συνέντευξη στον Ιάσονα Νεύρη
Για χρόνια μουσικός δημοσιογράφος ο Γιάννης Αλεξίου τα τελευταία χρόνια οργανώνει μουσικές εκδηλώσεις, παζάρια βινυλίου, δημοσιογραφεί σε μουσικά περιοδικά και εκδίδει βιβλία. Το τελευταίο του πόνημα με τίτλο “Πρωτοπόροι του ελληνικού Rock” (εκδόσεις ogdoo music group) ανατυπώθηκε σε δεύτερη έκδοση και αποτελεί μια πολυπρισματική παρουσίαση της πορείας του ελληνικού ροκ. Το βιβλίο είναι δομημένο με συνεντεύξεις μουσικών με σημαντική πορεία στο ελληνικό ροκ, πολλές πληροφορίες για την εποχή και την κοινωνία των δεκαετιών ΄70-΄80′ – ΄90, τις μουσικές επιρροές, τα σημαντικά μουσικά γεγονότα και σπάνιο φωτογραφικό υλικό.
-Το ελληνικό ροκ συνδέθηκε με μια εποχή ανεμελιάς και αθωότητας. Έχει συνεισφέρει σε κάτι ποιο κοινωνικό και ουσιαστικό, όπως π.χ. το πανκ, ή το φολκ αμερικάνικο τραγούδι;
Ανεμελιά και αθωότητα λέγεται ότι είχαμε στα 60s και αυτή η κατάσταση συνδέθηκε περισσότερο με την Ποπ μουσική. Τα πράγματα σοβάρεψαν εκεί γύρω στο 1967-68 και ξεκίνησε το Rock να γράφει τη δική του ιστορία και στην χώρα μας. Το Rock παγκόσμια ξεκίνησε σαν κίνημα και είχε επαναστατικό χαρακτήρα κάτι που δεν άρεσε φυσικά στους κυβερνώντες που ένοιωθαν μια απειλή από τους νέους που εκφράζονταν με αυτή την μουσική και τους στίχους. Αυτό πιστεύω ότι συνεχίζεται έως σήμερα. Το Rock έχει απήχηση σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και είναι μουσική που ανέκαθεν απευθυνόταν σε όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα δεν πέρασε καθόλου ανέμελες μέρες κάθε άλλο. Στη δικτατορία πολλοί και καλοί μουσικοί δεν άντεχαν την κατάσταση και τα πεσίματα των συνταγματαρχών και έφυγαν στο εξωτερικό. Από την άλλη όσοι έμειναν εδώ έγραψαν ιστορία καθώς πολλές φορές σε δύσκολες συνθήκες κάποιοι αποδίδουν καλύτερα. Το Rock υπέστη μεγαλύτερο ακόμη κυνηγητό στην εποχή της μεταπολίτευσης «ενώ δεν θα έπρεπε», όπως αναφέρει στο βιβλίο μου ο αξιότιμος ρόκερ Δημήτρης Πουλικάκος, από όσους ήθελαν να κυριαρχήσουν και να βρίσκονται μόνο εκείνοι στο μουσικό προσκήνιο και έβαζαν στο Rock κάτι ταμπέλες, ότι είναι ξενόφερτο και τα τοιαύτα, αλλά οι άνθρωποι ήταν μάλλον άσχετοι και είχαν παρωπίδες.
Το Rock εξελίχθηκε σε New Wave και Punk στα 80s και εξακολούθησε να είναι στην άκρη και με την παραμικρή ευκαιρία μάλιστα λογοκρινόταν όπως στην περίπτωση των Μουσικών Ταξιαρχιών. Ωστόσο το σύστημα τα άκουσε για τα καλά μέσα από τους στίχους των γκρουπ αυτών που ευτυχώς τους έδωσαν βήμα, όπως ορισμένες αξιέπαινες ανεξάρτητες εταιρίες (κυρίως οι Creep, FM, Hitch-Hyke) και έγραψαν ιστορία και δισκογραφικά γιατί οι μεγάλες εταιρίες πρόβαλλαν άλλα πράγματα. Κάπως έτσι κύλησε το Rock’n’Roll σε μια χώρα που κυριάρχησε κατά κράτος το μπουζούκι και το σκυλάδικο.
-Αν δεν υπήρχε η χούντα πιστεύεις ότι θα είχε μια άλλη εξέλιξη;
Με όσα περιέγραψα πιο πάνω δεν είμαι σίγουρος γιατί το Rock σε μια χώρα ανέκαθεν συντηρητική ήταν στο περιθώριο μια ζωή. Έβγαινε για λίγο από την κατάσταση αυτή όταν κάποιο συγκρότημα ή μουσικός έκανε πωλήσεις, αλλά αυτό δεν ήταν παρά μόνο αναλαμπές στη γενικότερη ιστορία του στην Ελλάδα. Μιλάω για την γενικότερη συμπεριφορά των ανθρώπων που κινούσαν τα νήματα γιατί πάντα υπήρχαν άνθρωποι με μουσικές γνώσεις και μουσικό αυτί που έβρισκαν τρόπους να αναδείξουν κάτι καλό. Κάθε χούντα πάντως πάει πίσω τα πράγματα και δεν τα αφήνει να εξελιχθούν αφού δεν είναι ελεύθερα. Όχι μόνο στην μουσική, αλλά σε ότι μπορεί να φανταστεί κανείς.
-Ως μουσική είχε πρωτοτυπία, και σε ποια πράγματα (σύνθεση, μουσική, μελωδία, στίχοι, ενορχηστρώσεις κλπ);
Ο στίχος κατά γενική ομολογία νομίζω είναι ο αδύνατος κρίκος του Ελληνικού Rock. Από εκεί και πέρα υπήρξαν τραγουδιστές που δεν είχαν την ιδανική αγγλική προφορά. Όμως υπήρχε πολύ μουσικό ταλέντο, φαντασία, δεξιοτεχνία, αξιόλογοι ενορχηστρωτές και πάνω απ’ όλα η τρέλα που χρειαζόταν για να παιχθούν υπέροχα πράγματα και να μιλάμε μετά από χρόνια για όλα αυτά.
-Είσαι συλλέκτης και συγγραφέας για το ελληνικό ροκ. Τι προηγήθηκε η συλλογή ή η συγγραφή;
Πάνω απ’όλα είμαι δημοσιογράφος, με ειδικότητα στην μουσική με πορεία για περισσότερα από 30 χρόνια στο χώρο αυτό. Ξεκίνησα να γράφω στο επαρχιακό ρεπορτάζ δοκιμαστικά στην εφημερίδα Ακρόπολις το 1986 επί Ναζλίδη με αρχισυντάκτη τον Γιάννη Τσένη και υπό την επιτήρηση της προόδου μου τον Μάριο Κυπριανίδη. Παράλληλα σπούδαζα δημοσιογραφία. Πέρασα στο χώρο επαγγελματικά πρώτα από αθλητικές εφημερίδες, κυρίως στο «Φως των Σπορ» (1987-89). Αμέσως μετά το στρατιωτικό μου, το 1991, στα 24 μου χρόνια με κέρδισε η μουσική δημοσιογραφία. Στην αρχή έκανα μουσική επιμέλεια σε εκπομπές της Σοφίας Βούλτεψη που πήγαιναν σε επαρχιακούς σταθμούς για λογαριασμό του Star Fm του Γιάννη Δημητροκάλη. Από τότε έχω δουλέψει σε όλα τα μέσα ενημέρωσης (έντυπο και περιοδικό Τύπο, ραδιόφωνο, τηλεόραση). Τα τελευταία περίπου 10 χρόνια γράφω στο Ogdoo.gr και στο περιοδικό Hxos+Sound Vision από το 1997.
Συλλέγω δίσκους από τον Δεκέμβριο του 1978 όταν απέκτησα το δικό μου πικάπ, δώρο του πατέρα μου, ένα Dual 1224, που έχω έως σήμερα και παίζω τους δίσκους μου. Είμαι «άρρωστος» με το βινύλιο και κάθε μέρα μαζί με τις ακροάσεις που κάνω σκέπτομαι τι δίσκους να προγραμματίσω να αποκτήσω. Αυτό το κάνω από πιτσιρικάς και μου δίνει ζωή και οξυγόνο. Έχω γράψει ένα ακόμη βιβλίο που είχε επίσης επιτυχία και εξαντλήθηκε το «Βυνύλιο, Τα Καλύτερά Μας Χρόνια» στις εκδόσεις Φαρφουλάς, αλλά δεν ανατυπώθηκε όπως το πρόσφατο μου «Πρωτοπόροι του Ελληνικού Rock» στις εκδόσεις Ogdoo Music Group.
Ασχολήθηκα με το βινύλιο επί σειρά ετών και ως διοργανωτής και συνδιοργανωτής παζαριών δίσκων και επίσης δραστηριοποιούμαι σε on line πωλήσεις. Η ζωή μου είναι ένα βινύλιο ωστόσο δηλώνω παρατηρητής της ζωής. Πάντα προτιμούσα να παρατηρώ τον κόσμο, τις αντιδράσεις, τις συμπεριφορές του. Στα γήπεδα, στις συναυλίες, στο δρόμο, παντού. Πολλές φορές φωτογράφιζα ή κατέγραφα διάφορα πράγματα στο χαρτί όπου κι αν βρισκόμουν. Σήμερα μπορώ να μιλήσω με μια απογοήτευση για την εξέλιξη της κοινωνίας. Από μικρός δεν μου άρεσε αυτό που ζούσα και ήθελα μια δίκαιη κοινωνία, αλληλέγγυα, ελεύθερη, χωρίς κουμανταδόρους. Όσο ζω ελπίζω και ονειρεύομαι. Δεν μου αρέσουν οι συμβιβασμοί. Είμαι φιλόζωος, τόσο εγώ όσο και η γυναίκα μου και έχουμε στη φροντίδα μας πολλές γάτες.
-Πώς οδηγήθηκες στο να γράψεις το βιβλίο αυτό/
Πολλοί ήταν οι λόγοι. Ο βασικότερος να τιμήσω όλους αυτούς που είναι ατόφιοι ροκάδες και τα έδωσαν όλα για το Rock. Για μένα το Rock είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Και όσοι το αντιμετώπισαν έτσι έχουν μια σημαντική θέση στην καρδιά μου. Το Rock στην Ελλάδα έχει απλωθεί τόσο πολύ που ο καθένας έχει τη δική του γνώμη για το τι είναι Rock και πόσο μάλλον για αυτό που αποκαλούμαι Ελληνικό Rock. Ενδόμυχα όταν έγραφα το βιβλίο ήθελα να ανοίξει μια σοβαρή συζήτηση για το Ελληνικό Rock. Πραγματικά πιστεύω ότι η έκδοση αυτή έδωσε ερεθίσματα και ξανακούστηκαν τραγούδια από το ρεπερτόριό του στο ραδιόφωνο, ακόμη και στην τηλεόραση. Ποτέ δεν παρουσιάζονται τα πράγματα όπως τα θέλει κανείς, αλλά πιστεύω ότι άξιζε τον κόπο όλη αυτή η προσπάθεια και μάλιστα πριν οι πρωταγωνιστές και πρωτοπόροι του πάρουν μαζί τους τα μυστικά του Ελληνικού Rock και τις αλήθειες του. Μου τα αφηγήθηκαν και τα παρέθεσα χωρίς περικοπές. Ήθελα να αφηγηθούν οι ίδιοι την ιστορία του.
-Πιστεύεις ότι σήμερα έχει μείνει κάτι από το ελληνικό ροκ και τι ακριβώς;
Το Ελληνικό Rock είναι ολοζώντανο και συνεχίζει ακάθεκτο και παραγωγικό. Από τα 60s έως σήμερα κάθε δεκαετία έχει τους δικούς της πρωτοπόρους. Ας μην μένουμε στη δεκαετία του ’70 και ’80. Η κίνηση των συγκροτημάτων στη δεκαετία του ’90: Τρύπες (αν και ξεκίνησαν από τα 80s τότε απογειώθηκαν), Ξύλινα Σπαθιά, Διάφανα Κρίνα, Ενδελέχεια και άλλοι, άφησε εποχή. Το ίδιο και στα 00’s έγραψαν γκρουπ όπως οι Planet Of Zeus, 1000Mods, Villagers of Ioannina City (V.I.C), Naxatras κ.α με πολύ κόσμο να δίνει το παρών σε κάθε συναυλία τους. Όταν βγαίνει κάτι καλό ο κόσμος το ακολουθεί. Τώρα διανύουμε τη νέα δεκαετία και αναμένεται η νέα γενιά να ορθώσει ανάστημα. Αυτό είναι το rock’n’roll. Δεν τελειώνει ποτέ.
-Ποια συγκροτήματα νομίζεις ότι θα μπορούσαν να κάνουν καριέρα στο εξωτερικό και γιατί;
Αν εννοείτε από τα παλιότερα ή ακόμη και τα σημερινά συγκροτήματα, για μένα, δεν έχει μεγάλη σημασία η καριέρα στο εξωτερικό. Τα άλμπουμ των μουσικών μας και των συγκροτημάτων μας με διάφορους τρόπους σήμερα ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο και όσοι ψάχνουν, ανακαλύπτουν. Κάτι σαν τους Έλληνες ποδοσφαιριστές είναι και τα συγκροτήματα που διαβάζουμε ότι τελευταία στιγμή χάλασε κάποια μεταγραφή τους στο εξωτερικό – αυτό για τους παλιότερους παίκτες – όλοι όμως γνωρίζουν την αξία τους. Τώρα θα μου πείτε ότι υπάρχει και το οικονομικό. Ναι αυτό είναι μια ατυχία για όσους το είχαν στο μυαλό τους και δεν κατάφεραν μια διεθνή καριέρα. Όμως ο καθένας παίρνει στη ζωή του, αυτό που αντέχει να πάρει και πάει εκεί που μπορεί να φθάσει. Αυτό έπραξα κι εγώ στη ζωή μου και είμαι ευτυχισμένος.
-Ποια ελληνικά συγκροτήματα προσομοιάζουν με αντίστοιχα ξένα;
Δεν υφίσταται κάτι τέτοιο. Τα διάφορα μουσικά ρεύματα που έχουν εμφανιστεί από τη δεκαετία του ’50 έως σήμερα καθρεπτίζουν τον ήχο της εκάστοτε εποχής. Έτσι μπορεί ο ήχος των συγκροτημάτων ή του μουσικών να μοιάζει, αλλά δεν υπάρχει το στοιχείο της μίμησης σε εγνωσμένα σχήματα παρά μόνο η επιρροή. Πολλά συγκροτήματα στην Ελλάδα σχηματίστηκαν όταν άκουσαν τους Beatles και ο ήχος τους είναι επηρεασμένος από εκείνους. Ο Δημήτρης Πουλικάκος, για παράδειγμα, έχει επηρεαστεί σαν μουσικός από τον Frank Zappa, όπως και οι Πελόμα Μποκιού από τους Santana, αλλά παρουσίασαν στο έργο τους κάτι δικό τους, πρωτότυπο και διαχρονικό, όπως και πολλοί ακόμα. Πολλά Ποπ συγκροτήματα και ορχήστρες, όπως λέγονταν τότε, στη δεκαετία του ’60 στήριζαν το ρεπερτόριό τους σε διασκευές ξένων τραγουδιών και αναπόφευκτα μιμούνταν τον ήχο άλλων συγκροτημάτων. Αυτό που μπορώ να πω σήμερα είναι ότι πολλά ξένα γκρουπ και μουσικοί θα ζήλευαν τον ήχο συναδέλφων τους από τη χώρα μας για την πρωτοτυπία και την αυθεντικότητά τους, όσο αναγνωρισμένα κι αν ήταν, όπως για παράδειγμα οι Pink Floyd όταν άκουσαν live τους Aphrodite’s Child και τους έκανε εντύπωση ο ήχος τους, κυρίως ο ήχος που έβγαζε το όργανο του Βαγγέλη Παπαθανασίου.
-Πιστεύεις ότι η τεχνολογία στέρησε τον αυθορμητισμό του ροκ;
Αν και παλιομοδίτης δέχομαι ότι η τεχνολογία εξέλιξε τον ήχο του Rock. Ωστόσο πάντα συγκινούμαι όταν δω μια μπάντα να βγάζει φοβερό ήχο παίζοντας με φυσικά όργανα. Η τεχνολογία παρέχει πολλές ανέσεις στην σύνθεση και στο στούντιο στους μουσικούς και μπορούν να γράψουν σε ιδανικές συνθήκες και να παράγουν το καλύτερο αποτέλεσμα. Ωστόσο με την έννοια που με ρωτάτε αυτό δεν το έχω εισπράξει προσωπικά σε γενικές γραμμές.
-Ποια ήταν η απήχηση από το βιβλίο σου στους κύκλους των σημερινών μουσικών της ροκ;
Η ανταπόκριση που έχω είναι εξαιρετική. Ήδη το βιβλίο διανύει τη δεύτερη έκδοσή του, εξαντλήθηκε μέσα σε τρισήμιση μήνες από την έκδοσή του Πολλοί από τους μουσικούς με τίμησαν είτε με την παρουσία τους, είτε με την συμμετοχή τους στην παρουσίαση του βιβλίου μου στο Κύτταρο. Νομίζω ότι οι νεώτεροι μουσικοί έχουν να γνωρίσουν πολλά πράγματα μέσα από τις αφηγήσεις κυρίως των παλιότερων που έβαλαν τα θεμέλια του Rock στην Ελλάδα, αλλά και των συνεχιστών τους. Η νεώτερη γενιά τώρα γράφει τη δική της ιστορία και θα έχει ενδιαφέρον να ασχοληθούμε εκτενέστερα σε 15-20 χρόνια με το αποτύπωμά τους.
-Τι άλλο σκοπεύεις να δημιουργήσεις σε αυτό το πεδίο;
Δεν σκοπεύω κάτι συγκεκριμένο, άλλωστε ουδέποτε είχα κάποιο πρόγραμμα. Αν όμως βγει κάτι από μέσα μου και ασφυκτιώ να είστε σίγουρος ότι θα το μοιραστώ με τον κόσμο.
Βρες το εδω
