του Λευτέρη Ξανθόπουλου. Μια απάντηση.
Με αρκετή καθυστέρηση πληροφορήθηκα το άρθρο της κυρίας Άννας Αφεντουλίδου με τίτλο “Καμιά Ταπείνωση, Καμιά Συγγνώμη” και την αναφορά που κάνει στο κείμενό μου, που προηγήθηκε στον Αναγνώστη με τίτλο, “Albert Camus: από την Πτώση στον Ξένο του Βισκόντι”. Σχετικά με αυτό, επιτρέψτε μου παρακαλώ να επισημάνω τα εξής:
1. Αν ο τίτλος του εν λόγω κειμένου ενέχει ειρωνική ή απαξιωτική σημασία (Καμιά ταπείνωση καμιά συγγνώμη) και δεν δόθηκε έτσι από την σύνταξη του Ηλεκτρονικού Περιοδικού, τότε διευκρινίζω προς την συντάκτρια του κειμένου ότι η καταληκτική παράγραφος της εργασίας μου όπου “… και ζητάει (ο Καμύ) τη συγγνώμη μας, όχι τόσο για τον εαυτό του, όσο για να σταθούμε εμείς με την πράξη της συγχώρεσης πιο ψηλά από εκείνον…”, δεν είναι δική μου, ανήκει αποκλειστικά σε εκείνον, βρίσκεται στην Πτώση και μάλιστα χαρακτηρίζεται από τον αφηγητή του βιβλίου ως “Η μεγάλη μου ιδέα και ο μόνος τρόπος να σταθούμε… κλπ. ” Όσο για τις λέξεις “ταπείνωση” και “αυτο-συντριβή”, αποτελούν έννοιες που βασανίζουν τον συγγραφέα – διανοητή (όπως οι έννοιες “αυτοκτονία”, “διπλοπροσωπία”, “ενοχή” κλπ κλπ) τις οποίες συναντάει ο προσεχτικός αναγνώστης, στη μια ή στην άλλη τους μορφή, στο σύνολο σχεδόν του έργου του Καμύ.
2. Σε μια από τις φράσεις κλειδιά, που βρίσκονται σκόρπιες ή μισοκρυμμένες στην εισήγησή μου (διότι περί εισηγήσεως πρόκειται – διαβάστηκε στην από κοινού εκδήλωση του Γαλλικού Ινστιτούτου με τις εκδόσεις Καστανιώτη, στις 12.12.2013) λέω: “Για τον Καμύ έχουν ειπωθεί τα πάντα και δεν έχει ειπωθεί τίποτα.”
Αυτό το τελευταίο για τη κυρία Αφεντουλίδου, ως υπενθύμιση τού πόσο ανοιχτός σε ερμηνείες, οράματα, ποίηση, ζωγραφική, θέατρο, γλυπτική, τρέλα ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να είναι ο ίδιος ο Αλμπέρ Καμύ και πόσο αυτός ο δικός μας άνθρωπος, Ο Πρώτος Άνθρωπος ποτέ δεν τελειώνει.
Λευτέρης Ξανθόπουλος
19.01.2014