της Βαρβάρας Ρούσσου
Ποίηση οπισθοπορώντας στο χρόνο… Εν αναμονή του εκδοτικού Σεπτεμβρίου που θα φέρει καταιγισμό ποιητικών βιβλίων μπορούμε να θυμηθούμε και να ξαναδιαβάσουμε ορισμένες ενδιαφέρουσες ποιητικές συλλογές νέων ποιητών, κυρίως άπαξ ή δις εμφανιζόμενων έως τώρα. Ποιοι από τους φερέλπιδες ποιητές/ποιήτριες, όχι μόνον τους παρακάτω αλλά και πολλούς/ές ακόμη που παρουσίασαν αξιανάγνωστα δείγματα, θα επανεμφανιστούν διατηρώντας το ενδιαφέρον μας ή ξεπερνώντας θετικά τις προσδοκίες; Τα ερωτήματα ανοιχτά. Η ακόλουθη κατάταξη είναι χρονολογική.
Ιωάννα Λιούτσια, Η σιωπή σε δύο χώρους (εκδ. οροπέδιο 2018). Η σχέση τέχνης/ζωγραφικής με την ποίηση σε μια ανταλλαγή κωδίκων, το άτομο στον κόσμο αλλά κυρίως η ερωτική σχέση είναι θεματικές μιας ποίησης που μοιάζει ανακαλυπτική: παρατηρεί ανακαλύπτοντας, σαν να είναι η πρώτη φορά, τον εαυτό, το σύντροφο, τον κόσμο και η καταγραφή ορίζει την αρχή μιας αρνητικής εντύπωσης.
Άκης Παραφέλας, Παρασημαντική, (θράκα 2018). Πρώτη συλλογή όπου η δυαδικότητα παρούσα, είτε ως έρωτας είτε με οποιαδήποτε άλλη μορφή, διαρκώς και εναργέστατα, συναγωνίζεται σχεδόν την έννοια «ο Άλλος ως Εαυτός» που υπενθυμίζεται με ποικίλους τρόπους τείνοντας σε μια ιδιαίτερη πληθυντικότητα που την επιτείνει η μορφολογική πολλαπλότητα της ενιαίας αυτής σύνθεσης.
Γιώργος Ανδρέου, Παιδί στο γόνατο (εκδ. Γκοβόστη 2017). Η φαινομενική αφηγηματικότητα ενισχυμένη και από τα πεζόμορφα ποιήματα δεν συνεπάγεται πάντα αναφορικότητα αλλά μια αιφνίδια φυγή από το ρεαλιστικό προς το φανταστικό, το απρόσμενο, το σχεδόν υπερρεαλιστικό. Η πραγματικότητα σε διάθλαση κάτι που το επιτείνουν τα σχέδια που συνοδεύουν κάποια από τα ποιήματα. Η πρώτη και μόνη έως σήμερα συλλογή του Ανδρέου.
Δήμητρα Κατιώνη, Τρείς μέρες κι ένα τρίτο (θράκα 2016). Μια κλασική αραβική παράδοση εκμεταλλεύεται η Κατιώνη για να συνθέσει μια άτυπα τριμερή συλλογή που ξεκινά από το φυσικό τοπίο και με σπειροειδή τρόπο καταλήγει στον κλειστό ατομικό περίγυρο δίνοντας τις απαιτούμενες από το αραβικό έθος προσωπικές «πληροφορίες» σε ιδιότυπα μικρά ποιήματα.
Ένο Αγκόλλι, Ποιητικό αίτιο (Εντευκτήριο 2015). Πρώτη και μοναδική ποιητική συλλογή του 20χρονου το 2015 Αγκόλλι. Mορφολογικός πειραματισμός και ποιητική πραγμάτευση μιας καίριας ανθρώπινης συνθήκης, αυτή της απώλειας, με τρόπο διαλεκτικό: με το διάλογο της ποίησης με άλλες μορφές λόγου είναι τα βασικά σημεία της συλλογής.
Βασιλεία Οικονόμου, Το υπόλοιπο της αφαίρεσης (εκδ. Γκοβόστης 2015). Μνήμη-παρελθόν και παρόν σε διάλογο που οδηγεί σε αναστοχασμό και στην ουσία σηματοδοτεί την αρχή της ωρίμανσης. Η ποίηση θεματοποιώντας τα τραύματα -το υπόλοιπο που αφήνει το τραύμα της απώλειας-λειτουργεί ως πράξη συμφιλίωσης με αυτά.
Αλέξανδρος Μηλιάς Στην αψίδα των νεκρών θριάμβων (εκδ. Πατάκης 2014). Μνήμη, αναστοχαστικός λυρισμός, προφανής και μη εκμετάλλευση της διακειμενικότητας, επιστροφή στη μήτρα της ίδιας της γλώσσας-μητέρας, όπως και στη μορφή της πραγματικής μητέρας. Η δουλεμένη γλώσσα στο επίκεντρο της όλως ιδιαίτερης δεύτερης ποιητικής συλλογής του Μηλιά.
Μαρία Φίλη, Το πιο παράξενο απόκτημα των εντόμων (Μελάνι 2014). Πρώτη και μόνη έως τώρα διπλά βραβευμένη συλλογή από τη 22άχρονη τότε Φίλη τοποθετείται απέναντι σε μεγάλα αιώνια θέματα με αξιοπρόσεκτη ποιητική, και γενικότερη, ωριμότητα στηριγμένη στην οικονομία, την αφαίρεση και την καίρια γλωσσική επιλογή.
Αγγέλα Γαβρίλη, Iridium (εκδ. Momentum 2013). Γυναικεία ματιά που αποδομεί και επανελέγχει κλασικούς μύθους, ερωτικές απώλειες που πολλαπλασιάζουν τη θλίψη των καιρών. Γραφή μεστή στη δεύτερη συλλογή της Γαβρίλη.
Και χωρίς περαιτέρω σχόλια ξεχωριστές (πρώτες ή δεύτερες) συλλογές νέων ποιητών:
Λένα Καλλέργη, Περισσεύει ένα πλοίο (Γαβριηλίδης 2016)
Δανάη Σιώζιου, Χρήσιμα παιδικά παιχνίδια (αντίποδες 2016)
Νίκος Φιλντίσης, Υδράργυρος (Οδός Πανός 2016)
Κωνσταντίνα Κορρυβάντη Μυθογονία (Μανδραγόρας 2015)
Νίκος Ερηνάκης, Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά (Γαβριηλίδης 2013)
Βάγια Κάλφα, Απλά πράγματα (2012)
Για να συνδεθούμε με το παρόν: ένα χρόνο πριν:
Μάριος Χατζηπροκοπίου, Τοπικοί τροπικοί (αντίποδες 2019)
