Ευαγγελία Μινάρδου – Αδάμου: «Με φυλαχτό το πάθος της γραφής» (συνέντευξη στην Χριστίνα Σανούδου)

0
470

 

συνέντευξη στην Χριστίνα Σανούδου

Τι θα συνέβαινε αν μπορούσαμε να διεισδύσουμε στα βάθη της ψυχής ενός ανθρώπου για να εστιάσουμε από πολύ κοντά στις σκέψεις, τους φόβους και τις ελπίδες του; Στα 37 διηγήματα της συλλογής «Γκρο Πλάνο» (εκδ. Βακχικόν), η Ευαγγελία Μινάρδου – Αδάμου αποπειράται να απαντήσει αυτό ακριβώς το ερώτημα. Ή μάλλον προκαλεί τον αναγνώστη της να αναζητήσει ο ίδιος την απάντηση ο ίδιος, καθώς παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής τις προσωπικές τραγωδίες και τους μικρούς θριάμβους των ηρώων. Με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου από τις εκδόσεις Βακχικόν, η συγγραφέας και εκπαιδευτικός μιλά για τη σχέση της με τη λογοτεχνία και τη γραφή, την Τήνο των παιδικών και νεανικών της χρόνων, τη δύναμη της πίστης και το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής.

 

 

Ασχολείστε καιρό με το γράψιμο. Τι σας ώθησε να εκδώσετε φέτος το πρώτο σας βιβλίο;

 Γράφω από παιδί. Πάντοτε επέλεγα να εκφραστώ γραπτά, ένιωθα ότι αποτελεί εσωτερική ανάγκη, μολονότι αγαπώ πολύ και την προσωπική επικοινωνία.Διάβαζα επιπλέον λογοτεχνία, πολύ και με πάθος. Νομίζω πως σπανίως περνά και τώρα ημέρα χωρίς να με συνοδεύει κάποιος αγαπημένος συγγραφέας.  Και έγραφα σταθερά, δεν είχα όμως τον χρόνο για να κάνω την απαιτούμενη δουλειά, ώστε η λογοτεχνική φόρμα να έχει την ποιότητα που της αξίζει. Μητέρα και εκπαιδευτικός «πλήρους απασχόλησης», το όνειρο πήρε παράταση χρόνου, όμως τίποτα δε στάθηκε ικανό να το αποσαθρώσει.

Τώρα ένιωσα έτοιμη, πρακτικά και ψυχικά, να κάνω το βήμα της έκδοσης ενός βιβλίου, που υπήρξε όνειρο ζωής. Όταν το πρωτοείδα, όταν το πρωτοπήρα στα χέρια μου, αισθάνθηκα το ίδιο δέος όπως όταν πρωτοαγκάλιασα καθένα από τα δυο παιδιά μου.

Επιλέξατε τη μικρή φόρμα επειδή σας εκφράζει περισσότερο ή και για… πρακτικούς λόγους;

 Τα πρώτα διηγήματα στο «Γκρο πλάνο» είναι μικρής φόρμας, τα άλλα είναι μεγαλύτερα. Μου αρέσει η πυκνότητα του μικροδιηγήματος, η ικανότητά του να εκφράζει τα πάντα με λιτότητα, πυκνότητα, «στοχοπροσήλωση», θα έλεγα. Από την άλλη, η μεγαλύτερη φόρμα σού επιτρέπει να εκταθείς εκφραστικά,  και να αναπτύξεις μορφή και περιεχόμενο. Είναι μια πρόκληση για εμένα να επιλέγω κάθε φορά το προσφορότερο εκφραστικό μέσο για να πω την ιστορία μου. Αγαπώ την ελευθερία να γράφω κάθε στιγμή όπως μου αρέσει. Και η τέχνη είναι ελευθερία. Ειδάλλως, χάνει το πρόσωπό της. Και τον λόγο ύπαρξής της.

Τα διηγήματα σας μας ταξιδεύουν ξανά και ξανά στο «νησί». Να υποθέσω ότι οι πρώτες ιστορίες σας γράφτηκαν με φόντο κάποιο θαλασσινό τοπίο; Πώς ήταν η ζωή στην Τήνο για ένα κορίτσι που αγαπούσε τη λογοτεχνία;

Κατοικώ σε μια όμορφη ηπειρωτική πόλη, στα Τρίκαλα. Όπου όμως και να βρίσκομαι, το νησί κατοικεί μέσα μου. Και η θάλασσα κυλάει στις φλέβες μου, είναι το ζωογόνο αίμα που τροφοδοτεί την ύπαρξή μου. Γράφω οπουδήποτε και οποτεδήποτε νιώσω την ανάγκη. Αλλά τα παιδικά και νεανικά βιώματα είναι σύμφυτα με την ύπαρξή μας, και τα δικά μου είναι στο νησί. Για ώρες συνήθιζα να περπατώ δίπλα στη θάλασσα, σε αυτήν κατέφευγα στους παιδικούς καημούς μου, της τους κατέθετα και τους ημέρευε. Ζώντας στην Τήνο έμαθα να αγαπώ ό,τι υπήρχε γύρω μου. Θάλασσα και λογοτεχνία έσμιξαν από πολύ νωρίς ανασαιμιά.

Απ’ την ταράτσα του σπιτιού μου, στο νησί, το πέλαγο απλώνεται μπροστά στα έκθαμβά μου μάτια, που το αγκαλιάζουν με το ίδιο δέος, εκείνο του παιδιού που ήμουν άλλοτε, με ένα βιβλίο μόνιμα στο χέρι. Και όλα πάλι οδηγούν στον δρόμο της γραφής.

 Αν η απώλεια αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής, όπως αργά ή γρήγορα ανακαλύπτουν οι ήρωες σας, πού βρίσκουμε το κουράγιο να συνεχίζουμε;

Η απώλεια αποτελεί βίωμα των ανθρώπων κοινό, από τις πρώτες στιγμές της ζωής. Μήπως δεν είναι απώλεια της ασφάλειας της μήτρας, η γέννηση; Το θαύμα της ζωής ξετυλίγεται και μέσα από απώλειες, κάθε μορφής. Μας λυγίζουν, μας γκρεμίζουν, μας ατσαλώνουν, μας αναγεννούν. Πιστεύω βαθιά στον άνθρωπο, στο μεγαλείο της ψυχής του, στην εσωτερική του δύναμη, και στην ιαματική δύναμη της αγάπης.

Αν η απώλεια στιγματίζει, πονά, συντρίβει, η στροφή στις πηγές της εσωτερικής μας δύναμης και η στήριξη από αυτούς που ξέρουν τον δρόμο της αγάπης-πράξης, μπορούν να αποδειχτούν σωτήριες.  Η αναμέτρηση με τις πληγές μας, με το σκοτάδι, είναι τιτάνιος, πολλές φορές, αγώνας. Το φως, είναι το έπαθλο. Δεν είναι όμως πάντα ορατός ο δρόμος προς το φως, δεν τον βαδίζουν όλες οι ψυχές, δεν δύνανται.

Ορισμένοι από τους χαρακτήρες σας στρέφονται στον Θεό στις δύσκολες στιγμές. Άλλοι εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην εσωτερική τους δύναμη. Τι ρόλο διαδραματίζει, κατά τη γνώμη σας, η πίστη στη σωτηρία ενός ανθρώπου;

Πίστη: Εκεί για μένα κρύβεται όλο το μυστικό. Πίστη προσωπική, σε ό,τι επιλέγει ο καθένας, πίστη-φωτιά, που καίει σκοτάδια, που πυρπολεί καημούς, που αναγεννά το μέσα σύμπαν. Πίστη στον εαυτό μας, πίστη στον Θεό, στην ίδια τη ζωή, στις ξαφνικές της ευτυχίες, που έρχονται απρόοπτα μετά τις καταιγίδες. Πίστη στο αύριο, πίστη και στον αγώνα για το κτίσιμό του. Πίστη στο όνειρο. Τι θα ήταν η ζωή, χωρίς το τρυφερό του άγγιγμα;

Η πίστη στον Θεό, πολύ προσωπική υπόθεση. Για όσους έχουν μέσα τους αυτήν την πίστη, είναι καταφυγή, απαντοχή, δύναμη κινητήριος, σωτήρια. Γιατί γνωρίζουν πως, κι αν όλοι τούς εγκαταλείψουν, ακόμα και ο ίδιος τους ο εαυτός, Κάποιος θα είναι πάντα δίπλα τους. Μαζί τους.

Υπάρχει κάποιος από τους πρωταγωνιστές του βιβλίου τον οποίο δυσκολευτήκατε να «εγκαταλείψετε» περισσότερο από τους υπόλοιπους; Κάποιον στον οποίο θα θέλατε να επανέλθετε;

Καθένας από τους ήρωές μου έχει τον δικό του θρόνο στην καρδιά μου. Αδύνατον να διαχωρίσω. Κοινότοπο, αλλά θα ήταν σα να ξεχωρίζω ένα από τα παιδιά μου. Δένεσαι με τους ήρωες, είναι δικοί σου άνθρωποι, μοιράζεσαι τα πιο σημαντικά μαζί τους, τον μέσα κόσμο. Ποτέ δεν τους εγκαταλείπεις, μοιάζουν μετά από καιρό παλιοί γνωστοί κι αγαπημένοι, που λαχταράς να έχουν βρει τον δρόμο τους.

Λατρεύω τη Θαλασσινή μου, όσο τη λάτρεψε κι ο Φίλιππος. Πολύ θα ήθελα να μάθω τι να απέγινε η Χαραμοή, αυτή η γυναίκα που μπορούσε να ανασαίνει μόνο ελεύθερη. Και αν ο αγιογράφος μου μπόρεσε τελικά να επιλέξει ανάμεσα στο «πρέπει» και στο «θέλω». Και εάν γίνεται να απελευθερωθεί ποτέ κανείς από το βασανιστικό αίσθημα του ανικανοποίητου. Και αν… και αν…. Νομίζω πως μου δώσατε ιδέες…!

 Τι θα συμβουλεύατε έναν μαθητή σας, αν σας έλεγε ότι ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας;

 Ξαναγυρνώντας στο κορίτσι που ήμουν κάποτε, πριν από οτιδήποτε άλλο θα του έλεγα ότι τον νιώθω μέχρι τα κατάβαθά μου. Θα του έλεγα με όλη τη δύναμη της ψυχής μου να μην εγκαταλείψει ποτέ του αυτό το όνειρο. Μα και να μη διστάσει να εργασθεί σκληρά για την πραγματοποίησή του. Και θα συμβούλευα, μετά, το αυτονόητο: Δε γίνεται να γίνεις συγγραφέας χωρίς να είσαι πρώτα απ’ όλα αναγνώστης.

Θα συνέχιζα με τη σοφή συμβουλή που δόθηκε και σε μένα: «Να γράφεις καθημερινά, έστω και λίγο. Μην αφήσεις τον εαυτό σου να απομακρυνθεί από το γράψιμο!» Γιατί εκείνος που πορεύεται με φυλαχτό στο στήθος το πάθος της γραφής, μονάχα γράφοντας μπορεί να φτάσει στην αυτοπραγμάτωσή του.

 

 

 

Προηγούμενο άρθροΟ συγκινητικός αγώνας της μικρής Όλιβ   (της Μαριαλένας Σπυροπούλου)
Επόμενο άρθροΜε αφορμή ένα βιβλίο: Η ηρωίδα πρέπει να ’χει παρελθόν (της Κατερίνας Καρατάσου)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ