυμία, δεν ακουμπάει, δηλαδή, μόνο στην αισθητική μου τάση προς το φανταστικό και δεν είναι μία προδιαγεγραμμένη υφολογική μου συγγένεια με μία λογοτεχνία γεμάτη από φανταστικά στοιχεία, από ήρωες εξωπραγματικούς, ήρωες χωρίς κανονικότητα, ανθρωποειδή, τα οποία ψυχαναγκαστικά τοποθετούνται στα μυθιστορήματά μου για να εξυπηρετήσουν ένα γενικό πλαίσιο, μια ροπή προς το συγκεκριμένο είδος.
Θέλω να πω ότι, το φανταστικό αποτελεί για μένα μια απόδραση από μια ζωή, από τη δική μου, μάλλον, ζωή, μια ζωή μέτρια, χωρίς πολλές εκπλήξεις, συνεπώς η ίδια η διαδικασία της γραφής, ακριβώς καταδεικνύει αυτή την ξεκάθαρη πλέον επιθυμία μου για τη δημιουργία κόσμων μη πραγματικών, για την κατασκευή μιας κατ’ επίφαση πραγματικότητας, η οποία, θα έλεγα, πασχίζει να μετακινήσει αυτό που ζω κάθε μέρα σε μια πόλη, ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, το μη ρεαλιστικό στοιχείο, μια λογοτεχνία που πασχίζει να κερδίσει τις εντυπώσεις μόνο με την υπερβολή της, με το ξεχείλωμα της εν λόγω πραγματικότητας, δηλαδή με ιστορίες που βουλιάζουν στο φανταστικό και στο τέλος πνίγονται ως θύματα και μόνο του ύφους τους, ποτέ δεν είναι στις επιδιώξεις μου.
Τα βιβλία μου μπορεί να τηρούν τους «κανόνες» ενός τέτοιου θεματικού προφίλ, αλλά πάντα με ενδιαφέρουν ιστορίες ανθρωποκεντρικές, μια κάπως υπαρξιακή αποτίμηση της ζωής μας, σε έναν άξονα συνεχούς αναζήτησης του νοήματος του βίου μας, πάντα με την περιέργεια για το πού πηγαίνει όλο αυτό το προσωπικό όχημα που ονομάζουμε Εαυτό, τι θέλουμε, τι φοβόμαστε, τι θυσιάζουμε για να ζήσουμε περισσότερο ευτυχισμένοι ή έστω κερδίζοντας την πλάνη της ευδαιμονίας και πώς τελικά διαχειριζόμαστε τη ζωή μας, πώς τη φιλτράρουμε κάτω από τις ολοένα και περισσότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, βρισκόμενοι μέσα της. Ωστόσο, επιλέγω να κατασκευάσω κόσμους που δεν υπάρχουν, οι οποίοι εν δυνάμει θα μπορούσαν να υπάρχουν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη μου για δραπέτευση από οτιδήποτε αυτονόητο.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να πω κάτι σχεδόν παράδοξο, ότι αρχικά, όταν άρχισα να γράφω και να εκδίδω, δεν ήμουν σίγουρος ότι τα βιβλία μου τηρούν αυτές τις συγκεκριμένες παραμέτρους, δηλαδή ότι πράγματι ανήκουν στο φανταστικό είδος, περισσότερο αυτό το έκανε σαφές η κριτική, οι αναγνώστες και η σύγκριση, ίσως, με την υπόλοιπη λογοτεχνική σοδειά, η οποία διαφοροποιούταν από τη δική μου. Πάντως, θεωρώ ότι το φανταστικό στοιχείο είναι ένα όπλο στα χέρια μου, ένα κρυφό ή φανερό χαρτί στο έργο μου, γιατί στα δικά μου μάτια το φαντασιακό είναι συνυφασμένο με τη δημιουργία, έτσι γίνεται αντιληπτό στον δικό μου μικρόκοσμο, επομένως είναι, καταρχάς, ένα μέσο για περισσότερη ελευθερία, για περισσότερη ειρωνική διάθεση, διάθεση κωμικών καταστάσεων, ακόμα και ως μία υπερβολική απεικόνιση των γεγονότων, ως μία παραφορά της ίδιας της ύπαρξής μας, ακόμα και για μια ιδιότυπη «γελοιοποίηση» της ίδιας της φιγούρας των ηρώων μου. Άλλωστε, μέσα από ένα λογοτεχνικό κείμενο, πάντα προκύπτει η γέννηση ψυχολογικών και προσωπικών λαβυρίνθων, η λογοτεχνία , στην περίπτωσή μου, δεν είναι με κανένα τρόπο μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος, ένας απεγκλωβισμός， αλλά μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσω τη σχέση μου με το ορατό και να θέσω νέα ερωτήματα, που κι αυτά με τη σειρά τους θα μείνουν αναπάντητα.
Το φανταστικό είναι ένα είδος που ευνοεί τους ήρωες που επινοώ, ήρωες εγκλωβισμένους σε ένα αυτιστικό σύμπαν, σε μια αυνανιστική, σχεδόν, εσωτερική ζωή, ήρωες που βρίσκονται συνεχώς μέσα σε ένα βασανιστικό καβούκι, βουλιαγμένοι στη μοναξιά, στην απελπισία, αλλά και στη μεγάλη ελπίδα της αιώνιας ευτυχίας. Μέσα σε όλα αυτά, ο τρόπος που επιλέγω να κινηθώ είναι ο συμβολισμός, δηλαδή έχοντας ως επιδίωξη να δώσω ένα προσωπικό στίγμα, επιλέγω να ξεχειλώσω μια σκέψη, μια ανησυχία, μια πρόταση και να την μεταμορφώσω σε μια αλληγορία, σε μια εκτενέστερη ιστορία. Αυτό, λοιπόν, που θα μπορούσα να κάνω πολύ γρήγορα, να πω σε κάποιον ότι «ξέρεις, με ενδιαφέρει αυτό κι αυτό», αντιθέτως επιλέγω συνειδητά να το απλώσω, αναλύοντάς το σε μια ιστορία, όμως αυτή ακριβώς η διαδικασία, η αλλοίωση, η μεταμόρφωση μιας σκέψης σε ένα μυθιστόρημα, ανήκει στο φανταστικό, ανήκει στο απόκοσμο, στο όνειρο. Θα έλεγα, ότι η φύση ενός φανταστικού μυθιστορήματος δυναμιτίζει ακριβώς τη σημασία του τι αποκαλούμε μυθιστόρημα, συχνά αναρωτιέμαι, αν μια φόρμα απέχει χιλιομετρικά από την άλλη, αν ο ρυθμός, η ταχύτητα ενός συγγραφέα είναι σε τελείως διαφορετική κατεύθυνση, αυτό αυτόματα δεν αναιρεί την συγγένεια μεταξύ της μεθοδολογίας και του ύφους και τελικά, από αυτή την απόσταση, γράφουμε όλοι μυθιστόρημα; Μάλλον ναι. Από την άλλη, η πραγματικότητα, ο ρεαλισμός είναι ένα απαραίτητο θεμέλιο για να γίνει σαφές το παράλογο και η αλληγορία μιας ιστορίας με φανταστικά στοιχεία. Ο ρεαλισμός είναι ο ασφαλής δρόμος, από τον οποίο σταδιακά ξεφεύγω, μέχρι να τον εγκαταλείψω οριστικά μέσω μιας χαοτικής ρήξης χωρίς γυρισμό, αφού όταν εγκαταλείπω μια ασφαλή, ρεαλιστική οδό, αφού προσφερθεί αυτό στον αναγνώστη, δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει πλέον επιστροφή σε μια χειροπιαστή πραγματικότητα.
Κλείνοντας, θα ήθελα να πω κάτι σημαντικό για τη θέση που στέκομαι, την οπτική γωνία μου, σε μια γενικότερη σχέση με τη λογοτεχνία. Η διαδικασία της συγγραφής ενός μυθιστορήματος, είναι μοιραίο να κρύβει μέσα της το αλλόκοτο. Η συνειδητή απόφαση ενός ανθρώπου να δημιουργήσει παράλληλους κόσμους είναι μια υγιής διαστροφή, είναι από τη φύση της μια παράλογη συνθήκη, βουτηγμένη στην έμπνευση, την υπερβολή και μια απροσδιόριστη εμμονή για ένα προσωπικό στίγμα. Συνεπώς, η καταγραφή ζωών που δεν υπάρχουν, είναι εκ προοιμίου, μια διαδικασία αυθεντικά φανταστική.
