Του Σπύρου Κακουριώτη.
Η οικονομική στενότητα και η έλλειψη πόρων, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που προσφέρει η νέα αντίληψη περί open access, έχει οδηγήσει αρκετά επιστημονικά περιοδικά να εγκαταλείψουν ή να υποβαθμίσουν την έντυπη παρουσία τους και να δώσουν βάρος στην ψηφιακή τους έκδοση. Σε αυτή τη νέα φάση εισέρχεται και η ετήσια επιθεώρηση Historein/Ιστορείν, η αγγλόφωνη review of the past and other stories, όπως αυτοπαρουσιάζεται στον υπότιτλο, που μόλις παρουσίασε το 12ο τεύχος της, το οποίο ο αναγνώστης μπορεί να συμβουλευθεί ολόκληρο στη διεύθυνση http://www.historeinonline.org. Στο παρόν τεύχος φιλοξενείται το πρώτο μέρος ενός εκτενούς αφιερώματος στις εξελίξεις και τους προσανατολισμούς της σύγχρονης ιστοριογραφίας και των κοινωνικών επιστημών μετά την τομή του 1989 («Questions and Orientations in History during the last 20 years»). Νέα ερωτήματα και νέες έννοιες προέκυψαν μέσα σε αυτήν την εικοσιπενταετία. Μέσα από τα άρθρα τους, οι συνεργάτες του περιοδικού επιχειρούν να χαρτογραφήσουν τις κυριότερες ακαδημαϊκές συζητήσεις, τα αποτελέσματα και την επιρροή που είχαν στο πεδίο των επιστημών του ανθρώπου, αλλά και την επίδραση που άσκησαν σε αυτές η παγκοσμιοποίηση και οι συνολικότερες κοινωνικές εξελίξεις. Στις σελίδες του αφιερώματος, το παρόν τεύχος του Historein, το οποίο αποτελεί ένα εγχείρημα διαλόγου της ανάμεσα στην ελληνική κοινότητα των ιστορικών με τις αντίστοιχες κοινότητες στη διεθνή σκηνή, φιλοξενούνται τα άρθρα του Thomas Gallant για το παρόν και το μέλλον της κοινωνικής ιστορίας («Long Time Coming, Long time Gone: the Past, Present and Future of Social History») και του Rolf Petri για την ιστορία των συναισθημάτων («The idea of culture and the history of emotions»). Στη συνέχεια, η Αθηνά Συριάτου εξετάζει τους μετασχηματισμούς της βρετανικής ιστοριογραφίας σχετικά με τη βρετανική αποικιοκρατία κατά τον 20ό αιώνα («National, Imperial, Colonial and the Political: British Imperial Histories and their Descendants»), ενώ ο Δημήτρης Πλάντζος μελετά το ρόλο της αρχαιολογίας μετά το «τέλος της ιστορίας» («Archaeology after the End of history»). Στην αντιμετώπιση της θρησκευτικής Μεταρρύθμισης από την ιστοριογραφία αναφέρεται ο Κώστας Γαγανάκης («From the Social History of the Reformation, 1960-1980, to the Reformation as Communication Process, 1990-2000»), ενώ το έργο του Μισέλ Φουκώ και την επίδραση που άσκησε στις κοινωνικές επιστήμες επισκοπεί η Ρίκα Μπενβενίστε («Perdus dans l’archive: Foucault, l’historien et l’écrivain»). Τέλος, η ύλη του περιοδικού, που θα συνεχίσει να κυκλοφορεί και σε έντυπη μορφή, με τη φροντίδα των εκδόσεων Νεφέλη, συμπληρώνεται από βιβλιοκρισίες που υπογράφουν έγκριτοι ιστορικοί. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον ιστότοπο του Historein ο αναγνώστης μπορεί να συμβουλευθεί ψηφιακά και την ύλη των προηγούμενων 11 τευχών του.
[HISTOREIN/ΙΣΤΟΡΕΙΝ, historeinonline.org, historein@historein.gr]