Βαγγέλης Χατζηβασιλείου.
«Ελλάς Γαλλία Συμμαχία» είναι ο τίτλος του προγράμματος εκδηλώσεων στο πλαίσιο του οποίου παρουσιάστηκε χθες το βράδυ, στο Γαλλικό Ινστιτούτο, το αφιέρωμα του περιοδικού Meet στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία με τη συμμετοχή
δύο ποιητών (Γιάννης Δούκας, Θανάσης Χατζόπουλος) και οκτώ πεζογράφων (Χρήστος Αστερίου, Γιάννης Μακριδάκης, Γιάννης Μαυριτσάκης, Ιωάννα Μπουραζοπούλου, Χρήστος Οικονόμου, Γιάννης Παλαβός, Δημήτρης Στεφανάκης, Χρήστος Χρυσόπουλος). Την προσεκτική επιλογή των κειμένων έχει κάνει ο Ολιβιέ Ντεκότ, ο διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου (η υπόλοιπη ύλη του τεύχους είναι αφιερωμένη σε έντεκα σύγχρονους πεζογράφους και ποιητές της Χιλής). Ο Πατρίκ Ντεβίλ, ο εκδότης του περιοδικού (ανήκει στον οίκο Maison des Ecrivains Etrangeres et des Traducteurs de Saint-Nazaire), είχε κατά τη διάρκεια της χθεσινής βραδιάς την ευκαιρία να συναντηθεί με τους έλληνες συγγραφείς και να συζητήσει για την κατάσταση του εκδοτικού τοπίου στη Γαλλία.
Μυθιστοριογράφος μεταφρασμένος σε πάνω από δέκα γλώσσες, ο Ντεβίλ παρατήρησε πως η λογοτεχνική παραγωγή στη Γαλλία τρέφεται σήμερα από τις μεταφράσεις της ξένης λογοτεχνίας: μεταφράσεις τις οποίες ζητάει επιμόνως και το αναγνωστικό κοινό. Άκουσα χωρίς ιδιαίτερο αιφνιδιασμό τον ομιλητή να λέει πως δεν ισχύει το ίδιο για τις μεταφράσεις της ποίησης, που έχει εξοβελιστεί από την εκδοτική αγορά, αφήνοντας παγερά αδιάφορη και την κριτική. Παρόμοιο δρόμο ακολουθούν η νουβέλα και το διήγημα ενώ δραστικά υποχωρούν και τα λογοτεχνικά περιοδικά. Ποιος κυριαρχεί, ωστόσο, στα ενδιαφέροντα των εκδοτών και του αναγνωστικού κοινού; Την απάντηση μπορούμε να τη φανταστούμε πολύ εύκολα: το μυθιστόρημα, και μάλιστα το μυθιστόρημα των ισχυρών εμπορικών προδιαγραφών, που αποκλείει ευθύς εξαρχής τους ποιοτικούς ανταγωνιστές του, οδηγώντας σε σωρεία ηλεκτρονικών αυτοεκδόσεων, για τις οποίες, όμως, δεν υπάρχει κανένα κριτήριο επιλογής αφού από το διαδίκτυο απουσιάζουν οι δύο κατεξοχήν κριτικοί παράγοντες: ο εκδότης και ο κριτικός λογοτεχνίας.
Ο Ντεβίλ θύμισε με τις χθεσινοβραδινές επισημάνσεις του οικεία κακά, κάνοντας λόγο για ζητήματα που ζούμε καθημερινά και στην Ελλάδα. Ευτυχώς που εξακολουθούν να υπάρχουν πρωτοβουλίες σαν αυτή του Meet, του εκδοτικού οίκου ο οποίος το στηρίζει και του Γαλλικού Ινστιτούτου. Όσο για την περιπόθητη αναγνώριση της ελληνικής λογοτεχνίας στην Ευρώπη, συνεχίζουν να είναι εντελώς απαραίτητα, όπως συνομολόγησαν ο Ντεβίλ και οι ανθολογημένοι έλληνες συγγραφείς του Meet, δύο πράγματα: οι υψηλών απαιτήσεων μεταφράσεις και η αποδέσμευση της λογοτεχνίας από τον οποιονδήποτε εξωτερικό καταναγκασμό – η μόνη πιθανότητα για διεθνή επιτυχία είναι να πάψουμε να σκεφτόμαστε τη διεθνή επιτυχία.